Þjóðviljinn - 21.11.1971, Page 6

Þjóðviljinn - 21.11.1971, Page 6
0 SfÐA — £»JOÐVTíLJIiNN — Sunmudaigur 21. rtóvefmtoer 1871- SPJALLAÐ VIÐ SIGURÐ RÚNAR JÓNSSON Ég var íarinn að læra á fiðlu frá átta ára aldri — og var í tiu vetiuir í Tónlistarskól anum — annars var ég farinn að gutla við píanó þriggja ára — söng í óperu sem kraidíi og byrjaði snemma að spila með Smf'óniuihi j ómsvei ti n ni — í fyrsta sinn- fékk ég laun fyrir að spila meö henni, þegar ég var 17 ára. — Hvenær varstu útskrifað- ur úr Tónlistanskóla? — Ég er ékki útsikrifaður, ég Ihætti á ellefta vetri — það var eiginlega út af missikitn- ingi og í mínu þroskaleysi þá reiddist ég og fór. Ég átti í fjárhagsörðugieikum og hafði spilað í danshljómsveit með náminu — og í samibandi við vistaskipti mín í hljómsveitum braut ég smávegis af mér gagiwart skólanum, og einn kennarinn varð anzi sár út af því og ég reiður og við skildum í illu. En ég gæti haldið áfram — en að taka burtfararpróf, það er ekki það sem mig langar til. íslenzkur — Jé — mjög ánægður. Við hefðuim bara átt að gera meira af því. — Og á hverju strandaði? — Aðallega á fólkinu sem við spiluðum fyrir — það gaf okk- ur ekki tækifæri til að koma með það sem við vildum — við þurftum að laga okikur að fólkinu — tií að hafa upp peninga til að lifa — og þá um leið til að fá meiri tíma til að skapa — en það fór bara allt of mikill tími í að ná í þetta liffbrauð. — Hvað segirðu um þær fuH- yrðingar að popparar séu með tekjuJhæstu mönnum á landinu? — Það er helvítis lygi. En þeir velta miklu — t. d. hafði ég um 300 þús. krónur á síðasta ári. — En nú sagði einn úr Trú- bxx>t í sjónvarpinu í haust, að beir hefðu haft 160 þúsund kr. fyrir eina helgi. — Jahá. En það var af því að þeir stálu af okkur — sam- kvæmt samningum hafur það í þessu tilfelli numið sem svar- ar 14 þúsundum af hverjum manni í Náttúru og Ævintýri. — það voru sem sagt 140 þús- und kr. sem þeir' gátu skipt á milli sín. — Ég held að það viti allir að þarna voru svik. — Eix það var líka um það samið að þeir héldu þessa hátíð og mér finnst ekkert óeðlilegt að þeir skyldu fá svona mikið. — Ár eftir ár eru hljómsveitir fengnar á skemmtanir og hátíð- 3000 á maxxn, þá fæ ég ekiki í hendumar nema 2000 — en þarf kannslci að borga skatt af 3000 — ég borga umboðsmanni 10 prósent og svo t. d. þarf ég að borga rótara — og nú erum við meö tvo rótara — og yfirleitt vilja þeir ekki láta gefa upp á sig — og maður vill hafa þá góða. Og svo er bílakostnaður — maður fær kannski rukkun eftir mánuð — og parfcur hvers í bílakostnaði er kannski 3000 kr. sem maður verður að leggja út — og það er bílakostnaður bara hér inn- anbæjar — við spilum á ýmsum stöðum — við þurfum að flytja bljóðfærin stað úr stað og á æfingaplássið — o. s. frv. Og þegar æfingatíminn er reiknað- ur fneð — þá er úfckoman sú að við erum á skítakaupi. — Hvað aafið þið mikið? — Þegar hljómsveitin var í eðlilegu ástandi — ekfcert milii- bilsástand til — eins og oft er í þessum hljómsveitum — já þá æfðum við. yfirleitt mánudag, þriðjudag, miðvikudag og fimmtudag — lögðum af stað ki. 9 á æfingastað og komxxm í bæinn kl. 6 og svo var spilað föstud. laugard. og sunnud. og við fáum í laun fyrir það kannski 30 til 40 þúsund bníttó — reyndin er sú að það eru um 60 prósent af þessu sem er nettókaup okkar — og svo kem- ur fyrir eins og um eina helgi á dögunum, að við fórum til ísatfjarðaæ á — ég mumdi segija á □ □ □ □ □ □ □ □ Ég reiddist og íór úr Tónlistar- skólarmm Útkoman er sú að við erum á skítakaupi Firra að ætlast til þess að menn séu íyrirmynd — nema kannski prestar Ég er voða lélegur í drykkjuskap Það er ekki hægt að berja fólk til hlýðni Auðvelt fyrir hljómsveitarstráka að ná sér í kvenfólk Unga fólkið hlær meira, grætur meira og elskar meira en þeir eldri Sinfónísk verk ganga breiðast og lengst inn í mig hljóðíseráleikari hefur voða lít- ið að gera með burtfararpróf frá Tónlistarskólanum hérna. Atvinnumöguleikar enx svo sem engir og mér skilst að það hjálpi lítið við nám erlendis að hafa próf úr skólanum hérna eða svo segja krakikar sem farið hatfa utan. Nú hef ég spilað með Nátt- úru í nímt ár — en áður var ég með pabba í sextett Jóns Sigurðssonar — og nú er ég að hætta í Náttúru. A sínum tíma fannst mér spennandi að byrja með þeim — meiri sköpun en ar.nars sfcaðar, þar sem ég þekkti til — þó þessi síköpun væri líka of litil... — Ertu ánægður með það sem þið spiluðuð í Náttúru og sköpuðuð? ir hingað og þangað — og það eru hljómsveitirnar sem að rnestu leyti trekkja fólkið að — og svo eru alls konar félög sem eru hljómsveitunum ails- endis óviðkomandi, sem sitja með feita sjóði — og reyna svo að skera niður laim hljóm- sveitanna sem mest — og þeim fannst það eðlilegt í Trúbrot, sem mér fannst líka — að fyrst að fólkið vill borga svona mik- ið fyrir að hlusta á hljómsveit- irnar, þá eigi það að ganga til hljómsveitanna en ekki milli- liðans. — Nú er þarna um háar upphæðir að ræða. — Við spilum t. d. þrjú kvöld í viku og höfum svona 3000 á mann — oft hærra á laugar- dagskvöldum; en fcökum t. d. litlu kaupi miðað við það um- stang sem þarna var. Samið var um að við fengjum nettó tíu þúsund hver — sem er frekar lágt fyrir að fara svona út á land — en okkur langaði í tilbreytingu. Og svo urðum við veðurtepptir — og töpuðum vinnu í Reykjavík fcvö kvöld — á þessu töpuðum við auðvitað. Og við höfum tvívegis tapað á stopulum samgöngum við Vestmannaeyjar — beint tap — sem við berunv sjálfir en um- boðsmaður óg rótarar halda sínu* —. • En stærsti liðurinn er hljóð- færakaup, ég þurfti að kaupa orgel fyrir tvö hundruð þús- und, ég þurfti að kaupa magn- ara og ég þurfti að leggja mikla vinnu í rafmagnsfiðluna mína — þetta eru allt stórir liðir fyr. ir auralitla menn. Og þefcta er kvöldvinna mestan part og löng ferðalög — við leggjum t. d. á stað seinnipart á laugardegi út á land og komum ekki heim fyrr en um sexleytið á sunnu- dagsmorgun. Þegar á allt er litið efast ég um að við náum verkamannakaupi. — Þú ert ekki í þessu pen- ingainna vegna? — Nei, raunverulega, þegar maður er að spila svona músík þá er maður að berjast— það er meira baráttan fyrir til- verurétti bæði þessarar teg- undar tónlistar og íyrir sinni túlkun á þessari tónlist, sem heldur manni í þessu. Ég held að það séu fáir sem fara í þetta peninganna vegina, Það er miklu betra að vera tvö ár í Samvinnuskóla t. d. og ‘ verða síðan boss á roklaunum innan skamms. — Eiga popparar að vera fyrirmynd fyrir æskulýðinn? — Mér finnst það firra að ætlast til þess af einum eða neinum að þeir séu fyrirmynd — nema kannski mætti æfclast til þess af prestum, — að þeir séu til fyrirmyndar. En túlkandi listamenn — það er ekki hægt að skylda þá til að vera fyrir- mynd. En það er svo héma að ef eitfchvað illt kemur upp — einhver krakki fer að drekka brennivín kannski þrem, fjór- um árum fyrr en foréidrarnir kysu — þá er sagt: já hann læröi þetta á böllum — og það sem trekkir á böllin eru hljóm- sivedtimar, sem saigt: þetta er allt hljómsveitunum að kenna — þær hegða sér ekki rétt. — Er drukkið mikið í þess- um bransa? — Það er drukkið mikið í þeim bransa sem ég og mínir jafnaldrar eru ekki í — það er að segja hjá þessum eldri — eldri hljómsveitirnar eru verri í drykkjunni. Það er fátítt að menn drekki í poppMjómsveit- unum. Ég er t d. voða lélegur í því. Það er svo mikil lífs- lygi í þessu — etf maður þarf að fá sér glas þá er það bara vegna þess að manni líður ekki nógu vei með það sem maður er að gera. Svona halda menn kannski að þeir fái meiri fyll- ingu út úr þessu, með því að vera óeðlilegir — en er það ekki í öllum störfium sem það kemur fyrir? — Hvað um eiturlyf? Nú ‘er það mjög haft á orði að eitur- lyf séu nátengd popphljóm- sveitum fyrst og fremst. — Ég held að það sé sarna tóbakið. Ef krakki drekkur þá er það á balii — og ef hann fer að reykja þá er það sjálf- sagt með kunningjunum og þeir fara á ball — og þá bein- ist afchyglin aftur að hljómsveit- unum — það er hægt að finna marga í hljómsveifcum sem hafa reykt kannabis — þó þeir reyki ekki að staðaldri — bara til að prófa það — en ég held að í venjulegum menntaskóla sé prósentutaila þeirra sem hafa reykt jafnhó ef ekki hærri en prósentutala hljómlistarrmanna í popphl j ómsveitum. — Er mikið eftirlit með ykk- ur í sambandi við huigsanlega eiturlyfj aneyzlu ? i — Lögreglan heldur að hljómsveitir séu allar í þessu. Það er gamall huigsunarháttur að það sé hægt að berja fólk tjl hlýðni og þannig starfar lögreglan núna. Á kolvitlausum grundvelli mundi ég segja því hún hetfur komið mjög rudda- lega fram. Fýknilyfjaflokkur lögreglunnar óð einu sinni inn á okkur þar sem við vonxm að ætfa — tóku einn afsíðis og fór bara að yfiriheyra hann — án heimildar. Og byrjuðu á því. aö ljúga — til að reyna að fá eitthvað uppúr okkur — tóku sénsinn á því að segja t. d. „ja þú hetfur reykt kannaþis,“ með grimmilegu yfirbragði og þóttust vita það — auð- vitað neitar maður — en þeir eni að reyna aö flá sannleikann fram með óheiðarlegum viinnu- brögðum. — Þó eiturlyfj aneyzla séeftil vffll lítffl og ékki meiri hjá popp- urum en menntaskóiakrökikMin — hver er þín persómulega sfcoðun á henni? — Af minni reymisilu hef eg óskaplegan viðbjóð á eitur- lyfjaneyzlu — em mér finmst mjög heimilislegt að sjá mamn totta pípu. — Ég vil alveg skýr mörk milli þess. að neyta eit- uriyfja og reyfcja kammatws. — Þetta er það sem ég hef fcomizt næst efltir því sem ég hef lesið og þeim upplýsingum f sem ég hef atflað mér. Þ'ett'a ca-' allt, allt ammað og áreiðamlega hættumdnna en alfcóhól — mér finmst altoóhól vera edtur — mér finmst það skemma, en ég veit ekki til þess að kannaþis geti skemmt. Efcki mema hjá,, krökkum sem fara að gera svo mdkið úr því — í sínum fé- lagsskap og af því að það má ekki reykja hass — það verðiur til þess að þau fam að hugsa otf mikið um þetta atf því «ð það er bamnað — og þá verður * þetta kamnski hjá sumum aðaii- innihald lífsiinis að reyfcjia hass. Ég held að áfemgisvamdamólxð sé miklu. miklu verra. Það er virkilegt vamdamáili hérna — en ég hef aldrei heyrt aðfcamn- abdsreykingar séu yamdamól í arabalömidumum — þó það geti svo sem verið. En memn rugla kanmabis svo gjarnan saiman við ömnur efni — hættuleg eit- Framhald. á 13 siðu.

x

Þjóðviljinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.