Þjóðviljinn - 16.06.1979, Síða 8

8 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 16. júnl 1979
Um nokkurt skeiö hefur veriö
starfandi i Reykjavik hreyfing
sem kennir sig viö 8. mars, al-
þ jóölegan baráttudag
kvenna. Hreyfing þessi hefur
átt f nokkrum deilum viö Rauö-
sokkahreyfinguna og m.a.
gagnrýnt hana fyrir skipulag
hennar og stefnu i kvennapóli-
tik. Þessi gagnrýni hefur ekki
fariö framhjá okkur á Jafn-
réttissiöunni fremur en öörum,
en þar sem viö höfum minna
heyrt af hugmyndum 8. mars-
hreyfingarinnar um hvernig
þetta mætti betur fara, þá
ákváöum viö aö fara á stúfana
og mæltum okkur mót viö
Sigrúnu Agústsdóttur og Astu
Þórarinsdóttur, sem báöar
starfa i 8 mars hreyfingunni.
Viö spuröum þær fyrst hvaö 8.
mars hreyfingin væri.
Asta og Sigrún: Upphafs
hreyfingarinnar er aö leita til
hóps sem tók sig saman fyrir 8.
mars áriö 1978 til aö vinna aö
fundi þann dag. Hópurinn starf-
aði aö þessum fundi og lagöist
svo niöur. Þá höföum viö engar
ákveönar hugmyndir um
áframhaldandi starf, en þar
sem viö höföum i huga aö fara
af staö aftur næsta vetur, þá var
sett á stofn 3ja manna skipu-
lagsráö sem haföi fyrst og
fremst þaö hlutverk aö kalla
hópinn saman aftur. A sl.
hausti kom hópurinn svo saman
og boöaöi til liösfundar. Eins og
árið áöur ætluöum við aö undir-
búa fund 8. mars, en jafnframt
var þá orðiö 'ljóst aö viö
myndum halda áfram starfi
eftir þann dag, og erum við nú
að undirbúa aö þetta veröi
varanleg hreyfing. Hún hefur
hins vegar ekki enn verið form-
lega stofnuð og á sér hvorki lög
né stefnuskrá. Verður þetta
hvort tveggja undirbúið i
sumar.
Jafnréttissiöan: Hvernig er 8.
mars hreyfingin skipuiögö?
Þær:Eins og viö sögöum áöan
er hreyfingin ekki fastmótuö og
ekkert fast skipulag komiö á
hana ennþá. Viö höfum hins
vegar velt fyrir okkur skipu-
lagningu á Rauðsokkahreyfing-
unni og verið „skeptiskar” á
þaö. Við höfum hugsaö okkur
aö hafa fastara form á skipulagi
8. mars hreyfingarinnar. Viö
ætlum að skipuleggja starfiö
þannig, aö það sé allt samtengt
og starfsáætlanir séu geröar
fram i timann.
f vetur hefur starfiö veriö
þannig, aö setiö hefur 5 manna
stjórn, hópar hafa unniö aö ein-
stökum málum s.s. dagvistar-
málum og fæöingarorlofs-
málum, og auk þéss höfum viö
haldiö liösfundi þar sem m.a.
hefur veriö rætt um kjörorö
hreyfingarinnar.
Jafnrs.: Þiö héiduö ráöstefnu
ekki alls fyrir löngu. Hvaö kom
út úr henni?
Þær: Á ráðstefnunni ræddum
viö annars vegar um starfiö á
liönum vetri og komumst aö
þeirri niöurstööu aö þaö hafi
veriö ómarkvisst, okkur hafi
vantaö raunhæfari starfs-
áætlun. Hins vegar ræddum viö
um starfið næsta vetur og var
þar um tvo kosti aö velja, annað
hvort aö ganga inn i Rauðsokka-
hreyfinguna eöa halda áfram
Umsjón:
Guðrún Ögmundsdóttir
Hildur Jónsdóttir
Hjördís Hjartardóttir
Kristín Astgeirsdóttir
Sólrún Gísladóttir
Hvað er 8. mars hreyfingin?
Rœtt við Sigrúnu Agústdóttur ogÁstu Þórarinsdóttur
sem 8. mars hreyfingin.
A ráðstefnunni kom fram ein-
dreginn vilji aö gera hreyfing-
una að sjálfstæöri kvenna-
baráttuhreyfingu. Var þvi
ákveðið að mynda einn hóp sem
ynni aö stefnugrundvelli fyrir
hreyfinguna.
Jafnrs.: Hvert er markmiö 8.
mars hreyfingarinnar?
Þær:Hreyfingin stefniraö þvi
að veröa öflug kvennabaráttu-
hreyfing sem starfi á grundvelli
stéttabaráttunnar. Þær hug-
myndir hafa komiö frá verka-
konum innan hreyfingarinnar
aö við veröum aö fara aö starfa
meira i þá átt aö kanna stéttar-
félög sem að stærstum hluta eru
skipuö konum. Viö þurfum aö
kanna ástandiö í verkalýös-
málum og athuga hvar viö
getum orðiö aö gagni. Einn
fjölskyldupólitlk, og þar af leiö-
andi höfum við enga eina
stefnu. Það álit hefur þó komiö
fram innan hreyfingarinnar, aö
það sem Rauösokkahreyfingin
skrifi um fjölskyldupólitlk sé
ómarkvisst. Markvissara væri
að beina áróörinum aö þvi
hvernig alþýðufjölskyldunni
liöur og taka fyrir kjör alþýöu-
fólks.
Við álitum þaö nær að taka
hlutverk f jölskyldunnar i
þessari samfélagsgerö til um-
fjöllunnar, i staö þess aö taka
fjölskylduformiö sem slikt
fyrir. Þaö er alveg sama
hvernig fjölskylduformiö er I
þessu þjóðfélagi, þaö hefur
alltaf sama hlutverki aö gegna
sem neyslueining og sem upp-
eldiseining. En eins og viö
sögöum áöan, þá hefur 8. mars
hreyfingin ekki mótaða stefnu i
þessum málum, en engu aö
siður er þetta mál sem hreyf-
ingin þarf aö taka fyrir.
Jafnrs.: Þiö hafiö verið niðri i
bæ meö dreifirit gegn öllum
þeim feguröarsamkeppnum
sem nú ganga yfir eins og
faraldur. Er 8. mars hreyfingin
aö taka upp þráöinn þar sem
honum sleppti hjá Rsh. fyrir 5-6
árum?
Sigrún: Afhverju hætti Rsh
aö sinna þessum málum?
Jafnréttissiöan: Ætli þaö hafi
ekki fyrst og fremst veriö
spurningin um hvaöa verkefni
ættu aö hafa forgang.
Asta og Sigrún: Þaö fór nú
ekki mikiö starf i þetta dreifi-
rit. Okkur fannst tilvalið að
nota tækifæriö og vekja athygli
á þessum fegurðarsamkeppn-
um sem gegna þvi hlutverki að
láta þessar stelpur auglýsa upp
fyrirtæki. Viö erum fyrst og
fremst að vekja athygli á þessu
sem gróðafyrirbæri, auk þess
sem svona mál hafa áróðurs-
gildi fyrir kvennabaráttuna.
Jafrs.: Eruöþiösammála þvi
viðhorfi sem kom fram á kapp-
ræðufundi Rsh. og Eik-ml sl.
vetur aö jafnréttisbarátta inni á
heimilum „þreyti” alþýðuna?
Þær: Það er nauösynlegt aö
konur taki upp jafnréttisbaráttu
inni á heimilunum og aö verkum
veröi skipt, til þess aö konur
komist út til aö vinna og geti
sinnt félagsstörfum. Meö þvi að
reyna að leysa vandann inni á
heimilunum stendur fólk betur
að vigi i stéttabaráttunni.
Jafnréttissiöan: Einhver
lokaorö?
Þær:Við viljum hvetja allar
alþýöukonur til aö taka þátt i
kvennabaráttunni.
Myndin var tekin á blaöamannafundi Rauösokkahreyfingarinnar og 8. mars hreyflngarinnar vegna fundarhalda 8. mars sl. Asta
Þórarinsdóttir situr lengst til hægri og næst henni er Sigrún Ágústsdóttir (Mynd Leifur).
ALYKTyN UM
JAFNRETTISMAL
Samþykkt B.S.R.B. þings 1979
Þaö er sannfæring okkar hér á
Jafnréttissiöunni aö jafnrétti
náist ekki nema meö breyttu
atriöi tillögunnar sem var i 15
liðum:
a) Stefnt veröi markvisst aö
beggja foreldra til fæðingaror-
lofs (foreldraleyfi) viö barns-
burö og töku kjörbarna og fóst-
urbarna.
j) Stundaskrá skólanemenda
liöurinn i. þessu er t.d. aö kanna
hvaö viö getum gert ef kemur til
fjöldauppsagna eöa einhvers
sliks.
Jafnrs.: Hafiö þiö fleiri hug-
myndir um þaö hvernig hægt er
aö vinna aö verkalýösmálum?
Þær: Viö þurfum t.d. aö heyra
meira um reynslu verkakvenna
af þvi að vera virkar i stétta-
félögum. Hins vegar höfum viö
ekki enn mótaöar hugmyndir
um hvernig viö ætlum að vinna
aö þessum málum. Þetta er alit
á byrjunarstigi.
Jafnrs.: Hver teljiö þiö mikil-
vægustu baráttumálin nú?
Þær:Viö teljum mikilvægast
fyrir okkur aö geta starfaö með
hag verkakvenna i fyrirrúmi,
þ.e. geta starfaö á grundvelli
stéttabaráttunnar. Eins og er
teljum við mikilvægt aö fylgja
dagvistarmálum eftir, þvi þaö
er baráttmál sem þegar er farið I
af staö. Aö öðru leyti er mjög
erfitt aö segja til um hvaö er
mikilvægast. Viö höfum ekki
komiö okkur niöur á neitt sér-
stakt mál til aö vinna aö núna.
Jafnrs: Okkur hefur stundum
virst sem ágreiningur væri
innan 8. mars hreyfingarinnar
um afstööuna tii fjölskyld-
unnar. Hefur einhver stefna
veriö mótuö I þeim málum?
Þær:8. marshreyfingin hefur j
i rauninni aldrei rætt j
þjóöskipulagi, en þaö má þoka
mörgum málum áleiöis meö
baráttu 'og stööugri vinnu. Viö
núverandi aöstæöur er mikil-
vægt aö verkalýöshreyfingin
taki jafnréttismál upp á arma
sina og berjist fyrir þeim, þvi
þegar allt kemur til alls getur
verkalýðshreyfingin haft mikil
áhrif og ber reyndar skylda til
aö tryggja jafnan hag félaga
sinna.
Þaö eru þvi ánægjuleg tlöindi
aö á þingi B.S.R.B. nú i vikunni
var samþykkt ályktun um jafn-
réttismál sem ekki nær aöeins
til kvenna og karla, heldur einn-
ig til hópa I samfélaginu sem
búa viö skert kjör. Lesendum til
fróöleiks birtum viö hér helstu
þvi aö dagvinnulaun veröi þann-
ig aö þau ein nægi til heimilis-
framfærslu svo aö samverutimi
fjölskyldu lengist.
b) Styttri vinnudegi fyrir alla,
þannig aö bæði kyn hafi jafna
aöstööu til aö sinna heimilis-
haldi og börnum.
c) sveigjanlegur vinnutimi til
hagræöis fyrir starfsfólk.
d) 011 börn eigi rétt á nægum
og góöum dagvistarheimilum.
Liöir e—g fjalla um aukinn
rétt og aðbúnaö aldraöra og ör-
yrkja.
h) Karlar og konur eigi jafnan
rétt til hlutastarfa.
i) Jöfnum rétti foreldra til aö
vera heima vegna veikinda
barna.
i) Tryggöur veröi réttur
veröi samfelld og samræmd
venjulegum vinnutima, skólar
veröi einsetnir og nemendur
hafi aögang að mötuneyti.
k) öll börn eigi kost á dvöl á
skóladagheimilum.
l) Skólahúsnæði og útileik-
svæöi veröi nýtt á sumrin til
dagvistunar fyrir börn.
m) Kannaöir veröi möguleik-
ar á sumarnámskeiöum fyrir
börn á skólaskyldualdri.
n) Málefnum þroskaheftra
verði komið i mannsæmandi
horf.
Þarna eru mörg helstu bar-
áttumál kvennahreyfingarinnar
samankomin og er þaö vel. Nú
er aö standa viö samþykktirnar
og hefja baráttu fyrir fram-
kvæmd ályktunarinnar.