Dagblaðið Vísir - DV - 08.04.1995, Blaðsíða 41

LAUGARDAGUR 8. APRÍL 1995
49
Kvennafrídagurinn 24. október 1975. Þá vöktu islenskar konur heimsat-
hygli fyrir samstöðu er þær lögðu niður vinnu.
sem var á kjörum karla og kvenna.
Um þetta misrétti og skort pólitískra
réttinda ritaði hún þá: „Vinnukona
hafði aðeins þriðjungs kaup móti
karlmanni, hvað dugleg sem hún er,
og þótt hún gangi oft að sömu vinnu
og hann, eins og er í sveitum á sumr-
in. Og þó þarf stúlkan að vinna mörg
verk fram yfir karlmanninn, bæði
kvölds og morgna og sunnudaga,
þegar hann getur notið hvíldar. Hún
þarf þá að nytka kýr og ær og margt
fleira um fram hann, og svo hefur
hún svo sem í þokkabót að taka af
honum vosklæði á kvöldin, jafnvel
draga af honum skó og sokka, meðan
hann liggur aftur á bak í rúmi sínu
og ef til vill reykir pípu sína, og færa
honum svo allt þurrt að morgni, þótt
hún verði sjálf að fara í sömu fötin,
eins og þau voru að kvöldinu." Hún
áræddi þó ekki að birta neitt um
þessi mál fyrr en 1885. Þá kom grein
í Fjallkonunni „eftir unga stúlku í
Reykjavík". Þetta var fyrsta ritgerð
íslenskrar konu. Árið 1887 fluttist
Bríet til Reykjavíkur og sama ár
flutti hún fyrirlestur um „kjör og
réttindi kvenna".
Kvenfrelsisdagurinn haldinn hátíðlegur á Austurvelli 19. júní 1919. (Mynd
úr bókinni íslandsdætur sem Örn og örlygur gaf út.)
Launamunur
í heila öld
í undangenginni kosningabaráttu
hefur launamismunur karla og
kvenna fyrir sömu störf verið mikið
í umræðunni. í nýlegri könnun kom
fram að konur væru með u.þ.b. 78%
af hreinum dagvinnulaunum karla.
Árið 1873, þegar Bríet Bjarnhéöins-
dóttir var á sautjánda ári, haíði hún
þegar gert sér grein fyrir þeim mun
Kvennafrídagur vek-
ur heimsathygli
Árið 1975, eða einni öld síðar, var
útnefnt alþjóðlegt kvennaár af Sam-
einuðu þjóðunum en á því ári vöktu
íslenskar konur heimsathygh þegar
90% þeirra lögðu niður störf þann
24. október og sönnuðu þannig aö
þjóðfélagið væri óstaríhæft án
vinnuframlags þeirra. Fjölmennur
kvennafundur var á Lækjartorgi og
stóð hann í tvo tíma. í haust verða
Sýnum /fltfft/f
, , „ ki ósum fagnandi
Agœti kjosanail J
í kosningum mótum við sameiginlega framtíð okkar. Kosningar eru því í eðli sínu
jákvæð athöfn. Þitt atkvæði skiptir miklu máli.
í kosningabaráttunni höfum við kynnt málstað okkar tæpitungulaust. Við
höfum lagt spilin á borðið. Vonandi hefur þú átt þess kost að lesa auglýsingarnar
okkar, kosningastefnuna eða eitthvert af þeim fjöimörgu þemablöðum sem við
höfum gefið út.
Við höfum leitast við að kynna framtíðarsýn okkar. Með Evrópska
efnahagssvæðinu var íslenskri einangrunarhyggju greitt náðarhöggið. Andstaðan
við EES hljómar nú eins og bergmálúr grárri Forneskju. Við viljum sækja um aðild
að Evrópusambandinu eins fljótt og auðið er. Án umsóknar munum við aldrei
komast að því hvaða kjör bjóðast við inngön^
Umt
bað gustar af henni. Við látum okkur það vel líka. Sigur fyrir ísland hefur alltaf
costað kjark - kjark til að taka afstöðu, kjark til að móta stefnu og kjark til að
ýlgja henni eftir.
Horfumst í augu við tækifærin.
Sýnum kjark og kjósum fagnandi um framtíð okkar.
Með vinsemd
7f - /
Jón Baldvin Hannibalsson
hðin tuttugu ár frá þessum merka
degi í kvenréttindasögu. Árin frá
1975 til 1985 hafa gjarnan verið nefnd
kvennaáratugurinn.
Barátta íslenskra kvenna fyrir
jafnrétti kynjanna er orðin löng og
þó margt hafi áunnist á undanföm-
um árum þá heldur hún áfram.
Kosningarétturinn verður ekki af
konum tekinn og hver kona nýtur
sjálfstæðis síns í kjörklefanum í dag.
(Heimildir eru fengnar úr bókunum:
íslandsdætur 1850-1950, Veröld sem ég
vil, Saga kvenréttindafélags íslands
1907-1992, Konur og kosningar, Jafn-
rétti kynjanna og Frá einveldi til lýð-
veldis.)
Bríet Bjarnhéóinsdóttir er sú kona
sem vann hvað mest að kvenrétt-
indamálum íslenskra kvenna enda
hefur hún verlö kölluð stórveldi i
sögu islenskar kvenna. Á æviskeiði
hennar, 1856-1940, urðu gagngerar
breytingar á stöðu og kjörum ís-
lenskra kvenna.
ævintyraleear
Sænsk gæðavara á góðu verðl
-8* 7.600 kr.
-15' 10.750 kr.
-25' 14.250 kr.
Glæsibæ, Álfheimum 74, s: 581 2922
Drciling: simi soS 9Ö94
'