Þjóðviljinn - 16.06.1979, Side 16

Þjóðviljinn - 16.06.1979, Side 16
16 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 16. júní 1979 Umsjón: Magnús H.Gíslason Lokauppgjör frá Reykjavík Togaraútgerö hefur ætlð veriö mikil frá Reykjavfk. A nýsköpunartimanum var Reykjavlk stærsti togaraút- gerðarbær á landinu og voru þá ma. gerðir út einir 8 nýsköpunar- togarar frá Bæjarútgerð Reykja- víkur. Bæjarútgerðin var stofnuð seint á árinu 1946, og fyrsta skip sitt fékk útgerðin I janúar á næsta ári, en það var togarinn Ingólfur Arnarson, fyrsti nýsköpunar- togari Islendinga. I dag er bæjarútgeröin enn stærsti útgerðaraðili Reykjavlkur og gerir út 4 skuttogara, en aðrir stórir útgerðaraðilar eru Isbjörn- inn og ögurvik. Bátaútgerð er ekki mikil frá Reykjavik, miðað við annars staðar á landinu, enda byggja Reykvlkingar ekki atvinnu slna eins mikið upp á fiskiðnaði og var fyrr á árum. Nú hefur ýmis konar iðnaður, og verslunar og þjónustustörf, tekið forystuna I atvinnulífi Reykvíkinga. Alls lögðu 10 netabátar og 2 trollbátar upp afla I Reykjavik á síðustu vertíð, samtals um 2749 tonn I alls 259 róðrum. 9 skuttogarar lögðu upp I Reykjavik á sama tlma, alls 14.403 tonnum I 79 veiðiferöum. Annars skiptist aflinn þannig á bátana og togarana: Netbátar róðrar afli Asþór RE 395 ... ...55 713.7 T ValurRE 7 ...44 299.6 T Helga RE 49 . ... ...28 498.4 T GuðbjörgRE21 . ...44 323.4 T Aðalbj. HU 25 ... ...20 120.1 T Sæbjörg ST 7 ... ...18 86.3 T Reykjab.RE25 . ...15 46.0 T Helga RE 373 ... .... 6 84.6 T Faxaberg RE 66 . ...10 34.3 T Rúna RE 150 .... .... 6 15.4 T Trolibátar Sæborg RE 20 ... .... 7 272.6 T ÓlafurG. RE 16 . .... 5 232.2 T Skuttogarar veiði- afli Asgeir RE 60 .... ferðir ... 9 1.211.7 T Asbjörn RE 50 .. ... 9 1.531.5 T Bjarni Ben. RE 210 10 1.996.0 T Hjörleifur RE 211 .. 12 1.440.1 T Ing. Arn. RE 201 . .. 11 2.039.5 T Snorri St. RE 219 ... 7 1.451.7 T Karlsefni RE 24 . ... 6 1.204.0 T VigriRE 71 ... 9 2.019.5 T ögri RE 72 ... 6 1.509.2 T „Útgerðin þykist alltaf vera á hausnum” „Þetta hefur gengið alveg ljómandi vel I vetur, nema hversu bönnin hafa sett strik sitt i reikn- inginn”, sagði Halldór S. Péturs- son stýrimaöur á Bjarna Bene- diktssyni þegar Þjóöviljinn hafði samband við hann I gær. Bjarni landaöi i vikunni full- fermi af karfa eða um 300 tonnum sem Halldór sagöi þá hafa fengið út af Fjöllum vestanvert af Reykjanesi. „Við fengum allt upp i 35 tonn i holli, en aðalveiöitlminn var I kringum miðnættiö og þetta var svo til hreinn karfi sem viö fengum. Næsta túr þar á undan vorum við á þorskveiðum út af Vlkurál og Kópanesgrunni og veiddum ágætlega,. Ég veit ekki hvort við förum út i dag, það stóð til að taka togarann I slipp til botnhreinsunnar. Vél- stjórinn hefur tjáö mér aö ollu- eyöslan aukist um 1,5 miljón i hverjum túr núna eftir siðustu hækkun vegna þess hvað óhrein- indi á botninum draga úr ferð togarans. Annars er það alveg glæpur að fara i slipp með togara núna, kostnaðurinn er alveg glfurlegur. Ég hef heyrt aö öll stóru oliufélögin láti botnhreinsa olluskipin sln fljótandi við bryggju. Þetta þyrfti lika aö gera við togarana, fyrst aö tækin eru til fyrir þessa hluti. Þetta mundi spara stórar fúlgur. Oliukreppan? Útgerðarmenn hafa alltaf sagt sig vera á hausnum frá þvi ég byrjaöi á sjó fyrir 20 árum, svo maöur tekur allt svoleiðis tal með mikilli varúð. Hvaö sé framundan, það er ekki gott að segja. Við sjómenn erum engir spámenn, og það er ekki gott að vera að taka ákvaröanir um að fara I þorskveiðibann þennan túrinn, þegar kannski veiöist ekkert nema þorskur á miðunum, svoleiðis lagað getur ekki þýtt neitt annaö en stórfellda kjararýrnun hjá sjómönnum”, sagði Halldór að lokum. -lg Fegrun sveitabæja á Suðurlandi Umhverfisnefnd Búnaðarsam- bands Suðurlands hóf störf árið 1968. A fyrstu 5 árunum voru 25 heimili verölaunuð fyrir góða umgengni. Verðlaunagripurinn var áletraður silfurbikar afhent- ur til eignar. Arið 1972 voru þau búnaðarfé- lög, þar sem umgengni þótti best, verðlaunuð. Fengu þau fundar- hamar i verðlaun. Þetta ár fengu 3 félög viðurkenningu og næsta ár önnur þrjú er sýndu mesta fram- för. A þjóöhátíðarárinu var áhersla lögð á að mála og prýða. Þaö ár var verðlaunagripurinn inn- römmuð litmynd af bænum. Þessir bæir fengu verðlaun: Hunkubakkar I Kirkjubæjar- hreppi, Skarðshlið I A-Eyjafjalla- hreppi, Hvammur i V-Eyjafjalla- hreppi, Berghylur I Hruna- mannahreppi og Stóra-Sandvik i Sandvikurhreppi. Að auki fékk einn bær I hverri sveit viöurkenn- ingu, veggskjöld úr postulini, sér- hannaðan vegna þjóöhátiðarárs. Næstu fjögur árin var verð- launaður einn bær I hverri sveit. Búnaðarfélög, kvenfélög og ungmennafélög hafa kosið fegr- unarnefnd fyrir hverja sveit. Þessar nefndir hafa víða unnið frábært starf. Sent hefur verið heim á hvert heimili rit með leið- beiningum um meðferð málning- ar og tilhögun vinnubragða. Einnig var starfsemi fegrunar- nefndarinnar kynnt á Landbún- aðarsýningunni 1978. A þessu ári verða opinberar byggingar hafðar undir smásjá. Akveðið er að verðlauna kirkjur og kirkjugarða, umhverfi og um- hirðu. Dómnefndin fer á stjá I sept. og veröur fróðlegt að vita hvaða kirkjustaður skarar fram úr. Góðu heilli fer fjölgandi verk- færahúsum á bæjum. Hverfur þá brátt hið sóðalega og losaralega geymsluform á vélum bænda. Ræktun skrúðgarða er alltof litið sinnt I sveitum. Fegrunar- nefnd Búnaðarsambands Suður- lands hefur haft þá stefnu, að ibúðarhús skuli alveg girt af með traustri girðingu. Innan þessarar girðingar væri þá aðstaöa til þess að hafa skrúðgarð og lltinn mat- jurtagarð. Væri hvorugt haft skal hafa hreina og þokkalega grasflöt við húsið. Þetta er forsenda fyrir þvi, að vel geti litíð út heima við bæ. Mér ofbýöur þegar stóð og naut- gripir hama sig heima við ný og glæsileg hús og troöa alR I svað. Fagur skrúögarður heima við bæ- inn er hverjum manni sálubót. Fegrunarnefnd Búnaðarsam- bands Suðurlands heitir á allar fegrunarnefndir aö starfa vel I sumar og sérstaklega skal þvi beint til allra sóknarnefnda að hefjast strax handa. Einar Þorsteinsson. Upphaf varkalýðsMaga i þessu húsi var fundur sá, er hér er sagt fró.haldinn. í „Hundraö ár I Borgarnesi” segir svo um hús þetta: „Bygging templaranna var fyrsta húsiö, sem reist var I almannaþágu I Borgarnesi. Okkur sýnist þaö harla litiö er viö viröum þaö fyrir okkur, rauöa húsiö framan viö nýja barnaskólann, og hefur það þó veriö stækkaö frá þvi, er þaö var I öndveröu, og settur undir þaö kjailari. En þess ber aö minnast, aö þaö var byggt fyrir sex áratugum, þegar fjárráö þorra manna voru naumari en nú og Borgarnes lltiö og fá- mennt þorp. (Húsiö var fulibyggt eigi sföar en 1907). Og talsverðu hlutverki hefur þaö gegnt I smæö sinni. Þaö var lengi eina samkomuhúsiö I Borgarnesi, þar hefur sennilega fyrst veriö efnt til leik- sýninga, og þangað sóttu börn Borgnesinga fyrst skóla aö staöaldri”. Fyrsta ákráða heimildin um umræður að stofnun verkalýös- félags I Borgarnesi mun vera I fundabók Taflfélags Borgarness, sem stofnað var 16. april, 1906, að þvi er segir I Röðli. Fundar- gerðabókin er varðveitt 1 Skjala- safninu I Borgarnesi og hér að neöan er birtur kafli úr henni, þar sem rætt er um stofnun verka- lýðsfélags: „A fundi stúkunnar Borg, 16. april 1906, kom Magnús Þor- björnsson með tillögu um aö stúkumeölimir stofnuðu fundar- Snjó- blásari 1 búnaðarblaðinu Frey segir frá heimasmiðuðum snjóblásara, sem hafi staðið sig með ágætum I vetur I snjóþyngslunum I Lower Gabrach I Aberdeenhéraði i Skot- landi. Að sögn Farmer's Weekly er blásarinn smiðaður af James nokkrum MacHardy og tengda- syni hans. Reyndist verkfæri þetta mjög vel við aö hreinsa bæj- arhlöð og heimreiðar I þeirra sveit, en hún er talin afar snjó- þung. Aðalhlutar snjóblásarans eru gamall grasknosari, aflóga sniglar og þriggja blaða blás- ari. Þetta er „mixað” við gamalt kornbindivélarhjól. Blásarinn er knúinn með aflúrtaki dráttar- vélar, sem ekið er aftur á ! bak! Hann leysir af hólmi snó- | plóg og er sagður taka honum fram. Blásarinn var tilbúinn um ! | jólin i vetur, i tæka tlö fyrir j l vetrarhörkurnar i Skotlandi. I —mhg | félag til að æfa sig I að tala. Eftir nokkrar umræður var tillagan samþykkt og gengu þessir I félagið: Jón Björnsson, (frá Bæ), Kristján Björnsson, Friðgeir Sveinbjarnarson, Magnús Þor- björnsson, Þorbergur Þorbergs- son, Bjarni Guðjónsson, Þorkell Guðmundsson, Helgi Þorsteins- son og Stefán Björnsson. For- maður félagsins var kosinn Jón Björnsson og skrifari Stefán Björnsson. Var ákveöið að halda fundi að kveldi sama dags. Fyrsti fundur I talæfinga- félaginu var settur af formanni kl. 7 eftir miðdag i Templarahús- inu (sem félagið hafði góðfúslega lánað til fundahalda). Fundar- stjóri bar fram tillögu um að félagsmenn borguðu 10 aura hver, sem skyldi verja til rit- fangakaupa, gjald þetta skyldi vera mánaðartillag frá félags- mönnum fyrst um sinn. 1 sam- bandi viö þetta tilnefndi formaður Magnús Þorbjörnsson sem gjald- kera og var hann samþykktur með öllum greiddum atkvæðum fundarmanna. Ennfremur talaði fundarstjóri um aö fundirnir þyrftu að hafa dagskrá og leitaöi eftir áhugamálum hjá fundar- mönnum og komu nokkur mál á dagskrá. Var svo fyrsta mál dag- skrárinnar lesið upp af fundar- stjóra: Kjör verkalýðsins. Framsögumaður tók til máls og töluðu þeir i málinu sem hér seg- ir: Framsögumaður Þorbergur Þorbergsson 4 sinnum, Magnús Þorbjörnsson 1 sinni, Bjarni Guð- jónsson 1 sinni, Kristján Björns- son 1 sinni, Stefán Björnsson 4 sinnum, Friðgeir Sveinbjörnsson 1 sinni, Jón Björnsson 1 sinni. I umræðum um málið kom það skýrt I ljós, að tilhögun á vinnu væri mjög ábótavant og að gott samkomulag milli vinnuveitenda og vinnuþiggjenda væri nauðsyn- legt, en til þess að vinnulýður fengilögun á kaupgjaldi og fleiru, þyrfti hann aö stofna verkalýðs- félag með sérstökum lagaákvæð- um eða samþykktum, sem félags- menn ættu að fara eftir. Varast skyldi skrúfur t.d. i kauphækkun- um og réttast væri að tiltaka hve mikið kaup yrði um klukkutim- ann, væri það best fyrir báða parta. Svo kom tillaga frá Stefán Björnssyni um það að fresta mál- inu til næsta fundar. Var hún samþykkt.” 50 ára minning Undir fölsku nafni hefur flokkur um landið farið I hálfa öld og blekkjandi lygar þann ianga tlma letrað á sinn skjöld og án allra veröleika út á það hlotiö ýmsan trúnað og völd. A islandi er tilveran óhugnanlega öfugsnúin og köld þar sem hræsni og ofbeldi hljóta að launum hæstu og bestu gjöld, en vonandi er að þeir óheilladagar eigi skammt i sitt kvöld.

x

Þjóðviljinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.