Þjóðviljinn - 11.02.1979, Page 13
12 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 11. febrúar 1979
Sunnudagur 11. febrúar 1979 ÞJóÐVILJINN — SIDA 13
HlegiBá milli æfinga. Hanna, Ellen, Þröstur og Þórunn. Meira aö segja
Gunni.sem var niöursokkinn i búningasaum, leyföi sér þann munaöaö
horfa upp eitt andartak.
Kabaretthópurinn á léttúöugu augnabloki: Eggert, Bjarni, Edda, Helga og GIsli Rúnar. Höfundinum, húsmóöurinniúrVesturbænum.fipaöisthins
vegar I snúningnum, eins og myndin sýnir. (ljósmynd: Leifur)
Leikararnir úr Vatnsberunum ræöa viö greinarhöfund: Emil, Anna, Hanna, Þröstur og Asa.
felldar söngkonur eöa blinda
fiðluleikara. En þetta eru vist
draumar eða martraðir. Til er
nokkuð sem heitir raunveruleiki
og er hann kannski meira áber-
andi þegar Alþýðuleikhúsið er
heimsótt. Fyrir utan aðþar heitir
fólkið sinum skirnarnöf num
byrja sumir daginn kl. 10.00 fyrir
hádegi og enda hann kl. 01.00 að
nóttu.
Islenskur
alþýðukabarett
Við skreiddumst niður i Lindar-
bæ á hádegi en þá var búið að æfa
kabarettfrá kl.10 um morguninn.
Höfundur alþýðukabarettsins er
húsmóðir úr vesturbænum. Hún
er viðstödd allar æfingar og tók-
um við hana tali. Hún vildi ekki
láta nafns sins getið frdcar en
fyrrá löngum ritferli hennar. Þá
spurðum við hana hvað kabarett-
inn fjallaði um.
„Ja, það má kannski segja að
þarna séu dægurmál og klassisk
aðhlátursefni sett i smekklegt
samhengi. Sumt er kannski
ómerkilegt pip, sagði hún feimn-
islega, en þó má búast við að eitt-
hvað af þessu lendi i skinnbandi
seinna meir.”
„Hvað fckk þig til aö semja
þennan kabarett?”
„Agóðavon. Nú svoiangaði mig
tíl aö efla vestrænt lýöræði og
styrkja varnir vestrænnar menn-
ingar. Auk þess finnst mér ekki
vera mikið um réttar skoöanir
eins og minar. Til dæmis hef ég
átt i vandræðum með að komast i
Velvakanda upp á siðkastið.”
„Hefur þií fengist viö að skrifa
eitthvað áður?”
„Já. Ég hef skrifað reglulega
mataruppskriftir, en ég hef verið
fastráðinn blaðamaður við
„Heima er næst-best” i þrettán
ár. Nú, auk þess hef ég skrifað
mikið af lesendabréfum, ýmis
konar.”
„Hefurðu eitthvað fengist við
að yrkja?”
„Ég hef gefið út þrjár ljóða-
bækur undir dulnefni, — Matthias
Jðhannessen. Ég yrki aöallega
um borgina og vandamál nútima-
mannsins i Hljómskálagarðinum.
En hugurinn stendur til stærri af-
reka. Nú er ég með framhalds-
leikrit i smiðum fyrir i'slenska
sjónvarpið. Ég hef lokið við 39
þætti sem teknir verða upp i sum-
ar undir stjórn Hrafns Gunn-
laugssonar, að sjálfsögöu. t aðal-
hlutverkum verða Indriði G. Þor-
steinsson sem leikur bóndakonu,
en ólafur Jóhannesson leikur
Indriða.”
Konan i Vesturbænum sagðist
vera einhleyp en byggi með
tengdaforeldrum sinum úr fyrra
lifi. Hún fór i varnarstöðu þegar
hún var spurð um barneignir i
fýrralifi ogsagðist ekki kæra sig
um eins manns kynlifsfræðslu.
Við þökkuöum henni þvi fyrir
spjallið og horfðum á æfinguna.
Þrír tóntæknar
Leikstjórarnir eru tveir, Edda
Björgvinsdóttir og Gisli Rúnar
Jónsson. Þau sögðust eiga kon-
unnimikið að þakka oghún þeim.
Tónstjóri er Eggert Þorleifsson.
Tiu fyndnir leikarar taka þátt i
sýningum en auk þeirra eru þrir
tóntæknar. Ekki er fólk sammála
hvort kalla ætti triðið Hljómsveit
Eggerts ólafssonar, Hljómsveit
Egga popp eða Hljómsveit Egg-
erts Þorleifssonar Axfjörð. Leik-
arar gera sjálfir leikmynd. Aö-
standendur alþýðukabarettsins
sögðu músikina vera i litum en
annars væri leikurinn i svart/-
hvitu. Sú hugmynd hefði komið
upp að afiienda áhrofendum þri-
viddargleraugu við innganginn,
en slikt byði upp á marga mögu-
leika. Til að mynda virtust leik-
endur vera 400 og sparaðist þar
með vinnuafl leikara sem þó væri
ekki skortur á. Búist er við að
kabarettinn taki breytingum ög
aðlagi sig þannig hverjum tima.
Þó sé ekki þar með sagt að ekki
finnist þar klassískir punktar sem
þar af leiðandi séu alltaf sigildir.
Frumsýning er áætluð i miðjum
mars.
Vatnsberar
Þegar æfingu á Kabarett var
lokið komu Vatnsberarnir inn.
Það er barnaleikrit eftir Herdisi
Egilsdóttur en hún hefur einnig
samið tónlist og texta. Leikstjóri
er Þórhildur Þorleifsdóttir en
leikmynd og búninga gerði Þór-
unn Sigriður Sigurðardóttir.
Leikendur eru Anna S. Einars-
dóttir, Asa Ragnarsdóttir, Einar
Einarsson, Emil Gunnar Guð-
mundsson, Hanna Mariá Karls-
dóttir. og Þröstur Guðbjartsson.
Þau sögðust vera búin að sýna
leikritið 62 sinnum i meira en 30
skólum á höfuðborgarsvæðinu.
Krakkar hafa tekið Vatnsberun-
um vel, en þeir eru ólikt betri
mælikvarði en fullorðnir. Ef
krakkar eru óánægðir eru þeir
óhræddir við að púa eða ganga
hreinlega út. Sagt er aö gott
barnaleikrit sé ekki siöur viö hæf i
fullorðinnaog ættu Vatnsberarnir
þvi ekki siður erindi til þeirra
semeldri eru. Viðbrögö barnanna
hafa oft verið skemmtileg, þau
gripa inn i' ef þeim sýnist svo.
Leikendur verða þá aö vera við-
búnir að geta fléttað slikt inn i
sýninguna. Eitt sinn teiknuðu
börnleikritiðog var þar ein mynd
af sviðsmyndinni eingöngu. Undir
myndinni stóð: leikritið er ekki
byr jaö.
í febrúarmánuði verða almenn-
ar sýningar á Vatnsberunum á
laugardögum eða sunnudögum
kl. 14.00 f Lindarbæ. I byrjun
mars kveðja þeir höfuðborgina og
ætla þá að heimsækja lands-
byggðina.
Rússagrýla
Nú, klukkan hálfþrjú eina og
sama daginn hófst æfing á rúss-
nesku barnaleikriti sem Ingibjörg
Haraldsdóttir þýddi úr frummáli.
Það heitir Nomin Baba-Jaga og
er eftir I. Schwartz. Þórunn Sig-
urðardóttir er leikstjóri, en hún
hefur stýrt þremur verkum eftir
sama höfund. Aðstoðarleikstjóri
er Guðlaug Maria Bjarnadóttir.
Guðrún Svava Svavarsdóttir
gerði leikmyndir og búninga en
henni tíl aðstoðar er Guðrún
Gisladóttir. Asi i Bæ gerði söng-
texta en auk hans sömdu tónlist-
ina Eggert Þorleifsson og Ólafur
Orn Thoroddsen. Þeir tveir taka
einnig þátt i' sýningunni. Aðrir
leikendur eru Bjarni Ingvarsson,
Elfsabet Þórisdóttir, Gerður
Gunnarsdóttir, Guðný Heigadótt-
ir, Gunnar Rafn Guðmundsson,
Helga Thorberg, Margrét Ólafs-
dóttir og Sigurður Sigurjónsson.
Baba-Jaga þýðir grýla i rúss-
nesku og er þvi ekki óeðlilegt að
fólk kalli leikritið rússagrýluna
sin á milli. Alþýðuleikhúsiö ætlar
að frumflytja þetta leikrit hérá
landi um næstu mánaðamót. Það
hefur verið æft frá miðjum janú-
ar, bæði i Lindarbæ og á Kjar-
valsstöðum.
Tvö barnaleikrit
Nú er Alþýðuleikhúsiö með
fjögur leikrit i fórum sinum en
þar af er helmingurinn barnaleik-
rit. Sögðu alþýöuleikarar að
barnaleikrit væru mun dýrari
fyrirtæki en önnur leikrit. Þau
kosta jafnmikið i uppsetningu og
rekstri en þó er verð aðgöngu-
miða miklu lægra.
Ekki er heldur gróði af fullorð-
inssýningum þótt alltaf sé upp-
selt. Sætafjöldi i Lindarbæ er
ákaflega litill eða innan við 150
sæti. Þótt leikhús hefði 200 sæti
væri þaö fyrirtæki óraunhæft,
nema um mjög ódýrar og fá-
mennar sýningar væri að ræða.
Stendur til að fara með Við
borgum ekki og Vatnsberana i
ferðalög, en ekki hin tvö stykkin.
Baba-Jagahópurinn hefur áhuga
á að flytja leikritið upp i hverfi
þar sembarnmargt er, eins og td.
i Breiðholti.
Bágt ástand
í Reykjavöc er aftur á móti
mjög bágt ástand hvað húsnæði
snertir. Ekkert leikhús er hér i bæ
þar sem frjálsir leikhópar geta
sett upp verk sin. Úti á landi eru
um 70 leikfélög sem flestöll hafa
húsnæði til að æfa og leika i, en i
hinnistóru Reykjavik þar sem er
helmingur þjóðarinnar, er ekkert
slflct húsnæði til staðar. Áður fyrr
var leikið i Tjarnarbiói sem er i
eigu borgarinnar, og þá gátu
ýmsir leikhópar sett upp verk sin
þar endurgjaldslaust. Nú er ekk-
ert slflct húsnæði fáanlegt. Ótrú-
lega erfitt er að semja leikmynd
að hvaða húsnæði sem er, auk
þess sem mikiil timi fer i að setja
upp og taka niður sýningu.
Alþýðuleikhúsið þarf að borga
himinháa húsaleigu (allt að
600.000 á m á nuði), en s itur þó e kki
eitt að húsinu. Þarna fer fram
ýmis konar félagsstarfsemi önn-
ur og er þá ekki vinsælt að leik-
tjöld og þess háttar sé til trafala.
Ljós punktur er þó að góð sam-
vinna er með leikurum og hús-
verði i Lindarbæ.
Fyrir hverja sýningu þarf að
setja upphækkunarpalla i áhorf-
endasal, setja upp leiktjöld en eft-
ir sýningu að fjarlægja hvort
tveggja. A hverju sýningarkveldi
fara fjórir klukkutimar i þess
háttar vinnusem væri óþörf ef Al-
þýðuleikhúsið hefði eigið húsnæði
og það nægilega stórt.
Draumurinn um primadonnuna
á fjölum stórra óperuhúsa fæst
ekki staðist hvernig sem litið er á
Alþýöuleikhúsið. Þarna vinna
leikararnir sjálfir við leiktjalda-
gerð og gefa vinnu sina að mestu
leyti. Útgjöld eru mikil, húsa-
leiga, auglýsingakostnaður, leik-
11 ii iTmn—m ii iii i »nwiTnn 'trinnnr
tjöld, búningar, en þegar að leik-
urum sjálfum er komið er varla
nokkuð eftir nema skelin undir
dauðann.Fólk neyðist til að vinna
eitthvað með, þótt erfitt sé að
finna vinnu sem hæfir við langan
og óreglulegan vinnutíma leik-
húsfólksins.
Við borgum ekki
En dagurinn liöur og nú er
klukkan fimm. Þá er aðalfundur
Alþýöuleikhússins haldinn úti i
Félagsstofnun stúdenta. Þar er
rætt um allt, verkefni, skipulag,
og vandamál sem þarfnast úr-
lausnar. Þar mæta ekki eingöngu
leikararsjálfir, heldur allir félag-
ar Alþýðuleikhússins. Margir
leikarar í hinum tveimur rlkis-
styrktu leikhúsum eru félagar i
AL.
Allt ieinuer klukkan orðin hálf-
sjö og tveir klukkutimar þar til
sýning á Viö borgum ekkihefst.
Tvo tí'ma þarf jú til aö setja upp-
hækkunarpalla i áhorfendasal og
koma leikmyndum fyrir. Einn
leikenda er i' miðasölu og annar i
fatahengi. Búið er að sýna leikrit-
ið 16 sinnum og er alltaf uppselt
langt fram i timann. Salurinn er
opnaður og fólk sest i' sætin sem
fyrirfinnast i salnum. Leikhús-
gestír hlusta áBellaciaoog önnur
itölsk lög sem leiða hugann að
ibúðarblokkum i Genoa, Milanó
eða Róm. Eða þá þeir blaða i leik-
hússkránni sem gætiverið italskt
(islenskt) seðlabúnkt. Tjöldin eru
dregin frá og viö sjáum Itali gera
það sem okkur hefði átt að hug-
kvæmast fyrir löngu. En við ís-
lendingar erum svo miklir Gio-
vannar i okkur.
Leikstjóri er Stefán Baldurs-
son, leikmyndir gerði Messiana
Tómasdóttir en hún gerði einnig
bráðskemmtilega grafikmynd
eftir ljósmynd sem Sigfús Már
Pétursson tók af tveimúr itölsk-
um húsmæörum. Mynd þessi er
einmitt á auglýsingaplakati leik-
ritsins.
Þegar leikritinuer lokið er lflca
vinnudegi flestra Islendinga lokið
þó i yfirvinnusamfélagi sé. En
vinnudegi alþýðuleikara er ekki
ennlokiö; fyrstþarf að þvo af sér
svita og smink, en einnig þarf að
færa leiktjöld, upphækkunarpalla
og taka til fyrir næsta dag.
Eftir það er kannski hægt að
fara heim aö sofa fram til tiu
næsta morgun, þegar æfing á
kabarettinum eftír húsmóöur i
vesturbænum hefst. ES
■aMBBMaaBBMMMBHM
Kassinn geröur upp að lokinni sýningu. Eigum við fyrir brauði ú
morgun?
Aðlokinni sýningu. Biðröð fyrir framan spegilinn: Lilja, Hanna, Fúsi
og Ólafur.
Barnaleikritið „Nornin Baba-Jaga” eftir rússneska höfundinn J. Schwartz æft af fullu kappi. Þórunn
leikstjóri i forgrunni, en Sigurður, Helga og Gerður uppú sviði innan um leiktjöidin úr ,,Við borgum
ekki, við borgum ekki '*.
Tekið brjóstmál á Rússagrýlunni. Guðrún Svava og Helga.
Þegar ég verð stór,
ætla ég að verða leik-
kona. Þá verð ég rik,
verð alltaf á ferðalögum
og bý á finum hótelum.
Á hverju kvöldi fæ ég
blómvönd að loknum
leiksigri, karlmenn
munu dá fegurð mína og
klökkna undir röddinni.
Ég mun giftast oft, eiga
fullt af fallegum mönn-
um, hvern öðrum ríkari.
Svo þegar ég verð sjötug
flyt ég i kyrrðina i Bev-
erly Hills og skrifa
sjálfsævisögu mína.
Draumurinn getur lika snúist
um berklaveik ljóöskáld, drykk-
_ ' 4 M ____________✓ __ _
DAGUR I ALÞYÐULEIKHUSEVU