Þjóðviljinn - 13.06.1978, Blaðsíða 8

8 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriöjudagur 13. júni 1978
Listahátíð í Reykjavík
S~*JT\ f~kJT\ s-kJT\ S-ÉJT\ fÍÉT\ s^A\
<q q> q> <rj> <q> <Mje> qTt cq <Q> <n> cQ)
vjv
„Allir
leikarar
á sviö”
Litid inn á lokaæfingu á „Syni skó-
arans og dóttur bakarans” eftir
Jökul Jakobsson
' ‘1* L - ■ mKí
8 [ ’ : SSSC
Rúrik Haraldsson, Þóra Friöriksdóttir, Edda Björgvinsdóttir og Siguröur Sigurjónsson I hlutverkum
sinum.
,,Ein minúta eftir” kallar
Helgi Skúiason. Hann gengur um
sviöiö, athugar leikmunina.
Maggi Tomm leiktjaldamálari
ihugar græna litinn á framhliö
..Hotels Aroru”. Kiddi Ijósa-
meislaristendur upp á neöri svöl-
um meö heljarmikiö ljóskort fyrir
framansig. Ljóskastarar kvikna
og slökkna. Sviösmenn æpa fram
i sal. Harmónikutónar berast af
bandi. Er veriö aö tékka tónlist-
ina? „Slökkva”, hropar Gimmi
Sviðsstjóri. „Allir viöbúnir, leik-
arar á sviö.”
Lokaæfingin á leikriti Jökuls
Jakobssonar, ,,,Sonur skóarans
og dóttir bakarans” er að hef jast
i Þjóöleikhúsinu. Úti i myrkri
salarins situr leikstjórinn Helgi
Skúlason og fylgist með hverri
hreyfingu leikaranna, sem tinast
inn ásviðið. öðru hverjur hvislar
hann einhverju i eyra Helgu
Bachmann, aðstoðarleikstjóra,
sem krotar niður athugasemdirn-
ar á blað. Sviðsmyndin er eftir
Magnús Tómasson. Hún sýnirlit-
ið þorp, (byggtfyrir hringsviö),
sem greinilega er komið i niður-
niðslu. Mestber á hóteli staðarins,
þar sem þorpsbúar koma saman
og eiga dagleg samskipti. Þar
kennir margra grasa. Hótelstýr-
an, sem áður dansaði, svo augu
sjóaranna stóðu á stilkum,
doktorinn, sem eiginlega er fyrr-
verandi barnakennari og eilifðar-
stúdent, viðhaldið hans, upp-
gjafamellan, sem lifir á ilmi
minninganna (dior de la
memoire,eins og hinn hálfmennt-
aði doktor kemst að orði).
Austurlenska stúlkan, sem kom
gangandi yfir dali og fjöll,
sjoppueigandinn, oddvitinn og
fleiri ogfleiri. Allseru 27 hlutverk
i leikritinu, svo engan skyldi
furða þó mannlifiö verði marg-
breytilegt á sviðinu.
Istuttu máli fjallar leikritiðum
sildarpláss, þar sem atvinnu-
rekstur hefur lognast út af. Dag
einn leggur lystiskip að bryggj-
unni. Um borð er sonur skóarans
heitins, sem nú snýr aftur á
bernskustöðvar sinar eftir langa-
og dýrkeypta reynslu i útlöndum.
íþorpinu hittir hann m.a.dóttur
bakarans, fyrrverandi unnustu
sina, sem nú er orðin kona lyfsal-
ans. 1 fylgd með týnda syninum
er kapteinn nokkur, sem aðeins er
kallaður Kap. Þessi náungi, sem
á sér vafasama fortið, hyggst nú
byggja upp þorpiðað nýju . . .Hér
skal ekki söguþráður rakinn nán-
ar en óhætt er að fullyrða, að
Jökull kemur viða við i þessu
siðasta verki sinu. Arnar Jónsson
leikur son skóarans, Kristín
Bjarnadóttir leikur bakara-
dótturina, og er það hennar fyrsta
hlutverk á sviði Þjóðleikhússins,
en Kristin hefur starfað i
Danmörku um alllangt skeið.
Með önnur stór hlutverk fara
Róbert Arnfinnsson, Kristbjörg
Kjeld, Rúrik Haraldsson, Þóra
Friðriksdóttir Sigurður
Sigurjónsson, Edda Björgvins-
dóttir og Flosi Ölafsson. Leik-
stjórinn Helgi Skúlason hefur
þrisvar áður sett upp leikrit eftir
Jökul, öll i Iðnó. Jökull vann lengi
að þessusiöasta leikritisinu, eða i
nærri tiu ár, áður en hann lauk
þvi endanlega. „Sonur skórarans
og dóttir bakarans” verður frum-
flutt i kvöld kl. 20.00 og sýnt aftur
á morgun}miövikudag. Uppsetn-
ing leikritsins er hluti af,
Listahátið.
—IM
S~AJT\ s-ÉJT\ S-AJT\ S-AJT\ s-kJ~\ s-kJT\ s-kJr\ s-kJT\ s-kJT\ rkAT\ rkA~x S~kAS\ /rk£\ SkJTx
<Q> (Q) <Q> (0> Ö cQ> O <Q> <Q Q> <Q> <Q> <Q> <Q> Q> <Q> Q>
Gn?
Hákon Leifsson um tónlist á Listahátíð
Hlýönitákn og valhoppandi hryssur
Á sunnudaginn voru
haldnir tvennir tónleikar,
annarsvegar tónleikar
einungis með verkum
eftir Jón Þórarinsson í
Norræna húsinu, en hins-
vegar voru haldnir tón-
leikar með Kammersveit
Reykjavíkur í Bústaða-
kirkju. Á þeim síðar-
nef ndu var efnisskrá ekki
í frumlegasta lagi, en þar
voru einungis flutt verk
eftir Jóa gamla Bach.
Það var kannski vel við
hæfi, enda í lúterskri
kirkju á sunnudagseftir-
miðdegi.
Kammersveitin spilaði tvo
Brandenbúrgarkonserta, þann
3. og 5. þá var einnig fluttur
konsert i D. moll fyrir fiðlu og
óbó. Fyrst var leikinn Branden-
búrarkonsert fyrir strengja-
sveit, sem er flestum kunnur.
Það er alltaf gaman aö hlusta á
vel spilaöa strengjatónlist.
Siðast fyrir hlé var siðan flutt-
ur konsert fyrir óbó, fiðlu og
strengi. Mikið djöfull getur
hann Kristján Þ. Stephensen
spilaö fallega á óbó. I fyrsta
kaflanum kemur óbóið alltaf
með eins konar bergmál af
stefjunum I seimingi, þannig að
þaö kom alltaf með tónarööun-
ina aðeins á eftir eins og kú i
eftirdragi. Þetta minnti mig
dálitiö á tákn fyrir hlýðni.
Bach og Jón sálugi Vidalin,
voru svo til samtimamenn, Þvi
skaust upp i koll mér orðaiag i
sambandi við hlýönina, þaö er
bein tilvitnun úr postillu Sira
Jóns: Kristinn maður. Lát
einskis verða þér jafnskylt sem
þins fööur”.
Aö lokum spilaði fólkiö 5.
Brandenbúrgarkonsertinn.
Hann er skrifaöur fyrir flautu,
fiðlu, sembal og strengi. Þeir
Á föstudaginn voru
haldnir tónleikar í
Laugardalshöllinni.
Þessir tónleikar voru með
Sinf óníuhl jómsveit Is-
lands ásamt einleikurum,
en stjórnandi var Vladi-
mir Ashkenazy. Á tón-
leikunum var m.a. f luttur
forleikur eftir Carl. M.v.
Weber að óperunni Eury-
anthe. Þessi forleikur er,
eins og aðrir forleikir,
hugsaður til þess að koma
fólki í gott skap fyrir all-
ar þær hörmungar,
eru skrifaðir eftir pöntun Mark-
greifans af Brandenburg. Hann
er mjög fallegur, og mér fannst
hraðinn á siðasta kaflanum
helst til silalegt.
A sunnudagskvöldið voru
haldnir tónleikar, aðeins með
verkum eftir Jón Þórarinsson.
Það var óneitanlega fróðlegt
fyrir strák á minum aldri að fá
tækifæri til að kynnast hvurn
mann Jón hefur að geyma.
Greinilegt er að Jón er undir
sterkum áhrifum frá Paul
Hindemith, enda ekki undar-
legt, þvi mér skilst að hann hafi
manndráp og hamfarir
sem eiga sér stað yf irleitt
i óperum. Þá sakar ekki
að vera léttlyndur. Æ,
þessi forleikur hefði get-
að verið betur spilaður,
það var einhver þreyta í
spilinu.
Aðalgestur kvöldsins var Itz-
hak Perlman, fiðluleikari sem
hefur stundað fiðluna frá þvi i
vöggu, spil hans bar líka þess
merki. Hann, þessi perlumaöur,
spilaöi til að byrja með hinn al-
kunna og sennilega mest spilaða
fiölukonsert þessa jarðrikis.
Það gerði þessi snillingur frá
stundað nám hjá þeim ágæta
tónsmið. Til merkis um þau
áhrif ber ég ýmsa hljómfræöi-
lega hluti og þá sérstaklega einn
einkennandi rytma, fyrir
Hindemith, og þá líka Jón, og
minnti hann mig alltaf á val-
hoppandi hryssu I heiöi . . .
Á tónleikunum voru flutt
sönglög, tvær sónötur, önnur
fyrir pianó en hin fyrir
klarinettu. Þá vorueinnig fluttir
tveir þættir fyrir strengjakvart-
ett og Alla marcia fyrir pianó.
Verkin voru náttúrulega mis-
skemmtileg, en mikiö óskap-
fyrirheitna landinu með mikilli
fegurð og ástriðu. Ég gagnrýn-
andinn sjálfur, fékk einsog aðrir
gagnrýnendur, tækifæri til að
rýna á þetta undur, þ.e. ég sat
fremst I einu af fráteknu sætun-
um (ha, forréttindi, hvurslags
réttindi eru þaö?) Perlman lék
undurblítt og meö svo mikilli
innlifun, að margir af finni nú-
önsum I andlitinu titruöu af
ástriöu, og þá er fiðlukonsertinn
er sem dramatiskastur, þá
sendi hann tár I dropatali niður
kinnarnar. 1 þriðja og fjórða
kaflanum var Perlmann
spaugilega prakkaralegur, en
þessir kaflar bjóða upp á tals-
verða glettni. Svo mikla útrás
fékk ég fyrir ástriður minar, að
lega söng hún Ruth L. Magnús-
son fallega I lagaflokknum ,,Of
love and death” við ljóð eftir
Rossetti. Einnig var ég hrifin af
söng Ólafar, en hún söng þrjú
lög við texta eftir Stein Steinarr,
ásamt tveimur lögum i stað
Sigurðar Björnssonar, sem var
forfallaöur. Þau voru tslenskt
vögguljóö við texta Halldórs
Laxness og Fuglinn i fjörunni.
Þessi tvö lög þykir mér alltaf
sérstaklega vænt um.
Hákon Leifsson.
ég hélst edrú alla helgina. Hann
spilaði sko fallega.
Á tónleikunum var einnig
leikinn konsert fyrir fiðlu selló
og hljómsveit eftir Jóa gamla
Brahms. Auk Perlmans lék
ameriku maður nokkur að nafni
Lynn Harrell á selló. Harrell
þessi er greinilega maður
rammur aö afli og varð maður
þvi talsvert hissa aö heyra hann
spila alveg eins og engil. Hann
spilaði ásamt Perlman alveg
fullfallega, og virtust þeir hafa
margt að skrafa saman um á
hljóðfæri sin, en konsert þessi
inniheldur margar samtalssen-
ur og voru þeir kappar heldur en
ekki samrýmdir.
Hákon Leifsson
Hver tónn eins og perla á þræði