Þjóðviljinn - 07.07.1974, Side 2

2 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 7. jiilf 1974
fCÁ Pl Rl Cl H n os KENJAR
Mynd: Franr.isco Goya y Lucientes Mál: Guöbergur Bergsson

73.
Þá er betra
að slœpast
„Reynist það rétt, að sá maður, sem
erfiöar mest, beri minnst úr býtum, þá
hefur hann hérna á réttu að standa: ,,í>á
er betra að slæpast.”"
Eins og hvild frá galdri og tröllskap
bregður Goya sér skyndilega inn á svið
alþýðunnar, heimilisins og heimspeki
eldhússins. Hér er hvorki á ferðinni
hórkona né galdranorn, heldur húsmóðir,
sem orðin er leið á heimilisverkum, þvi að
sópa, þvo gólf, skeina börn og elda. Þess
vegna leggur hún hendur í skaut og
ávarpar eiginmanninn. Sjálfsagt er hún
ekkert öfundsverð af apamanninum, sem
hún hefur gengið aö eiga, þótt iöinn sé
hann við að halda I hespuna á meðan
gamla konan vindur af henni i hnykil.
En i nafni myndarinnar felst annað og
meira en ásökun þreyttrar húsmóður.
Þar er að finna viðhorf hinnar þrælkuðu
alþýðu Spánar til vinnunnar, starfsins
yfirleitt, og þjóðfélagsins, sem hún ræður
ekki við og getur engin áhrif haft á, nema
með þeim mótmælum að slæpast. 1
slæpingshættinum er ekki að finna leti,
eins og margir halda, heldur vissa upp-
reisn, sem stefnir ekki að endurbótum eða
breytingum. Slikan félagslegan mótþróa
er helst að finna hjá langþjáðustu og
kúguðustu þjóðum heimsins — stundum
er kúgunin innlends eölis og á rætur sínar
að rekja til óeðlilega langærra stjórnar-
forma eða skipulags, i önnur skipti er
orsök hennar erlends uppruna, svo sem
hernám — en einnig gætir hans innan sér-
hvers þjóðfélags hjá langkúgaðasta þætti
þeas, konunni. Hún hefur brugðist við
þrælkun sinni með ýmsu móti og með
þeim vopnum, sem henni hafa verið tiltæk
hverju sinni, eins og þvi að vera alltaf
veik, rifast, vera lauslát o.s.frv.

320 þús.
plöntur
Aöalfundur Skógræktarfæelags
Reykjavikur var haldinn nýlega i
Tjarnarbúð. Þar kom fram, að úr
Skógræktarstöðinni i Fossvogi
voru á sl. ári afgreiddar 320.000
plöntur og voru þar af gróöur-
settar i Heiðmörk, Oskjuhlið og
Rauðavatni um 140.000 plöntur.
Starfsemi Skógræktarfélags
Reykjavikur er fjölþætt. Má þar
nefna trjáplöntuuppeldi i Foss-
vogi, umsjón Heiömerkur, gróð-
ursetning i öskjuhlið, Breiðholti
og viðar.
Formaður Skógræktarfélagsins
er Guðmundur Marteinsson verk-
fræöingur.
—gsp
Styrkur til
vestfirskra
ungmenna
„Menningarsjóður vestfirskrar
æsku” veitir vestfirskum ung-
mennum styrk til framhalds-
náms, sem þau ekki geta stundað
frá heimilum sinum. Forgangs-
rétt hafa ungmenni, sem hafa
misst fyrirvinnu sina (föður eða
móður) og einstæðar mæður. Ef
engar umsóknir koma frá Vest-
fjörðum (vestfiröingum búsettum
þar) veitist styrkur til vestfirð-
inga, sem búsettir eru annars
staðar, eftirsömu reglum. — Um-
sókn skulu fylgja meðmæli frá
skólastjóra viðkomandi nem-
anda, eða öðrum, sem þekkir
hann, efni hans og aðstæður. Um-
sóknir stilist til: „Menningar-
sjóðs vestfirskrar æsku”, Vest-
firðingafélagið, Reykjavik c/o
Sigriður Valdimarsdóttir, Birki-
mel 8B, Reykjavik. Umsóknir
þurfa að berast fyrir lok júlimán-
aðar.
Það svæði, sem Vestfirðinga-
félagið telst ná yfir, er Stranda-
sýsla, Barðastrandarsýsla, Isa-
fjarðarsýslur og ísafjörður.
Náttúruverndarráð Flateyjar hvetur ferðamenn til að ganga betur um
Starfið í anda náttúruvemdar en ekki
víkingaaldar!
Myndin sýnir húsaþyrpinguna og bátahöfn við Flatey á Breiðafiröi.
Elskulegir ferðamenn!
Vist höfum við Flateyingar
gaman af komu ykkar hingað,
og ætið fögnum við góðum gestum
og mættuð þið koma sem oftast.
Við párum nú þessa bréfsögn ein-
mitt með það i huga að viö hreint
og beint söknum ykkar svo mikið
að við erum komin á fremsta
hlunn með að biðja ykkur að
heimsækja okkur.
Svo má ekki skilja að við fáum
ekki heimsóknir lengur. Jú, það
er öðru nær. Þær fáum við. Og nú
þegar mikið ferðasumar er aö
byrja höfum við áhyggjur af þvi
að þiö, góðir gestir, verðið ansi
mikið i minnihluta.
Raunasaga okkar er nefnilega
á þann veg, að þegar búið var
að ræna öllu lauslegu og
eigulegu innan við tonn á þyngd
og búið var að brjóta allar
rúður i auðum ibúðarhúsum og i
frystihúsinu aðsjálfsögðu lika, þá
fórum við að burðast við að gera
við og reyna enn að gera vistlegt
hjá okkur. Meira að segja geng-
um við svo langt, að taka til i
eynni og hirða ruslið, sem sumir
vildu ekki fara með heim til sin.
Bókunum okkar, sem töluvert
verðgildi var enn i, komum við i
vörslu hjá Landsbókasafninu, svo
að við hefðum þær á visum stað.
Það er svo erfitt að innheimta
bækur, sem menn lána sér sjálfir
til eilifðarnóns, þó svo að þær séu
á visum stöðum i veglegum bóka-
skápum.
Eins og flestir fáfróðir sveita-
menn undrumst við aðfarir
margra islendinga, þegar þeir
sækja okkur heim. Við efumst
ekki um, aö við séum að mörgu
leyti undarlegt fólk hér i eyju og
að umhverfi okkar sé forvitnilegt.
En við erum svo gamaldags, að
við skiljum ekki þá forvitni að
brjótast inn i læst hús aðeins til að
kanna (?) þau. Eða þykir fóiki á
meginlandinu það eðlileg hegðun
að brjótast inn i hús til að ganga
örna sinna á gólfum. Svona nokk-
uð má auðvitað ekki birtast á
blaði, en við erum bara orðin
þessu svo vön, að við bliknum
ekki við að segja frá þessu.
Við Flateyingar erum langtim-
um hissa, þegar ferðafólk kemur
hingað. Það hefur nefnilega svo
oft verið sagt i útvarpinu, að is-
lendingar séu viðreistir, flestir
hafi farið til Spánarlands og svo-
leiðis. Svo koma þessir ferða-
garpar og hanga i hópum á glugg-
um ibúðarhúsa, til þess að kanna,
hvernig við röðum öllum mublun-
um okkar. Einstaka ferðahópar
virðast mannaðir „eintómum”
leynilögreglumönnum, og aðrir
hafa að kjörorði „Verið viðbúnir”
domm, daga, domm dara domm
domm domm! Sumir þessir hóp-
ar eru komnir alveg inn á gafl hjá
okkur eins og við köllum það, þ.e.
fólk er farið að dreifa sér um hús-
ið, i stofuna, svefnherbergi, eld-
hús o.s.frv. án þess að berja á dyr
eða þvi sé boðið inn. Við höfum að
visu ekki stórisa fyrir öllum
gluggum, en yfirleitt lita hús okk-
ar út sem mannabústaðir, þótt
skelkaðir ferðamenn segi: „Hva,
er búið i þessu húsi?”
Okkur leiðist hvað mest hve
margir álita okkur ekki menn og
haga sér samkvæmt þvi. Eigur
okkar, sem nú eru ekki miklar á
Reykjavikurmælikvarða, fara
þeir með sem sinar eigur og sama
gegnir með umhverfið. Okkur
gremst að margir vaða um hús
okkar og haga án þess að minn-
ast á slikt við nokkurn mann.
Hagarnir okkar eru nefnilega
nokkuð sérstakir blómagarðar,
þvi að þar búa kollurnar okkar og
kriurnar. Túnin okkar voru ekki
ræktuð sem iþróttavellir fyrir
ferðamenn, enda er landrými
takmarkað hérna. Og þótt okkur
muni ekki um að skjóta skjólshúsi
yfir 20—30 manns i einu, þá álit-
um við þess virði að þakkað sé
fyrir slikt. Þeim svæsnustu þykir
viðurgjörningar hér ekki nægi-
lega rikmannlegir svo að þeir
hirða sér nokkuð af harðfiski sem
meðgjöf.
Nú þykir eflaust einhverjum
við vera smásmugulegir að tina
allt þetta smotteri fram, en við
erurn lika orðnir ansi þreyttir á
að þurfa helst að koma öllu okkar
undir lás og slá, ef ferðamenn eða
sjómenn koma hér á land.
Um leið og við biðjum Islend-
inga vel að lifa, viljum við bera
fram þá frómu ósk að hugur og
hönd þeirra starfi i framtiðinni i
anda náttúruverndar en ekki vik-
ingaaldar.
Með blómlegri kveðju frá Flatey,
Náttúruverndarráð Flateyjar.
REYKJAVIK , ......
þJÓÐHÁTÍÐ \Wm
1974 ™
Leyfi fyrir sölutjöld
vegna þjóöhátiðar i Reykjavik 3.-5. ágúst.
Veitt verða 20-30 sölutjaldsleyfi i Laugar-
dal og miðborginni 3.-5. ágúst.
Umsóknir sendist Þjóðhátiðarnefnd
Reykjavikur Hafnarbúðum, í siðasta lagi
mánudaginn 15. júli.
Þjóðhátiðarnefnd Reykjavikur 1974.