Þjóðviljinn - 28.02.1975, Qupperneq 12
12 SIDA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 28. febrúar 1975
Sj úkr aþ j álf ar ar
í dagsverkfalli
t kvöld 28/2, veröur 5000. sýningin á aðaisviði Þjóöleikhússins. En svo
skemmtiiega vill til aö þá veröur einnig frumsýning á ballettinum
Coppelia. Þann 20. apríl n.k. eru liöin 25 ár frá vigsludegi Þjóðleik-
hússins, en eins og fyrr segir haf þá veriö 5000 sýningar á aöalsviöinu
á þessum 25 árum, sem leikhúsiö hefur starfaö. Hér eru aö sjálfsögöu
ekki meötaldar þær mörgu sýningar, sem Þjóöleikhúsiö hefur flutt á
leikferðum sínum úti á iandi. Ennfremur eru hér undanskildar
sýningar ieikhússins á Litla-sviðinu I kjallara leikhússins og sýningar
þær, sem Þjóðieikhúsiö hefur haft f Lindarbæ á undanförnum árum. —
Meöfylgjandi mynd er tekin á æfingu á bailettinum Coppeliu.
Loftbrú til
Phnompenh
t gær iögöu sjúkraþjálfarar um
iand allt niöur vinnu, aörir en þeir
sem voru á gæsluvöktum sjúkra-
húsanna og sinntu bráðaðkallandi
sjúkragæsiu. Ástæöan fyrir þessu
verkfalli er sú að 27. jan. var
félaginu tilkvnnt að ,,maður sem
enga mentun hefur hlotiö i
sjúkraþjálfun hefði fengið leyfi til
þess aö kalla sig sjúkraþjálfara
og starfa sem slikur” — eins og
það er orðað i fréttatilkynningu,
t gær var frumvarp rfkisstjórn-
arinnar um breytingu á kjörtfma-
bili útvarpsráðs og um að nýtt út-
varpsráö skuli kjöriö nú þegar
samþykkt sem lög frá alþingi viö
atkvæðagreiöslu i neöri deild aö
lokinni þriöju umræðu,
Breytingatillaga frá Magnúsi
Kjartanssyni um að starfsmenn
erlendra eða fjölþjóðlegra stofn-
ana skyldu ekki kjörgengir i ráðið
var felld að viðhöfðu nafnakalli
og hlaut hún 8 atkvæði allra við-
staddra þingmanna Alþýðu-
bandalagsins og Samtaka frjáls-
„Samkomulag hefur verið gert
milli Seðlabankans og viðskipta-
bankanna um stöðvun útlána-
aukningar fram til loka máimán-
aðar. 1 samkomulaginu felst, að
engin hækkun verður á þessu
timabili á útlánum viðskipta-
bankanna, öðrum en endurkaup-
anlegum afurða- og birgðalánum,
einkum til sjávarútvegs, iðnaðar
og landbúnaðar, og reglubundn-
um .viðbótarlánum til sömu
greina.
I samræmi við þetta samkomu-
lag munu bankarnir á þessu
timabili aðeins hafa til ráðstöfun-
ar til almennra útlána það fé, sem
sem Þjóöviljanum barst frá
sjúkraþjálfarafélaginu.
Segir ennfremur i fréttatil-
kynningunni að umræddur maður
hafi, skv. bréfi til ráðuneytisins,
haft menntun i „iþróttalækn-
ingum”. Segir að með þessum
vinnubrögðum hafi heilbrigðis-
ráðuneytið „sniðgengið 1. grein
laga um sjúkraþjálfum og 1.
grein laga um heilbrigðis-
þjónustu”. t gær afhentu sjúkra-
lyndra, en hjá sátu Alþýðuflokks-
mennirnirþrirog einnig úr stjórn-
arliðinu þau Ellert Schram, Ingv-
ar Gislason, Jón Skaftason, Geir-
þrúður Bernhöft, Sigurlaug
Bjarnadóttir og Heimir Hannes-
son. Aðrir þingmenn stjórnarliðs-
ins greiddu atkvæði gegn tillögu
Magnúsar og voru þeir 21.
Siðan var frumvarpið sam-
þykkt með 24 atkvæðum gegn 13.
Allir viðstaddir þingmenn stjórn-
arandstöðunnar greiddu atkvæði
gegn frumvarpinu og einnig þeir
Ingvar Gislason og Jón Skaftason
endurgreiðist af eldri lánum.
Munu bankarnir kappkosta að
láta nauðsynlegustu rekstrarlán
ganga fyrir, að þvi er varðar lán
af þvi fé, sem þannig losnar til út-
lána.
Ákvörðun þessi hefur verið tek-
in vegna erfiðrar lausafjárstöðu
bankanna, þar sem útlánaaukn-
ing hefur orðið veruleg umfram
aukningu ráðstöfunarfjár þeirra,
en á siðasta ári nam aukning inn-
lána aðeins 55% af útlánaaukn-
ingunni.-l janúar hélt þessi þróun
áfram, og var útlánaaukningin þá
nær tvöfalt meiri en á sama tima
þjálfarar mótmæli vegna þessa
máls i heilbrigðis- og trygginga-
ráðuneytinu. Var skorað á
ráðherra að afturkalla umrætt
leyfi.
Blaðiö hafði samband
við Davíð Gunnarsson/
aðstoðarf ramkvæmda-
stjóra Rikisspíta lanna.
Sagðist hann ekki telja að
þetta eins dags verkfall
myndi bitna mjög á starf-
semi sjúkrahúsanna/ þar
eð á öllum sjúkrahúsum
yrði þrátt fyrir verkfallið
sjúkraþjálfari á bakvakt,
sem þýddi að hann sinnti
öllum bráðum tilfellum.
Lengri verkföll sjúkra-
þjálfara hlytu hinsvegar
að leiða til þess að allt færi
úr skorðum á spítölunum.
Davíð kvaðst álíta að málið
kæmi Ríkisspítölunum sem
slíkum ekki mikið við, því
,/Við ráðum ekki hvort
maður fær þessi réttindi
eða ekki," sagði Davíð.
Ákvörðunarvaldið um það
væri í höndum heilbrigðis-
málaráðherra. Hh
á siðasta ári. Telja bankarnir
nauðsynlegt að gera sameiginlegt
átak til þess aö stöðva þessa þró-
un bæöi vegna sivaxandi erfiö-
leika bankanna sjálfra og einnig
vegna mjög þröngrar stööu þjóð-
arbúsins út á viö.
1 sambandi viö þessa ráöstöfun
hefur Seðlabankinn ákveðiö aö
hækka hámarksbindingu innlána
úr 22 i 23% vegna þeirrar auknu
fyrirgreiöslu, sem hann mun
veita vegna afurða- og birgðalána
á þessu ári.
Haft hefur veriö samráö viö
viðskiptaráöuneytiö um þær að-
gerðir, sem hér hefur verið lýst.”
SAIGON 27/2 — Bandarlkin hafa
komið upp loftbrú frá Saigon til
Phnompenh i þeim tiigangi aö
foröa leppstjórn sinni I siöar-
nefndu borginni frá falli, Lon Nol-
stjórnin hefur til þessa fengiö
mestan hluta birgöa sinna upp-
eftir Mekong, en þjóöfrelsisher
Kambódiu hefur nú lokaö þeirri
leiö. Loftbrúin komst til fram-
kvæmda i dag og á aö standa i
mánuö.
Bandarískir embættismenn
segja að aðallega eigi að fljúga
með hrisgrjón og eldsneyti, og
MADRID 27/2 — Carlos Arias
Navarro, forsætisráðherra Spán-
ar, hélt i dag blaöamannafund
sem sjónvarpaö var frá, og er
þetta i fyrsta sinn að svoleiðis
skeöur i sögu landsins. A fundi
þessum bauð Navarro hægfara
vinstri samtökum í landinu
eiga flugvélarnar aö fara
fimmtán feröir á dag. Með þessu
móti eiga 545 smálestir af hris-
grjónum og 550.000 gallón af elds-
neyti að komast til Phnompenh á
hverjum degi.
— Eins og kunnugt er af
fréttum horfir nú verr fyrir Lon
Nol-stjórninni en nokkru sinni
fyrr, og hefur Ford Bandarikja-
forseti beðið þingið um 222 miljón
dollara aukaf járveitingu i
hernaðaraðstoð fyrir þessa lepp-
stjórn sina og segir hana muni
falla innan fárra vikna, ef hún fái
ekki þessa aukahjálp.
möguleika á að taka virkan þátt i
stjórnmálum þar, væntanlega þá
opinberlega. Hinsvegar sagði
hann að stjórn hans myndi berja
miskunnarlaust niður allar til-
raunir til að trufla „almenna
reglu.”
Utvarpsráð
afgreitt á alþingi
Seðlabankinn:
r
Utlánaaukning stöðvuð
Stígur í vænginn
Ræða Helga
Framhaid af bls 8.
blinda sér sýn þegar heildarhags-
munir verkalýðsins eru I veði.
Launafólki veröur að skiljast að á
sliku augnabliki er það sem sam-
einar það miklu mikilvægara en
hitt sem sundrar þvi.
Þeir aöilar sem fara munu með
samningamál verkalýðshreyfing-
arinnar veröa aö samstilla krafta
sina og umfram allt að sameinast
um þá tviþættu kröfu að i fyrsta
lagi veröi algerlega breytt um
efnahagsstefnu og að vis-
töluákvæðum kjarasamninga
veröi breytt á þann veg að visi-
tölubætur verði greiddar eftir þvi
kerfi aö þær séu eins til allra og
reiknaðar út frá sama grunn-
kaupi til allra. Þessa grunn-
kaupstölu verður verkalýðs-
hreyfingin aö koma sér saman
um. Siðari hluti kröfunnar er
nauðsynlegur til þess að verka-
lýðshreyfingin sjálf fari að vinna
að meiri jöfnuði innan sinna vé-
banda einfaldlega til þess aö ekki
takist sífellt að etja starfshópum
verkalýösstéttarinnar hverjum
gegn öörum vegna þess að iaun
þeirra eru mjög misjöfn.
Verkalýöshreyfingin sjálf verð-
ur að móta fyrrgreinda heildar-
stefnu og knýja siðan þá pólitisku
aðila sem lýst hafa samstööu með
henni til að sameinast um það
nauðsynlega verkefni að knýja
hana fram með faglegu og póli-
tisku afli.
Þetta er mikið verkefni og mun
reyna I raunverulegan vilja
manna til að koma I veg fyrir að
lifskjörum fólksins verði þrýst
niður á óþolandi stig. Það mun
reyna á samheldni verkalýðs-
félaganna og það mun reyna á
félagsþroska hvers félagsmanns.
Reynsian hefur staðfest og þaö
er nú viðurkennt af öllum aö hin-
ar venjulegu aöferöir verkalýös-
hreyfingarinnar aö sitja vikum og
mánuöum saman viö samninga-
boröiö meö atvinnurekendum og
rikisvaldi og spjalia um vanda-
máli megna ekki aö ná fram
nauðsynlegum breytingum á lífs-
kjörum verkalýösins.
Reynsla undangenginna ára
hefur einnig sannaö aö þrátt fyrir
undirritaöa kjarasamninga viö
atvinnurekendur er faliö hafa I
sér verulega bætta aöstööu fyrir
launþega, hefur samningunum
hvaö eftir annaö veriö rift meö
lagaboöi og ekkert skeytt um
mótmæli okkar.
Ég tel engan vafa ieika á aö nú
sé stórhætticlegt fyrir verkalýös-
hreyfinguna aö hefja stéttaátök
einungis um kaupgjaldsmál, þar
sem hugsanlegum samningum
um kaup veröur öruggiega rift á
ný aö óbreyttri stefnu I efnahags-
málum.
EöliPegt er aö menn spyrji: Er
nokkrar likur fyrir þvl aö nú-
verandí rikisstjórn muni breyta
um stefnu og taka upp aöra er
falii betur aö hagsmunum launa-
fólks? Mér er engin iaunung á þvi
aö ég tel þaö nær óhugsandi.
Krafa um breytta efnahagspólitik
felur um leiö f sér kröfuna um aö
rikisstjórnin fari frá og efnt veröi
aö líkindum til nýrra kosninga i
landinu.
r
Eg berst
Framhald af 4. siðu.
að standa við það sem þvi hefur
verið lofað en ekki að svikja það,
hvaö sem öðru liður.
A alþingi hvilir sú skylda að sjá
um að greiða þá reikninga, sem
lofað hefur verið að greiða vegna
náttúruhamfara. Það má ætla að
tjónið I Neskaupstað sé mun
meira en hér er gert ráð fyrir,
viðlagasjóður skuldaði um ára-
mótin nær 1600 miljónir króna og
tryggja verður honum fjármagn,
ef hann á að standa við skuldbind-
ingar sínar.
Gylfi Þ. Gislason mælti fyrir
nefndaráliti 2. minnihluta fjár-
hagsnefndar (Gylfi og Karvel).
Mælti hann gegn frumvarpinu, og
kvað augljóst, að Lúðvik ætlaði að
skipa sér i sveit með fjandmönn-
um verkalýðshreyfingarinnar.
Sagði hann að stefna rikisstjórn-
arinnar væri sami Framsóknar-
grauturinn i sömu kommaskál-
inni og verið hefði á árum vinstri
stjórnarinnar.
Ýmsir fleiri þingmenn tóku til
máls, þar á meðal Eövarö
Sigurösson.en frá ræðu hans seg-
ir á baksiðu Þjóðviljans i dag, og
Magnús Kjartansson og Garðar
Sigurösson, en frá ræðum þeirra
segjum við i blaðinu á morgun.
Kosið
Framhald af 16.siðu
ráðinu undanfarin þrjú ár og
þeirri reynslu sem fengist hefur
af þvi. I dreifibréfi, sem þeir gáfu
út i gær er minnt á meginkröfur
vinstri manna en þær eru: Jafn-
rétti til náms: námslán fylli 100%
umframfjárþarfar, skattaafslætti
námsmanna veröi varið til bygg-
ingar barnaheimila, endur-
greiðslur i samræmi við efnahag
og afkomu séu forsendur visitölu-
bindingar námslána. — Atvinnu-
lýðræði i háskólanum: stúdentar
fái nú þegar þriðjungsaðild að að
stjórnunarstofnunum háskólans
og helmingsaðild aö ráðgefandi
stofnunum, markið er einn maður
— eitt atkvæði, stúdentum sé veitt
ráðrúm til virkrar þátttöku i fé-
lagsstarfi, Stúdentaráö fái á öll-
um stundaskrám a.m.k. eina sið-
degisstund á viku til fundahalda
og annarrar almennrar starf-
semi.
—ÞH
Z-dilkur
Framhald af 5. siðu.
þar nokkra bót á heldur en i fá-
nýta glimu viö formsatriði.
Hvað segja nemendur og for-
eldrar um málið? Er sáluhjálp
nemenda og framtiö islenskrar
málmenningar best borgið með
þvi að hefja setu-glimuna á ný
eöa er mikilvægar að glima við
önnur viðfangsefni i móðurmáls-
náminu?
Höröur Bergmann.
BnSSEEEI
Hjartans þakkir færum viö ölium þeim okkur samúö og hluttekningu við andlát manns mlns og föður okkar sem auösýndu og útför eigin-
Ólafs Guðjónssonar
Alftamýri 56
Fyrir hönd föður og systkina,
Guölaug Jónsdóttir og börn