Þjóðviljinn - 28.02.1975, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 28. febrúar 1975
MOÐVIUINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS
titgefandi: tJtgáfufélag Þjóöviljans Umsjón meö sunnudagsbiaöi:
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann Vilborg Haröardóttir
Ritstjórar: Kjartan Ólafsson, Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Svavar Gestsson Skólavöröust. 19. Slmi 17500 (5 Hnur)
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson Prentun: Blaöaprent h.f.
til marks um óheilbrigða stjórnarhætti.
Takmarkalaus innflutningur undanfar-
inna mánuða hefur sem kunnugt er leitt af
sér stórfelldari gengisfellingar á skömm-
um tima en nokkru sinni fyrr hafa átt sér.
stað hér á landi á jafn skömmum tima.
Meðan innflytjendur fluttu inn útlent vatn,
útlend húsgögn og útlenda tertubotna rann
striðum straumum úr gjaldeyrisvara-
sjóðnum og gjaldeyrisskortsráðherrann
Ólafur Jóhannesson, formaður Fram-
sóknarflokksins, horfði aðgerðarlaus
á. Þegar að þvi kom að gera yrði ráðstaf-
anir til þess að takmarka aðgang inn-
flytjenda i gjaldeyrisvarasjóðinn — þvi
hann var þorrinn — taldi gjaldeyrisráð-
herrann ástæðu til þess að vara skjólstæð-
inga sina við. Þess vegna hélt hann ræðu i
Framsóknarfélagi Reykjavikur og þess
vegna var ræðan sú birt að meginhluta til i
Timanum, málgagni gjaldeyrisráðherr-
ans. Þá skipti engum togum að innflytj-
endur gerðu árás á siðustu leifar gjald?
eyrissjóðsins: Gjaldeyrisumsóknir hrönn-
uðust upp i fjallháa stafla i gjaldeyris-
deildum bankanna, og þegar heildsalar
höfðu fengið sitt, felldi gjaldeyrisráðherr-
ann gengið um 20%: hækkaði allan inn-
flutning um 25% með einni undirskrift.
Ósjálfrátt kemur mönnum Neró keisari
i hug sem lék á fiðlur meðan hann lét Róm
brenna til ösku. Ólafur Jóhannesson leikur
kannski litið á fiðlu — en hann horfði að-
gerðarlaus á gjaldeyrisvarasjóðinn
brenna upp til agna.
—s.
VEKUR MARGAR SPURNINGAR
NERO OG OLAFUR
Þjóðviljinn sagði frá þvi á dögunum að
nokkurs samdráttar væri tekið að gæta i
gosdrykkjaiðnaði landsmanna. Þessi
samdráttur stafar ma. af tvennu: í tið nú-
verandi rikisstjórnar hefur stóraukist inn
flutningur á hvers konar útlendum vatns-
tegundum, sem innlend framleiðsla á
örðugt með að eiga samkeppni við, og i
annað stað er ástæðan sú að kaupmáttur
launanna hefur skerst og þvi minna aflögu
til þess að kaupa framleiðsluvörur þessar-
ar iðngreinar. Enda þótt menn kunni að
lita misjöfnum augum á iðnina og enda
þótt sumir kunni að telja hana litt þarfa
eru báðar ástæðurnar sem nefndar voru
Að undanförnu hafa birst i fjölmiðlum
fréttir um torkennilega hluti sem fundist
hafa sjóreknir. Þessir hlutir hafa orðið
mönnum tilefni til kostulegra pólitiskra
útlegginga; einkum hefur verið fróðlegt
að fylgjast með skrifum Morgunblaðsins
sem hefur lagt allt kapp á að sanna að
hlutir þessir séu sovéskir að uppruna, en
sú sönnun er aftur notuð til þess að heimta
að bandariska herstöðin hér á landi verði
efld að mun. Vissulega eru þessi skrif
Morgunblaðsins til marks um mikinn
barnaskap og stöðnun þess i frystiklefum
hins kalda striðs. Slikir hlutir leiða hugi
venjulegra manna auðvitað fyrst og
fremst að þeirri alvarlegu staðreynd að
landið er visast umlukið allskonar hlust-
unartækjum og njósnatólum. Ástæðan er
sú að hér er herstöð og hætta er á þvi að
islenska þjóðin hljóti sömu örlög og her-
gögn ef til átaka kæmi: Að allt kapp and-
stæðings beindist að þvi að eyða herstöð-
inni og þar með þvi fólki, sem i herstöðinni
býr og i grennd við hana. Fundur hlust-
unartækjanna minnir þvi óþyrmilega á
þær afleiðingar sem hernámsstefna is-
lenskra stjórnvalda gæti haft fyrir is-
lenskt mannlif. Hann vekur spurningar
um lif og dauða, en ekki einasta um það
hvers lensk hlustunartækin kunna að
vera.
í annan stað vaknar sú spurning við
fund hlustunartækja þessara og meðferð
þeirra, hvers vegna erlendur aðili, banda-
riski herinn, er jafnan látinn hafa slik tæki
til meðferðar. Hvergi er i islenskum lög-
um gert ráð fyrir þvi, að herinn hafi hér
neins konar löggæslu. Þess veg'na er óhætt
að fullyrða að meðferð þessa máls af hálfu
yfirmanns landhelgisgæslunnar er alvar-
legt og vitavert lögbrot.
Ég berst gegn hækkun söluskatts,
en mun standa við gefin loforð
Frá umrœðum um Viðlagasjóð:
Sagði Lúðvik Jósepsson
Tómas Árnason var framsögu-
maður ríkisstjórnarmeirihlutans
i neðri deild i gær við 2. umræðu
um frumvarp stjórnarinnar um
fjáröflun til viðlagasjóðs, en
frumvarpið felur i sér framleng-
ingu viðlagagjalds og hækkun um
1% svo að söluskattur með við-
lagagjaldi verði 20% i stað 19.
Tómas sagði að 2% viðlagagjald,
eins og þarna væri reiknað með til
áramóta, ætti að gefa 1600 miljón-
ir króna. Talið væri að 1100 mil-
jónir skorti vegna skuldbindinga i
Vestmannaeyjum og 500 fyrir
Neskaupstað, en auk þess þyrfti
Viðlagasjóður fé til að bæta
smærri skaða, m.a. af völdum
snjóflóða á Siglufirði og Seyðis-
firði.
Varðandi Neskaupstað væri
gert ráð fyrir að kostnaður sund-
urliðist þannig: Björgun og
hreinsun 50 miljónir, bætur fyrir
fasteignir 135 miljónir, bætur fyr-
ir vélar og lausafé 225 miljónir,
aðrar bætur 40 miljónir, kostnað-
ur Viðlagasjóðs 10 miljónir, ó-
fyrirséð 40 miljónir. Alls 500 mil-
jónir.
Áætlað hafi verið af formanni
stjórnar Viðlagasjóðs hvernig
staða sjóðsins yrði við árslok
1976, ef viðlagagjald væri nú látið
standa óbreytt en innheimt til
júníloka 1976 (þetta var önnur til-
laga Lúðviks), og sagði Tómas,
að þá myndi sjóðurinn skulda við
árslok 1976 kr. 1286 miljónir.
Eignir á móti yrðu að visu nokkru
hærri eða kr. 1396 milj. en að
miklu i skuldabréfum til ýmist 5
eða 11 ára, svo að greiðsluvanda-
mál væru óleyst.
Lúðvik Jósepsson sagði i upphafi
máls sins, að hann harmaði það,
að rikisstjórnin skyldi ekki hafa
haft samráð við stjórnarandstöð-
una um fjáröflunarleiðir nú, eins
og gert hafi verið i tið vinstri
stjórnarinnar, þegar Viðlaga-
Lúövik Jósepsson
sjóður var fyrst settur á stofn
vegna Vestmannaeyja.
Skylda alþingis væri að ná sam-
stöðu um svona mál.
Forsætisráðherra kom að visu
að máli við mig i janúar, sagði
Lúðvik, — og kvaðst hafa i hyggju
að framlengja söluskattsstigið
vegna Vestmannaeyja og til
greina kæmi að hækka söluskatt
til f járöflunar vegna Norðfjarðar,
en á þeim tima lágu engar upp-
lýsingar fyrir um það hvað tjónið
væri mikið i Neskaupstað og ekki
var um neinar fastmótaðar tillög-
ur að ræða frá rikisstjórninni.
Siðan heyrði ég alls ekkert um
málið frá stjórninni fyrr en frum-
varpið kom hér á borð þingmanna
i fyrradag, en formaður okkar
þingflokks mun hafa verið rétt
látinn vita um málið daginn áður.
Þegar Alþýðublaðið og Gylfi Þ.
Gislason býsnast yfir þvi að ég
hafi valið söluskattshækkun, þá
eru þar á ferð menn, sem ekki
hafa mikla löngun til að segja satt
og rétt frá, en þeir virðast ekki
heldur hafa neinn áhuga fyrir þvi
að standa við loforö, sem þeir þó
þóttust standa að um að tjón
Vestmannaeyinga og Norðfirð-
inga yrði bætt.
Ég sagðist við 1. umræðu
myndu beita mér fyrir þvi að ná
samstöðu á alþingi um fjáröfl-
unarleiðir i þessu skyni, og ég hef
sett fram minar hugmyndir i
þeim efnum i nefndinni. Þing-
menn úr öllum flokkum hafa tekið
mjög vel i tillögur minar (Tillög-
urnar eru birtar á forsiðu Þjóð-
viljans), en engu að siður er nið-
urstaða rikisstjórnarinnar sú að
hafna samkomulagi.
Minar tillögur eru við það mið-
aðar, að Viðlagasjóður skuldi
nokkru meira hjá Seðlabankan-
um um næstu áramót en frum-
varp rikisstjórnarinnar miðar
við, en eru annars i engu óhag-
stæðari fyrir sjóðinn eða þá sem
hans eiga að njóta, þótt þær geri
ráð fyrir óbreyttum söluskatti.
Ég berst gegn hækkuðum sölu-
skatti, en fáist rikisstjórnin hins
vegar með engu móti til að velja
aðra leið i fjáröflun, þá greiði ég
atkvæði með frumvarpinu vegna
fólksins i Vestmannaeyjum og i
Neskaupstað, þvi að ég ætla mér
Framhald á 12. siðu.
Tillaga Ragnars og Jóns Ármanns
Olíustyrkur hækki i kr. 10 þús.
t efri deild alþingis var i gær til
2. umræöu frumvarp ríkisstjórn-
arinnar um, að áfram skuli inn-
heimt i eitt ár til 1. mars 1976 1%
gjald á söluskattsstofn i þvi skyni
að greiða nokkurn styrk til
þeirra, sem verða að hita upp
ibúðir sinar með oliu.
Oliustyrkurinner nú kr. 7200,- á
ári á mann, en ellilifeyrisþegar
og öryrkjar sem njóta tekju-
tryggingar fá greiddan einn og
hálfan styrk.
Frumvarp stjórnarinnar gerði
ráð fyrir þvi, að upphæðin sem
greidd verði hverjum og einum
haidist óbreytt að krónutölu, en I
nefnd hækkuðu stuðningsmenn
stjórnarinnar töluna i kr. 8200.
Ragnar Arnalds og Jón Ar-
mann Héðinsson skiluðu sérstöku
nefndaráliti og leggja til að
greiðslan hækki i kr. 10.000,- og
sagði Ragnar i ræðu sinni að full
ástæða væri til að ætla að sölu-
skattsprósentið dygði i raun til að
standa undir þeim styrk. I nefnd-
aráliti Ragnars og Jóns kemur
fram, að meðalverð á oliu til hús-
hitunar var 1974 kr. 12.53 á liter,
en er nú kr. 20.20. Þar segir einnig
að samkvæmt upplýsingum frá
Þjóðhagsstofnun sé hitunarkostn-
aður á mann með oliu um kr.
23.000.- en kr. 6.536.- hjá þeim,
sem njóta jarðvarma. Það vantar
þvi mikið á að kr. 10 þús. brúi
þetta bil.