Dagur - 13.08.1994, Blaðsíða 4

4 - DAGUR - Laugardagur 13. ágúst 1994
ÚTGEFANDI: DAGSPRENT HF.
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 60, AKUREYRI,
SÍMI: 96-24222 • SÍMFAX: 96-27639
ÁSKRIFT M. VSK. KR. 1400 Á MÁNUÐI • LAUSASÖLUVERÐ M. VSK. KR. 125
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 765 KR.
RITSTJÓRAR: JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON, (ÁBM.),
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON, (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
AÐRIR BLAÐAMENN: GEIR A. GUÐSTEINSSON,
HALLDÓR ARINBJARNARSON.(íþróttir),
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 96-41585, fax 96-42285),
LJÓSMYNDARI: ROBYN ANNE REDMAN
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
ÚTLITSHÖNNUN: RÍKARÐUR B. JÓNASSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
DREIFINGARSTJÓRI: HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTVINNSLA: DAGSPRENT HF.
Endurskoðun á
launakerfí kennara
í skýrslu nefndar um mótun menntastefnu, sem kynnt var
fyrr í sumar, er skýrt tekið fram að kjarasamninga við kenn-
ara verði að endurskoða frá grunni. Þetta er ánægjuleg yfir-
lýsing en hún kemur kannski ekki alveg á óvart, því jafn-
framt fyrirhuguðum flutningi skólanna frá ríki til sveitarfé-
laga, sem til þessa hefur verið gengið út frá að verði á næsta
ári, er ljóst að kennarar verða ekki lengur ríkisstarfsmenn,
þeir þiggja laun frá sveitarfélögunum. Forsendur breytast
þar með og óhjákvæmilegt er að stokka upp launakerfið í
leiðinni.
Það verður að segjast alveg eins og það er að launakjör
kennara og annarra sem vinna að uppeldismálum hafa til
fjölda ára verið til skammar og í raun óskiljanleg. Víða er-
lendis, til dæmis í nágrannalöndunum, eru uppeldisstörf
metin til launa, litið er á starf kennarans sem mikilvægt
starf sem verðskuldi góð laun.
Nú er ekki hægt að ætla íslensku þjóðfélagi að það líti
ekki á skólastarfið sem mikilvægt, en engu að síður hefur
kennurum, leikskólakennurum og öðrum sem starfa að upp-
eldismálum, þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir, ekki tekist að fá
leiðréttingu á launakjörum.
Höfundar áðurnefndrar skýrslu nefndar um mótun
menntastefnu segja afdráttarlaust að gera verði „kröfu um
að kennarar sinni kennslu sem aðalstarfi og fái greitt fyrir
það.“ Lögð er áhersla á að hlutverk kennara hafi breyst
mjög á síðustu árum. Það felist ekki eingöngu í miðlun þekk-
ingar til nemenda, heldur þurfi kennarar jafnframt að sinna
uppeldishlutverki í víðari skilningi en áður, taka þátt í sam-
vinnu við foreldra, veita ráðgjöf, vinna að þróunarstörfum í
kennslu og hafa umsjón með kennaranemum. „Mikilvægt er
að starfsaðstæður og launakjör taki mið af breyttu hlutverki
kennara, “ segir orðrétt í skýrslunni.
Þetta eru vissulega falleg orð, en ekki ósvipuð orð hafa
áður sést á prenti í opinberum skýrslum. í tíð fyrrverandi
menntamálaráðherra var skrifuð skýrsla um menntastefnu,
en núverandi menntamálaráðherra stakk henni niður í
skúffu og fékk mæta menn til þess taka saman nýja skýrslu.
Ef til vill fer hún sömu leið og sú gamla, beint ofan í skúffu,
og fögru orðin um endurskoðun launakjara kennara rykfalla
þar.
Vonandi verður það þó ekki niðurstaðan. Það er kominn
tími til að þessi mál verði tekin til gagngerrar endurskoðun-
ar. íslenskt þjóðfélag hefur ekki efni á því að meta ekki upp-
eldisstörf til launa.
I UPPAHALDI
Jóhann Norófjörð er sýning-
arstjóri Borgarbíós á Akur-
cyri. Á undanförnum mán-
uðum heí'ur verið afar líf-
legt yfir sýningum bíósins og
hver stórmyndin á fætur annarri
hefur birst á hvíta tjaldinu. Nægir
þar að nefna að þessa dagana er
verið að sýna „Fjögur brúðkaup
og jarðarför-4 við miklar vinsæld-
ir og í gærkvöldi frumsýndi
Borgarbíó stórmyndina Phila-
delphia. I næstu viku er síðan
von á íslensku myndinni Bíódög-
um. Þaó cr því nóg að gcra hjá
sýningarstjóra Borgarbíós, en
engu að síður gaf hann sér tíma
til að svara nokkrum laufléttum
spumingum.
Hvaðgerirðu helstí frístundum?
Hvaóa frístundum? í þeim fáu
frístundum sem gefast skrepp ég
í veiói. Ég er búinn að fara
nokkrum sinnum í silungsveiði í
sumar.
Hvaða matur er í mestu uppáhaldi
hjá þér?
Þetta er erfið spurning. Hvað
á maður að scgja? Jú, ætli ég
ncfni ekki grillmat - lambakjöt á
grillió.
Uppáhaldsdrykkur?
Ég nefni tvímælalaust kók og
vatn.
Ertu hamhleypa til allra verka á
heimilinu?
Já, mér finnst það. Hins vegar
er ég ekki viss um að sambýlis-
konan sé sammála.
Jóhann Norðfjörð.
Er heilsusamlegt líferni ofarlcga á
baugi hjá þér?
Já, það er það frekar. Ég
stunda veggtennis og hjóla tölu-
vert.
Hvaða blöð og tímarit kaupir þú?
Ég reyni að lesa öll kvik-
myndatímarit scm ég kemst yftr.
Svo lcs cg Dag rcglulcga - Dagur
er uppáhalds dagblaðiö.
Ég hlusta ekki mjög mikió á
tónlist, en ég nefni djasspíanist-
ann Oscar Pctcrson. Ég hlusta
gjarnan á djass þegar ég slaka á.
Uppáhaldsíþróttamaður?
Ég á mér cngan uppáhalds
íþróttamann og raunar f'ylgist ég
lrekar lítiö með íþróttum.
Hvað horfirþú mest á í sjónvarpi?
Bíórnyndir og frcttir, cg cr
fréttafíkill.
Á hvaða stjórnmálamanni hefurðu
mest álit?
Ég hcl' almcnnt ckki mikið álit
á þcim stjórnmálamönnum sem
stjóma landinu.
Hvar á landinu vildirðu helst búa ef
þú þyrftir aðflytja búferium nú?
Seyóisfirói. Það cr fallcgur
bær ög þangað fer ég gjarnan til
þess að slaka á.
Hvaða hlut eðafasteign langarþig
mest til að eignast um þessar mund-
ir?
Þcssu cr fijótsvarað. Mig van-
hagar ckki um ncitt og ég cr
ánægður með þaó sem ég hef.
Hvernig œtlar þú að verja sumar-
leyfinu?
Það vcróur eitthvaö Jítið um
Hvaða bók erá náttborðinu hjáþér?
Þcssa dagana er það bókin
„Þegar neyðin er stærst“. Hún
fjallar um andspymu norskra
bænda á stríðsárunum. Þetta er
nrjög átakanlcg bók.
Hvaða liljómsveit/tónlistarhwður er
í mestu uppáhaldi hjá þér?
sumarleyll þetta sumarið. Þeir
fáu frídagar serrt ég kem til með
aö taka tengjast líklega fiskveió-
um á cinn eða annan hátt.
Hvað œtlarðu aðgera um helgína?
Um helgina verö ég að vinna.
Þaó er cinfalt mál. Ætli cg reyni
svo ckki að grilla. óþh
SAGNABRUNNUR
BJÖRN DÚASON
Klukkan 22.05 þann 16. nóvember 1949 hafói
Landsímastöðin á Siglufirói samband við Þórar-
inn Dúason, formann slysavamadeildarinnar á
staðnum og tilkynnti aó heyrst hefði neyðarkall
frá færeyska fiskiskipinu Haffrúgvin og væri
skipið strandað vió Siglufjörð. Fór Þórarinn
þegar á stöðina og gat þar náð sambandi við
Wolfgang Andreasen, skipstjóra á hinu strand-
aða skipi, sem skýrði frá því að hjálp yrói að
berast þegar í stað þar sem skipió væri þegar
orðið hálffullt af sjó og stööugt bryti yfir það á
strandstaðnum. Ekki var hann viss um hvar
skipið væri strandað en taldi að þaó væri vestan
Siglufjarðar. Mikið dimmviðri var á og sagði
skipstjórinn að ekki sæist annað frá skipinu en
upp í kletta í fjörunni.
Þórarinn Dúason gerði tafarlaust ráðstafanir
til þess að leitað yrói aó Haffrúgvin. Haft var
símasamband við Sauðanesvitamenn, Siglunes
og Hraun í Fljótum og menn beðnir aó fara til
leitar. Leituðu Sauðanesmenn vestan fjaróarins
en Siglunesmenn að austan. Meóan á þessari leit
stóó, fékk Þórarinn 5 vélbáta sem lágu í höfn á
Siglufirói, til þess að feróbúast til leitar. Tveir
bátanna voru íslenskir, Bjarmi frá Dalvík og
Vonin frá Grenivík, en hinir vom færeyskir og
höfðu þeir leitað inn til Siglufjarðar sökum
óveóurs úti fyrir.
Leit á landi að hinu strandaða skipi reyndist
árangurslaus og var það hvergi að finna á þeim
stöðum sem helst voru taldir líklegir. Um kl.
22.45 var síðast hægt að hafa talsamband við
skipstjórann á Haffrúgvin, sem sagði þá að mik-
ill sjór væri kominn í skipið og öll ljós væru
slokknuð. Skipstjóri var þá beóinn aö kynda
neyóarbál, ef vera kynni aó leitarflokkar kæmu
auga á það.
Um kl. 1.25 um nóttina kallaði vélbáturinn
Bjarmi símstöðina upp og skýrði frá því að bál
sæist innanvert við svonefnda Almenningsnöf.
Höfðu íslensku bátamir tveir haldið beint vestur
fyrir Almenninga í leit sinni og ekki leið á löngu
uns skipverjar á Voninni sáu einnig neyðarbálið.
Þegar vitaó var um strandstað færeyska
skipsins, var björgunarsveit Slysavarnafélagsins
á Siglufirði þegar kölluð út og hélt 30 manna
fiokkur undir stjóm Sveins Ásmundssonar, af
staó áleióis á strandstaó um klukkan 2.40. Fór
sveitin fyrsta áfanga leiðarinnar á jeppabifreið
og 5 tonna vörubifreió sem hafði drif á öllum
hjólum. Skömmu síðar lögóu svo tvær aðrar bif-
reiðir af staó frá Siglufirði og var Jón Hjaltalín
Gunnlaugsson læknir með annarri þeirra, auk
þess sem meó þeim voru flutt matvæli, teppi og
ýmislegt sem talið var að mætti að gagni koma
til að hlynna aó skipbrotsmönnum ef þeir næð-
ust í land.
Mennimir sem fyrst lögóu af stað komu á
strandstaóinn klukkan 4.10. Reyndust aóstæður
á staðnum vera mjög örðugar þar sem skipió
hafói strandað undir snarbröttum og háum bökk-
um, sem fara varð niður aö af mikilli aðgát.
Um svipaó leyti og björgunarmennina bar
að, tókst skipbrotsmönnum aó láta belg með
línu reka í land og gekk því greiðlega að koma
björgunartækjunum út í skipið.
Björgunin sjálf gekk einnig svo vel fyrir sig
að mennimir 18 voru allir komnir í land um 40
mínútum eftir að björgunin hófst. Þaó sem mest-
um erfiðleikum var bundið vió björgunina var
að hvergi var hægt að festa björgunartaugina í
landi, og urðu mennirnir að halda í hana meðan
skipbrotsmennimir voru dregnir í land. Reyndist
það að sjálfsögðu hið erfiðasta verk, þar sem
litla fótfestu var að fá í skriðunum og hreyfing
var töluverð á skipinu.
Skipbrotsmennimir fiestir voru vel á sig
komnir er þeir náóust í land og lítt þrekaðir.
Gátu fiestir þeirra komist upp skriðumar á hand-
vaói, án hjálpar, en þar uppi beió þeirra hressing
sem björgunarmennirnir höfðu haft meðferðis
og einnig kom vitavörðurinn á Sauðanesi meó
hressingu handa þeim og björgunarmönnunum.
Áó var skamma stund á staðnum og síðan haldió
af stað til bifreiðanna og var þaó um klukku-
stundar gangur. Var leiðangurinn allur kominn
til Siglufjarðar um klukkan 9 og var þá skip-
brotsmönnum komið fyrir á Hótel Hvanneyri
sem stóð við Aðalgötu bæjarins, þar sem þeim
var veitt frekari aðhlynning. Reyndist engum
þcirra hafa orðið meint af volkinu.
Þegar skipbrotsmennimir af Haffrúgvin
komu til Reykjavíkur, hélt stjórn Slysavarnafé-
lags Islands þeim kaffisamsæti og var þeim þá
sýnd kvikmyndin um björgunarafrekið við
Látrabjarg og þótti þeim mikið til hennar koma.
Þeir fóru síðan heimleióis meó M.S „Dronning
Alexandrine".
Þann 9. september árið eftir voru svo björg-
unarmennimir heiðraðir af tryggingarfélagi Haf-
frúgvin af „Foroya Vanlukkutrygging“v Færði
frú Bodil Begtrup, sendiherra Dana á íslandi,
björgunarsveitinni gjöf sem Guðbjartur Ólafs-
son, forseti Slysavarnafélags Islands, tók á móti.
Var gjöfin áletraóur silfurskjöldur og 5000
krónur færeyskar.
Viðstaddir þessa athöfn voru m.a.: Sigurjón
A. Ólafsson, varaforseti Slysavamafélagsins,
Ólafur Þóróarson, skipstjóri, Sveinn Ásmunds-
son, formaður björgunarsveitarinnar á Siglu-
firði, Þórarinn Dúason, hafnarstjóri og formaóur
slysavamasveitarinnar á Siglufirði og Peter
Vígelund, formaóur Færeyingafélagsins í
Reykjavík.
Slysavarnafélag Islands heiðraói einnig
björgunarmennina meó skrautrituðum þakkar-
ávörpum fyrir þessa frækilegu björgun.
Björn Dúason tók saman.
Heimildin S.V.F.Í, 1949.