Þjóðviljinn - 13.03.1974, Blaðsíða 6

6 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 13. marz 1974.
->------------------------------------------------
woovium
MáLGAGN SÓSiALISMA
VERKALYÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS.
Útgefandi: Útgáfuféiag Þjóðviljans
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann
Ritstjórar: Kjartan Ólafsson
Svavar Gestsson (áb)
Fréttastióri: Eysteinn Þorvaldsson
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Skólav.st. 19. Slmi 17500 (5 linur)
Prentun: Blaðaprent h.f.
KEISARINN ER í ENGU
Þessa dagana er herstöðvamálið til um-
ræðu innan rikisstjórnarinnar. Varla fer
hjá þvi, að alveg á næstunni komi i ljós,
hvort samkomulag tekst milli stjórnar-
flokkanna um framkvæmd ákvæðis
stjórnarsáttmálans um brottför Banda-
rikjahers frá íslandi.
Það leynir sér ekki á skrifum Morgun-
blaðsins, að i herbúðum Sjálfstæðisflokks-
ins rikir nú mikill uggur og ótti við að
samkomulag kunni að takast i rikisstjórn-
inni um undanbragðalausa framkvæmd
málefnasamningsins i þessum efnum.
Engan pólitiskan atburð óttast foringjar
Sjálfstæðisflokksins meir en þann, að
ameriski herinn hverfi héðan, svo mjög
sem þeir hafa lagt pólitiskt lif sitt og heið-
ur við veldi bandariskra herforingja á ís-
landi.
Það er þó of snemmt að gleðjast yfir
hrakförum umboðsmanna Nixons og skal
undirstrikað hér, að enn liggur ekkert
fyrir um niðurstöðu af viðræðum stjórnar-
flokkanna um þessi efni, og þvi engan veg-
inn sýnt, hvort samkomulag tekst eða
ekki, svo mikilvægt sem það þó er. Al-
þýðubandalagið mun að sjálfsögðu ekki
fallast á neina málamyndalausn i þessum
efnum, en er hins vegar reiðubúið að
leggja sig fram um að ná samkomulagi
séu meginatriði málsins tryggð, þ.e. að
hér verði enginn her og engin herstöð.
Næstu dagar og vikur munu ráða úrslit-
um. Allur áróður hernámssinna er byggð-
ur á kenningu um að hér verði að reikna
með rússneskri hernaðarárás. Með
bandariskum her i landinu eigum við vörn
gegn slikri árás en án hersins séum við
varnarlausir.
Við höfum vissulega nokkra samúð með
þeim, sem þessu trúa i raun og veru, en
það er óneitanlega nokkur hluti þjóðarinn-
ar, enda þótt pólitiskir foringjar Sjálf-
stæðisflokksins viti betur og mæli þess
vegna löngum gegn betri vitund. Helvitis-
trú hefur reyndar áður ært ýmsa landa
okkar frá skynsamlegu viti.
Staðreyndin er hins vegar sú, að likurn-
ar á sérstakri rússnéskri hernaðarárás á
ísland án allsherjar stórveldaátaka eru
akkúrat engar. Rússar hafa frá lokum
heimsstyrjaldarinnar siðari hvergi beitt
hervaldi utan þess áhrifasvæðis, sem
Bandarikjamenn samþykktu ljúfmann-
lega, að væri þeirra i lok striðsins. Þessi
staðreynd blasir við, enda þótt yfirgnæf-
andi meirihluti þjóða heims standi utan
hernaðarbandalaga og varnarlið þeirra
flestra sé sem tindátar gegn hugsanlegri
stórveldaárás.
En Island er svo hernaðarlega mikil-
vægt, hljóðar ameriski boðskapurinn, að á
það mun verða ráðist, enda þótt hin rikin
99 hafi ekki orðið fyrir árás. Þessi kenning
á sér ekki heldur nokkra gilda stoð i veru-
leikanum, þvi að mörg eru þau rikin önn-
ur, sem færa má rök fyrir að skipt gætu
ærnu máli i hernaðarátökum.
En ef rússnesk árás dyndi nú samt yfir
okkur, þvert gagn almennum likum, er þá
ekki vissara að eiga varnir i bakhöndinni?
kynni einhver að spyrja.
í þvi sambandi skal bent á, að augljóst
má það heita, að gegn stórveldaárás erum
við nákvæmlega jafn varnarlausir, hvort
heldur 3000 bandariskir hermenn sitja i
Keflavik eða ekki. Rússnesk árás á ísland
kallar hins vegar á hernaðarlegar mótað-
gerðir af hálfu Bandarikjanna hvort sem
hér er her eða ekki her, — ekki vegna þess,
að rikisstjórn Bandarikjanna láti sér svo
annt um okkur Islendinga, heldur vegna
eigin hagsmuna, — og það vita Rússar.
Alveg á sama hátt myndi bandarisk hern-
aðarárás á t.d. Tékkóslóvakiu kalla á
mótaðgerðir af hálfu Rússa, ekki vegna
góðvildar i garð Tékka og Slóvaka, heldur
vegna þess, að þeir teldu sinum eigin
hagsmunum ógnað.
,,Nú, það eru þá eftir allt saman Banda-
rikjamenn, sem eiga að verja okkur”,
sagði Geir Hallgrimsson i sjónvarpsum-
ræðum fyrir ekki ýkja löngu siðan, þegar
honum var bent á þetta. Efast nokkur um
að nákvæmlega hliðstæð orð viðhafa t.d.
þeir tékknesku ráðamenn, sem kjósa sov-
éska hersetu i sinu landi, gegn öllum þar-
lendum mönnum, sem leyfa sér að efast
um að bandarisk eða þýsk innrás sé yfir-
vofandi, og þess vegna geti sovéski herinn
farið heim?
Við teljum ástæðulaust að öfunda Geir
Hallgrimsson af félagsskapnum.
Blekkingin, sem hér er af ofurkappi
reynt að halda uppi um stórkostlega hættu
á rússneskri hernaðarinnrás og varnar-
mátt hersins á Keflavikurflugvelli gegn
slikri árás, er i rauninni svo gagnsæ, að
helst minnir á söguna um nýju fötin keis-
arans.
Rikisstjórn Islands ætti þvi ekki að vera
neitt að vanbúnaði að ganga hér hreint til
verks i samræmi við gefin fyrirheit og
gera Miðnesheiði á ný að landi af okkar
landi.
,Þá mun eftirleikurinn við liðþjálfa Nix-
ons i Sjálfstæðisflokknum verða auðveld-
ur.
Krossapróf í stað
munnlegra prófa
Þau krefjast staðbetri þekkingar, — þar dugar ekÞi <
aðeins utanaðbókarlœrdómur. 4 af hverjum 5,
sem taka bilpróf árlega eru undir 20 ára aldri
Nýlega efndi ökukennarafélag
tslands til ráðstefnu um
umferöarmál. Þar fjallaöi Guöni
Karlsson, forstööumaöur
Bifreiöaeftirlits rikisins, um
fyrirhugaöar breytingar á svo-
kölluöum fræöilegum hluta öku-
prófa. Þjóöviljinn fór þess á leit
viö Guöna aö blaöiö fengi aö birta
ræðu hans og veitti hann góöfús-
lega leyfi sitt til þess.
Að undanförnu hafa útskrifast
nær 6000 ökumenn árlega meö
almennt bifreiðastjórapróf, og
þáð nálgast að 4 af hverjum 5
þeirra séu innan viö tvitugt. Þetta
er stór hópur og mikill hluti
þeirra á þeim aldri, sem freist-
ingarnar eru áleitnastar viö að
láta vaða á súöum og taka
áhættuna.
Það hefur ekki farið fram hjá
okkur sem að umferðarmáium
störfum, að ökukennslan og
framkvæmd ökuprófa hafa að
undanförnu sætt nokkurri
gagnrýni. Nokkur hluti þessarar
gagnrýni hefur við rök að
styðjast, en þó vil ég algjörlega
fráskilja þá sem tala fullir van-
þekkingar á þessum málum, ein-
göngu til þess að láta bera á sér
eða sinum samtökum.
Vil ég ekki láta hjá liða að
minna á hið gagnmerka framtak
ökukennarafélagsins að stofna og
starfrækja fræöslumiðstöðina.
Námskeiðahald^em þar er rekið,
tel ég vera visi að skóla, sem nær
um allt landið, fyrir fræðilega
hluta námsins til almenns
bifreiðastjóraprófs.
Að undanförnu hef ég unniö
nokkuö að athugun á úrbótum á
ökukennslumálum og þá sérstak-
lega þvi að breyta prófum þannig,
að kennslan verði bastt. Sumar
úrbætur eru kostnaðarsamar, en
samt nauðsynlegar, eins og t.d.
æfingasvæði, sem ég tel að öku-
kennarafélagið og bifreiöaeftir-
litið ættu að eiga og reka
sameiginlega.
Þrósn, nokkurn veginn á sama
grunni og núverandi fyrirkomu-
lag er, tel ég vera heppilegustu
leiðina, þótt sú þróun hljóti að
leiða til nokkuð viðtækari
breytinga. Ég er á móti þvi að
breytingar verði til fjöldafalla i
prófum, það hefur engan tilgang.
En til þess að komast hjá þvi
verða ökukennarar að verða fyrri
til að breyta kennsluaðferðum
sinum. Okkur er hollt að fylgjast
meö kennslu og prófaðferðum
annarra þjóða. Af þeim getum við
margt lært, en ég vil vara viö
byltingarkenndum breytingum,
sem stefna að þvi einu að hafa
formið eins og hjá öðrum þjóðum.
Við lifum i strjálbýlu landi með
mismunandi fullkomiö vega- og
gatnakerfi og mjög breytilegt
veðurfar. Aðstæður til verklegrar
kennslu og próftöku verða þvi
alltaf nokkuð breytilegar, þótt
þar megi að visu gera margar úr-
bætur. Vil ég i þvi sambandi
nefna, að ég mun leggja fyrir
prófdómara að prófa meira i
snögghemlun, sjálfstæðu aksturs-
leiðavali og akstri utan þéttbýlis.
Einnig vonast ég til að geta fljót-
lega gengið frá viðtækara
spurningakerfi um bifreiðina.
Þrátt fyrir mismunandi
skoðanir fræðimanna i umferðar-
málum, held ég að öllum
beri saman um, að aukin
þekking á sviöi umíeröarmála
skili sér i betri akstri þess er
fræðslunnar nýtur. Við okkar
aðstæður tel ég, að aukin fræðileg
kennsla komi að mestum og
jöfnustum notum fyrir nýliða i
akstri.
Það er léleg nýting á vinnuafli,
að láta.prófdómara spyrja einn
próftaka i einu spurninga, sem
auðveldlega má prenta á blað og
láta próftaka svara skriflega. I
framhaldi af áðurnefndu er nú til-
búin próförk af sjö fræöilegum
svokölluöum krossaprófum, en
alls reikna ég með að þau verði
tólf í gangi í einu.
Við samantekt þessara prófa,
hefur eftirfarandi verið stefnu-
mótandi:
1. Aö prófin nái yfir sem mest af
þvi fræðilega efni, sem hver
ökumaður þarf að kunna skil á.
2. Að hafa spurningarnar þannig,
að sem best komi fram, hvort
próftaki hefur skiliö námsefnið
rétt, hins vegar er litið lagt upp
úr utanbókarlærdómi.
3. Að hafa prófin skýr, þannig aö
glögg skil séu á milli réttra og
rangra svara.
4. Að hafa prófin greinileg og
meö góöu letri, þannig aö próf-
taki þurfi ekki aö eyða orku i
að kryfja úrlausnarformiö.
Spurningarnar i hverju prófi
eru þrjátiu. 1 hverri spurningu
eru gefin upp þrjú möguleg svör,
og eru ýmist eitt eða tvö þeirra
rétt. I prófunum eru myndir af
umferðarmerkjum og myndir úr
umferðinni. A þeim siðarnefndu
eru einnig umferðarmerki i
réttum litum.
Ég er búinn að bjóða stjórn
ökukennarafélagsins að fara yfir
þessi próf með mér og leita uppi
eitthvað sem betur mætti fara.
Eftir Guðna
Karlsson,
forstöðumann
Bifreiðaeftirlitsins
Þegar stjórn ökukennara-
félagsins hefur farið yfir þessi
próf með mér og prófin verið yfir-
farin með hliðsjón af breytingar-
tillögum stjórnarinnar, mun ég
leita eftir breytingu á reglugerð
um próf ökumanna o.fl. Það er
einkum 24. greinin sem þarf
breytingar við, en hún segir, aö
prófið skuli vera munnlegt. Ég tel
samt eðlilegt, að allar greinarnar
varðandi framkvæmd fræðilegu
og verklegu prófanna verði
endurskoöaðar.
Ég veit að ykkur viröast prófin
auðveld til úrlausnar. Þau eru
það lika að vissu leyti. Það fólk
sem ég hef fengið til þess að
þreyta þessi próf hefur undan-
tekningarlaust lýst ánægju sinni
með þau og talið að með svona
prófi væri að mestu létt af þeirri
andlegu raun sem munnlegu prófi
fylgir. Og það er mikils virði fyrir
próftaka, framhaldsins vegna, að
fyrra prófið sésem streituminnst.
Hinu ætla ég ekki að reyna að
blekkja ykkur á, að undir þetta
próf þarf að læra meira og öðru-
visi en nú gerist. Utanbókarlær-
dómur verður tilgangslitill, en
það þarf nokkuö staðgóða
þekkingu á umferðarlögum og
reglum og nokkra innsýn i slysa-
hjálp og hirðu bifreiðarinnar til
þess að ná prófi.