Þjóðviljinn - 07.07.1974, Blaðsíða 6
6 SÍÐA — PJOQVILJINN Sunnudagur 7. júli 1974
UÚÐVIUINN
MALGAGN SÓSÍALISMA
VERKALYÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS.
Ctgefandi: (Jtgáfufélag Þjóöviljans
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Ritstjórar: Kjartan Ólafsson
Svavar Gestsson (áb)
Fréttastióri: Evsteinn Þorvaldsson
Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Skólav.st. 19. Simi 17500 (5 linur)
Prentun: Blaöaprent h.f.
HVERNIG STJÓRN VERÐUR MYNDUÐ Á ÍSLANDI ?
Eftir kosningaúrslitin s.l. sunnudag
hefur þessi spurning verið efst á baugi:
Hvernig stjórn verður mynduð á íslandi? í
leit að svari við þessari spurningu hafa
menn nefnt nær alla möguleika, bæði
raunhæfa og óraunhæfa, óháða þeim
skörpu andstæðum, sem rikjandi eru nú i
islenskum stjórnmálum. Nú hefur forseti
Islands falið Geir Hallgrimssyni að gera
tilraun til að mynda stjórn undir forustu
Sjálfstæðisflokksins. Fróðlegt verður að
fylgjast með þessari tilraun. Sjálfstæðis-
menn hafa lagt mikla áherslu á það, hve
,,ábyrgur” flokkur Sjálfstæðisflokkurinn
sé og hve vel hann sé til forustu fallinn.
M.a. hafa sjálfstæðismenn reynt að halda
þvi fram, að þeir einir búi yfir þvi fjár-
málaviti og stjórnunarhæfileikum, sem
með þarf til að stjórna hinu flókna efna-
hagskerfi. Siðast þegar sjálfstæðis-
mönnum var falið að mynda stjórn gátu
þeir gengið að Alþýðuflokknum visum og
þessir tveir flokkar höfðu þingmeirihluta i
báðum þingdeildum. Nú er öldin önnur.
Eftir 12 ára reynslu af viðreisnarstjórn
hafnaði þjóðin árið 1971 forustu þessara
flokka og i kosningunum sl. sunnudag
höfnuðu landsmenn viðreisn, þvi
viðreisnarflokkarnir fengu aðeins 30 þing-
sæti. Geir Hallgrimsson verður þvi að
leita á önnur mið, ef hann á að mynda
meirihlutastjórn. Nú reynir á forustuhæfi-
leika Geirs Hallgrimssonar og flokks
hans!
Þegar að loknum kosningum hafði
Alþýðubandalagið frumkvæði að þvi, að
reyna að koma af stað viðræðum við aðra
flokka um, hvernig hindra mætti, að til
valda kæmist á íslandi hægri stjórn, sem
vafalitið léti það verða sitt fyrsta verk, að
standa að árás á lifskjör launafólks.
Alþýðubandalagið litur á það sem frum-
skyldu sina, sem sósialiskur verkalýðs-
flokkur, að gera það, sem i þess valdi
stendur, til að vernda hagsmuni og rétt-
indi launafólks. Með það i huga skrifaði
Alþýðubandalagið Alþýðuflokknum bréf,
þar sem óskað var eftir viðræðum um ,
hvernig þessir tveir flokkar gætu komið i
veg fyrir myndun hægri stjórnar og með-
fylgjandi árás á kjör láglaunafólks.
Alþýðubandalagið skrifaði einnig sam-
starfsflokkum sinum i núverandi vinstri
stjórn, þar sem lagt var til að þessir
flokkar hæfu viðræður við Alþýðuflokkinn
um myndun nýrrarstjórnar. Alþýðubanda-
lagið litur svo á, að úrslit kosninganna
beri að túlka svo, að þjóðin hafi hafnað
viðreisnarstjórn, en krafist áframhald-
andi vinstri stefnu. Þvi sé eðlilegt, að
mynduð verði ný vinstri stjórn og Alþýðu-
flokkurinn taki þátt i sliku samstarfi.
Fylgistap Alþýðuflokksins er tákn um
óánægju kjósenda með hægra samstarf
flokksins á liðnum árum. En hvort sem
tekst að mynda nýja vinstri stjórn eða
ekki, þá er það mat Alþýðubandalagsins,
að mikla nauðsyn berinú tilað mynda fag-
lega og pólitiska samstöðu allra þeirra, er
láta sig skipta lifskjör launafólks, verndun
kaupmáttar og atvinnuöryggis. Það
skortir ekki viljann hjá hægri öflunum til
að brjóta niður þann árangur, sem náðst
hefur i réttinda- og kjarabaráttu verka-
lýðsstéttarinnar undanfarin ár, en slika
árás , verður að brjóta á bak aftur. ósk
Alþýðubandalagsins um viðræður við
Alþýðuflokkinn er einmitt tilraun til að
skapa slika samstöðu, prófsteinn á það,
hvort Alþýðuflokkurinn metur enn
hagsmuni launafólks umfram aðra hags-
muni.
En búast má við, að nokkuð langur timi
liði, áður en landsmenn fá svar við
spurningunni um, hverskonar stjórn verði
mynduð á íslandi.
allt I fári en þó auðvitaö allt á
uppleiö.
Vigdis skýröi okkur enn-
fremur svo frá að leikendur i
Islendingaspjöllum væru alls
fjórtán, en hlutverk hvorki
meira né minna en sjötiu og
níu, svo að hver og einn leikari
hefur væntanlega nóg að gera.
Leikendurnir eru Pétur
Einarsson, Jón Hjartarson,
Randver Þorláksson, Kjartan
Ragnarsson, Asdis Skúladótt-
ir, Karl Guðmundsson, Aróra
Halldórsdóttir, Guðmundur
Pálsson, Soffia Jakobsdóttir,
Þórunn Sigurðardóttir, Sigrið-
ur Hagalin, Guðmundur Guð-
mundsson, Margrét Olafsdótt-
ir og Magnús Pétursson, sem
annast undirleikinn.
— Leiðtogi íslendinga-
spjalla og ábyrgðarmaður er
auk Geirfuglsins sjálfs Guð-
rún Asmundsdóttir, sagði Vig-
dfs ennfremur. — Hún hefur
þarna sett í gervi ýmsar þjóð-
kunnar manngerðir. Magnús
Pálsson hefur gert þjóðlega
umgerð um þetta gamanhjal,
sem ætlað er til þess að stytta
okkur Islendingum stundir á
björtum sumarkvöldum og
kynna okkur spaugilegu hlið-
arnar á okkur sjálfum.
Rétt er að benda á að sýn-
ingarnar á Islendingaspjöllum
verða ekki margar, þvi að
leikárinu lýkur fimmta ágúst.
dþ.
Hvolsystur, þær Geirlaug, Herlaug, Sigurlaug og Guölaug, sýna fimleika á 17. júnl-hátfð I Ctvlk I revlu*"*
Leikfélags Reykjavikur.
Miövikudaginn 10. júli sýnir
Leikfélag Reykjavikur I fyrsta
sinn nýja reviu, tslendinga-
spjöll eftir Jónatan Rolling-
stón Geirfugl. Veröa þar túlk-
aöar á spaugsaman hátt ýms-
ar hliöar þjóölifsins, svo og
ýmsar þær persónur, sem
hæst ber hjá þjóöinni á þess-
um miklu kosningatimum.
Þetta er sjöunda verkefni
Leikfélags Reykjavfkur á
þessu leikári, og hefur þaö þá
þetta leikár frumsýnt tveim
verkum fleira en nokkru sinni
áöur.
— Við köllum þetta
Sumargaman Leikfélags
Reykjavikur og höfum sett
þetta upp vegna þess að leik-
húsið er opið I sumar vegna
þjóðhátfðarársins, sagði Vig-
dfs Finnbogadóttir, leikhús-
stjóri Leikfélags Reykjavikur.
— Til þess að létta okkur öllum
skap kusum við að setja á svið
þessa nýju reviu, sem okkur
barst f hendur. Hún er tuttugu
og fimm atriöi og samansett
af gamanþáttum og söngvum,
þar sem verið er að fjalla um
þjóðina og þjóðareinkennin,
eins og þetta er í dag. Gaman-
ið er hvergi sparað, hver fær
sinn skammt, bæöi stjórn-
málamenn og andans menn.
— Hvert er aöalinntak revf-
unnar?
— Hnipin þjóð f vanda. Það
er búið að stela nýja þjóð-
söngnum og tveir helstu leyni-
lögreglumenn þjóöarinnar,
Sérleifur íshólm og Hektor
Oddsson leggja af stað til að
leita að þessum týnda söng
þjóöarinnar og bera víða
niður, eins og til dæmis á 17.
júnf-hátfð í Útvík. Sem sagt:
Blaðberar
óshast víðsvegar
í Reykjavík
ÞJÓÐVILJINN,
sími 1 7500
Sumargaman Leikfélags Reykjavikur:
Islendingaspjöll
Eftir Jónatan Rollingstón Geirfugl
Nýr háskóla■
bókavörður
Björn Sigfússon
hœttir
Embætti háskólabókavarð-
ar hefur verið auglýst laust til
umsóknar.
í bókasafni Háskólans
starfa sjö eða átta bókaverðir,
en Björn Sigfússon er einn titl-
aður háskólabókavörður, og
er það embætti hans, sem nú
er auglýst laust. Björn lætur
af störfum 1. september i
haust vegna aldurs. —GG
Norður Irland:
Enn er reynt
að ná sættum
London 5/7 — Breska stjórnin
hefur unnið upp nýja tillögu til
lausnar á stjórnmálakrepp-
unni á Noröur-írlandi. Segir I
opinberri fréttatilkynningu aö
samkvæmt henni eigi að setja
á fót nýtt þing, sem semja
skuli stjórnarskrá fyrir ný-
lenduna.
A nýja þinginu' eiga sam-
kvæmt áætluninni 70 manns að
sitja. Meðan á samningu
stjórnarskrárinnar stendur
verður landinu stjórnað beint
frá London eins og verið hefur
sfðan stjórn Faulkners sagði
af sér.
Tillagan hefur fengið fremur
jákvæðar viðtökur i Belfast þó
ekki sé hrifningin mikil. Tals-
menn kaþólikka hafa látið I
ljós ótta við að hin nýja lög-
gjafarsamkunda muni engu
breyta um yfirráð mótmæl-
enda I landinu.
frlandsmálaráðherra
bresku stjórnarinnar, Merlyn
Rees, sagði á blaðamanna-
fundi I gær að ekki hefði enn
verið ákveðið hvenær kosið
verður til þingsins en heimild-
ir I Belfast herma að þessa sé
ekki að vænta fyrr en i byrjun
næsta árs. í tillögunum er gert
ráð fyrir óbreyttu kosninga-
fyrirkomulagi frá þvi sem gilti
við þingkosningarnar i fyrra.