Þjóðviljinn - 16.10.1980, Qupperneq 15

Hringið í síma 81333 kl. 9-5 alla virka
daga, eða skrifið Þjóðviljanum,
Síðumúla 6.
ffra
Ómaklegt
að ráðast
á Guðrúnu
Athugasemd við Tónbálk
lesendum
Guðrfan Helgadöttir.
Sigriður ólafsdóttir hringdi
og sagöist veröa aö mötmæla
framkomu i garö Guðrfanar
Helgadóttur i ymsum blööum
vegna afstööu hennar i mfali
Gervasonis.
Þaö er ómaklegt aö rfaöast fa
Guörfanu fyrir aö þora aö fylgja
eftir eigin skoöunum og berjast
fyrir þvi, aö þessi ungi maður
ffai aö vera manneskja. Þaö er
þaö eina sem hann biður um,
ekki er hann aö heimta einbylis-
hfas eöa lfaxusbil. Viö erum öll
fædd meö þann rétt aö vera
manneskjur, og hann mfa ekki
taka af okkur.
Alit mitt fa Guörfanu hefur ekki
minnkaö viö aö heyra um viö-
brögð hennar i Gervasoni-mfal-
inu.
Metnaðarmál
hl j ómsveitar
I helgarblaði Þjööviljans 4.
okt. birtist viðtal viö Guönyju
Guömundsdóttur, konsert-
meistara Sinfóniuhljómsveitar-
innar. Umsjónarmaöur Tbn-
bfalks undrast viö yfirlestur
efnisskrfar hljómsveitar, hve litt
er sinnt flutningi islenskra
verka.
Guöny svarar þvi til, aö flutt
veröi tvö tönverk eftir Pfal P.
Pfalsson og Herbert H. Ágfasts-
son og bætir viö, ,,þaö var ekki
hægt aö f jalla um önnur ny verk
i verkefnavalsnefndinni.” Þaö
er vissulega gleöilegt, að þessir
tveir innfæddu Austurrikis-
menn, sem nU eiga sér islenskt
þjóöfang og unniö hafa lengi og
dyggilega aö uppbyggingu
hlj'omsveitarinnar, skuli ffa
tækifæri til þess aö lfata flytja
verk sin hér.
En fleiri islensk verk lfagu
fyrir fa skrifstofu hljómsveitar,
sem konsertmeistara var
kunnugt um. 1 byrjun mai
afhenti ég framkvæmdastjöra ,
hljömsveitareintak af nyiokinni
symfóniu minni og mæltist til
þess, aö hUn yröi frumflutt fa
næstu konsertvertíö. Tök hann
þvi vel og hreyfði engum vand-
kvæöum. Munu verkefnavals-
nefndarmenn hafa séö partitUr
verksins. Hinsvegar veit ég
ekki, hvort verkiö var formlega
lagt fyrir nefndina meö tilmæl-
um um upptöku fa hljómleika-
skrfa vetrar, sem þó mætti virö-
ast sjfalfsagður hlutur. Aftur fa
móti hefir nefndin samþykkt
flutning á tveim ofangreindum
verkum, án þess aö hafa nokkru
sinni séö þau fullrituö i partitilr,.
Forvitnilegt væri nU aö ffa ein-
hverja skyringu fa öllum þessum
feluleik, sem gerir Ur gamal-
kunnum mfalshætti hreint öfug-
mæli: „Betri eru tveir fuglar i
skógi en einn i hendi. „Hér
sannast það, sem konsertmeist-
arinn segir i Tónbfalks-viötali:
„Þaö er greinilega eitthvaö
stórathugavert viö skipulagn-
inguna fa þessum mfalum.”
Eölilegt virðist aö þaö ætti aö
vera metnaöur islenskrar at-
vinnuhljömsveitar að leika sem
allra mest af islenskum tön-
verkum. Hver fa aö örva og efla
islenska tbnsköpun ef ekki
tslendingar sjfalfir? Ekki getum
viö ætlaö Utlendingum þaö hlut-
verk, enda hafa þeir nóg meö
sjfalfa sig. En ef menn heima
fyrir bregöast skyldu sinni viö
eigin höfunda, þfa hljóta þeir aö
freista gæfunnar fa öörum miö-
um. Þannig veröur hljómsveitin
heldur ekki „sá aflgjafi i tónlist-
arlifinu, sem henni er ætlaö aö
vera”. eins og Guöný kemst aö
oröi i ööru tilviki. Nóg er nú um
efnahagslegan landflótta, þót aö
tónlistarlegur landflótti bætist
ekki þar viö.
Dr. Hallgrlmur Helgason.
Smá fróðleikur
Hvers vegna settu menn steina á grafhauga
manna i fornöld?
Það var til þess að hinir látnu gætu ekki gengið
aftur. Siðar var farið að gera steinana i manns-
mynd, þvi að talið var að sálir hinna framliðnu
settust að i þeim.
Barnahornid
Umsjón: Þorsteinn, Gísli og Bjarni
Skrýtlur
Barnið: Mamma,
hvernig fór pabbi að því
að verða prófessor?
Móðirin: Sjáum til! Svo
þú ert þá farinn að furða
þig á því líka!
Húsmóðirin: Eruð þér
músíkalskir?
Leigjandinn: Já, ég lék
mikið á píanó þegar ég
var ungur.
Húsmóðirin: Það var
heppilegt! Vilduð þér þá
gera svo vel að hjálpa
okkur hérna niðri í stof-
unni. Ég þarf að flytja
píanóið til.
GÁTUR
1. Hver er sá veggur
víður og hár, veglega
settur röndum; gulur
rauður grænn og blár,
gerður af meistara hönd-
um?
2. Hvað er það sem allir
vilja eiga, en enginn get-
ur étið?
3. Hvað er það sem
liggur á grúfu og snýr
upp nefi?
(Svör á morgun!)
Fimmtudagur 16. október 1980 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA. 15
• Útvarp
kl. 20.00
leikritiö Fjalla-Eyvindur eftir
Jóhann Sigurjónsson. Leik-
stjórier GIsli Halldórsson, en i
aöalhlutverkum eru Helga
Bachmann, Helgi Skúlsason,
Pétur Einarsson og Guö-
mundur Erlendsson. Flutn-
ingur leiksins tekur röskar
tvær klukkustundir. Hann var
áöur á dagskrá útvarpsins
1968.
Halla er bóndadóttir, vel-
efnuö og hinn besti kven-
kostur. Þaö þykir þvi tiöindum
sæta þegar hún leggst út meö
Kára (þ.e. Eyvindi), sem
dæmdur hefur veriö fyrir
sauöaþjófnaö. Höfundur fer
frjálst meö þaö söguefni, sem
á bak viö liggur, en I þessu
leikriti hans, kannski fremur
en I nokkru ööru, fær aö njóta
sin einstakt Imyndunarafl
hans og skáldleg hugarsýn.
Jóhann Sigurjónsson fædd-
ist á Laxamýri I S-Þingeyjar-
sýslu áriö 1880. Hann stundaöi
nám i dýralækningum i Kaup-
mannahöfn um aldamótin, en
lauk aldrei prófi. Fyrsta leik-
rit Jóhanns, sem birt var opin-
berlega, var „Rung læknir”
(1905), en áöur haföi hann
skrifaö a.m.k. eitt leikrit,
„Skuggann”. Þau leikrit, scm
þó lengst munu halda nafni
Jóhann Sigurjónsson, höf-
undur leikritsins um Fjalla-
Eyvind, heföi oröiö 100 ára 19.
júni s.l.
hans á lofti eru „Galdra-
Loftur” og „Fjalla-Ey-
vindur”, sem m.a. var kvik-
myndaöur undir stjórn hins
fræga sænska leikstjóra Vic-
tors Sjöström áriö 1917.
A siöustu árum sinum haföi
Jóhann uppi ráöagerðir um
aö gera sildarhöfn viö Þóröar-
höföa og haföi fengiö ýmsa
áhrifamenn i liö meö sér. Úr
framkvæmdum varö þó ekki,
en þetta dæmi sýnir stórhug
Jóhanns og taugar hans til
ættjaröarinnar, sem hann
varö aö hugsa til úr fjarska
hálfa ævina. Hann lést i Kaup-
mannahöfn áriö 1919, tæplega
fertugur.
Útvarpiö hefur áöur flutt
leikritin „Mörö Valgarös-
son”, „Bóndann á Hrauni” og
„Rung lækni”.
Fjalla-
Éyvindur
t kvöld veröur endurflutt
Spjallað um grallara
• Útvarp
kl. 17.20
— Viö höfum haft þaö fyrir
reglu aö taka eitthvaö ákveöiö
fyriri hverjum þætti, og i dag
ætla ég aö fjalla svolitiö um
grallara af ýmsu tagi, —sagöi
Oddfriöur Steindórsdóttir,
umsjónarmaöur Litla barna-
timans i dag.
— Ég ætla aö lesa kafla úr
Fýlupokanum eftir Valdisi
Oskarsdöttur, og leggja svolit-
iö út af þeim texta. Einnig
veröa sungin og leikin lög um
alþekkta grallara: Emil i
Kattholti, Linu langsokk og
Gutta.
Oddfriöur sagöi aö Litli
bamatiminn yröi fafram meö
sama sniöi i vetur, en hún mun
þö ekki annast umsjön hans
nema Ut þennan mfanuö.
SigrUn Ingþörsdottir, sem
annast þfattinn fa möti Odd-
friði, mun hinsvegar halda
fafram aö matreiöa efni fyrir
langyngstu hlustendurna i
Litla barnatimanum.
— ih
Enn um kvennaþing
tslenska sendinefndin á kvennaráöstefnu SÞ,
PHESIDtNT Jpðk
a,»^„ £séé«íísÍ*'S'jL W. ■ v 'I
'%■ ■■
W oP 'WÆk,' * tóír*
i kvöld veröur útvarpaö siö-
ari þættinum um kvennaráö-
stefnu SÞ i Kaupmannahöfn i
sumar. Sigriöur Thorlacius,
Vilborg Haröardóttir, Guörún
Erlendsdóttir og Bergind As-
geirsdóttir tóku þessa þætti
saman, en þær voru allar i Is-
lensku sendinefndinni sem sat
ráöstefnuna.
Sumir viröast hafa allt á
hornum sér vegna þessarar
rábstefnu og finnst nóg þusað
um kvennamál. Þaö mun þó
sanni nær, að viö vissum
næsta litið um þaö sem raun-
verulega geröist á ráðstefn-
fc Utvafp
kl. 22.35
unni, þær samþykktir og áætl-
anir sem þar voru gerðar, fyrr
en þessir þættir komu. Fréttir
sem af ráðstefnunni bárust
voru einatt i æsifregnastil og
litiö á þeim aö græöa.
Hitt er svo annab mál, hvort
einhver breyting til batnaöar.
verði á jafnréttismálum eftir
slika ráðstefnu. Mörgum
fannst sem ekki heföi langt
þokast á þeim 5 árum sem liðu
milli kvennaráöstefnanna i
Mexico og Kaupmannahöfn.
Þetta þarf þó ekkert endiiega
aö veröa svona á næstu fimm
árum. Og hvernig sem allt fer
hlýtur að vera ávinningur aö
frétta af þeirri miklu fram-
kvæmdaáætlun sem konur
allra landa samþykktu i
Köbenisumar. . — ih