Þjóðviljinn - 25.07.1979, Blaðsíða 12

12 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Mi&vikudagur 25. júli 1979.
Umsjón: Magnús H. Gíslason
Illa horfir
með kartöflusprettu
Yfirmatsmaöur kartaflna, Ed-
vald Malmquist, telur aö vöxtur
kartafha hafi aldrei veriö eins
skammt á veg kominn á þessum
tima sumars og nú. Sprettan i
ágúst veröur aö vera mikið yfir
meöal-vöxt þessa mánaöar svo
von sé um sæmilega uppskeru.
komi frostnótt eöa nætur fyrri
hlutann I september, má gera ráð
fyrir algjörum uppskerubresti.
Mikið var sett niður i vor, þrátt
yfir óhagstæöa tiö, en þó aöeins
minna en i fyrra.
Islenskar kartöflur frá I fyrra
eru aöganga til þurröar. Yfirleitt
er ekki reiknaö meö aö geymslu-
þol kartaflna hér á landi sé meira
en til mánaöamóta júni-júli. Eftir
þann tima verður rýrnun mjög
mikil oghæpiðað mikið sé eftir af
söluhæfum kartöflum. Það hefur
einnig synt sig nú, þrátt fyrir
kuldai vorogsumar, aðkartöflur
hafa aðeins geymst vel þar sem
vel hefur verið vandað til
geymslu þeirra og litið veriö um
skemmdir i þeim við upptöku.
A höfuöborgarmarkaöinn eru
nú fluttar kartöflur noröan úr
Eyjafiröi, sem geymst hafa
sæmilega. Siðustu bilfarmar af
kartöflum koma úr Þykkvabæ um
þetta leyti. Þegar islensku kart-
öflurnar ganga til þurröar munu
nýjar italskar kartöflur koma á
markaöinn.
—mhg
Vöxtur kartaflna hefur aldrei veriö eins skammt á veg kominn á þess-
um tima sumars og nú, segir Eövald Maimquist.
Ýmislegt á döfinni
hjá Tilraunaráði landbánaðarins
A fundi Tilraunaráös landbún-
aðarins, sem haldinn var 25. júni
s.l. vor samþykktar eftirfarandi
ályktanir:
Sauðfjárrækt sem út-
flutningsbúgrein
Tilraunaráö telur rannsókna-
og þróunarverkefnið: „Sauöfjár-
rækt sem útflutningsbúgrein”,
mjög áhugavert. Skorar tilrauna-
ráðið á stjórn Rannsöknarstofn-
unar landbúnaöarins aö láta þeg-
ar i staö hefjast handa um gerð
ýtarlegrar áætlunar um þetta
verkefni á grundvelli þeirrar
hugmyndar, sem fyrir fundinum
liggur frá Stefáni Aðalsteinssyni.
Samtimis gerð framkvæmda-
áætlunarinnar verði leitaö leiða
um útvegun fjármagns til aö
standa straum af þeim verulega
kostnaöi, sem framkvæmd þessa
verkefnis hlýtur að fylgja.
Tilraunaráö bendir jafnframt
á, aðgerö var á siðasta Búnaöar-
þingi ályktun um könnun á efl-
ingu sauöfjárræktar og telur eöli-
legt, aö þessi tvö mál tengist
hvort ööru.
Riðuveikirannsóknir
Tilraunaráð mælir meö þvi
aö kanaö verði, hvort ónæmi
gegn riöuveiki í sauöfé hér á landi
gangi að erföum. Rannsóknir
benda til þess, aö svo sé erlendis.
Tilraunaráö beinir þvi til stjórnar
Rala aö hafin veröi I samráöi við
tilraunastöðina á Keldum söfnun
tiltækra upplýsinga, sem aö gagni
gætu komið, og aö undirbúa töl-
fræðilega úrvinnslu þeirra. Bú-
fjárræktarnefnd er faliö aö skila
drögum aö rannsóknarverkefni af
þessu tagi fyrir haustfund Rala
1979.
Rannsóknir á hangikjöti
Tilraunaráð telur mjög æski-
legt, aö geröar verði efnafræöi-
legar rannsóknir óg sýklarann-
sóknir á hangikjöti, sem reykt er
með breytilegum aöferöum. Ráð-
gerter aö gera sölutilraunir meö
hangikjöterlendis, en ekki er tal-
iö fært aö bjóöa kjötiö tíl sölu,
nema þvl fylgi vottorö um heil-
næmi og gæði vörunnar, en sllk
vottoröfást ekki, nema rannsókn-
ir hafi verið geröar á kjötinu svo
sem að framan greinir, er stað-
festi heilnæmi vörunnar. Til-
raunaráöið óskar þvi eftír að
stjórn stofnunarinnar kanni
möguleika á aö leysa þetta verk-
efrii sem fyrst.
Áhrif húsvistar á ullar-
gæði
Tilraunaráð leggur áherslu á,
að hraðaö veröi framkvæmd
rannsóknar á áhrifum húsvistar á
gæöi ullar, samkvæmt áöurgeröri
tilraunaáætlun.
Jafnframt lýsir tilraunaráöiö
ánægju sinni með þingsályktun-
artillögu um meðferö ullar og tel-
ur framkvæmd hennar mjög
brýna og þýðirrgarmikla. En til
þess að hún verði framkvæmd
þarf allmikiö fjármagn og skorar
tilraunaráöið á landbúnaðarráðu-
neytiö að útvega nægilegt fjár-
Freyr
Okkurvaraðberast 13. tbl.
Freys, þ.á. Efni þess er:
Enn um freömýrakenning-
una, forystugrein. Halldór
Pálsson búnaöarmálastjóri
og Stefán Sch. Thorsteinson
segja frá starfsemi fjárrækt-
arbúsins á Hesti. Birt er
fundargerö aukafundar
Stéttarsambands bænda
1979. Sagt er frá heimsókn
Freys að Þorvaldseyri undir
Eyjafjöllum og oröræöum
við bændur þar, þá Eggert
Ólafsson og syni hans Þorleif
og Ólaf. Þeir Þorvaldseyrar-
bændur eru hinir einu, sem
aö staöaldri rækta korn hér-
lendis. Bjarni Guömundsson,
kennari á Hvanneyri skýrir
frá niðurstööum nokkurra
athugana á Hvanneyri um
áhrif sláttutima og verkunar
ánýtingu þurrheys. Birtur er
varðlagsgrundvöllur land-
búnaöarafuröa frá 1. júni
1979og loks er i blaöinu bréf,
frá Agústu Þorkelsdóttur á
Refetað i Vopnafiröi.
— mhg
magn til að framkvæma það
verkefni og aö hafist verði handa
svo fljótt sem kostur er á þeirri
rannsókn.
Tilraunaráðið telur góöa með-
ferö og nýtingu islenskrar ullar
mjög þýöingarmikla fyrir fram-
tiö islensks landbúnaöar.
Myndkort
Fundurinn... beinir þeim til-
mælum til stjórnar Rala að þegar
i stað verði reynt aö finna ieiöir til
þess að stofnunin geti aflaö sér
þeirra myndkorta, (ortokorta),
sem nauösynleg eru til þess aö
gera gróður- og jarðakort. Við-
komandi ráöuneytum verði gerö
grein fyrir þessu máli og unniö aö
þvi að fá fram lausn á þvi án taf-
ar.
Þjónustumiðstöð fyrir
mjólkursamlög og naut-
griparækt
Tilraunaráö hefur kynnt sér
ályktun Búnaðarþings 1979 um
rannsóknir á eggjahvitumagni og
öðrum þurrefnum i mjólk og þá
hugmynd, aö sameiginlegri þjón-
ustumiðstöö veröi komiö upp i
Reykjavlk fyrir mjólkursamlög
og nautgriparæktina i þessu
skyni.
Komið hefur fram, að rann-
sóknir á arfgengni vissra þátta i
samsetningu mjólkur, sem tii-
raunaráö hefur mælt með aö
Rannsóknarstofnun landbúnaö-
arins stæði aö, krefjast dýrra
tækja, en þau eru hin sömu og
gert er ráð fyrir aö yrðu i þeirri
þjónustumiðstöð, sem Búnaöar-
þing vill aö komiö verði upp.
Þvi mælir tilraunaráö með þvi
viö stjórn Rannsóknarstofnunar
landbúnaðarins, aö hún stuðli aö
þvi, aö þessari þjónustumiðstöö
verði komið upphiö fyrsta og aö
þar verði hægt að rannsaka þau
sýni, sem nauösynlegt er aö taka
vegna arfgengisrannsóknanna.
Jafnframt láti stofnunin efna-
greina söfnunarmjólk frá mjólk-
urbúunum, en þaö verkefni ætti
aö vera hægt aö framkvæma á
Rannsóknarstofnun landbúnaö-
arins meö þeim tækjakosti, sem
þar er fyrir hendi.
— mhg
Hér um slóöir eru heyskapar-
horfur nú ekki ailof bjartar,
sagði Sigurður Jarlsson, ráöu-
nauturá Isafiröi, er Landpóstur
hafði tal af honum i fyrradag.
— Aö þvi er ég best veit, hélt
Sigurður áfram, — er hér ekki
hafinn sláttur og ég held, aö þaö
sé nokkuö i þaö. Þaö eru aöeins
einstaka bændur,sem geta fariö
að byrja með tún og tún, sem
hafa þá verið alfriöuö.
Túnin aðeins græn
IÉg á ekki von á því, aö bænd-
ur byrji hér almennt slátt fýrr
en i ágúst. Ég fór mikiö hér um
svæðib fyrir svona hálfum mán-
uði, fór suöur i Bjarkarlund og
um allt Djúpið og mér sýndist
grasspretta áþekkust þvi sem
venjuiegt er i byrjun júni. Túnin
voru rétt græn og búiö.
En litið er um kal. Aöeins tíl á
bæ og bæv en sé litið á svæöiö i
heild þá eru túnin mjög litiö
skemmd af kali. Þaö var snjó-
létt hjá okkur I vetur en mikill
kiaki er i jörö og ég efast um aö
hann sé horfinn ennþá. A ferða-
lagi minu kom é^ við hjá tveim-
ur bændum i Djúpinu, sem voru
við járöabótavinnu og þeir
steyttu á klaka.
Heita má aö verið hafi linnu-
lausir kuldar, en dagurinn i dag
er þriöji dagurinn i röö, sem er
góöur. Þaö hefur veriö svona
10-12 stiga hiti.
Ágústmánuður
sker úr
L
Ég held, aö útilokað sé að full
spretta fáist úr þessu. Mér þykir
ekki óliklegt aö það reynist rétt,
sem búnaðarmálastjóri sagði i
vor, að útlit væri á 20-30% minni
Túnín beitt til júníloka
segir Sigurður Jarlsson, ráðunautur á Isafirði
heyfeng I haust en i meðal ári.
Raunar er spretta oröin sæmi-
leg á þeim blettum, sem menn
komusthjá aðbeita i vor en þeir
eru bara hvorki margir né stór-
ir, þvi menn voru orðnir tæpir
með hey og uröu af þeim sökum
aö beita túnin mikið. Ég veit
dæmi þess, aö fé hafi veriö á
túnum fram undir júnilok. Svo
það er þá bara júlimánuður,
sem túnin hafa haft til aö ná sér
og þá hefur tiðin verið svona.
Þaö veltur þvi allt saman á þvi
hvernig ágúst verður, hann sker
úr.
Votheysverkun eykst
Votheysverkun er i nokkuð
miklum mæli hér i sumum
hreppum en þö ekki eins mikil
yfir heildina og i' Strandasýslu.
En votheysverkunin vinnur á
þannig aö á siöari árum hefur
veriö byggt hlutfallslega meira
af votheysgeymslum en þurr-
heys . Og hún hefur aukist veru-
lega upp á siðakastið I þeim
byggöarlögum, þarsem hún var
sáralitii áður.
Sauðburður gekk frekar vel
en þó hef ég nú frétt um lamba-
dauöa, menn hafa veriðað finna
Sauöféö gekk nærri túnunum
dauö út um hagann hálfsmánað-
ar til þriggja vikna gömul lömb.
Mikiö hefur veriö um júgur-
bólgur i ám og munnangur i
lömbum og greinir menn á um
hvort sé orsök og hvort afleið-
ing.
By gginga framkvæmdir
Nokkuð er um byggingar i
Vestur-ísafjarðarsýslu. Ég
held, aö þeir bændur hafi ekki
dregið i' land, sem fengu lánslof-
orð en þau voru nú ekki auð-
fengin og svo var lánakerfi
Stofiilánadeildarinnar breytt
þannig, að lánin eru 100% verð-
tryggö. Ogmönnum hálf-óar viö
þvi að taka slfk lán.ekki sist nú
þegar út litur fyrir mjög slæma
útkomu hjá bændum á þessu
ári, mikil fóöurbætiskaup i vor,
vanhöld á lömbum umfram hiö
venjulega og litill heyfengui;
fyrir svo utan blóötökugjöld,
sem á bændur eru lögö. Þeir
vorunú raunar aö hugga okkur
viö það I bændaspjallinu i morg-
un aö skattlagningin yröi
kannski ekki eins mikil og ráö
var fyrir gert, þar sem útflutn-
ingurinn myndi minnka, þvi
sala ykist. Hins vegar er þá á
það að lita að þó e.t.v. verði ekki
stórfelld fækkun bustofns hjá
neinum i haust þá er viöbúiö aö
hún veröi nokkuð mikil yfir
heildina og þaö minnkar nú ekki
kjötiö á markaönum i þeta
skiptiö. —sj/mhg