Þjóðviljinn - 16.01.1980, Page 15

Miö'v'ikúdagur lfc. janúar 1980. ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 15
ÍJr bandarisku myndinni Sjómannalif, sem sjónvarpiö sýnir I
kvöld.
Sjómannalíf
Sjónvarp
kl. 21,00
Sjónvarpiö sýnir I kvöld
aldraöa ævintýramynd,
byggöa á sögu eftir Rudyard
Kipling. Sagan heitir Sjó-
mannalif (Captains Courag-
eous) og kom út i Islenskri
þýöingu Þorsteins Gislasonar
áriö 1907. Myndin er hinsvegar
frá árinu 1937, og hlaut
Spencer Tracy óskarsverö-
laun fyrir leik sinn i henni.
Aörir leikendur eru Freddie
Bartolomew, Lionel
Barrymore og Melvyn
Douglas. í myndinni segir frá
ungum og rikum pabbadreng,
sem dettur i sjóinn og er
bjargað um borö I fiskiskip.
Þar verður hann að dúsa þar-
til veiðitúrnum lýkur, og lend-
ir i ýmsu. — ih
Steinunn Siguröardóttir ræöir viö islensku dómnefndarmennina i
Bókmenntasamkeppni Noröuriandaráös.
Bókmenntaverdlaun
Nordurlandaráds ’80
Bókmenntaverölaun Norö-
urlandaráös þykja jafnan
nokkrum tiöindum sæta. Er þá
yfirleitt spurt um islenska
framlagiö og hvernig okkar
höfundar hafi staöiö sig I sam-
anburöi viö aöra.
Tvær bækurhafa verið lagð-
ar frá i keppnina 1980 af Is-
lands hálfu: Einkamál
Stefaniu, eftir Asu Sólveigu og
Vatn á myllu kölska, eftir ólaf
HaukSimonarson. I útvarpinu
I kvöld veröur hinsvegar rætt
um þær bækur sem hin Norð-
urlöndin hafa sent i keppnina.
Steinunn Siguröardótti r
Útvarp
kl. 20,50
Frönsk
sagnfrædi
Einar Már Jónsson byrjar I
kvöld fyrirlestraröö i útvarp-
inu sem hann nefnir „Nýjar
stefnur I franskri sagnfræöi”.
Einar Már hefur um árabil
starfaðsem lektor I norrænum
fræðum viö Sorbonne-háskól-
ann i Paris, og gegnir þvi
starfi enn. Fyrirlestrarnir
voru teknir upp i haust, meðan
Einar Már starfaöi sem blaða-
maður hér á Þjóöviljanum, en
þvi starfi hefur hann gegnt
mörg undanfarin sumur, og þá
fréttamaöur ræðir þá við is-
lensku dómnefndina, Hjört
Pálsson og Njörö P. Njarðvfk,
og munu þeir segja nokkur
deili á þeim höfundum sem
keppa viöAsuSólveigu og Olaf
Hauk, og fræða okkur um
bækur þeirra, sem fram eru
lagðar til keppni.
Hingaðtil hafa verðlaunin
aðeins einu sinni komiö i hlut
islensks höfundar, það var
ólafur Jóhann Sigurðsson,
sem fékk þau áriö 1976 fyrir
ljóðabækurnar Aö laufferjum
og Aö brunnum.
— ih
Einar Már Jónsson flytur fyr'
irlestur um franska sagn-
fræöi.
aðallega fjallaö um erlend
málefni. — ih
E1
frá
Hringið í síma 8 13 33 kl. 9-5 alla virka
daga eða skrifið Þjóðviljanum
Síðumúla 6, 105 Reykjavík
Besendum

Réttur til að vita
Útskýring
eða for-
dœming?
óli Th. ólafsson á Selfossi
hringdi til okkar i gær og hafði
verið að hlusta á fréttirnar i
morgunútvarpinu.
— Þar var sagt frá bruna, sem
varð i Kanada og er kannski
ekki i frásögur færandi frekar.
En það sem ég hjó eftir i þessari
frétt var, að atvinnuleysingi
var sagður hafa verið valdur að
ikveikjunni. Mér finnst dálitið
varhugavert að flokka fólk
svona, einsog atvinnuleysingjar
séu einhverjir brennuvargar.
Þetta minnir mann á þegar tal-
að er um róna og dópista, sama
fyrirlitningin kemur fram i
þessum nafngiftum. Eru at-
vinnuleysingjar kannski • eitt-
hvað verri en aðrir menn?
Athugasemd
Það eru kannski engir
mannasiðir þegar umsjónar-
maður lesendasiðunnar prjónar
aftan við bréf frá lesendum
einsog ég geri núna. Samt vona
ég að Óli virði það til betri veg-
ar. Ég heyrði að visu ekki þessa
útvarpsfrétt frá Kanada, en
mér datt i hug að kannski hefði
fréttamaðurinn viljað segja
eitthvað allt annað en það sem
Öli skildi, með orðinu „atvinnu-
leysingi”. Kannski hefur hann
með notkun þess verið að út-
skýra, fremur en fordæma.
Það er staðreynd, að atvinnu-
leysingjar eiga við ýmis vanda-
mál að striða, og það er lika
staðreynd að atvinnuleysi er
mikið á Vesturlöndum. Ég hef
að visu ekki handbærar tölur
um atvinnuástand i Kanada, og
kannski eru þeir ekkert verr
staddir þar en viða annarsstað-
ar hvað atvinnuleysi varðar. En
atvinnuleysi fæðir af sér mörg
stór vandamál, bæði félagsleg
og sálræn. Þaö fylgir þvi mikil
örvænting að vera atvinnulaus,
jafnvel i þeim löndum þar sem
félagslegt öryggi er á háu stigi
og menn þurfa ekki að svelta
þótt þeir missi vinnuna. Og
menn þurfa ekki að vera glæpa-
menn ,,i eöli sinu” þótt þeir
fremji afbrot þegar félagslegar
aðstæður hafa brotiö þá niður
andlega.
Gæti ekki alveg eins verið, að
sá sem samdi fréttina fyrir út-
varpið hafi haft eitthvað þessu
likt i huga, þegar hann notaði
orðið „atvinnuleysingi”?
-ih
Þjóðsagan
Einu sinni var kerlir.g i koti
við sjó. Hún hafði oft heyrt
sjómenn segja aö þeim væri
ekki kalt þó þeir væru á sjó i
kalsaveöri, einhver hafði og
sagt henni hvernig á þvi stæði
og að þeir hefðu hitann úr
árarhlumminum. Einu sinni
þegar henni var sem kaldast og
þoldi ekki viö i koti sinu tekur
hún sig til og eigrar ofan að sjó,
bröltir þar upp i eitt skipið sem
uppi stóð með árum, sest á eina
þóftuna, tekur sér ár i hönd og
leggur i ræöi. Þar situr hún við
og heldur um árarhlumminn, en
þeir sem fram hjá gengu heyra
aö hún er aö staglast á þessu:
„Hér hafa þeir hitann úr”. En
morguninn eftir fannst hún
steindauö og beinfrosin við
árarhlumminn og ekki búin enn
i dag að fá hitann úr honum.
11.1 hringdi:
Ég var hissa á þvi, hve ógagn-
rýninn Arni Bergmann var i lýs-
ingu sinni á kappræðu Nóbels-
verðlaunahafa sem flutt var i
sjónvarpinu i siðustu viku.
Þeir voru að sönnu misjafnir.
En einn, Brown minnir mig
hann héti, var afskaplega
ólundarlega hrokafullur i garð
þeirra sem hafa barist gegn
þeim hættum sem stafa af nýt-
ingu kjarnorkunnar, einnig til
friðsamlegra nota. Hann — og
reyndar fleiri i þessum hóp —
vildu telja það meiriháttar slys,
að þau mál hafa vakið mikla at-
hygli og að almenningur i ýms-
um löndum hefur látið þau til
sin taka. Baráttan fyrir „réttin-
um til að vita” kann að vera
hvimleið ýmsum sérfræðingum,
sem i ýmsum tilvikum eru i
hagsmunatengslum við þá sem
standa i hættulegum tækniævin-
týrum — en hún verður ekki
siður nauðsynleg og brýn.
Skáldaglugginn
Blaðamaöur Þjóöviljans var eitt sinn á ferö um Latinuhverfiö i
Paris og varö litiö til himins. Þá sá hann þennan glugga, og þótti
einsýnt aö hér væri kominn Skáldaglugginn sjálfur.