Þjóðviljinn - 06.11.1973, Side 6

6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriöjudagur 6. nóvember 1973.
MOBVIUINN
MÁLGAGN SÓSIALISMA
VERKALYÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS.
Ctgefandi: (Jtgáfufélag Þjóöviljans
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
JRitstjórar: Kjartan Ólafsson
Svavar Gestsson (áb)
Fréttastióri: Evsteinn Þorvaldsson
Kitstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Skólav.st. 19. Simi 17500 (5 linur)
Askriftarverö kr. 360.00 á mánuöi
Lausasöluverö kr. 22.00
Prentun: Blaöaprent h.f.
LANDHELGISMALIÐ
Flokksráðsfundur Alþýðubandalagsins
sem haldinn var um helgina bar vott um
styrk og mátt sameinaðs flokks sem gerir
sér ljóst að stefnunni verður að fylgja fast
og einarðlega fram. Sterkasta vopn
Alþýðubandalagsins er málefnaleg eining
þess, sagði formaður flokksins, Ragnar
Arnalds, i lokaræðu sinni á fundinum. Sú
eining byggist meðal annars á þvi að
þúsundir og aftur þúsundir Islendinga
fylgja Alþýðubandalaginu málefnalega,
enda þótt þessar þúsundir hafi enn ekki
veitt flokknum brautargengi i kosningum.
En svo kann að verða i enn rikara mæli
þegar næst gefst tækifæri til.
Það var einingin sem einkenndi allar
umræður flokksráðsfundar Alþýðubanda-
lagsins og þá alveg sérstaklega i afstöðu
manna til þeirra mála sem hæst ber i
augnablikinu, landhelgismálsins og her-
stöðvamálsins. Ávarp flokksráðsfundar-
ins um landhelgis- og herstöðvamálið hef-
ur að vonum vakið nokkra athygli, en það
staðfestir þó aðeins að Alþýðubandalagið
stendur trúan vörð um það hlutverk og
þær skyldur sem kjósendur þess og lands-
menn aðrir hafa lagt þvi á herðar. í
ávarpinu segir svo:
„Þýðingarmestu mál stjórnarsáttmál-
ans eru landhelgismálið og brottför hers-
ins á kjörtimabilinu. Á bæði þessi atriði
reynir nú og á næstunni á þann hátt, sem
getur ráðið úrslitum um áframhaldandi
stjórnmálasamvinnu og vinstra samstarf
i landinu.
Flokksráð Alþýðubandalagsins telur
það ástæðulaust að hvika frá þessari
stefnu (sem fylgt hefur verið i landhelgis-
málinu.:innsk. Þjv.) og veita tilslakanir á
borð við þær, sem ráð er fyrir gert i fyrir-
liggjandi drögum að samkomulagi við
Breta. Flokksráðið leggur á það áherslu
að ráðherrar flokksins og þingflokkur
beiti sér fyrir þvi að fram fáist leiðrétting-
ar á þessum drögum, sem geri hlut okkar
hagstæðari og tryggi ótvirætt úrslitavald
okkar innan fiskveiðilandhelginnar.
Flokksráðið felur þingflokki og fram-
kvæmdastjórn Alþýðubandalagsins að
taka fullnaðarafstöðu til málsins”.
Eins og sjá má, er forustu flokksins falið
að freista þess til hins itrasta að koma
fram breytingum á samkomulagsgrund-
vellinum við Breta. Það fer þvi ekkert á
milli mála að það er enn einu sinni
Alþýðubandalagið, sem knýr á um að
landhelgisstefnu þeirri, sem þjóðinni hef-
ur tekist að standa saman um, verði
framfylgt. Hér eiga hagsmunir og afstaða
íslendinga að ráða. Þar mega engin
annarleg sjónarmið komast að.
HERINN
í ályktun flokksráðsfundarins er lögð
áhersla á að herstöðvamálið og fyrirheitið
um brottför hersins á kjörtimabilinu sé
einn hornsteinn stjórnarsáttmálans.
Þar segir: ,,1 herstöðvamálinu var um
það samið við myndun rikisstjórnarinnar
að tryggt verði með endurskoðun eða
uppsögn varnarsamningsins svonefnda,
að allur erlendur her hverfi frá íslandi á
kjörtimabilinu og að stjórnarflokkarnir
allir ynnu sameiginlega að framkvæmd
þeirrar skuldbindingar. Flokksráð
Alþýðubandalagsins leggur á það þunga
áherslu, að hér er um einn af hornsteinum
stjórnmálasamstarfsins að ræða, og af-
dráttarlaust verður að hraða framkvæmd
þessa þáttar málefnasamningsins, eins og
um hefur verið samið”. Siðar segir um
herstöðvamálið: „Fyrir farsælt framhald
vinstri samvinnu i landinu er hér um úr-
slitaatriði að ræða og ofstopafengin við-
brögð hermangara eru skiljanleg i ljósi
þess og þeirra hagsmuna sem þeir eiga að
verja”.
Þjóðleikhúsið:
Klukku-
strengir
Eftir Jökul Jakobsson
Leikstjóri: Brynja Benediktsdóttir
Leikmynd: Gunnar Bjarnason og
Þorbjörg Höskuldsdóttir
Tónlist: Atli Heimir Sveinsson
Leikritið Klukkustrengir var
frumsýnt á Akureyri siöastliðinn
vetur, og reyndar skrifað og
Hraðkaup
Fatnaður i fjölbreyttu
úrvali á alla fjölskyld-
una, á lægsta fáan-
lega verði.
Opið þriðjudaga,
fimmtudaga og föstu-
daga til kl. 10 e.h. —
Mánudaga, miðviku-
daga og laugardaga
til kl. 6 s.d.
HRAÐKAUP
Silfurtúni,
Garðahreppi
v/Haf narfjarðar veg.
SENDIBÍLÁSWÐIN Hf
Duglegir bílstjórar
unnið á þeim stað i boði Leik-
félags Akureyrar. Sú sýning var
sett upp með ósköp venjulegum
natúraliskum hætti, textinn
tekinn alvarlega eins og hann leit
út á yfirboröinu. Sú sýning
heppnaðist aö mörgu leyti vel,
leikritið skilaði sér ágætlega,
verkaði a.m.k. mjög vel á undir-
ritaðan. Hins vegar fannst fyrir
þvi, að texti þessi byði upp á fleiri
möguleika i uppfærslu en þann
sem Magnús , Jónsson valdi,
vegna þess hve oft hann verður
hálfgerð skopstæling á þeirri
dreymnu viðkvæmni og angur-
værð sem Jökull hefur lagt svo
mikla stund á i leikritum sinum,
auk þess sem fyndni skáldsins
naut sin með albesta móti.
Brynja Benediktsdóttir hefur
kosið að fara leið sem felur i sér
róttækar breytingar frá hinni
venjulegu. Hún mótar
persónurnar fáum, ýktum og stil-
færðum dráttum — þeir verða
nánast skopmyndir. Með ýktum
og afkáralegum tilburðum eru
þeir siðan látnir draga viö-
kvæmni textans sundur og saman
I háði, gera óspart grin aö sjálfum
sér. Sums staðar er augljóslega
stefnt að skopfærslu hins hefð-
bundna, alvörugefna dramatiska
þunga sem hér hefur veriö tiökan
legur undanfarið. Með þessu er
dregin fram ný hliö á Jökli,
gengið þvert á snið við hina hefð-
Sigrún Björnsdóttir og Jón Júllusson i hlutverkum slnum
bundnu aðferö Leikfélagsins við
uppfærslu á verkum hans, og er
það eitt i sjálfu sér ákaflega
hressandi nýjung.
Það sem meira er um vert er
hversu fyndin og hugmynda-
auöug þessi sýning er. Leikstjór-
inn hefur gert sér giögga hug-
mynd um þann stil og þau áhrif
sem hún vildi ná fram, og siðan
unnið markvisst og i smáatriðum
aö þvi aö gera hugmynd sina aö
veruleika á sviðinu. Og það sýnist
mér henni hafa tekist til hlitar.
Henni hefur einnig tekist að
draga fram nýjar hliðar á gáfum
gamalkunnra leikara. Róbert
Arnfinnsson birtist okkur i algerri
endursköpun, dregur upp ein-
hverja kostulegustu og útfærð-
ustu mannlýsingu sem ég minnist
þess að hafa séð hér á sviði. Þ að
er til marks um algera yfirburði
Róberts að honum tekst að rúma
alvöru siðasta þáttar innan
ramma hinnar ýktu skop-
stælingar sinnar. Að sýningu
lokinni þekkti maður persónuna
út og inn.
Kristbjörg Kjeld gerir úr Jór-
unni skopmynd (sem aö visu er
óhugnanlega nálægt veruleik-
anum) af alkunnri fáránlegri
smáborgarafrú, öll i tildri og tal-
gleði, að sinu leyti fullkomin
stúdia. Bessi Bjarnason er mjög
sannfærandi leiðinlegur er hann
ryður úr sér flatneskjulegri vana-
speki Kristófers bankagjaldkera.
Sigrún Björnsdóttir dregur upp
mjög sterkmótaða mynd af
kynósa kvenflagöi. Kannski er
þessi túlkun á Rannveigu þaö
hæpnasta i leikstjórninni, þar
sem textinn leggur á þaö áherslu
að vafasamur lifnaöur
Rannveigar tilheyri algerlega
fortiðinni, og þaö er erfitt að
hugsa sér hana afgreiða i bóka-
safninu eins og hún kemur þarna
fyrir. Jón Júliusson leikur orgel-
stillarann af upphafinni ró.
Randver Þorláksson er hæfilega
álappalegur Eirikur, Þóra Lovisa
Friðriksdóttir er dálitið við-
vaningsleg, sem ekki er furða, en
brussugangur hennar og klunna-
háttur er mátulega ungæðislegur.
Þaö má kannski deila um, hvort
Brynja Benediktsdóttir hefur lagt
réttan skilning i þetta leikrit. Mér
persónulega finnst hún gera of
mikið úr kynferðislegum þætti
þess, gera hann of grófan. En
þetta er smekksatriöi. I heild tel
ég að túlkun hennar sé réttlætan-
leg, að textinn bjóði sýnilega upp
á hana sem einn möguleika. En
mest er um vert að hér hefur
gerst það sem alltof sjaldan sést á
islensku leiksviöi: leikstjóri hefur
gert sér fastmótaða hugmynd um
verkiö, og þaö sem meira er,
hefur haft bolmagn til að gera
hugmynd sina að veruleika með
þvi að fylgja henni eftir allt niður
i smáatriöi. Fyrir þetta á Brynja
hið mesta hrós skilið. Það ber
einnig vott um skynsamlega leik-
hússtjórn að draga réttan lærdóm
af Lýsiströtu Brynju á siðasta
leikári, og gefa henni strax tæki-
færi til að spreyta sig á míkils-
háttar verkefni. Hér hefur verið
vel unnið. Þökk fyrir, og meira af
sltku.
Sverrir Hóimarsson