Þjóðviljinn - 30.08.1978, Blaðsíða 4
4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 30. ágúst 1978
NOBVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalyós
hreyfmgar og þjóöfrelsis
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans. Framkvæmdastjóri: Eiður Berg-
mann Ritstjórar: Kjartan Ólafsson Svavar Gestsson Fréttastjóri: Ein-
ar Karl Haraldsson. Umsjón með sunnudagsblaöi: Arni Bergmann.
Auglýsingastjóri: Gunnar Steinn Pálsson Ritstjórn, afgreiðsla auglýs-
ingar: Siðumúla 6, Simi 81333 Prentun: Blaöaprent hf.
Rökrétt framhald
kjarabaráttunnar
Fjögur ár eru liðin síðan ríkisstjórn hægri aflanna í
Sjálfstæðis- og Framsóknarflokki hóf stríð við samtök
launafólks með lækkun kaups almenns launafólks um
25%, skerti kjör lífeyrisþega og beitti sjómenn kaup-
ránslögum. Síðasta kjörtímabil var samfellt stríð ríkis-
valds og samtaka launafólks. Alþýðubandalagið studdi
jafnt innan þings sem utan kjarabaráttu launafólks og
stóð vörð um hagsmuni þess. Það var ekki síst fyrir ein-
arða afstöðu Alþýðusambandsþings 1976 og fyrir for-
ystu sósíalista innan verkalýðshreyf ingarinnar að vörn
var snúið í sókn í verkalýðsbaráttunni með sólstöðu-
samningunum t fyrra. En fjandsamlegt ríkisvald sýndi
fljótt klærnar aftur og ógilti gerða kjarasamninga. Sú
árás kallaði á nýjar baráttuaðferðir hinnar faglegu og
pólitísku verkalýðshreyf ingar.
Rikisstjórn Geirs Hallgrímssonar setti kaupránslögin í
febrúar með það í huga að sýna launafólki það svart á
hvítu hver valdið hefði til að stjórna landinu. Stjórnar-
andstöðuf lokkarnir og heildarsamtök launafólks hófu þá
stéttastríð við hægri öflin í ríkisstjórn og atvinnurek-
endasamtökum og það stríð stendur enn. Samtök launa-
fólks sýndu ótvíræðan styrk sinn með allsherjarverkfall-
inu í byrjun mars og síðar með útflutningsbanninu. í
fyrstu voru andsvör samtaka launafólks í farvegi
þröngrar kjarahyggju en ítrekuð árás ríkisstjórnar-
flokkanna kallaði á svör launafólks i stjórnmálabarátt-
unni. Bráðabirgðalögin í maí sem voru endurtekin árás á
samningsrétt og 8 stunda vinnudaginn knúðu hvert
verkalýðsfélagið og heildarsambandið innan ASÍ á fætur
öðru til að skora á meðlimi sína að kjósa ekki kaupráns-
flokkana.
Alþýðubandalagið gerði baráttumál launafólks að
kjörorðum sinum í kosningabaráttunni. Það háði kosn-
ingabaráttuna í vor fyrstog fremst á sviði efnahags- og
kjaramála. Alþýðubandalagið krafðist þess að samning-
ar væru virtir og skoraði á launafólk að heyja kjara-
baráttuna í kjörklefanum, þv/ kjörseðillinn væri vopn í
kjarabaráttunni. Launafólk fylgdi áskorunum stéttafé-
laga og verkalýðsflokkanna og vígi afturhaldsins féllu
hvert af öðru í lok mai og júni. En ennþá situr sama
rikisstjórn og setti kaupránslögin og hún getur enn feng-
ið endurnýjun lífdaganna ef samstaða launafólks brest-
ur.
Það tveggja mánaða þóf sem nú hefur staðið um
stjórnarmyndun er framhald þeirrar kjarabaráttu sem
háð hefur verið s.l. fjögur ár. I því þófi hefur Alþýðu-'
bandalagið beitt sér fyrir myndun vinstri stjórnar sem
virti kjarasamninga og tryggði óskertan kaupmátt mið-
að við síðustu samninga. Sigur Alþýðubandalagsins í
kosningunum varð ekki nægur til að knýja fram róttæk
úrræði og uppskurð á íslensku auðvaldsskipulagi. En
styrkur Alþýðubandalagsins hefur þó nægt til að hindra
að Alþýðuf lokkurinn gæti knúið f ram 7% kjaraskerðingu
og hindrað það að sá f lokkur er hlaut mestu fylgisaukn-
inguna gerðist kaupránsf lokkur. Alþýðuf lokkurinn sem
metur orð erlendra „erkibiskupa" meir en boðskap
launafólks hindraði það að forysta nýrrar stjórnar væri í
höndum verkalýðsflokks. Alþýðubandalagið gerir allt
sem í þess valdi stendur til að staðið verði við loforðin
um gildi samninga og til að leiða þennan áfanga kjara-
baráttunnar er hófst 1. mars til lykta með hagsmuni
launafólks að leiðarljósi.
Nú þarf að fylgja kosningasigrinum eftir. Það þarf að
hindra það að 8000 manns í íslenskum fiskiðnaði verði
atvinnulausir um næstu mánaðamót. Það þarf að
tryggja það að viðnám verði hafið gegn verðbólgu og
tryggja þarf kaupmátt launa. Þessi verkefni kref jast nú
úrlausnar. Það er skylda Alþýðubandalagsins að sýna
launafólki að það stendur við sín fyrirheit og sanna að
hægt sé að stjórna íslensku þjóðfélagi þannig að kjör og
hagsmunir verkalýðsins sitji í fyrirrúmi.
Alþýðubandalagið hefur ætíð verið hinn skeleggi mál-
svari launafólks í kjarabaráttunni. Það háði kosninga-
baráttuna með efnahags- og kjaramálin í öndvegi. Það
er rökrétt framhald þeirrar baráttu að taka þátt í yfir-
standandi stjórnarmyndunartilraun. Takist að tryggja
fyrrgreind baráttumál launafólks fyrir forgöngu
Alþýðubandalagsins þá er leiðin greiðfærari til að fylgja
fleiri og mikilvægari baráttumálum fram til sigurs.
—óre
Heiðursmaður og
huldumaður
Eyjólfur Sigurösson prentari
er sérstakur heiðursmaður og
okkur Alþýðubandalagsmönn-
um einkar velviljaður og hjálp-
samur. Ef lesendur átta sig ekki
á þvi við fyrstu sýn, hver þessi
góði drengur er, skal hresst upp
á minnið: hann er formaður
framkvæmdastjórnar islenska
Alþýðuflokksins.
. Eyjólfur hefur verið tilnefnd-
ur sem liklegur huldumaöur
fjárflutninga frá Norðurlanda-
krötum til islenskra jábræöra
þeirra. Sá huldumaður hefur
tekið við skuldbindingum um
það að sjá til þess, að islenskir
kratar noti ekki gjafaféð i neinn
óþarfa. Mestu máli skipti að
girða fyrir ótimabær áhrif
vinstri sinna i verkalýðsfélög-
um og annars staðar á pólitisk-
um vettvangi hér heima i fá-
sinninu. Þetta er svo sem ekkert
nýtt. Vitað er aö danskir kratar
gerðu það að skilyrði fjárveit-
inga hingað til „bræðraflokks-
ins” hér áður að „bræðurnir”
yrðu djarfir og hraustir i fram-
göngunni gegn kommúnisman-
um. Svipuð skilyrði fylgja jafn-
an mútugjöfum á vegum CIA og
NATO.
Pólítíkin hans er í lagi
Eyjólfur vinur okkar Sigurðs-
son er að sjálfsögðu einkar póli-
tiskur maður, svo sem manni i
hans stöðu ber að vera. Ekki er
vitað til þess að pólitik hans
Eyjólfur Sigurðsson: „Ennþá
einu sinni hafa kommúnistar á
islandi sannað þaö, aö þeir eru
til alls visir” (meira aö segja
visir til þess að ganga til stjórn-
arsamstarfs við Alþýðuflokkinn
minn, æ! æ!).
við aðra fer eftir málefnum en
ekki duttlungum.
Sá Alþýðuflokkur sem Eyjólf-
ur Sigurðsson lýsir i greinum
sinum er ekki Alþýöubandalag-
inu að skapi og það er rétt hjá
Eyjólfi að hafa glöggar marka-
linur milli hans og okkar, Al-
þýðubandalagsmanna.
Framkvæmdastjórn
Alþýðuf lokksins fær
sér málgagn
Það er býsna táknrænt um
stöðu Alþýðuflokksins, að for-
inn hafnaði þvi beiðni Lúöviks
kurteislega”.
Lúðvík fjarstýrir
Verkamannasambandinu!
Það er svo sér kapituli hvern-
ig Eyjólfur túlkar það ,,þegar
Verkamannasambandiö skoraði
á Alþýðuflokk og Alþýöubanda-
lag að gera nýja tilraun til
myndunar rikisstjórnar”. Þar
sér hann aðeins lymskufulla út-
sendara Alþýðubandalagsins,
Lúðviks Jósepssonar og heims-
kommúnismans að verki, og
fremstur þessara er auðvitað
Guðmundur J. Útflutningsbann-
ið er lika einkaaðgerð Guð-
mundar, að þvi er Eyjólfur virð-
ist halda. Það var eins og við
héldum, að innan Verkamanna-
sambandsins væru ekki gerðar
neinar meirihluta samþykktir
nema með atfylgi ýmissa
flokksbundinna Alþýðuflokks-
manna, sem jafnvel eigi aðgang
að framkvæmdastjórn flokks
sins. En formanni fram-
kvæmdastjórnarinnar virðist
vera ókunnugt um það, og er
ekki óliklegt, að þetta lýsi kunn-
leika hans innan verkalýðs-
hreyfingarinnar. Skyldi hann
ekki vera kunnugri innan ,,sam-
taka um vestræna samvinnu”?
Best gætum við trúað þvi.
Gagnrýnandi yfirgefur
stjórnarráðiö
Matthias A. Mathiesen hefur
ekki af miklu að státa i viötali
við flokksblað sitt, Morgunblað-
ið, i gær. Flokksblaðið vili að
sjálfsögðu fá svör við þvi,
hvernig hafi nú gengið að
standa vörð um „sjálfstæðis-
stefnuna” undanfarin 4 ár og ná
merkustu stefnumiðunum fram.
Eyjólfur Sigurðsson form. framkvstj. Alþýðuflokksins:
Slysi afstýrt
Stjórnarforystu
kommúnísta hafnað
beinist að þvi að efla réttinda-
baráttu verkalýðsins, hvað þá
stéttvisi hans og stéttarþroska
(Gud bevar’ os, manden er jo
socialdemokrat!). Ekki hefur
heldur frést af áhuga Eyjólfs á
atvinnuuppbyggingu eða efna-
hagslegu sjálfstæði þessa eyrik-
is okkar allra. Menningarlega
reisn skulum við láta liggja
milli hluta, nema ef menn vildu
dæma um það af ritsmiðum
mannsins. Þvi Eyjólfur böl-
verkast nokkuð á ritvellinum,
nú siðast í Morgunblaðinu i gær.
Sist af öllu verður Eyjólfur
Sigurðsson sakaður um það að
hann komi ekki til dyranna eins
og hann er klæddur. Pólitik hans
er ljós og einföld og i besta sam-
ræmi við Islandspólitik norskra
krata og bandariskra erind-
reka: Einangrum vinstri menn
(„kommúnistana”), rekum þá
alla inn i Alþýðubandalagið, sti-
um þeim siöan frá áhrifum, ger-
um samstarf Alþýðuflokks og
Alþýðubandalags sem erfiðast.
Hjálpfýsi viðað
draga mörkin
Það er rétt og skylt að skýr
mörk séu á milli þeirra stjórn-
málaflokka, sem eru ólikir að
stefnu og hlutverki. Alþýðu-
bandalagið hefur haslað sér völl
sem sósialiskur verkalýðsflokk-
ur, óháð öllum nema umbjóð-
endum sinum, islenskri alþýðu.
Hlutverk Alþýöubandalagsins
er að beita sér fyrir alþýðuvöld-
um, þjóöfrelsi og menningarlifi.
Þetta eru þrir fletir sama mark-
miðs. Alþýðubandalagið vill
hafa samstarf við öll þau öfl
sem vinna að einhverjum þátt-
um þessa markmiðs, og á hinn
bóginn skilur flokkurinn sig frá
þeim, sem vinna þar á móti.
Þetta er eins og gengur, en
meginatriöið er það að samstarf
maður framkvæmdastjórnar
hans skuli rita stefnumarkandi
grein sina i Morgunblaðið. Und-
ir forystu hægri manna, NATO-
sinna og þeirra sem ganga er-
lendum peningagefendum á
hönd er Alþýðuflokkurinn orö-
inn svo laus i sér, aö hann
megnar ekki lengur að koma út
málgagni á islenskan dag-
blaðamarkað. Og þá finnst for-
manni framkvæmdastjórnar
Alþýðuflokksins eðlilegast £tð
leita til aðalmálgagns Sjálf-
stæðisflokksins og biðja það
fyrir stefnumarkandi hugleið-
ingar sinar.
Eyjólfur játar neituninni
Hreinskilni er þakkarverð, og
þegar i fyrirsögn greinar sinnar
segir Eyjólfur Sigurðsson það
sem mestu máli skiptir: Slysi
afstýrt — stjórnarforystu
kommúnista hafnað. Hér ræðir
að sjálfsögðu um það, þegar
flokksstjórn Alþýðuflokksins
gaf sitt véfréttarsvar við af-
dráttarlausri spurningu Lúö-
viks um, hvort Alþýðuflokkur-
inn féllist á stjórnarforystu af
hálfu Alþýðubandalagsins.
Svarið var svo skritið að það
þarfnaðist túlkunar, en i sjálfu
sér var þó auðskilin meiningin:
Alþýðuflokkurinn sætti sig ekki
við Lúðvík. Hins vegar fengust
Benedikt Gröndal og aörir for-
mælendur flokksins útávið ekki
til að gefa hrein svör og voru
með einlægar vifilengjur þegar
þeir voru spurðir um túlkun á
véfréttinni. Nú hefur Eyjólfur
talað og tal hans er skýrt: „Sem
betur fer eru flestir Alþýðu-
flokksmenn þeirrar skoðunar,
að það komi ekki til greina að
kommúnisti verði forsætisráð-
herra á tslandi. Alþýðuflokkur-
— Hvað um þaö stefnumiö
Sjálfstæöismanna að minnka
rikisumsvifin? — Rlkisútgjöldin
hafa verið sifellt að aukast og
starfsmönnum rikisins fjölgar
verulega. Hins vegar skipaöi ég
nefnd...
— Hvers vegna hafa ráðherr-
ar Sjálfstæðisflokksins ekki
beitt sér fyrir þvi að rikið hætti
afskiptum af atvinnurekstri? —
Ja, það hefur verið unnið mark-
visst að þessu, en árangurinn
sést kannske ekki fyrr en i tiö
eftirkomenda okkar i stjórnar-
ráðinu.
— Arangur i baráttunni gegn
verðbólgunni, „mörgum þykir
hann býsna takmarkaður og
kenna m.a. um veikri stjórn
rikisfjármála”. „Það er rétt
að rikisstjórninni tókst ekki að
vinna bug á verðbólguvandan-
Ulii....
Sjálfsgagnrýni er upphaf allr-
ar gagnrýni, Matthias! —h.
Matthlas A. Mathiesen: kom
ekki fram neinum stefnumið-
um, en setti nefnd i málin.