Þjóðviljinn - 10.11.1956, Page 7

Þjóðviljinn - 10.11.1956, Page 7
Laugardagur 10. nóvember 1956 — ÞJÓÐVILJINN — (7 Frá vinnustofunni a& Grundarstíg 11 Ein daman þarna kenndi mér að þekkja á blindraspil og gaf mér þau svo að skilnaði, hvað guð launi henni fyrir. ún sýndi mér einnig ritvél, sem notuð er til að skrifa blindra- letur. Það er mjög einfalt verk- færi, sem gaman gæti verið að læra að handfjalla. Svo leiddi hún mig upp á loft og sýndi mér bókasafnið. Þar er líka danssalur, því blint fólk er um margt nauðalíkt hinu sjáandi, þótt margir sjáandi menn eigi bágt með að skilja það, meðal annars getur því þótt gaman að fá sér snúning. Eg tók bók úr einni hillunni og vóg hana í hendi mér og fannst sem hún myndi vera á stærð við Vídalínspostillu. Eg spurði stúlkuna, hvaða bók þetta myndi vera. Hún tók við bókinni og gaf mér þær upplýsingar, að þetta væri Marie Grúbbe eftir J. P. Jakobsen, en þó aðeins annað bindið. Svona eru þær fyrir- ferðarmiklar og stórar í snið- um, bækur hinna blindu. í næstu hillu fyrir ofan Marie Grubbe var Biblían. Hún komst reyndar ekki öll fyrir í einni hillu, þótt hún væri um tveir metrar á lengd. Nokkur bindi lágu ofan á hin- Skúli Guðjónsson: 11 Það var eitt kvöld á síðast- jliðnu sumri, að útliðnum túna- jslætti., að .Elias Guðmundsson ;heimsótti mig. Hér um slóðir er hann reynd- jar ýmist kallaður Elli frá jÞambárvöllum, Elli frá Brunná ;eða Eyrár-Elli; og er þó fátt jeitt nefnt af þeim stöðum, þar jsem Elli hefur komið við. Síð- justu árin hefur hann meðal iannats risið úr rekkju kl. 3 iflestar nætur og stuðlað að jþvi að Reykvíkingar fengju Þjóðviljann með morgunkaff- iinu. Eri úndanfarin ár hefur hann jvarið' miklu af tómstundum isínum til þess að lesa fyrir jblinda íólkið á Grundarstíg 11, og þar með komizt í tölu hinna fáu manna, sem verða réttlát- ir af verkum sínum, því ef ekki verður komizt inn í himnaríki með því að lesa fyr- ir blint fólk, verður tæplega hægt að vinna fyrir sáluhjálp sinni með öðru móti. Þegar Elli var setztur, segir hann förmálalaust: Það er bezt að byrja strax á erindinu. Nú, áttu kannski eitthvert erindi. yið mig? segi ég. Eg hélt þú værir, bara að koma í kurt- eisisheimsókn. Eg er eiginlega kominn til þín sem nokkurs konar sendi- herra. heldur EHi áfram. Fólk- ið í Biindravinafélaginu bað mig að; hitta þig og bera þér •kveðju og þakklæti fyrir grein- arnar þínar í Þjóðviljanum. Hefur það heyrt þær? spurði ég næstum, undrandi. EHa finnst þetta víst dá- lítið fávísleg spurning, því hann pyr á móti, næstum móðgaður,. Heldurðu að ég hafi ekki lesið allt fyrir það sem kemur eftir þig í Þjóðviljanum? Svo dregur hann hlað upp úr vasa sínum og les iaf því nokkrar spumingar, sem hinir blindu vilja leggja fyrir mig, meðal annars, hvort ég kunni blindraletur, hvort ég eigi blindraspil. og blindratommu- stokk? Öllu þessu verð ég að svara^ neitandi. Svona er maður ó- kunnugur í heimi hinna blindu, þrátt fyrir allt. Að síðustu tekur svo Elli af mér hátíðlegt loforð um að heimsækja blinda fólkið á Grundarstíg 11, þegar ég verði á ferð í Reykjavík næst. Hann hefur innt sendiherra- starf sitt af hendi með prýði og við snúum okkur að öðrum um- talsefnum. Og svo var það nokkru sið- ar, að ég átti leið til Reykja- víkur og þá efndi ég loforð það, sem ég hafði gefið Elíasi og leit inn á Grundarstíg 11. Eg segi leit inn, þótt slikt sé að vísu ekki réttilega að orði komizt, en svona er málvenj- an rík í manni frá gamalli tíð. Þetta var í vinnutíma og ég hef víst gert þarna dálítið verk- fall, því fólkið kom til mín hvert af öðru og heilsaði mér og tók mér sem góðum vini. Það leiddi mig milli bekkja og borða og ég fór höndum um burstana sem það var að binda. Það setti í gang hinar marg- víslegustu vélar, sem ég var þó ef satt skal segja smeykur við, meðan þær voru í gangi, og mér virtist, sem það handléki þessar yélar . á jafn hversdags-. legan hátt og þegar ég dreg ljáinn múm á hverfistemjnn, um sem uppreist stóðu í hill- unni. Hvenær skyldi sá tími koma, að ég hafi elju og tóm til að læra blindraletur, hugsaði ég m.eð sjálfum mér, þegar ég gekk niður í vinnustofuna aft- ur við hlið fylgjara míns. Eg hefði gjarnan viljað doka lengur við meðal þessa góða fólks, en ég var tímabundinn og varð að neita mér um þá ánægju í þetta sinn. En það sem ríkast hefur ver- ið í huga mínum í sambandi við þessa stuttu heimsókn er stórhugur og bjartsýni íbúanna á Grundarstíg 11. Það stingur i svo átakanlega í stúf við sálar- ástand ýmissa sjáandi manna, einkum þeirra sem þykjast eiga eitthvað undir sér, svo sem í nefndum, ráðum, stjórnum ým- iskonar allt frá ríkisstjórnum, niður í stjórnir nautgripa- ræktarfélaga í afskekktum byggðum. Þetta er ekki hægt, eða í bezta lagi: Það verður að athuga málið, eru slagorð, sem eru að lama starfsþrek mikils hluta þess fólks, sem talinn er vera líkamlega heill. Það er helzt meðal fólks, sem rnisst hefur eitthvað af starfsgetu sinni, eins og t.d. meðal blindra manna og berklaveikra, sem glittir í jákvæð viðhorf til lífs- ins og viðfangsefna þess. Blindrafélagið hefur þegar unnið stórvirki. Það hefur kom- ið upp bækistöð fyrir starf- semi sína að Grundarstíg 11, keypti þar hús og stækkaði allmikíð, og myndi margri nefndinni eða ráðinu hafa þótt þ.að mikil fífldirfska af nokkr- um eignalausum blindum mönn- um að ráðast í slíkt, og myndi hafa sagt, ef þeirra ráða hefði verið leitað, að þetta væri ekki hægt, eða ef um verulega stór- huga og velviljaða menn hefði verið að ræða, að það þyrfti að minnsta kosti að athuga málið. En eign þessa mun fé- lagið nú eiga skuldlaust. Mætti því ætla, að félag þetta væri ánægt með það, sem Orðið er og hygði ekki á stór- ræði að- sin'ni. Sú er þó ekki raunin á. Félagið er nú að hefja smíði á stórhýsi, þangað sem það mun flytja starfsemi sína í fyllingu tímans. Þetta hús verð- ur miklu stærra en svo, að vist- fólkið að Grundarstíg 11 þurfi á þvi öllu að halda. Þarna er verið að búa öðru blindu fólki atvinnuaðstöðu við þess hæfi og skapa því þau þægmdi, sem líf án Ijóss hefur upp á,. að bjóða. Blindrafélagið hefur nokkur undanfarin ár haft merkjasölu til ágóða fyrir starfsemi sína. í byrjun nóvember. Og enn á þessu hausti mun það efna til slíkrar sölu. Og nú þarf mikils við, því húsið nýja kallar á mikla pen- inga. Og þegar ég nú skora á Reykvíkinga og aðra, er þess- ar línur lesa, að bregðast vel og enn betur en áður við merkja- sölu félagsins að þessu sinní, þá skírskota ég ekki fyrst og- fremst til mannkærleika, hjálp- fýsi, hjartagæzku, fórnfýsi og annarra kristilegra og hálf- kristilegra dyggða, sem oft eru nefndar við slík tækifæri. Eg bendi aðeins á það, að með því að kaupa þessi merkí eru kaupendurnir að votta þeim, sem að merkjasölunni standa, verðskuldaða og sjálf- sagða viðurkenningu fyrir dugnað þeirra, framsýni og á- ræði, ekki einungis um það að sjá sjálfu sér farborða, held- ur miklu fremur fyrir hitt að búa þeim sem eins er ástatt. fyrir skilyrði ‘tii að lifa lífi. sínu. á sém eðlilegastan hátt. Sumir segja í tíma og ótíma: Þetta er ekki hægt, um við- fangsefni, sem í raun og veru eru ákaflega auðveld í fram- kvæmd. Aðrir vinna það sem í raun og veru er óframkvæmanlegt, frá venjulegum sjónarmiðum séð, möglunar- og æðrulaust. Undir slíkum kringumstæðum getur það verið þeim er fram- kvæmir hið óframkvæmanlega geysileg uppörvun og hvatning. ef hann fær þó ekki sé nerrja pínulitla viðurkenningu um að hann standi sig vel. Slíka viðurkenningu gefst mönnum kostur á að sýna Blindrafélaginu, með því að kaupa merki þess á morgun. Thor Vilhjálmsson: Bein þú örvum þínum í aðra átt“ n „Fréttir Ríkisútvarpsins hafa verið í algerum Morgunblaðs- stíl að undanförnu“. Svo segir í Þjóðviljanum í fyrradag. Mætti ég sem kaupandi blaðs- ins og efnismiðlari og hlustandi á fréttir útvarpsins stinga upp á því að Morgunblaðinu sé sýnd fullmikil virðing með samanburðinum en sannleikan- um of lítil. Helztu forsendur ofanskráðr- ar ákæru munu vera þær að ofbeldi hinna langþjálfuðu ný- lendufanta brezkra og franskra „heitir á máli fréttastofunnar“, i segir blaðið: „landganga“. Mér telst að í sama tölublaði Þjóð- viljans sé á forsíðu notað sama orðalag einum 7 — sjö — sinn- um. „Og fréttastofan hefur ekki blygðazt sín fyrir að nota orð- ið „lögregluaðgerðir" segir blaðið enn; og heldur áfram: „en sá munnsöfnuður er beinn arfur frá þýzku nazistunum í síðustu heimsstyrjöld". Hér ey höggvið stórt en staðið tæpt. Kannski mætti benda á að þetta ískyggilega prð kom fyr- ir í fréttum af ræðum Edens og stefnubræði'a hans. Að breyta því þýðir fölsun fréttar. í dag flytur Þjóðviljinn leiðbeining- ar mn fréttastarfsemi og nægir að vísa þangað í stað þess að teygja þetta. Dylgjur um þjónustusemi fréttamanna útvarpsins við Bjama Benediktsson (væntan- lega fyrrv. ráðherra) eru þeirr- ar tegundar að ég vjl ekki gremja sjálfan mig, óvarkáran greinarhöfund né lesendur með því að sinna slíkum firrum Væri ekki rétt að virkja þessa órósemi og beita vopnum sínum fremur til fordæmingar á níðingskap stórveldanna þessa dagana, Rússa, Breta og Frakka gagnvart litlu fólki sem er eins og þú og ég. Eða eigum við að kalla það ,,fadessur“ þegar alþýða land- anna er kramin niður í götu- steinana með skriðdrekum og fólkið sprengt eins og flugur. Fyrir hverju er þá verið að berjast? 8, nóv ’56 Thor Vilhjálmsson. Ég get því miður ekki verið sammála Thor Vilhjálmssyni um fréttaþjónustu ríkisútvarps- ins. Ég skal sleppa málalenging- um, enda mun flestum hlust- endum í fersku minni hvernig hörmungar Ungverja virtust ' -. ' - i ■ . , mældar á allt aðra vog en hörmungar Egypta — og hvern- ig er hægt að vega mannlega þjáningu? í frásögn íslenzka ríkisútvarpsins bergmálaði fréttaflutningur Breta, er þeir reyndu að fela framkomu sína bak við framferði sovézka hers- ins í Ungverjalandi. Og í sama mund virtist ríkisútvarpið vera orðið að fréttastofnun Sjálf- stæðisflokksins, eins og þegar það flutti með mikilli virðipgu frásögn af hinum ósæmilega fundi sem sá flokkur hélt í nafni stúdenta og rithöfunda s.l. sunnudag eða þuldi hvað Ólafur Thors ætlaði að segja á þingfundi. Ég gæti rakið mörg dæmi önnur, en með þessu móti hefur fréttastofa ríkisútvarpsins orðið til þess að aðstoða forsprakka Sjálfstæðis- flokksins við að hagnýta er- lend harmtíðindi til óþurftar- verka hér heimafyrir. Ég er sammála Thor um það að á- stæðulaust er að elta ólar við mistök — þau verða vonandi Framhald á 11. síðu

x

Þjóðviljinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.