Dagblaðið Vísir - DV - 08.04.1995, Page 11

LAUGARDAGUR 8. APRIL 1995
11
Islendingar ganga til þingkosninga
í dag. Kosningabaráttunni er lokiö,
baráttu sem sem fór vel fram en
varð aldrei verulega hörö. Sumir
segja að baráttan hafi aðallega
staðið á milli auglýsingastofa
flokkanna enda voru alhr flokkar
með auglýsingastofur eða kynning-
arfyrirtæki á sínum snærum.
Alls ganga rúmlega 192 þúsund
kjósendur að kjörborðinu í dag.
Kjósendum hefur fjölgað um tæp-
lega 9.300 frá því kosiö var síðast
til Alþingis fyrir flórum árum. Þá
kjósa á sautjánda þúsund manns í
fyrsta sinn í dag.
Upplýsingar
fyrir kjósendur
Kosningabaráttan var stutt og
það er vel. Löng kosningabarátta
þreytir menn og er þá ekki verið
að vorkenna stjórnmálamönnun-
um heldur þeim sem þurfa við hana
að búa, þ.e. kjósendum. Hlutverk
óháðra flölmiðla er mikilvægt í
kosningabaráttunni. DV fór þá leið
fyrir þessar kosningar að bjóða les-
endum kosningaefnið í blaðaukum
pg mæltist það vel fyrir hjá flestum.
í þessum blaðaukum voru birt viðt-
öl við foringja þeirra stjórnmála-
flokka sem bjóða fram í öllum kjör-
dæmum. Þar var leitast við að
kynna fólki persónuna sem býr að
baki flokksleiðtoganum.
Þá voru beinar línur til forystu-
manna flokkanna og að auki til
þeirra flokka sem bjóða fram í
nokkrum kjördæmum eða eru með
sérlista í einstökum kjördæmum.
Með þessu móti höfðu lesendur DV
beinan aðgang að forystumönnum
allra framboðanna. Fjölmargir
nýttu sér þessa þjónustu.
Síðustu aukablöðin sem fylgdu
DV nú í kosningavikunni höfðu að
geyma kjördæmafundi eða spurn-
ingar til efstu manna á framboðs-
listum í öllum átta kjördæmum
landsins.
Fyrir utan þessa þjónustu var að
sjálfsögðu flöldi kjallaragreina og
lesendabréfa í blaðinu sem tengd-
ust kosningunum. Með þessu móti
er blaðið vettvangur öflugra skoð-
anaskipta þar sem allir koma sjón-
armiðum sínum að. Það er svo
kjósenda að meta frammistöðuna.
NýDY-könnun
Síðast en ekki síst ber að nefna
skoðanakannanir DV. Þær hafa
birst með reglulegum hætti allt
kjörtímabihð og sýnt stöðu flokka
og ríkisstjómar á hverjum tíma.
Könnunum flölgar aö sjálfsögðu
þegar dregur nær kosningunum og
úrtak tveggja síðustu kannana
blaðsins var tvöfaldað til þess að
auka enn nákvæmnina. Úrtakið í
þessum síðustu könnunum var því
1200 manns, skipt jafnt milli kynja
og á milh þéttbýhs og landsbyggð-
ar.
Blaðið birti síðustu könnun sína
fyrir kosningar í gær en sú könnun
var tekin í fyrradag. Miðað við
reynslu af fyrri kosningum fer slík
könnun nokkuð nærri kosningaúr-
shtum. Skoðanakannanir hérlend-
is hafa yfirleitt sagt nokkuð vel
fyrir um úrslit, verið um 1-3 pró-
sentustig frá kosningaúrslitum að
meðaltali á flokk. Aðferð DV við
skoðanakannanir hefur reynst vel
og kannanir blaðsins eiga sér far-
sæla sögu. Metið í nákvæmni náð-
ist með DV-aðferðinni í forseta-
kosningunum árið 1980. Þá munaði
aðeins 0,4 prósentustigum á fram-
bjóðanda að meðaltali á niðurstöð-
um skoðanakönnunarinnar og
kosningaúrshtum.
DV-könnunin í gær sýnir miklar
sviptingar milh flokkanna og gefur
til kynna að Framsóknarflokkur
og Alþýðubandalag sæki til sín
fylgi frá Þjóðvaka en tiltölulega htl-
ar breytingar mælast á fylgi Sjálf-
stæðisflokks, Kvennahsta og Al-
þýðuflokks frá síðustu könnun.
Fagmenn
kynna flokka
Það kom fram í DV í gær að allir
stjórnmálaflokkar hafa fengið aug-
lýsingastofur eða kynningarfyrir-
tæki til þess að sjá um auglýsingar
fyrir þingkosningarnar. Það var
haft eftir Gunnari Steini Pálssyni
almannatengh að þetta væru fyrstu
Laugardagspistill
Jónas Haraldsson
fréttastjóri
kosningarnar þar sem fagmenn
ynnu þessi verk hjá öllum flokkum.
Kosningabaráttan er því meiri að
umfangi hvað snertir auglýsingar
og útgáfustarfsemi en fyrr. Gunnar
segir aö fokkarnir hafi lagt nokkuð
í kosningaherferðir fyrir síðustu
kosningar og uppskorið í samræmi
við það. Því sé þunginn aukinn nú.
Þessi barátta er flárfrek og stóru
flokkarnir hafa úr meiru að spila
en þeir minni. Gunnar Steinn áætl-
ar að þessi kynningarbarátta flokk-
anna kosti um 100 milljónir króna.
Það er svipuð upphæð og þeir fá frá
ríkinu á flárlögum til útgáfumála.
Það má deila um fláraustur í þessi
kynningarmál og margt endar án
efa óséð í körfunni. Hitt er annað
mál að þessi máti til kynningar
verður að teljast eðlilegur í nútíma-
samfélagi. Flokkamir þurfa að
kynna fólk sitt og stefnumál. Fylgi
er ekki jafnfast og áður hjá eldri
kjósendum og að auki þaif að ná
eyrum og augum nær sautján þús-
unda nýrra kjósenda. Þessi kynn-
ingarstarfsemi er því nauðsyn í
lýðræðissamfélagi og ekki má
gleyma því að hún skapar mörgum
vinnu. Ekki veitir af.
Misrétti
Á kjörskrá í Reykjavík eru rúm-
lega 77 þúsund kjósendur og nær
49 þúsund kjósendur í Reykjanes-
kjördæmi. Þessi tvö stóru þéttbýl-
iskjördæmi bera af öðrum í stærð.
Fjöldi kjósenda á bak við hvern
þingmann í þessum stóru kjör-
dæmum er rúmlega 4 þúsund.
Næst kemur Norðurland eystra
þar sem kjósendur á bak við hvern
þingmann eru nær 3.200. Kjósend-
ur bak við hvern þingmann eru til
muna færri í öðrum kjördæmum
og fæstir eru þeir á Vestflörðum
þar sem 1267 íbúar eru á bak við
hvern þingmann. Atkvæðavægi
Vestfirðinga er því þrefalt á við
Reykvíkinga og Reyknesinga. Þetta
er óréttlæti sem ekki verður unað
við öllu lengur. Þingmenn hafa
hvorki haft þrek né þor til þess að
taka á þessu misrétti. Þaö verður
hins vegar að gera þá kröfu að at-
kvæðavægi verði jafnað milli
landsmanna. Það þýðir ekki að bíða
með umræðu um shkar leiðrétting-
ar þar til í tímahraki rétt fyrir
kosningar eins og nú var gert.
Stjórnarmyndun
Viðræður um stjórnarmyndun
hefiast eflaust strax næstu nótt eða
um leið og úrslit kosninganna
liggja fyrir. Ef miðað er við kosn-
ingaspá DV eru tveir möguleikar á
tveggja flokka stjórn og nokkrir á
þriggja flokka stjóm. Hér skal ekki
um það spáð hvort stjórnin verður
til hægri eða vinstri eða hreinlega
miðjusett en miðjunni tilheyrir
stór hópur landsmanna eins og
fram kom í skoðanakönnun DV
fyrir nokkru. Búast má við því að
stjórnmálaleiðtogar noti tímann
vel í dymbilvikunni til stjórnar-
myndunarviðræðna, sem og þann
tíma sem gefst í friði um páskana.
Æskilegt er að myndun nýrrar rík-
isstjórnar taki ekki of langan tíma.
AUur gangur hefur verið á því und-
anfarin ár og áratugi en þess er þó
skemmst að minnast að myndun
þeirrar ríkisstjórnar sem nú situr
tók mjög skamman tíma.
Notið kosninga-
réttinn
í skoðanakönnun DV, sem birtist
í gær, kemur fram að óákveðnum
hefur fækkað eftir því sem nær
hefur dregið kosningum. Enn eru
þó 24,1 prósent aðspurðra óákveð-
in. Sá hópur hefur enn ekki séð
neitt sem skarar fram úr af því sem
í boði er. Það er þó mikhvægt að
menn nýti sér þann mikUvæga rétt
sem kosningarétturinn er. Því fylg-
ir ábyrgð að taka afstöðu í kjörklef-
anum.
Kjósendur verða að senda sín
skilaboð og sýna vilja sinn í verki.
Flokkarnir hafa lagt fram stefnu-
skrár sínar og vahö fólk á hsta.
Kjósendanna er aö taka afstöðu.
Það fæst ekkert með því að sitja
heima. Það þarf ekki að tala við þá
sannfærðu. Þeir standa með sínum
mönnum. Þeir sem óákveðnir eru
verða að nota útilokunaraðferðina
og velja það sem skást þykir.