Dagblaðið Vísir - DV - 08.04.1995, Blaðsíða 16

16
LAUGARDAGUR 8. APRÍL 1995
Sögur af nýyröum
Krossgáta
Aðrein og
frárein
Orðiö akrein varð til á sjötta ára-
tug aldarinnar. Ég tel mig hafa ör-
uggar heimildir fyrir því, að höf-
undur þessa orðs sé Einar B. Páls-
son prófessor. Hann var þá yfir-
verkfræðingur hjá Reykjavíkur-
borg og vann mikið að skipulags-
og gatnagerðarmálum. Þetta orö
vann sér fljótt fastan sess í málinu,
enda þjált í munni. Það komst inn
í orðabækurnar frá 1963 (Orðabók
Menningarsjóðs og Blöndalsvið-
bæti).
Orðanefnd byggingarverkfræð-
inga hefir fjallað mikið um orð úr
umferðarmáh, og þar hafa fleiri
reinar komið við sögu en akreinar.
Þegar Umferðarlögin (frá 1987)
voru í smíöum, fjallaöi nefndin um
ýmis orð, sem í þeim þurfti að nota.
í dagbók minni frá 11. marz 1985
segir á þessa leið: „Ég notaði dag-
inn til að búa til nokkur nýyrði um
hluti, sem EBP hefir verið að ræða
um við mig, m.a... aðrein, frárein
o.fl.“ Örugglega skrökva ég því
ekki, að ég hefi myndað þessi orð.
Hins vegar gæti hugsazt, að ein-
hver hafi orðið fyrri til að mynda
orðið aðrein, þó að ég viti það ekki.
Orðið frárein sætti nokkurri and-
spymu, eins og síðar verður rakið,
og þykir mér því ólíklegt, að það
hafi verið komið á flot, áður en ég
myndaði það.
Orðin aðrein og frárein komu til
umræðu í Orðanefndinni, og urðu
engar deilur um þau þar. Nefndin
féllst á þau bæöi. Hins vegar voru
þeir, sem sömdu frumvarpið að
Umferðarlögunum, andvigir orð-
inu frárein. Þeir vildu fremur nota
orðið afrein. Ég beitti mér á móti
orðinu afrein. Rök mín voru þau,
að afrein og aðrein gætu ruglazt
saman í framburði. Þeirrar til-
hneigingar gætir í nútímamáli, að
í (hröðum) framburði hættir mönn-
um til að fella önghljóð (t.d. ð og
f) niður. Þannig gætu bæði þessi
orð orðið a 'rein í framburði óskýr-
mæltra manna.
Umferðarlögin voru samþykkt af
Alþingi 1987.1 þeim eru notuð orð-
in aðrein og afrein. Tillögur Orða-
Umsjón
Halldór Halldórsson
nefndarinnar voru, sem sé, virtar
að vettugi. En sagan er þar með
ekki öll sögð.
Árið 1993 voru samþykktar
nokkrar breytingar á Umferðarlög-
unum.
Ein breytingin fólst í því, að í stað
orðsins afrein var tekið upp orðiö
frárein. Þannig eru í 17. grein lag-
anna, eftir breytinguna, notuð orð-
in aðrein ogfárein. Hvernig á þess-
ari breytingu stóð eða hver átti
frumkvæði að henni, veit ég ekki.
Hver sem frumkvöðullinn er, á
hann þakkir skildar. Auðvitað ber
alltaf að stuðla að því, að misskiln-
ingur geti ekki átt sér stað, en óvíða
er meiri þörf á skýrleika en í lög-
um. Hér er að visu aðeins verið að
forðast, að óskýrleiki í framburði
geti valdið misskilningi. í sam-
bandi við umferðarslys gæti þessi
óskýrleiki skipt máli. Hér er það
ekki aðeins ritmyndin, sem um
þarf að hugsa, heldur einnig fram-
burður venjulegs fólks.
Grunnnámskeið ffyrir dagmæður
Grunnnámskeið fyrir einstaklinga sem vilja gerast
dagmæður og starfa allan daginn hefst mánudaginn
24. apríl nk. Takmarkaður fjöldi kemst á námskeiðið
og einungis þeir sem munu starfa í ákveðnum hverf-
um borgarinnar. Kennt verður tvö kvöld í viku.
Skráning og nánari upplýsingar veita daggæsluráð-
gjafar hjá Dagvist barna, Hafnarhúsinu, sími
552-7277, næstu daga.
Dagvist barna
Hafnarhúsinu, Tryggvagötu 17, sími 552-7277
MYNDLISTA -
OG HANDÍÐASKÓLI
ÍSLANDS
auglýsir inntöku nýrra nemenda fyrir
skólaárið 1995-96.
Umsóknarfrestur í fornám er til 21. apríl
og í sérdeildir 17. maí nk.
Upplýsingar og umsóknargögn fást á
skrifstofu skólans, Skipholti 1, Reykjavík,
sími 551 9821.
Aðalfundur
Starfsmannafélagsins Sóknar
verður haldinn þriðjudaginn 11. apríl kl. 20.30 í
Sóknarsalnum.
Dagskrá:
1. Venjuleg aðalfundarstörf.
2. Breytingar á reglugerð sjúkrasjóðs Sóknar.
3. Önnur mál.
Stjórn Sóknar
Vi^PN: . " OLVUUGS Þshkqr “ 6fí6H- S/E/R ■B UVN- YFi/ þEFfí ■Efí s- PftUFUR III ÞvFR SL'fí
L— ÞRor/ HULÞU VERuR T/SRuR 'fí L/T/HH fLOSRfí K/EPfí KjfíFT 5 E6/R K/Sfí 5LOT- fí/R % HUGUfí
BRoTr 5 ÓE/Sfí PDFÖR VEKJuR N
'OSI6R- fíR Tjóm VÆG/ VoPNftþ L/Ð
f LfíS- /.£/Kf PL'EG/P
UWlR TÆUR F)EDUR% BORÉft 3KEE/UR b
R/mPA DE/LUR 3 snmHi
PÚKU/r\ / " ftKKER/ £KK/ hokklKr Ti/OP vir- LEVSft
f \ * 9 KftlL 'fífíS TÍÐ/f/
HTSTuR 6TR/R IfímP, TEL6/K FjfíRlW/ RÓTRfíR E/á/N mftÐUR TÖF /5
ffýri 2-2 E/NS HLVju HOLfí sr/ftRL!
f DYPKftR £/</</- SVAUH YBSfí 7 TfírVS Hftrftfí 6fí//6 UR//VN
pRfím/n HfíRmo H/L/m Tom/R BðóóLfíp. fftfí/Ð
GfífíBL £/ud. SifíGBK ftKDUR SEVD/< ff
m££> Tölu £LT> STÆÐ/
SRTWfíR muNun 3 TUSKPi SKST.*-
KER- ifíUG ófífíN- ftiO/N
l MEE) V/Z/DUR KÚÓftR
S/KfíUT KopftR
REIÐ - MENN’ 'ARS Gfl/nfíLL FUöL II
f
F/KT- 5 fírnq SLfíKfí P/ 'fí/* Vfí/VN E/Ð SEFfíÐ/ SuE> GRjÓf/ft GRftUT
Sfí/nui. SfEVÝR. KVEm RÓTfí 7 BRoTi'ft Tr/ufð /R
HEFUR upp 'n UnftR ÚR6-
6/JÚFur v/£rfí H /0 SLfí _ E/T/ BoK SKJÓ \>oTu!
'i/OLUR /VfíR. Pifí/VTf)
HfíTÍÐ /2 T/T/ii.
ift/VJJ REmfí ftftUKI
m fí/FR. SK-ST- EKKI ÞESSU /3 lE
\'j/uKÞl mnJÞ
86NRR OGN ÖNUG + •
VfíTt/fí FISKuR 5ÖNÚ :
SDRGIH 5 U//Ð FÆR!
a: O o: * Uj > ui 9C U) s
V o <s: k VD k A \ k \ q; k
V) •2: V- O > o: k 9: Oí > <5: k O k
C0 O 2) > '■n V- K \ V 9: -4 v\ k VD 9:
1- S • V. :> VD 9: u -4 N VT) <p)
u. ~5 •O Qc kD k \D vi .o <*: 9: VT)
OT k k k k '0 9: ■ k VD
k vb 9: k u. 9: k > 9: k
<o 0 K ■vj k o: V- Q: k k o > \ • ■4
uc o: ck 9) -4 9: A ^) -4
Vl k k V 9; k k 3 fÖ 7) 9: í) Rj 9:
CT kN. Uc -4 k k vr> cc \ k
;o Q) í: u -