Þjóðviljinn - 06.01.1980, Blaðsíða 3

Sunnudagur 6. janúar 1980 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 3
til
kvenlæknis
ingu. Til hvaða læknis ætli hún
fari?
Hjúkrunarkonan kallar upp
mitt nafn. Ég þýtá fætur og arka i
átttil hennar. Fara i prufurniðuri
kjallara. Þar bið ég lika. Eftir
prufurnar fer ég aftur upp á bið-
stofuogfæþánúmer.Sitogbið og
bið, fletti biðstofublöðunum.
Glápi á hjúkrunarkonurnar sem
flýta sér um gangana. Ég fyllist
mótþróa. Við sitjum hér eins og
búfénaður sem á að skoða. En við
erum allar hræddar. Við læknana
og hver við aðra. Ef maður kem-
ur hingað,' þá er maöur allur i
kynlifinu. Við erum vondar stelp-
ur.
Röðin er komin að mér.
Hjúkrunarkonan visar mér inn i
klefa og segir mér aðafklæðastað
neðan. Ég geri það og sveipa mig
ljósbláum pappirsdúk. Það er is-
kalt að setjast á bekkinn. Ég finn
hvernig móðurllfið fjarlægist
mig. Eða er það ég sem fjarlægist
móðurlifið? Svo sit ég þarna —
efrihluti og neðrihluti likamans —
og mér er skitkalt.
Hjúkrunarkonan kallar mig inn
á stofuna og segir mér að setjast I
skoðunarstólinn meö fótleggi
dregna upp. Hún leggur dúk yfir
hnén og kviðinn. Læknirinn geng-
ur inn á stofuna, stressaður. Hann
réttir mér höndina. Ég segi til
nafns, en hann kynnir sig ekki.
— Jæja, hvaö bjátar á hér?
slappa ekki af. Með augunum
leita ég stuðnings hjá hjúkrunar-
konunni. Hún stendur eins og tin-
dáti við hlið læknisins. Ég horfi
upp I loft, á tækin, meöalaskáp-
inn, út um gluggann. Helst langar
mig til aö sjá það sem læknirinn
er aðgera. Ef mér er illt Ifæti, þá
er það likamshluti minn, en móö-
urlifiðkemur mér ekkert við. Hér
er ég bara í umboði móðurlifsins.
Ég æpi: æ, æ.
— Var þetta sárt?
Læknirinn réttir úr sér og
þrýstir og tekur fast á. Er það
vont hér, finnurðu til hér, eða hér
eða hér? Það er alls staðar sárt.
Kannski er það ekki alls staðar
sárt. Kannski spenni ég mig bara.
Ég segist ekki vita það.
— Ég sé ekkert athugavert, við
tökum nokkur sýni.
Hjúkrunarkonan réttir honum
ógnvekjandi, skrönglandi tæki.
Ég sé bara þegar hann hverfur á
bak við dúkinn. Það svfður og
sviður.
— Slakaðu á, segir hann greini-
lega pirraður.
Hann tekur af sér hanskana og
hverfur út af stofunni. Ég varpa
öndinni léttar, en hvað i fjandan-
um ætli hann hafi séð? Það er
ekki hægt að sjá upp i eggjastokk-
ana? Hvernig litur það út?
Hvernig getur hann vitað hvort
eitthvað er að, þegar hann sér
ekki alla leið?
— Ég sé ekkert athugavert, en
þetta getur verið igerð, segir
læknirinn þegar ég kem inn á
skrifstofuna. Ég gef þér töflur.
Þetta gæti verið vegna spiralsins.
— Hverskonar igerð?
— Það er ekkert hættulegt.
Þetta er algengt. Ertu með strák?
Ef svo er skrifa ég lyfseðil fyrir
hann lika.
Um leið og ég geng út, heyri ég
hann lesa nafn mitt inn á segul-
band. Ég er gráti næst. Mér hafði
ekki tekist að koma þvi á fram-
færi, að ég hefði verki, að ég væri
með stöðuga útferð, að ég hefði
áhyggjur af þessu. En hvað á ég
að gera? Hvað veit ég svo sem?
Hann veit þetta. Ég þarf ekki að
hafa áhyggjur, hugsa ég og fer
heim. Verkirnir aukast.
Ég fer til annars læknis. Ekkert
að. Enn sárara.
Ég fer til þriðja læknisins. Ekk-
ert að. Enn versna verkirnir.
Ég fer til fjórða læknisins.
Bólgur i eggjastokkum. Sjúkra-
lega'og pensillin. Likt og hnifur i
gegnum kviðinn við hvert skref.
Ég fer til fimmta læknisins,
sjötta, sjöunda, áttunda, niunda.
Sárt, sárt, sárt. Mismunandi
kenningar.
I örvæntingu neyði ég þá til að
gera „gægjugat”.
Ég er með blöðru á eggjaleið-
ara.
SVALIRNAR
frá sjónarhorni Manet
og René Magritte
sé bara forvitni, það er bara
mikilvægt fyrir mig að fá sem
fyllsta mynd af þér, segir hún.
Hún spyr mig einnig um
reynslu mina af öðrum kvenlækn-
um og hvort ég sé vön að skoða
mig sjálf.
— Það ert þú sjálf, sem þekkir
best likama þinn.
Vist er það rétt, en maður hefur
aldrei vogað sér að miða við eigin
reynslu, heldur látið lækninum
eftir sérsvið sitt.
Ég segi henni hvers vegna ég
hafi leitað til hennar og við ræð-
um málin, og i fyrsta skipti þori
ég að spyrja allra þeirra spurn-
inga sem mig hefur alltaf langað
til að spyrja. Við tölum lika um
getnaðarvarnir, kosti og galla
hverrar um sig.
Eftir að við höfum talað saman
dágóða stund, fer ég inn i hliðar-
herbergi og klæði mig úr að neð-
an. Þarna inni stendur enn einn
skoðunarstóllinn, en i þetta
skipti er hann ekki ógnvekjandi.
Það er hlýtt i herberginu. Ég er
svolitið spennt.
Katrin segir ekki bara „slapp-
aðu af”, sem veldur þvi að af-
slappað fólk stifnar upp. Hún bið-
ur mig að koma mér eins þægi-
lega fyrir i stólnum og ég geti.
— Ég veit að það tekur smá-
tima að venjast, segir hún og gef-
ur mér nokkrar ábendingar um
öndun, til að slaka á.
Hún skoðar mig mjúklega án
þessaðvera með offors. Segir all-
an timann hvað hún sé að gera, og
spyr mig hvort ég skilji. Ég get
fylgst með allri skoðuninni i stór-
um spegli við fætur mér. Hún tek-
ur vefjasýni, skoðar brjóstin i leit
aö ummerkjum um krabbamynd-
un.
Eftir skoðunina tölum við sam-
an um stund. Ég fæ meðal við
sjúkleika minum, og hún segir frá
hliðarverkunum lyfsins, en ræður
mér að taka það.
Ég þarf ekkert að borga.
Læknismeðferð er auðvitað
ókeypis. Aður en við kveðjumst,
gefur hún mér upp simanúmer
sem ég get hringt i ef eitthvað
bjátar á.
— Það er mikilvægt að þú
gangir ekki um með einhverjar
grillur. Hringdu strax og eitthvað
amar að!
Þegar ég kem út á götu aftur, lit
ég á klukkuna. Hana vantar
korter i fjögur.
Hefur þú hitt Katrinu Larsson?
Ekki ég.
Sænska blaðið etc hefur birt eftirfarandi frásagn-
ir um heimsókn til kvensjúkdómalækna. Hin fyrri
á að lýsa slikri heimsókn eins og þær verða venju-
lega — hin slðari segir frá þeirri heimsókn sem
gjama mætti eiga sér stað.
Fimmminútumfyrirþrjú geng
ég inn um dyr, þar sem stendur
á skilti „Katrin Larsson, kven-
læknir”. Ég tek af mér i fata-
henginuog geng inn á biðstofuna.
Þetta er venjuleg ibúð, sem
hefur verið breytt i læknastofu.
Það eru engir þröskuldar, allt er
ljóslitað og hreinlegt án Iburðar.
Engar ryksafnandi plöntur sem
koma af stað hnerraköstum.
Nokkrir háir og þægilegir stólar
og bókahilla með timaritum
ogbókum (m.a. „Kona við konu”
eftir Lucienne Larsson, upp-
sláttarbók um konur, kvensjúk-
dóma og getnaðarvarnir).
Klukkan þrjú býður Katrin
Larsson mig velkomna og býður
mér inn til sin. Ég sest andspænis
henni og þar eð þetta er i fyrsta
skipti sem viö hittumst spyr hún
mig itarlega um heilsufar mitt.
— Þú mátt ekki halda að þetta
Um morguninn fer ég á sjúkra-
hús með móðurlifið. I móttökunni
spyr hjúkrunarkona um siðustu
tiðir, siðasta skipti sem ég fór til
læknis og um getnaðarvarnir.
Hún vandar sig við að fylla út
giróseðil. Ég hef ekki enn hugsað
mér að borga hann.
Svo sest ég inn á biðstofuna.
Blaða I trosnuðu Hjemmet-blaði.
Kiki i kringum mig, biðstofan er
full af hræddum konum. Allar
hálffeimnar á svipinn. Hvers
vegna eru þær hér? Til dæmis
þessi fjörgamla þarna I horninu?
Eða þessi þarna I hrákagræna
kjólnum, hversvegna er strákur
með henni? Hann er sakbitinn á
svipinn. Hvað ef hinarhalda að ég
sékomin hingað með glás af kyn-
sjúkdómum og sé alveg mórals-
laus? Það fer hrollur um mig. Ég
hætti að litast um og fel mig á bak
við blaðið. Les um Silviu drottn-
— Ja, ég... mig langar að fá
skoðun.
—-Hvers vegna?
— Ég er með útferð... meir en
venjulega, ég hef áhyggjur. Svo
er ég með smávegis verki.
Hjúkrunarkonan sýslar eitt-
hvað og það heyrist skarkali i
tækjum. Læknirinn dregur
hanska á hendurnar og sest á stól
bak við dúkinn. Ég sé bara ofan á
hár hans, þegar hann beygir sig
fram og byrjar skoðunina.
— Þú ert með spiral.
Nú er skiptingh milli neðri-
hluta og efrihluta likamans full-
komnuð. Ég hef engan neðrihluta
lengur. Hann tilheyrir ekki mér,
heldur sjúkrahúsinu. Samt finn
ég til einhversstaðar. Ég kippist
til og stifna upp.
— Slakaðu á, segir læknirinn.
Sittu neðar i stólnum!
Ég færi mig neðar i stólinn, en
Hdmsókn