Þjóðviljinn - 07.03.1975, Blaðsíða 4

4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 7. mars 1975
UJÚÐVIUINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÖÐFRELSIS
Otgefandi: Otgáfufélag Þjööviljans Umsjón meö sunnudagsblaöi:
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann Vilborg Haröardóttir
Kitstjórar: Kjartan Ólafsson, Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Svavar Gestsson Skólavöröust. 19. Simi 17500 (5 linur)
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson Prentun: Blaöaprent h.f.
MORGUNBLAÐIÐ SLEIKIR UT UM
Björn Jónsson, forseti Alþýðusam-
bandsins, sagði i viðtali við Morgunblaðið
i fyrradag að það yrði vafasamur ávinn-
ingur að fá alla kjaraskerðinguna bætta i
einum pakka eins og hann orðaði það.
Morgunblaðið kjamsar á þessum
ummælum forseta Alþýðusambandsins i
forystugrein i gærdag og er það mjög að
vonum. En meðal verkamanna vöktu
þessi ummæli forseta Alþýðusambandsins
reiði og undrun. Þau vöktu reiði vegna
þess að slikar yfirlýsingar veikja stöðu
verkalýðssamtakanna i upphafi vérkfalls-
átaka, sem nú gæti komið til, er verka-
lýðsfélögin hafa aflað sér verkfallsheim-
ilda eins og ráðstefna ASl hvatti til á dög-
unum. Þjóðviljanum finnst að slikar yfir-
lýsingar forseta ASf séu býsna vafasamar
svo notað sé hans orð, en hins vegar gætu
slik ummæli skýrt fyrir verkafólki niður-
stöður kjarabaráttunnar nú. Árangurinn
verður aldrei meiri en veikasti hlekkurinn
leyfir þegar átakið verður harðast. —s.
„ÞETTA MA MEÐ ALLS ENGU MOTI GERAST”
Þeir verða nú æ fleiri sem snúa baki við
stjórnarflokkunum og menn eru um allt
land teknir að bera saman vinstristjórn-
ina og þá bjartsýni sem þá einkenndi
ástandið og hægristjórnina sem hefur það
eitt að leiðarljósi að niðast á launafólki.
Eitt af þvi sem einkenndi hvað helst
vinstristjórnina og starf hennar var stór-
felld atvinnuuppbygging úti á landi, sem á
engan sinn lika, og sneri raunar við
fólksstrauminum frá þéttbýlissvæðunum
við Faxaflóa til landsbyggðarinnar á ný.
Alþýðubandalagið hafði mjög myndarlega
forustu um þessa gjörbreyttu stefnu; það
voru ráðherrar Alþýðubandalagsins sem
fóru með sjávarútvegsmál og iðnaðarmál,
þeir fóru með raforkumál og heilbrigðis-
mál og i þessum málaflokkum varð
breytingin mest afgerandi.
Óánægjan með núverandi rikisstjórn
kemur ákaflega skýrt fram i lesendabréfi
Norðlendings, sem birtist i Timanum i
gær. Þar segir: ,,Undanfarin misseri
hefur verið lif og fjör i svo til öllum kaup-
túnum og sjávarþorpum landsins. Þannig
hefur það að minnsta kosti verið þar sem
ég þekki til. Unga fólkið, sem áður leitaði
svo margt burt, var orðið fráhverft þvi að
yfirgefa heimahaga sina, og það var helst
húsnæðisskortur sem var þvi þröskuldur i
vegi heimafyrir. Við þessu var að sjálf-
sögðu brugðist á þann sjálfsagða hátt að
fjöldinn allur réðst i að byggja yfir sig
þegar atvinnan glæddist og framtiðar-
horfurnar heima stórbötnuðu. Nú eru þvi
miður ljótar blikur á lofti, og þessar blikur
valda þvi, að ég hygg, að næsta fáir muni
ráðast i húsbyggingar, ef ekki kem-
ur mikil örvun til. Það verður
reynt að halda áfram með þau
hús, sem i smiðum eru, en nýbyggingar
tel ég hætti við, að detti svo til
alveg niður. Þannig virðist það vera i
þeim þorpum, þar sem ég er
kunnugastur.” Bréfritari Timans segir
fullum fetum að bygging ibúðarhúsnæðis
sé að stöðvast — en hann segir fleira: ,, Við
skulum að visu gera okkur vonir um að
útgerð og fiskvinnsla lamist ekki. Þar er
auðvitað undirstaðan og meginþáttur at-
vinnulifsins i minum heimahögum. Samt
óttast ég atvinnuleysi á sumum sviðum, —
atvinnuleysi af þvi tagi, að það getur orðið
mjög afdrifarikt... Ef sá niðurskurður
fjárlaga, sem nú er ráðgerður gengur að
miklu leyti, jafnvel fyrst og fremst út yfir
verklegar framkvæmdir viðsvegar um
landið, en ekki rekstrarkostnað þá er vá
fyrir dyrum...Verði svo samhliða þessu
reynt að ráða bót á atvinnuleysi
byggingariðnaðarmanna með stórfram-
kvæmdum á vegum hersins á Keflavikur-
flugvelli, verðum við úti á landi fyrir-
sjáanlega fyrir alvarlegum skakkaföllum.
Byggingariðnaðarmennirnir okkar, sem
við megum sist við að missa úr samfélagi
okkar, munu flytjast burt að þeim eldi,
sem betur brennur...Þetta má með alls
engu móti gerast”. Undir þetta vill Þjóð-
viljinn taka og engu bæta við bréf Norð-
lendings öðru en þvi,að einmitt þannig eru
viðhorf þúsunda manna sem þessa dagana
eru nú að snúa baki við Framsóknar-
flokknum til fylgis við Alþýðubandalag -
ið. Ef ,,þetta” sem Norðlendingur lýsir á
ekki að gerast, verður að velta núverandi
rikisstjórn úr sessi, þvi hún er einmitt
fjandsamleg raunverulegri byggðastefnu.
Tillaga Stefáns Jónssonar
Áburðarv erksmið j a
fyrir norðan
sambandi við Kröfluvirkjun
Alþingi ályktar aö láta nú þegár
hefja undirbúning að gerð verk-
smiðju er nýti orku frá fyrirhug-
aðri Kröfluvirkjun til framleiðslu
á tilbúnum áburði. Verði verk-
smiöjan reist i Norður-Þingeyj-
arsýslu, annað tveggja á Kópa-
skeri eða við Fjallahöfn, eftir þvi
hvor staðurinn þykir heppilegri
með tilliti til hafskipahafnar.
Þetta er tillaga til þingsálykt-
unar sem Stefán Jónsson flytur I
Þrettán drepnir
Framhald af 12 siðu
skæruliðaforingja, sem israelskir
útsendarar hefðu drepið i Beirút
fyrir tveimur árum. Arásin var
skipulögð og gerð af hálfu A1
Fata, fjölmennustu samtakanna i
PLO, allsherjarsamtökum pai-
estiskra útlaga.
t Paris komst Essedin Kalak,
aðalfulltrúi PLO þar i borg, svo
að orði að PLO myndi halda
áfram vopnaðri baráttu gegn
Israel, svo lengi sem það riki
héldi Palestinu hernuminni og
vandamál palestinsku þjóðarinn-
ar væri ekki leyst. Kalak tók lika
fram að palestinumenn viidu ekki
einungis fá aftur hernumdu svæð-
in frá þvi i sexdagastriðinu, held-
ur og það svæði er tilheyrt hefur
tsraelsriki frá stofnun þess. „Við
gerum engan greinarmun á
Palestinu eftir héruðum,” sagði
Kalak. Reuter.
efri deild alþingis. Tillögunni
fylgir svohljóðandi greinargerð:
Nú eru góðar horfur á þvi, að
takast muni að leysa úr brýnustu
þörf noðlendinga fyrir raforku til
húshitunar og annars heimilis-
halds með þvi að flýta Kröflu-
virkjun og þá fyrst með þvi að fá
til afnota þegar á næsta sumri lit-
inn hverfil, er nýti orku úr til-
raunaborholu, sem þegar hefur
verið gerð, en sfðan, þegar á ár-
inu 1976, að virkja nýjar borholur
fyrir 30 megawatta gufuhverfil,
og svo loks á árinu 1977 að tengja
annan 30 megavatta hverfil við
gufuaflið. Likur benda til þess, að
þá sé enn ónytjað mjög mikið
gufuafl á Kröflusvæðinu, og að
taka megi með sama hætti og til-
tölulega litlum tilkostnaði tuga
megavatta orku, þannig að unnt
verði að nytja raforku á þessu
svæði til iðnaðarframleiðslu.
Á Kópaskeri eða
við Fjallahöfn
Nú er svo komið, að mikið vant-
ar á að Áburðarverksmiðja rikis-
ins i Gufunesi anni áburðarþörf
landsmanna. Tilbúinn áburður
hefur hækkað svo mikið i verði á
sföustu missirum, að til stórvand-
ræða horfir, og raunar sýnt að
fjöldi bænda stendur nú þegar
ráðþrota gagnvart þessu vanda-
máli. Lfkur benda til þess að
áburðarkostnaður á hvert kfló-
gramm af þurrkuðu heyi verðí
11—12 krónur á sumri komanda.
Ljóst er að raforku verður ekki
variö til hagkvæmari nota, svo að
sæmilegt sé, en til áburðarfram-
leiðslu, hvort heldur miðað er við
innlendan markað eða útflutning,
þar eð hér er um að ræða undir-
stöðuvöru til matvælaframleiðslu
f sveltandi heimi. Það er einnig
sýnt, að með skynsamlegri stefnu
i virkjunarmálum ættum við að
geta orðiðaflögufærir um raforku
i þessu skyni i sivaxandi mæli á
næstu árum.
Ennfremur má telja það auð-
sætt af áætlunum, sem gerðar
hafa verið um hafnargerð við
Grundartanga i Hvalfirði, að
okkur á að vera tiltækt lánsfé til
hafnargerðar á Kópaskeri eða við
Fjallahöfn i Norður-Þingeyjar-
sýslu. Þangað er skammt að leiða
rafmagn frá Kröflusvæðinu, og
brýn þörf fyrir höfn i þágu þjóð-
legra atvinnuvega sýslubúa. Yrði
hafnargerð á þeim slóðum hin
mesta lyftistöng fyrir dreifbýlið,
andstætt þvi sem yrði um hafnar-
gerð við Grundartanga.
Úr reikningum atvinnuleysistryggingasjóðs:
2,8 miljarðar
í árslok 1973
Atvinnuleysistryggingasjóöur-
inn er einher mesta réttarbót sem
verkalýðshreyfingin hefur náð
fram og nú er svo komiö að eng-
inn einstakur sjóður er þessum
sjóði öflugri. Nýiega barst blað-
inu Félagsmál, timarit Trygg-
ingastofnunar rfkisins, og þar er
skilmerkilega greint frá stöðu
sjóðsins á árinu 1973.
Höfuðstóll sjóðsins við byrjun
þess árs nam 2.802 miljörðum
króna og hafði aukist um 384milj.
kr. á árinu 1972. Bótagreiðslur á
árinu 1973 námu 35milj. kr. en ár-
ið áður námu þær 29 milj. kr.
Verðbréfaeign Atvinnuleysis-
tryggingasjóðs nam 1.942 milj.
kr. i árslok 1973.
Utgjöld atvinnuleysistrygg-
ingasjóðs skiptust 1973 sem hér
segir:
Atvinnuleysisbætur 35 milj. kr.
Eftirlaun aldraðara i stéttarfé-
lögum 56 milj. kr.
Kostnaður við rekstur sjóðsins
8 milj. kr.
Framlag til viðlagasjóðs 80
milj. kr.
Til kjararannsóknarnefndar 4,3
milj. kr.
Til afskriftasjóðs iðgjalda 5,1
milj. kr.
Tekjur sjóðsins 1973 voru sem
hér segir:
Iðgjöld frá atvinnurekendum
103 milj. kr.
Framlag sveitarfélaga 103 milj.
kr.
Framlag rikissjóðs 205 milj. kr.
Tekjur álls voru 573 milj. kr.
Meginliðir á efnahagsreikningi
sjóðsins við árslok 1973 voru sem
hér segir:
Eignir:
1 sjóði voru 333 milj. kr. Hjá
rlkissjóöi nam eignin 180 milj.
kr., hjá innheimtumönnum lágu
291 milj. kr., i verðbréfum átti
sjóðurinn 1,8 milj. kr. og i alls-
konar útlánum átti sjóðurinn 125
milj. kr., eða eignir alls 2.817
miljónir króna.
Skuldamegin er svo höfuðstóll-
inn 2,8 miljarðar i árslokin, sem
fyrr segir.