Þjóðviljinn - 13.07.1969, Side 9

Sunmudagur 13. júlí 196!) — ÞJÓÐVILJINN — SlÐA 0
myndiin heíur engian endi fnam-
utr en bókin. aðeims niður-
stöðu: það er ekkert til sem
heitir afskiptaleysi, sá sem
ekki gsetir meðbræðra sinnia
leggur hiniu illa lið. Sagan end-
ar þegar Bok gengur til réttar-
haldanna, eins og það sem á
eftir kæmi væri aukaatriði. En
það er það ekki. Malamud
byggði skáldsögu sína á sönn-
um aitburðum í lífi rússneska
gyðingsins Mendel Beiliss, sem
var sýknaður að lokum. Mala-
mu,d hefur orðið að vclja á
milli hvort hann fylgdi fyrir-
myndinni eða léti kvcða upp
ranigan dóm, en af listrænum
Jóhann Páll Árnason:
ástæðum lætur bann það ó-
ráðið.
Sagan hefur ekki venjuleg-
an söguþráð, og því skiptir um-
hverfi hennar miklu máli, og
það er mjög áhrifamiikið í
kvikmyndimni, sem tekin var í
Ungverjalamdi. Óumdeilanlegar
gáfur Bates geisla i gegnum
setningar gyðingsins Boks og
gera persónuna ódauðloga. Sem
tákn er Bates fullkominn. sem
gyðing vanitar hann talsvert,
því vegna hins enska málhreims
vorða setningamar stundum
tilgerðarlegar. Næst. honum í
leik komst Dirk Bogarde í hlut-
verki stjómskipaðs verjanda
Boks. Bogarde hefúr á sér
þumglyndisilegan fyrirlitningar-
svip, og h-ann örvinglast smám
saman yfir beirri spillinigu. sem
hann verður vitni að í réttar-
salnum.
John Frankenheimer hefur
endurskapað lön.gu liðinn tíma
og horfna staði. Og það sem
meira er, hann hefur gert það
við aðstæður. sem virðast
fræðilega óhæfar til leiksiköp-
unar, því rúmlega helmineur
myndarinnar lýsir engu öðru
en sálarstríði Boks. Áhorfand-
anum er haldið í fanigelsi eins
og söguhetjunni og það virðist
vara heila eilifð: hann sleppur
ekki frá niðurlægingunni á
kvikmyndatjaldinu. Hann venst
hinni daufu lýsinigu, eins og Bok.
bröngum klefum og hræðilegri
einangrun. í lokin. þegar Bok
kemst stutta stund út undir
bert loft. og sólarljósið brýzt
fram og hópur fólks scst á ferli
um göitumar. þá hlýtur áhorf-
andinn að verða djúpt snort-
inn. Það eru slík snilldairatriði,
sem auka enn á vaxamdi hróð-
ur Frankenhoimers. eins efni-
legasta kvikmjmdahöfundiar
Bandaríkjanna.
(Þýtt og endursaigt).
Stangaveiöimenn
Veiðitiminn er kominn í
fullan gang og við bjóð-
um miklu fjölbreyttara
úrval af lax- og sllungs-
veiðarfærum en áður
hefur þekkzt hér.
Frá ABU og fleirum t.d.
50 gerðir veiðistanga
(margar með árs á-
byrgð), 35 gerðir veiði-
hjóla, 40 gerðir veiði-
línur, 100 gerðir spóna
og spinnera, þar á með-
al hinn eina ekta is-
landsspón — Toby-
Salar — Högbom, allar
stærðir og liti (varizt
eftirlíkingar). Silunga-
flugur — Laxaflugur frá
HARDY. Tugi tegunda
og allar stærðir.
Fluguköst, háfar, flugubox, ifærur, spónabox, sporðgrip, maðkabox, rotara, spónaveski, vöðlur, öngla,
sökkur, flotholt, veiðistígvél, veiðikassta, veiðisett í kössum.
Fullkomin varastykkja- og viðgerðaþjónusta á öllum ABU-vörum. — Verzlið þar sem mest er úrvalið
og öruggastar leiðbeiningar um vöruvalið.
Eina sérverzlunin á (slandi með lax- og silungsveiðarfæri.
HÓTEL FELL
Grundarfirði
Ástand og horfur
í Tékkóslóvakíu
Nú eru nær þrír mánuðir liðn-
ir síðan Gustav Husák tók við
forystu Kommúnistaflokks Tékkó
slóvakíu, og þarf því engar til-
gárur lengur um stcfnu hans,
heldur er auðvelt að meta hana
í Ijósi staðreynda. Þótt Ijóst væri
af fyrstu aðgerðum hans, að horf-
ið yrði frá meginatriðum endur-
nýjunarstefnunnar, gerðu ýmsir
sér vonir um að það væri aðeins
til bráðabirgða og reynt yrði að
hefjast handa á nýjan leik, þegar
ytri aðstæður hefðu batnað. Á
þessum forsendum töldu ýmsir
fulltrúar róttækari armsins í
flokknum, að rétt væri að veita
Husák gagnrýninn stuðning og
reyna þannig að tryggja að hann
yrði ekki fangi íhaldsaflanna,
heldur hefði svigrúm til stefnu-
breytingar, þegar tækifæri gæf-
ist. Hvort scm þctta hefur verið
rétt mat á persónulegum áform-
um Husáks eða ekki, er a.m.k.
óhætt að fullyrða, að hér var
byggt á einpi forsendu, sem
reynzt hefur alröng: þ.e. að sov-
étstjórnin væri reiðubúin til að
slaka eitthvað á kröfum sínum
og veita Husák þar með nokkurt
athafnafrelsi. Raunin hefur orðið
sú, að Rússar og erindrekar
þeírra í Tékkóslóvakíu hafa notað
tækifærið til að knýja frarn svo
víðtækar kúgunaraðgerðir, að öll
bönd hafa slitnað milli Husáks og
þeirra afla sem báru uppi endur-
nýjunarstefnuna. Hér eftir getur
hann tæpast orðið annað en verk-
færi í liöndum hins afturgengna
skrifstofuvalds Novottiýtímans,
sem nú virðist staðráðið í að búa
svo um hnútana, að því verði
ekki steypt jafn auðveldlega í
annað sinn.
Ráðstafanir hinnar nýju for-
ystu eru með sama svip, hvar sem
á þær er litiö. Blöð og önnur
fjölmiðlunartæki hafa verið múl-
bundin með sýnu harðari ritskoð-
un en tíðkaðist á dögum Novot-
nýs; ritstjórar og blaðamenn hafa
hópum saman verið reknir og
aðrir hlýðnari settir í staðinn.
Stúdentasamtökin hafa verið
bönnuð (forystumenn þeirra hafa
þó Iýst yfir að þeir muni ekki
taka bannið til greina) og hafa
stjórnarvöldin síðan stritað við að
koma á laggirnar nýju stúdenta-
sambandi, sem færi eftir fyrir-
mælum þeirra, en ekki orðið neitt
ágengt. Engu betur hefur gengið
að stofna nýtt blaðamannasam-
band.
í flokknum sjálfum stendur
yfir stórfelld hreinsun. Þeir starfs-
menn hans, sem studdu endur-
nýjunarstefnuna, verða alls stað-
ar að víkja og íhaldssamari
menn koma í staðinn. Beinir
brottrekstrar úr flokknum hafa þó
enn verið fáir, en hins vegar
streyma óbreyttir félagar úr
honum af sjálfsdáðum. Þess gæt-
ir mest meðal verkamanna; í
ýmsum fyrirtækjum, bæði í Prag
og úti á landi, hefur það gengið
svo langt að heilar flokksdeildir
hafa með öllu leystst upp.
Efnahagsaðgerðir hinnar nýju
forystu eru heldur ekki til þess
failnar að afla henni vinsælda.
Fyrirskipuð hefur verið launa-
stöðvun samtímis iangmestu verð-
hækkunum. sem átt hafa sér stað
í landinu s.l. tvo áratugi. Um leið
og horfið er aftur til fyrri stjórn-
arhátta, er þannig tekin upp sú
stefna að leysa efnahagskreppuna
á kostnað alþýðu manna. Það tal-
ar sínu máli um þjóðfélagslegt
baksvið atburðanna og hlýtur að
hafa djúptæk áhrif á afstöðu
verkalýðshreyfingarinnar.
Þótt mikið hafi þegar verið að
gert, verður sovétstjórnin tæpast
ánægð fyrr en tékkneskir ráða-
menn hafa opinberlega viður-
kennt, að innrásin hafi verið
nauðsynleg. Þótt slík yfirlýsing
hafi enn ekki verið gefin og verði
sennilega ekki á næstunni, hcfur
Framíhald á 11. síðu
Sími 93-8613
® Heitan mat ailan daginn (hægt að
velja úr mörgum réttum).
• Gistingu fyrir 25 og veitingasal fyrir
70. Höfum einnig svefnpokapláss.
• Leyfi til silungsveiða í Hraunsfjarðar-
vatni og Baulárvallavatni og í Sel-
vallavatni.
• Útvegum báta til sjóstangaveiðl ef
óskað er.
• Ath. Eina hótelið á öllu Snæfellsnesi
sem opið er allt árið.
HÓTEL FELL
MS. AKRABORG
fer þrjár ferðir á dag milli Reykjavíkur og
Akraness.
Við kappkostum að veita ferðafólki
góða þjónstu og bjóðum því:
• Kalt morgunverðarborð fyrir hóp-
ferðir.
Frá Reykjavík: Frá Akranesi:
Kl. 10.30 Kl. 8.00
Kl. 14.30 Kl. 13.00
Kl. 18.30 Kl. 17.00
ATH.: Sérstakur afsláttur gefinn hópferðafólki.
H.F. Skallagrímur

>