Þjóðviljinn - 21.11.1971, Side 7
Sutrmudagur 21. nóvember 1971 — Í>JÓÐVILJ1NN — SlÐA J
húsbúnaður
AÐ HRÖKKVA
EÐA STÖKKVA
Húsgagnaiðnaðurinn á íslandi sítendur framm-
fyrir mikilvægum tímamótum. Hingað til
hefur lítið sem ekkert verið gert af því
af hálfu húsgagnaframleiðenda að gera íslenzk
húsgögn samkeppnisfær á erlendum mörkuðum,
að útliti og gæðum. Nú er annaðhvorf að
hrökkva eða stökkva —• eitthvert næstu ára
má búast við flóði erlendra húsgagna inn
í landið, þá er annaðhvort að taka þvi eða hafa
þá möguleika á að tefla fram fyrsta flokks
varningi, á innanlandsmarkaðinn og
til utflutnings. — Þetta og margt annað fróðlegt
kemur fram í eftirfarandi viðtölum við
félags Rey’kjavíkur og Gunnar. Magnússon.
Einnig eru viðtöl við nokkra húsgagna-
framleiðendur.
NAUÐSYNLEGT
AÐ SKAPA
ÞJÓÐLEGA LÍNU
í HÚSGAGNA-
GERÐ
Á ÍSLANDI
— Hvada Iínur eru ráðandi,
og hvaðan eru þær sprottnar?
— Ég tel, að 2 líniur séu ráðandi.
önnur kennd við Káre Klint,
kölluð Mintska línan, en hiún
er komin frá Englandi npp-
haflega. Hin línan er í popp-
kenndum st£l, og hana hafa
yngri arkitelctaæ sikapað. Súlína
stendiur etóki eins föstum fóbum
og hin og er frekar tÍ2kiu-
fyrirbrigði. En í þessari línu
koima fram ný efni og fiarm,
sem erui mjöig vel þegin. ©g
Glæsllegt form, einföld samsetning. Stóll úr Appollósetti Gunnairs
GUNNAR MAGNÚSSON
HUSGANAARKITEKT:
Tæklfaerib er ab
ganga okkur úr greipum
— Staða húsgagnaarkitekta á |
Islandi er engin, sagði Gunnar i
Magússon húsgagnaarktitekt, er ,
við tókum hann tali fyrilr ;
skömmu. Það er langt frá því i
að ég vilji fordæma íslenzka
húsgagnaframleiðendtir hélt
Gunnar áfram, þeir búa við
erfiðar aðstæður, en það hafa
aldrci verið samræmdar að-
gerðir í framleiðslu íslenzkra
•húsgagna.
Það bauðst gott tækifæri í
þeim efnum eftir gengisfelling-
arnar miklu, þegar nóg var af
vinnukrafti, laun tiitölulega lág
og landið umkringt tollamúr-
um, en það tækifæri er að
ganga okkur úr greipum.
Stöðuleysi
húsgagnaarkitekta
En áður er við höldum áfram
að ræða stöðu eða stöðuleysi
húsgagnaarkitekta á Islandi
spyrjum við Gunnar um þessa
listgrein á hinum Norðurlönd-
unum.
— 1 Skandinavíu eru hús-
gagnadeildir við kúnstakademí-
urnair, en þaar eru í láginni
núnia. Það er Kunsth ándværik-
skolen í Kaupmannahöfn sem
útskrifar flesta húsgagnaariki-
tektana. bæði héðan og stærstu
Danima í þessari grein.
— I>vi hefiur verið haldið
f ram, að Norðmenn sóu að skjóta
Dönum ref fiyrir rass í hús-
gagnaarkitektúr, en það er
ekkert sem heitir að skjóta
þedm afitur fyrrr sig. Þetta er
orðin svo þróuð listgrein hijá
Dönum, að þeir standa ör-
ugglega á sánu og verða ailtaf
fremstir.
hollt að vinna með. En þiað
endar aOltaf í hinni línueni,
Hún ýtir hennd aldrei til hihö-
ar.
Afi öllum húsgagnaarkátekt-
um er Börge Mogensen í mestu
uppáhaldi hjá mér, en annars
eru margir mjög góðir unigiir
mienn, aöallega í Danmöriku.
Það má kioma fram, að þau
dönsku húsgiögn sem ibér eru
til sölu og fólk saakist mjög
mikið efitir eru alls eikki afi
því bezta, toppurdnn aí hús-
gagnaframleiðslu þeirra, það
sem Danir eru verulega stolt-
ir afi, sést hér sjaldan, það
er selt eftir öðrum leiðum. Þau
húsgögn yrðu líka álltofi dýr
fyrir flesta hér.
SVERRIR HALLGRIMSSON
UM STÖÐU HÚSGAGNAIÐNAÐARINS:
í.^. j'j’iniiv. v
Framleiöslan er
of fjölbreytt
Það sem aðallega háir hús- | lags Reykjavíkur. sem veitti
gagnaiðnaðinum hér á landi er, ; okkur þessar upplýsingar í viö-
að húsgagnaframleiðendur eru i tali sem við áttum við hann
fyrir sikömmu. Og hann heldur
áfram.
með of. fjölbreytta framleiðslu,
þeir eltast við árstíðabundinn !
markað og gela því etóki ein- |
beitt sér að því að framleiða :
— Ástæðan fyrir því að hús-
gagnaframleiðendur verða að
áframhaldandi aukningu á
veltu.
En það sem að er, sagði
Sverrir, er ekki það alvarlegt,
að það má bœita, og sjálfsagt
er að kanna möguleika á út-
flutningi á húsigögnum til hlít-
ar. Það þarfi að gjörbreyta öllu
frá grunni og leggja í fyrst-
unni aðalóherzluna á innan-
landsmarkaðinn til þess að við
verðum viðbúnir því flóði er-
lendra húsgagna sem verður
þegar tollamir verða komnir
í það horf sem samningar við
EFTA segja til um. Norðmenn
voru fyrir um 15 árium í svip-
aðri aðstöðu, dönsk og sænsk
húsgögn streymdu inn á mark-
aðinn. Þá hófiu Norðmenn að
leggja aðaláherzlu á húsgagna-
framleiðslu fyirir innanlands-
markað og hafa niú náð honum
undir sig afitur, en enniþá er
aðeins um 15% framleiðsslunnar
flutt út.
Það. er ekki vafi á þvi að
með þróuðu samstarfi milli
arkitekta og húsgaignaflram-
leiðenda er hægt að firamleiða
fiullböðleg húsgögn hverjum
sem er. Hingað til hafa þessdr
aðilar ekki verið nógu sam-
vinnuþýðir en ég held að hugar-
farið sé nú að breytast. Það er
líka mjög mdkilvægt í þessu
sambandi, að á vegum Iðnað-
armálastofnunarinnar er starf-
andi hönnunarmiðstöð þar sem
húsgagnaframleiðendur geta
fengið metna hönnun fram-
leiðslu sinnar, þ.e. hvort hún
er rétt útfærð og hvort um
virkileg módel er að ræða.
— Það hefur verið gerð lil-
raun með gæðaeftirlit, en hún
mistókst. Er ekki ætlunin að
gera aðra tilraun?
— Jú, það er starfandi nefind
í samráðd við Rannsóknarstofu
ÞARF
STÆRRI
FRAMLEIÐSLU-
EJNINGAR
iðnaðairins og Iðnaðarmálastofn.
unina, sem vinnur að því að
koma á sömu háttum með
gæöamat og tíðkast á hinium
Norðurlöndunum. Þetta mat
verður undir etftiriiti Rann-
sóknarstofu iðnaðarins. — Það
má mikið læra í þessu sam-
bandi af fyrri tilraun, og þegar
hún var gerð var ljóst, að rétt
var af stað farið. En tilraun-
in mistókst fynst og fremst
vegna þess að Húsgagnameist-
arafélagið hafði 4kki fjárrmagn
til þess að auglýsa nógu mikið
og gera fólki ljósa nauðsyn á
gæðamati. — Þorri.
Mjög' vel þegin form
— En svo við snúum okkur
að íslenzkri húsgagnagerð,
hvemig eru okkar húsgögn í
samanburði við húsgögn frærnd-
þjóðanna?
— Því sjónarmiði hefiur ofit
verið haldið fram, að húsgiagna-
framledðsla sé ekki þjóðleg, en
því er ég alveg ósamméla. Ég
álít að húsgagnagerð sé mjög
þjóðleg í Skandinavíu, á sýn-
ingum sést greinilega frá hvaða
landi húsgögnin eru, hvort þau
eru dönsk, sænsk eða norsk,
og finnsk húsgögn eru með
mjög ferskum og skemmtflegum
blæ. Þessu er haldið fram hér
á landi til þess að draga fjöður
ýfir það að við höfium trassað
þessa listgrein og hermt svo
mikið eftir öðrum að enginn
getur séð hvað við erum að
gera.
— Hvað segirðu um útflutn-
ing á húsgögnum?
— Það tækifæri sem við
höfðum til að hefja útflutning
á húsgögnum eftir gengisfell-
•ngarnar er að renna úr greip
Franjhald á 10. síðw.
stærri einingár og ná þannig
meiri gæðumj Gæði íslenzkrar
húsgagnaframl'eiðslu eru heldur
ekki upp á þáð bezta nema í .
hurðaframleiðslu, sem er langt j
fyrir ofan meðallag, samkvæmt j
athugun sem eerð hefur verið. í
Það var Sv^’rir Hallgrímsson i
formaður Hi%gagnameistarafé- I
,, , •. n
' w< '
hafa framleiðslu sina of fjöl-
breytta er fyrst og firemst
skortur á retóstrarfé, en þó hef-
ur veltan í húsgagna- og inn-
réttingaiðnaðinum stóraukizt á
síðustu árum. Þannig var aukn-
ingin 50-100% á árunum 1969--:
1970, og í ár var búizt viðí
. p
«