Þjóðviljinn - 23.12.1979, Blaðsíða 12

12 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 23. desember 1979.
ORFEIFUR og EVRIDIS
Ópera Christoph
Gluck um god-
sögnina lífseigu
frumsýnd
f Þjóðleikhúsinu
á annan dag jóla
Elisabet Erlingsdóttir t.v. (Evridís) og Sigríður Ella
Magnúsdóttir (Orfeifur). — (Ljósm. — eik)
Sigmundur örn Arngrímsson aðstoðarleikstjóri og
Kenneth Tillson leikstjóri.— (Ljósm. — eik)
Löngu er uppselt á
frumsýningu Þjóðleik-
hússins á óperunni Orfeif-
ur og Evridís eftir Christ-
oph Gluck sem verður ann-
an í jólum. önnur sýning
verður fimmtudaginn 27.
desember.
Orfeifur og Evrfdis er elst af
þeim óperum sem öðlast hafa
fastan sess á verkefnaskrám
allra helstu óperuhúsa heimsins,
en hún er samin laust eftir 1760 til
heiðurs þáverandi Austurrikis-
keisara. 1 óperunni eru þrjú hlut-
verk og skiptast sex söngkonur á
um að syngja þau. Sigriður Ella
Magnúsdóttir og Solveig M.
Björling syngja hlutverk Orfeifs
til skiptis, Elisabet Erlingsdóttir
og Ólöf K. Harðardóttir syngja
hlutverk Evridisar og Anna
Júliana Sveinsdóttir og Ingveldur
Hjaltested syngja hlutverk
ástarguðsins Amors. Auk þeirra
syngur bjóðleikhússkórinn i sýn-
ingunni og Islenski dansflokkur-
inn kemur einnig fram ásamt
aukadönsurum. Sinfóniuhljóm-
sveit Islands leikur undir stjórn
Ragnars Björnssonar.
Goðsögn um elskendurna Orfeif
og Evridisi er vel kunn enda hefur
hún orðið kveikjan að fjölmörg-
um listaverkum. Auk óperu
Glucks eru til óperur um sama
þema eftir Monteverdi og Offen
bach, svo eitthvað sé nefnt, en su
Tokumlagið
Sæl nú!
Fyrir um 2000 árum siöan sat móðir viö jötu i fjárhúsi i Betle-
hem og gældi við nýfæddan son sinn. Vitringarnir færðu honum
rikulegar gjafir og englaskari söng lofgjörö og honum var spáð
bjartari framtiö og eillfu lifi. Hann ætti að kenna mannkyninu
náungakærleik, ást og viröingu fyrir öllu sem lifir.
Enn 1 dag sitja mæður viö rúmstokk barna sinna gæla við þau
og syngja þau f svefn. En það koma engir vitringar með rikuleg-
ar gjafir tii þessara barna og enginn englaskari leggur blessun
yfir lif þeirra eins og nóttina forðum. Oft biöur þeirra hungur og
fátækt og mannleg niðurlæging og jafnvel á tröppum sjúkrahúsa
3ja heimsins. Foreldrar sumra þræla n^tt og dag til þess að hafa
i sig og á meðan önnur lifa i vellystingujn.
Við sem búum á vesturlöndum erum orðin svo heltekin af þvi
að vera þátttakendur i lifsgæöakapphlaupinu, við að'kaupa og
kaupa eignast meira og „betra” að dauðir hlutir vega meira en
náungakærleikur, ást, viröing, samstaða og samheldni.
Kenningar þess sem hlaut eilift lif i vöggugjöf eru að engu
hafðar en allir rhuna eftir þvi sem vitringarnir geröu. Allir muna
eftir þvi að gefa dauöa hluti á fæðingardegi hans. Kaupæöið er
gegndarlaust og þeir sem græöa, þeir sitja að auönum eru
ánægðir og sjóöir þeirra gildna og fita hleöst um hjarta þeirra.
Og þeir halda afram að eiga atvinnutækin og ráða.
Það skyldi þvi engan furða þótt upp risi mæður og feður og
mótmæli öllu þvi ranglæti og allri þeirri kúgun sem við erum
beitt á hverjum degi og berjist fyrir betri heimi. Lagið sem við
tökum fyrir i dag er um slika móöur.
Þaö heitir „Vöggukvæði róttækrar móöur” og er bæði ljóð og
lag eftir Böðvar Guðmundsson.
Vöggukvœöi róttœkrar
móöur
Enn syng ég gamalt stef við þinn sængurstokk í
kvöld
er sólin rennur langt að fjallabaki
um þá sem sitja sléttir og slóttugir við völd
og sleppa aldrei neinu fantataki.
er
að á mörgum þeirra höggvist sundur barkinn.
Þeir eiga glæstar hallir þeir eiga lúxusbil
þeir eiga meira en nóg til hnífs og skeiðar
þeir kæf a okkur í táragasi og kalla okkur skríl
þeir koma okkar vandræðum til leiðar.
Morðingjar heimsins og myrkraverkaher
munu eflaust pina þig til dauða
en gleymdu því samt aldrei að meira en maklegt
er
að úr mörgum þeirra vætli blóðið rauða.
Svo segi ég að lokum f yrst sólin hnigin er
og svefnsins engill strýkur þér um hvarma
og margan góðan drenginn þeir myrtu þar og hér
og margur hlaut að dylja sina harma.

Morðingjar heimsins og myrkraverkaher
munu reyna að draga úr þér kjarkinn
E7-hljómur D-hljómur \ hljómur
1 r

< !>
ri H

Morðingjar heimsins og myrkraverkaher
myrða okkur líka einhvern veginn,
en gleymdu því samt aldrei að meira en maklegt er
að af mörgum þeirra væri skjátan flegin.
siðarnefnda er reyndar samin I
grini á kostnað óperu Glucks. Sá
kunni leikritahöfundur Tennessee
Williams samdi á sinum tima all-
vinsælt leikritsem heitir Orfeifur
ániðurleið, og gerðist i litilli Suö-
urrilcjaborg svosem flest leikrit
hans önnur, en kveikjan að þvi er
gamla griska goðsögnin. Franska
skáldið Jean Cocteau samdi
leikrit og gerði kvikmynd um
Orfeif og reyndar má sjá áhrif
þessarar goðsögu i fleiri verkum
þessa listamanns. Einhverjir
muna kannski er Leikféiag
Reykjavikur sýndi fyrir röskum
tiu árum siðan leikritiö Orfeus og
Evridis eftir Jean Anouilh, þó
fleiri muni ef til vill eftir ágætri
franskri kvikmynd eftir Marcel
Camus sem hét „Orfeo Negro” og
gerðist á kjötkveðjuhátið i
Brasiliu. Sagan af þessum elsk-
endum hefur þvi birst okkur i
ýmsum myndumgegnum árin, og
raunar fer Gluck sjálfur all
frjálslega með harmsögunav af
Orfeifi og Evridisi. Gluck var
nefnilega að semja i tilefni
skirnarhátiðar keisarans svo
varla var honum stætt á að bjóða
upp á harmleik. Hann bætti þvi
ástarguðinum Amor við hlut-
verkaskrána og breytti sögunni i
sigursöng ástarinnar yfir
dauðanum.
Leikstjóri I sýningu
Þjóöleikhússins er Kenneth
Tillson frá Bretlandi og semur
hann einnig alla dansa. Hann hef-
ur áður starfað hér á Listahátiö
1976 er hann samdi balletta fyrir
Islenska dansflokkinn. Leikmynd
og búningar i sýningunni eru eftir
Alistair Powell frá Skotlandi.
Hann er islenskum leikhúsgest-
um að góðu kunnur, þvi hann
starfar nú i þriðja skiptið hér á
landi. Arið 1976 gerði hann leik-
mynd við sýningu Þjóöleikhúss-
ins á Imyndunarveikinni eftir
Moliéreog i fyrra gerði hann leik-
myndina við Kátu ekkjuna eftir
Franz Lehár.
Þorsteinn Valdimarsson skáld
i þýddi óperuna.
Jörundur
í Garði
Litla leikfélagið I Garðinum
sýnir „Þið munið hann Jörund”
eftir Jónas Árnason þar á annan I
jólum og i Félagsheimilinu á
Seltjarnarnesi á milli jóla og ný-
árs.
Leikritið var frumsýnt 8. des-
ember sl. Inn i leikinn fléttast
sem kunnugt er söngvar sem urðu
landsfrægir fyrir nokkrum árum,
þegar „Jörundur’.’ var fyrst
sýndir i Iðnó.
15 leikarar taka þátt i sýning-
unni. Leikstjóri er Jakob S. Jóns-
son.
— eös
Sjá ennfremur
leikhúsfréttir
á baksíöu