Þjóðviljinn - 23.01.1977, Blaðsíða 22

22.SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 23. janúar 1977
GLENS
VJ
Húsnæðisþjónusta,
Fríkirkjuvegi 11
Húsnæði fyrir félög, hópa og klúbba í æsku-
lýðsstarfi/ allt að 60 manns.
Allar nánari upplýsingar um ofangreinda
þætti á skrifstofunni/ Fríkirkjuvegi 11/ kl.
B.20-16.15 sími 15837.
ÆSKULYÐSRAÐ
REYKJAVIKUR
P—1.......................................
(Jtför
Ríkarðs Jónssonar
myndhöggvara
fer fram frá Frlkirkjunni þriftjudaginn 25. janúar kl. 13.30.
Þeim sem vilja minnast hans er vinsamlega bent á Sjálfs-
björg, landssamband fatlaöra.
Vandamenn.
Skapar
þrýsting á
viö þann
sem er viö
jarðarmiðju
MOSKVU Sovéskir verk-
fræöingar og visindamenn hafa
smíöað risastóra vökvapressu
sem getur skapað þrýsting á viö
þann, sem finna má i nánd viö
miðju jarðar.
Stjórnarblaðið Izvestia skýrir
frá þvi, að pressan gæti verið
mjög nytsöm við rannsóknir á
nýjum tegundum eldsneytis og
orku. Hún getur skapað þrýsting
sem svarar allt að þrem miljón-
um loftþyngda og gerir það
mögulegt að athuga áhrif að-
stæðna svipaðra þeim sem eru i
iðrum jarðar á málma og önnur
efni.
Pressan vegur 5000 tonn, var
hún smfðuð á (Jkrainu og flutt I
pörtum til Moskvu.
Nokkrar biljónir
Framhald af bls. n
að segja að þróunin verði stöövuð
á miðri leið, ef framkvæmdir
samkvæmt áætlun „Integral”
komast á annað borð á nokkurn
skrið. Satt að segja er mjög erfitt
aö koma auga á likur fyrir þvi að
slik stöðvun megi takast, ef skriö-
an fer af stað.
Bæöi er það, að við yrðum
skjótt háðari hinu erlenda auö-
Pípulagnir
Nýlagnir/ breytingar
hitaveitutengingar.
Simi 36929 (milli kl. 12 og
1 og eftir kl. 7 á kvöldin)
f "
Innlánavlðskipti leið
•^ÍII UnsTÍðsldpia
BtiNAÐARBANKI
f ISLANDS
^ -
FKAMTALS
AÐSTOP
NEYTENDAÞJÓIVUSTAN
LAUGAVEGI84, 2.HÆÐ
SÍMI28084
magni en svo, að Islensk stjórn-
völd hefðu fullt forræði mála i
sinni hendi, og svo er hitt, aö þjóð
sem byggir efnahag sinn og at-
vinnullf að stórum hluta á erlend-
um iðjuverum breytist skjótt I
aðra þjóð en þá, sem af metnaði
byggir upp eigið atvinnullf.
Beiðnin um 99 ára herstöðvar
Bandarikjanna árið 1945 var af
nær öllum islendingum talin f jar-
stæða. Koma bandarikjahers árið
1951 var af flestum sem studdu
það mál þá talin timabundið
neyðarúrræði.
23árum siðar, árið 1974, skrifar
mjög verulegur hluti islendinga
vitandi vits og án nauðungar und-
ir bænaskjal um að hinn erlendi
her dvelji áfram I landinu þótt
friðvænlegar horfi i Evrópu en
oftast áður. Og siðar á sama ári
réttir Gunnar Thoroddsen, ráð-
herra upp hendina á Alþingi til
stuðnings tillögu um að Alþingi
islendinga beiðist þess I auðmýkt,
að herstjórnin á Keflavikurflug-
velli gefi islendingum áfram kost
á andlegri næringu frá her-
mannasjónvarpinu á Keflavikur-
flugvelli.
Svona hafði þjóðin breyst.
r
I hlutverki
konungsfulltrúa
Það er með þessa reynslu i
huga, sem við verðum að svara
spurningunni um þaö, hvernig
bregðast skuli við nú. Nú þegar
liggja fyrir fjölmargar beiðnir
sveitarstjórna hér og þar um
landið, sem ólmar vilja fá álverk-
smðju i sina heimabyggð. Sjálf-
sagt verða komnar pantanir upp i
alla „Integral” áætlunina áður en
nýbyrjuðu ári lýkur.
Og Gunnar Thoroddsen gefur
þau svör, aö hann muni koma
bænaskránum á framfæri við
rétta aðila erlendis, — likari kon-
ungsfulltrúa frá fyrri tið, sem tók
við bænaskrám á Alþingi islend-
inga og kom þeim á framfæri en
ráðherra i sjálfstæðu þjóðriki.
Við islendingar crum ekki bara
fólk, sem býr i mismunandi sveit-
arfélögum, heldur höfum við
a.m.k. hingað til verið ein þjóð.
1 ljósi „Integral” hernaöará-
ætlunar Alusuisse, þá getur engin
einstök sveitarstjórn ieyft sér að
koma og segja: eina álverk-
smiðju, einmitt fyrir mig, —
nema hún sé þá jafnframt tilbúin
að láta gott heita, aö sllkar beiðn-
ir berist viðar aö og verði upp-
fylltar, — ekkiein heldur margar.
Það er langt frá
Raufarhöfn til
Reykjavíkur, en
lengra þó til Brússel
og Bonn
Atvinnumál eru hvergi á ís-
landi það illa á vegi stödd, að
þann vanda sé ekki hægt að leysa
með innlendum úrræöum.
Það er langt frá Raufarhöfn til
Reykjavikur, en það er lengra til
Brussel og Bonn. Þess ættu menn
að minnast.
Lélegri íslenskri rikisstjórn er
hægt að steypa af stóli I kosning-
um, en valdhöfum fjölþjóðlegra
auðhringa verður ekki svo auð-
veldlega i hel komið af 220 þúsund
manna vopnlausri þjóð.
Þjóðviljinn vill mælast til þess,
að þeir, sem skilja aö áætlun
„Integral” er dauðadómur, en
kjósa þó að heimila hér fáeinar
lendar álverksmiöjur i viðbót,
kannski þrjár.kannski fimm, —
þeir ihugi nú vandlega sinn gang,
einmitt nú. Fyrr en varir kann að
verða of seint að byrgja brunninn.
Alusuisse munar ekkert um að
bera á okkur fé meðan verið er að
þrýsta á okkur hnappheldunni.
Seinna koma aðrir dagar.
Það er vald fjölþjóðlegra auð-
hringa, sem framar öðru ræður
ógnvekjandi skiptingu mannkyns
i auðdrottna og örbjarga lýð. Það
er vald fjölþjóðlegra auðhringa
sem framar öðru, stofnar auð-
lindum jarðarinnar i bráða hættu
með taumlausri rányrkju. Það er
þetta sama vald, sem liklegast er
til að verja gróöa sinn með sið-
lausari hætti, en nokkur rikis-
stjórn, — þaðan er tortimingar-
hættan mqst.
Frammi fyrir þessu valdi stönd-
um viö nú.
Aætlun „Integral” hefur verið
lögð á borðið, á okkar borð. Enn
höfum viö islendingar ráð I okkar
hendi, en skyldi ekki vera mál að
treysta varnargarðana áður en
stiflan brestur?
Frá þessari stefnu
má ekki hvika, -
ekki um eitt fet
Alþýðubandalagið hefur mark-
að þá afdráttarlausu afstöðu, aö
ekki komi til greina, að nokkur
erlendur atvinnurekstur verði
leyfður á tslandi. Sé i undantekn-
ingartilvikum um hlutdeild er-
lendra aðila að ræða þá sé meiri-
hlutaeign islenska rikisins ætið
ótviræö og tryggt að slikur er-
lendur samstarfsaðili geti með
engu móti sett okkur stólinn fyrir
dyrnar vegna forræðis yfir sölu-
kerfi eða hráefnisöflun, en slikur
fyrirvari útilokar t.d. með öllu
fjölgun álverksmiðja hér miðað
við núverandi aðstæður.
Þetta er sú stefna, sem Alþýðu-
bandalagið hefur markað. Á ár-
um vinstri stjórnarinnar var hún
stefna islenska rikisins. Frá þess-
ari stefnu má ekki hvika, — ekki
um eitt fet.
Farið frá mér
Framhald af bls. 4
nýjum álögum á bök þeirra sem
eiga börn i námi, og sviptir auk
þess verkalýðshreyfinguna sin-
um tryggustu bandamönnum
meðal náms- og menntamanna.
Námslánabaráttan er þvi ekki
sértæk barátta námsmanna
einna, heldur ein birtingarmynd
þeirra sviptinga, þar sem tekist
er á um kjör og rétt vinnandi
fólks. Þessvegna vænta náms-
menn stuðnings verkalýðs-
hreyfingarinnar, ekki aðeins
forystunnar, heldur lika
óbreyttra liðsmanna.
Þó hygg ég að jákvæð afstaða
alþýöufólks til námsmanna og
kjarabaráttu þeirra sé sjald-
fundin. Það er skiljanlegt i ljósi
þessu, að skammt er siðan meg-
inþorri þeirra lét sig kjör al-
þýðumannsins litlu skipta og
skipaði sér andspænis hreyfingu
þeirra. Fjölmiðlar hafa auk
þess að gefa dökka mynd af
námsmönnum, alið á þeirri
skoðun, að stéttaskiptingin i
þjóöfélaginu sé ekki milli auð-
stéttar og alþýðu, heldur
menntaðra og ómenntaðra. En
það er nýtt fólk I skólunum I
dag, sem styður baráttu alþýðu
heils hugar. Þessi sinnisbreyt-
ing veldur m.a. þvi að slagorð
eins og „samstaða námsmanna
og verkafólks” ristir dýpra
meðal skólafólks en áður. Hitt
er rétt, sem margur alþýðu-
maðurinn hefur bent á, að slík
vigorö hljóma einatt sem glam-
uryröi af vörum námsmanna,
meðan þeirra sér hvergi stað
i verki. Það stafar bæði af þvi,
aö þessi viðhorf eru nýleg meöal
námsmanna og erfitt að finna
þeim farveg i beinum aögerð-
um, og svo hitt að hreyfing
þeirra er ung og á við innan-
mein að striða, hefur raunar
enn ekki staöiö af sér hriðir fæð-
ingarinnar. Námsmönnum dug-
ir þó ekki að skriða i húð sina,
þeirri biöur það verkefni að
finna leiöir til að nýta þekkingu
sina i þágu hins vinnandi fjölda,
leggja baráttu hans lið með
raunverulegu framlagi. Þaö
kann að vera erfitt, en það verð-
ur að gerast. Reynslu má sækja
til erlendra námsmannahreyf-
inga, þar sem s.n. „fagkritik”
eða fagrýni hefur dafnað vel, og
felst I þvi gróflega að náms-
menn beita þekkingu sinni i
þágu verkafólks, með fræðilegri
gagnrýni á ýmis þjóðfélags-
mein, að einnig beinum rann-
sóknum t.d. á aöbúnað verka-
manna o.s.frv. Slik iðja er ekki
einungis góður skóli, heldur vel
fallin til að rifa skörð I þann
múr, sem ihaldsöfl hlaða án af-
láts milli námsmanna og vinn-
andi alþýðu, koma á raunveru-
legum tengslum milli almennra
félaga beggja hreyfinganna.
Námsmenn verða að skilja það,
aö án þess að styðja baráttu
launafólks I verki, tjáir litt aö
falast eftir stuðningi þess. Það
er nefnilega ekki nóg að vera
vinstri sinnaður i munninum,
menn veröa aö sýna það i verki.