Þjóðviljinn - 04.02.1978, Page 1

UOWIUINN
Laugardagur 4. febrúar 1978 — 43. árg. 29. tbl.
Tillaga Birgis ísleifs:
Mál borgarlögmanns
til rannsóknarlögreglu
Samkvæmt tillögu borgar- manns, Páls Lindals, visaö til
stjórans i Reykjavík, Birgis rannsóknarlögreglustjóra rikis-
tsieifs Gunnarssonar, sem ins.
samþykkt var samhljóba á
fundi borgarráös i gær, verður A bls. 6 eru birtar greinar-
máii fyrrverandi borgarlög- gerðir og skýrslur um mál Páls.
Alþýðusamband íslands
AÐVÖRUN TIL
RÍKISVALDSINS
verði hróflað við kjarasamningum leiðir það til átaka á vinnumarkaði
Þjóðviljanum barst í
gær samþykkt mið-
stjórnar Alþýðusam-
bands islands, sem gerð
var á fundi stjórnarinnar
2. f ebrúar sl. Þar er ríkis-
stjórnin alvarlega aðvör-
uð um, að hrófli hún við
gildandi kjarasamning-
um muni það óhjákvæmi-
lega leiða til mikilla
átaka á vinnumarkaðin-
um, sem aftur myndi
leiða til aukins vanda í
efnahagsmálum þjóðar-
innar. Samþykkt mið-
stjórnar ASi er svohljóð-
andi:
Miðstjórn Alþýðusambands
Islands samþykkti á fundi sin-
um þ. 2. febrúar eftirfarandi
ályktun:
„Miðstjórn Alþýðusambands
Islands vill i sambandi við þær
umræður, sem nú fara fram um
efnahagsmál og hugsanlegar
efnahagsaðgerðir, minna á
ályktun, sem gerð var á sam- ,
bandsstjórnarfundi 26. nóv. sl.,
en þar segir svo m.a.:
„Kjarasamningarnir frá sl.
vori voru að sjálfsögðu gerðir i
trausti þess að við þá yrði staðiö
i einu og öllu af rikisvaldinu og
samtökum atvinnurekenda.
Bregðist það, hafa þessir aðilar
fyrirgert þvi trausti, sem til
þeirra hefur verið borið sem
heiðarlegra viðsemjenda og það
þvi fremur, sem engar for-
sendur samninganna hafa
breyst til hins lakara frá þvf er
þeir voru undirritaðir. Ef svo
færi, hlyti það að leiða til mik-
illa átaka á vinnumarkaðinum,
sem myndu magna allan efna-
hagslegan vanda og auka enn á
verðbólgu. Sambandsstjórnin
hlýtur þvi að vara bæði rikis-
valdið og atvinnurekendur
mjög alvarlega viö þvi aö hrófla
i nokkru við þeim skuldbinding-
um, sem samningarnir fela i
sér.” ”.
Gjaldeyrisviöskiptin
600 miljónir
króna á dag
óvenjumikil gjaldeyrissala hefur veriö aö
undanförnu, og hafa gjaldeyrisdeildir bankanna
þvihægtá gjaldeyrissöiu. Nær engar gjaldeyris-
umsóknir eru nú afgreiddar, nema þær hafi áöur
farið fyrir gjaldeyrisnefnd.
Sigurður Jóhannesson, forstöðumaður gjald-
eyriseftirlits Seðlabankans, er einn nefndar-
manna i gjaldeyrisnefnd. Hann sagði I samtali
við blaðið, að allar umsóknir um gjaldeyri færu
fyrir nefndina, nema um smáupphæðir væri aö
ræða, áskriftargjöld og þviumlikt. Hann sagði aö
gjaldeyrissalan hefði verið geysileg nú i töluvert
langan tlma. Gengið „sigur” nú dag frá degi. I
gær var sölugengi Bandarikjadollars kr. 220.901
fyrradag var það kr. 220,40 og 1. febrúar kr.
219.60.
Meðalgjaldeyrissala á dag var nálægt 600 mil-
jónum kr. I janúar samkvæmt upplýsingum
Ólafs Tómassonar hjá Hagfræðideild Seöla-
bankans. I desember sl. var meðaltalið rúmar
600 miljónir og litlu lægra i nóvember. Ólafur
sagði miklar sveiflur vera milli daga i gjald-
eyrissölu; suma daga væri selt fyrir miljarð og
aðra fyrir 300 miljónir o.s.frv.
Siðustu dagar hafa verið mjög nálægt þessu
meðaltali þ.e. 600 miljónum, en þó heldur yfir
þvi, t.d. 31. jan. og 1. febrúar.
Ólafur sagði að þetta væri nokkuð mikil aukn-
ing gjaldeyrisviðskipta miðað viö fyrri ár. Til
dæmis er söluaukningin um það bil 20% i des-
ember sl. miðað við sama mánuð 1976, ef tekið er
miöaf þeim gengisbreytingum sem urðu á árinu
1977. Ólafur taldi að skýra mætti þessa aukningu
1 gjaldeyrtedeild Lend»b*Bk«ns i gmr. Mnrglr
vildu hafa veölö fyrir neöan sig.
er medaltal gjaldeyrissölu
sl. 3 mánuöi — 20% meiri
sala i desember sl.
en í sama mánuði 1976
að einhverju leyti með þvi, að veröhækkanir
hefðu orðið erlendis og kaupmáttur hefði verið
betri siðari hluta ársins 1977 en i byrjun ársins.
En skyldi ekki aðalástæðan hafa verið sú, að
heildsalar hafa verið að byrgja sig upp fyrir hið
hefðbundna kaupæði, sem grlpur um sig I hvert
sinn sem búist er við gengisfellingu?
—eös
Niðurfærsla verðlags — tillögur Alþýðubandalagsins
19-20 miljarða króna
yerðlagslækkun á ári
Hjálmnr Vilhjálmsion
Spái
lítilli
veiði
— þar til
loðnugangan er
útaf S-A'- landi
„Það vantar ekki að lóðaö
hefur veriö á mikiö magn af
loðnu, og því er ég vissum.að
þaö er nóg af loönu i sjónum,
en þaö sem vantar er aö hún
þétti sig. Enn sem komiö er
fer hún mjög dreift og ég
spái þvi að ekki veröi um
mikia veiði að ræöa, fyrr en
loðnugangan kemur á
Hornafjaröarsvæöiö”, sagöi
Hjálmar Vilhjálmsson fiski-
fræðingur, er viö ræddum viö
hann i gær, en hann er nú um
borö i Bjarna Sæmundssyni
við loðnuleit fyrir noröan og
n-austan landiö.
— En hvað veldur þvi, að
loðnan þéttir sig ekki? Að
sögn Hjálmars vita menn
það ekki, það er svo erfitt aö
spá í náttúruna, en liklegasta
skýringin á þvi er, að þvl er
Hjálmar telur, að svo jafn
hiti er I sjónum fyrir norðan
og n-austan landið og er þar
um að ræða mjög stórt haf-
svæði.
Undanfarin ár, þegar allt
hefur verið með eðlilegum
hætti í loðnuveiðunum, hefur
loðnugangan haldið sig alveg
við kuldaskilin og gengið
landmegin við þau I stórum
torfum. En þegar hitinn er
svona jafn eins og núna,
dreifir hún sér meira, en
torfurnar verði færri og
smærri.
„Þetta er sú skýring sem
mér þykir liklegust og þess
, vegna er það sem ég spái þvi
að ekki verði um mikla veiöi
aðræða fyrr en hún er komin
á Hornaf jarðarsvæðið”,
sagði Hjálmar. .
Hann benti á að árið 1970
hafi þetta verið næstum þvi
eins og nú. Þá var mikið
magn af loðnu i sjónum, en
litið sem ekkert veiddist
meðan gangan var út af
Noröurlandi, N-Austurlandi
og Austfjörðum. Það var
ekki fyrr ,en hún var komin á
Hornafjaröarsvæðið að hún
fór að veiðast.
„En þetta er allt svo óút-
reiknanlegt að i sjálfu sér er
ekkert hægt að segja eða spá
um þetta allt saman, hún
gæti þvi hvenær sem er
þjappað sér saman i torfur
og almennileg veiði hæfist
fyrir alvöru” sagði Hjálmar
að lokum.
Þvi má svo bæta viö, að
tiðarfar hefur verið erfitt á
loðnumiðunum undanfarnar
vikur og hefur veður oftar en
ekki hamlaö veiðum. Þannig
var það til að mynda i fyrri
nótt og i gær, aö ein 7—8
vindstig voru á miöunum og
þvi erfitt fyrir skipin aö at-
hafna sig. —S.dór
Tillögur Alþýðubandalagsins
um lækkun söluskatts og
verslunarálagningar heföu i för
með sér 5 1/2 — lækkun
framfærsluvisitölu heildar-
verölags i landinu.
1 viðtali við Lúðvik Jósepsson,
formann Alþýðubandalagsins,
sem birt er á 3. siöu blaðsins i
dag, kemur fram aö þessi verö-
lækkun næmi um 20 miljörðum
króna á ári. A 3. siðunni er einn-
ig að finna nánari útfærslu á til-
lögum Alþýðubandalagsins um
niöurfærslu verðlags og áhrif
tillagnanna.
1 viðtalinu bendir Lúövik á aö
verölagslækkun mætti einnig
haga þannig að söluskattspró-
sentan lækkaði aðeins um 2—4
stig, en i staðinn kæmu sérstak-
ar verölækkanir á mikilvægar
neysluvörur eins og mjólk og
kjöt og á rafmagni til heimilis-
nota. Væri þessi leið valin mætti
lækka visitölu framfærslukostn-
aöar um 10%.
— Lækkun sölskatts úr 20% i 13% þýöir
verdlækkun alls um 16-17 miljarða króna
— Lækkun verslunarálagningar um
2-3 prósentustig þýdir verdlækkun alls
um 3 miljarða króna
— Sjá viðtal við Lúövík Jósepsson
á blaðsiðu 3
— Sjá nánari útfærslu tillagna
Aiþýðubandalagsins á á 3 siðu