Þjóðviljinn - 27.03.1973, Blaðsíða 2

Þjóðviljinn - 27.03.1973, Blaðsíða 2
2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 27. marz. 1973 Hver er beztur? UMSJÓN: JÓN G. BRIEM Nýlega var birtur listi FIDE, alþjóðaskáksambandsins, yfir skákstig ársins 1972. A þessum lista eru nöfn allra þeirra skákmanna sem tekið hafa þátt i viðurkenndum skákmótum upp á siðkastið, og skákstig þeirra skv. Elo útreikningi. Skv. listanum eru eftirtaldir menn beztu skákmenn heimsins i árslok 1972: stig: 1. R.Fischer 2785 2. B. Spasky 2660 3-4. Petrosjan 2645 3-4. Polugajevsky 2645 5-6. Portisch 2640 5-6. Kortsnoj 2640 7-8. Karpov 2630 7-8. Botvinnik 2630 9-10. Tal 2625 9-10. Larsen 2625 11-12. Stein 2620 11-12. Smyslov 2620 13. Hort 2600 Af þessum 13 mönnum eru 9 frá Sovétrikjunum. Smyslov og Botvinnik virðast lifa enn á fornri frægð, en þeir verða liklega ekki mjög lengi ennþá á lista yfir beztu skák- mennina. Meðal þeirra sem hafa verið á slikum lista en ná þvi ekki að þessu sinni má nefna Geller 2590, 'l'aimanov 2590 og Gligoric 2575. Þeir tslendingar, sem ofarlega eru, eru eins og vænta má Friðrik Ólafsson 2570 og Guðmundur Sigurjónsson, 2480. Friðrik hefur lengi haft þessa sömu stigatölu, en Guðmundur hefur komizt i 2500 stig en virðist vera i ein- hverjum öldudal nú. Það hlýtur að vekja athygli hversu geysimikla yfirburði Fischer hefur yfir aðra á listanum, og eins hve hátt Karpov er kominn. Fjölmargir telja liklegt að hann verði næsti heims- meistari, en ennþá virðist hann eins og aðiri eiga langt i land með að geta veitt Fischer einhverja keppni. Arangur Tals er einnig mjög athyglisverður, og verður hann eflaust enn hærri þegar næsti listi birtist um mitt þetta ár. Geti maður skoðað marga svona skákstigalista má sjá breytingar á gengi einstakra skákmanna. Júgóslavinn Rabar hefur gert lista sem á að sýna gengi skák- manna á árabilinu 1969-1972. Hann hefur fundið út meðalstiga- tölu timabilsins og reiknað út hvort menn hafa bætt stigum við sig á timabilinu eða ekki. Skv. lista hans hafa tiu beztu skákmenn timabilsins verið: stig: 1. Fischer 1133 2. Spassky 982 3. Kortsnoj 950 4-5. Polugajevsky 936 4-5. Larsen 936 6. Petrosjan 927 7. Portisch 925 8. Hort 912 9. Tal 888 10. Karpov 866 A þessum lista eru að mestu sömu menn og á lista FIDE. Munurinn er sá að Hort er hér meðal 10 beztu i stað Botvinniks á hinum listanum. Svo virðist sem Botvinnik hafi alveg gleymzt á lista Rabars. A þessum lista má sjá hverjir hafa sótt sig mest á timabilinu. Ég geri ráð fyrir, að flestir gizki á þann sama, þ.e. Rússann unga Karpov, enda verður sú raunin á. Framfarir og afturfarir eru gefnar til kynna með e.k. prósentureikningi, og þar er Karpov hæstur, hefur bætt við sig 5%. Fischer hefur bætt sig um 2,5%, Polugajevsky um 1,8 Hort 0,8 og Tal 1,0. Eins og við mátti búast eru það ungu skákmennirnir sem mestu bæta við sig. A þessum lista má sjá að Hiibner nr. 11 hefur bætt sig um 3%, Smejkal nr. 18 um 2,5%, Ljubojevic nr. 22 um 4,0% Mecking nr. 23 um 2,0%,Ribli nr. 43 um 3,3%, Vaganjan nr. 66 um 3,0%, og Timman nr. 74 hefur á timabilinu bætt sig um 4,0%. A þessum lista eru 104 menn. Friðrik Ólafsson er nr. 35, og Guðmundur Sigurjónsson er nr. 90. Afturfarir einstakra manna eru Tal gefnar til kynna á sama hátt, nema prósentan er neikvæð. Á þvi sviði eru það frekar þeir eldrisem ráða rfkjum. Nefna má Najdorf nr. 45 sem sýnir afturför sem nemur 2,5, Holmov nr. 58 einnig 2,5%,Seutin nr. 42 3,0% Matulovic nr. 27 l,8%,Reshevsky nr. 28, 1,0%, Geller nr. 16, 2,0%, Smyslov nr. 13 1,3% og meðal efstu manna sýna Spassky 0,5% Kortsnoj 1,8% og Larsen 1,2% einnig merki um afturför á tima- bilinu. Petrosjan og Protisch standa i stað. Friðrik Ólafsson sýnir afturför um 0,3%, en Guðmundur Sigurjónsson framför um 0,5%. Eftir þessum lista má sem sagt fylgjast með skákferli beztu skákmanna heimsins i s.l. 3 ár. Nú hefur verið reiknað út hver náði beztum árangri á árinu 1972 sem er hið siðasta þeirra þriggja sem til athugunar hafa verið. Þar kemur röð skákmanna eflaust nokkuð á óvart. Þegar Spassky og Fischer eru undanskildir, hefur Tal náð beztum árangri i skák á siðasta ári. Og ekki er nóg með það, heldur er hann búinn að tefla i Fischer tveimur mjög öflugum skák- mótum á árinu, og sigra i þeim báðum. Ef Tal heldur þessu áfram, þarf ekki að efast um að hann muni tefla einvigi um heims- meistaratitilinn bráðlega, og var ég reyndar búinn að spá þvi áður i skákþætti hér i blaðinu. A eftir Tal koma i réttri röð: 2. Polugajevsky, 3. Karpov, 4. Port- isch, 5. Petrosjan, 6. Kortsnoj, 7. Hiibner, 8. Hort, 9. Larsen, 10. Ljubojevic. Þetta eru þvi þeir 10 sem beztum árangri náðu á siðasta ári, og auk þeirra koma svo Fischer og Spassky, en báðir voru þeir heimsmeistarar á siðasta ári, Spassky fyrri hluta ársins og Fischer þann siðari. Frá skákkeppni stofnana. Keppninni lauk i A-flokki á fimmtudaginn var með sigri Otvegsbankans sem hlaut 21 vinning. I öðru sæti Stjórnarráðið með 18 v.og i fjórða sæti Orator með 17 v. Nánar verður fjallað um keppnina i næsta þætti. Jón G. Briem Líklega bjargar grænlenzki þorskurinn vetrarvertíðinni Norðmenn framleiða nú manneldismjöl úr ioðnu. Um 20. febr. s.l. fékk ég þær fréttir frá Vestur-Grænlandi, að hitastig sjávar þar á miðum við ströndina væri i kringum O gráður á Celcius. Þá var sagt að þorskgengd væri þar litil, og var kuldanum i sjónum kennt um. Þær fisktegundir, sem aðallega fengust þar á miðum á þessum tima, væru steinbitur, karfi, grá- lúða og langhali. Ef hitastigið verður svona lágt áfram á miðum Vestur-Grænlands, eins og leit út að verða mundi seint i febrúar- mánuði, þá eru litlar likur á að grænlenzki þorskurinn geti hrygnt á Grænlandsmiðum i ár. Það er þvi trúlegt, að hann muni leita á miðin hér við suður- og suðvesturlandið til að hrygna i hlýrri sjó. A undanförnum árum, þegar likt hefur staðið á með hita- stig i sjónum á miðunum við Grænland, hefur það ekki brugðizt, að þorskaflinn hér á vertið hefur verið mikið blandaður grænlenzkum þorski. Sérstaklega hefur þetta verið áberandi úr þvi kominn hefur verið aprilmánuður. Það kæmi mér þvi ekki á óvart, að græn- lenzki þorskstofninn bjargaði vertiðinni hjá okkur i ár. Norskir hag- fræðingar eru á annarri skoðun en þeir íslenzku Hér á landi er fyrsta ráðið, sem efnahagssérfræðingar benda á til úrlausnar, gengislækkun, þegar kreppir að sjávarútveginum vegna of mikils tilkostnaðar. Þannig hafa allar islenzkar gengislækkanir verið rökstuddar, hverjir svo sem farið hafa með stjórn. Þessum málum er hins vegar á annan veg farið i Noregi. Þar hefur sjávarútvegurinn barizt gegn lækkun norsku krón- unnar, og hagfræðingarnir þar, sem um málið hafa fjallað, hafa talið gengislækkun norsku krónunnar skaðlega fyrir fram- leiðsluatvinnuvegina. í tilefni af lækkun dollarans, svo og fleiri gjaldmiðla, Iét Johan J. Toft, for- maður i Norges Fiskarlag sem er landsfélagsskapur norskrar fiskútgerðar og fiskimanna, þau orð falla nýiega, að Norges Fiskarlag væri ánægt með þá stefnu rikisstjórnarinnar og efna- hagssérfræðinga hennar að fella ekki gengi norsku krónunnar. Svo bætir íormaðurinn við, að gengis- lækkun norsku krónunnar gæti ekki leyst þann vanda, sem lækkun dollarans og fleiri gjald- miðla hafi I för með sér fyrir norskan sjávarútveg; þar yrði að gripa til haldbetri úrræða. Johan J. Toft segir, að þegar horft sé fram á veginn og reiknaðar út þær verðhækkanir sem óhjákvæmilega kæmu i kjölfar lækkunar á norsku krónunni, þá mundi það koma hart niður á sjávarútveginum, sem mikið fjármagnsþurfandi atvinnuvegi. Og þegar haft sé i huga framtiðar sjónarmið, þá mundi gengis- lækkun færa sjávarútveginum tap en ekki hagnað. Talið er að gengislækkun dollarans muni koma harðast niður á norskum niðursuðu- iðnaði; frysti fiskurinn og salt- fiskiðnaðurinn eru báðir taldir standa betur að vigi. Blaðið Nordlys i Tromsö átti nýlega viðtal um þessi mál við Knut Hoem, fyrverandi sjávarút- vegsráðherra Noregs, sem nú er forstjóri hjá Norges Ráfisklag. Hann segir, að til þess geti komið að gera þurfi sérstakar efnahags- ráðstafanir til að koma i veg fyrir erfiðleika af völdum lækkunar dollarans. Þá biratir blaðið Fiskaren viðtal við Asbjörn Sol- bakk forstjóra hjá A.S. Unidas, sem áður hafði birzt i „Romsdalsposten”. Unidas- hlutafélagið er nú stærsti saltfisk- útfiytjandi Noregs. Forstjórinn segir, að þetta sé allt mjög flókið eins og er, en málið muni skýrast á næstu vikum. — Asbjörn Sol- bakk segir, að þeir hjá „Unidas” selji á Evrópumarkað fyrir norskar krónur, og þar af leiðandi hafi lækkun dollarans ekki lækkað markaðsverð. Hins vegar sé salan á Brasiliu i dollurum, og þar þurfi að nást 10% hækkun. á verði. Hvort það takist, sé ekki gott að segja um nú, eða hvort slik hækkun gæti þýtt samdrátt i neyzlu. Annars er þessi forstjóri alls ekki svartsýnn á horfurnar, og hann heldur að þetta jafnist að nokkrum tima liðnum. Það er mjög athyglisvert, að þó ýmsir fiskframleiðendur i Noregi kvarti yfir þeim erfiðleikum sem norskir útflytjendur verða nú að glima við, vegna gengislækkunar dollarans, þá hef ég hvergi getað rekizt á rödd sem bendir á gengislækkun norsku krónunnar til lausnar á þeim vanda. Þar virðast norskir og íslenzkir efna- hagssérfræðingar vera á önd- verðum meiði, þegar finna skal úrræði til að tryggja rekstur út- flutningsatvinnuvega, eins og t.d. sjávarútvegs. fiskimál ^eftir Jóhann J, E. Kúld^ Manneldismj öl úr loðnu Norðmenn hafa nú breytt nokkrum fiskimjölsverksmiðjum þannig að þær geta framleitt manneldisfiskimjöl. Sildarverk- smiðjan i Halsa á Hálogalandi framleiddi i fyrra 305 tonn af sliku mjöli sem selt var til Bangla Desh á Indlandsskaga. Mjölið llkaði þar mjög vel, og virðist nú markaður vera að opnast fyrir slika vöru. Kringum 20. febrúar s.l. var þessi verksmiðja búin að framleiða 500 tonn af loðnumjöli til manneldis, en ætlaði að fram- leiða 1000 tonn af sliku mjöli og taldi sig hafa markað fyrir það magn. Þá byrjaði sildar- verksmiðjan I Jövik i Ullsfirði nú i vetur framleiðslu á manneldis- fiskimjöli úr loðnu, svo og sildar- mjölsverksmiðjan i Bodöy. Markaðsverð á manneldisfiski- mjöli er kringum 40 aurar norskir; hærra fyrir kiló af mjölinu heldur en venjulegu fiskimjöli, sem ætlað er til skepnufóðurs. Norðmenn hafa gefið þessari nýju fiskframleiðsluvöru sinni nafn og kalla hana: „fiskepulvakonsentrat”, skammstafað F.P.S. Það eru lik- lega bráðum tvö ár, siðan norska fiskimálastjórnin gaf út reglu- gerðum framleiðslu á manneldis- fiskimjöli. Slikt mjöl er ekki leyfi- legt að framleiða i venjulegum Framhald af bls. 15.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.