Þjóðviljinn - 22.10.1980, Blaðsíða 5

Stjórnarandstadan um Flugleiðamálið,
Miövikudagur 22. október 1980. ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 5
Styður frumvarpið
— en 5. greinin stendur í þeim
t umræðum um skýrslu sam-
gönguráðherra um málefni Flug-
leiða tók fyrstur til máls af
st jórnarandstæðinga hálfu,
Benedikt Gröndal formaður
Alþýðuflokksins. t upphafi ræðu
sinnar veittist hann að Alþýðu-
bandalaginu og sagði það alltaf
hafa haft annarlega stefnu í þessu
máli og stefnt að þvi að koma
Flugleiðum á kné. Flugleiðir
væru þeim skuggalega hópi
manna sú kapitaliska ófreskja
sem kommurn og hálfkommum
væri nauðsynleg og þeir vildu rifa
niður margra ára starf.
Benedikt sagði m.a.:
Þingflokkur Alþýðuflokksins vill
að flugi verði haldið áfram meðan
hægt er en stjórnarandstaðan og
almenningur hefur ekki nægar
upplýsingar um stöðu málsins.
íslendingar verða að móta nýja
flugmálastefnu og ekki gefast upp
fyrr en fullreynt er. Gagnrýni á
stjórn Flugleiða er sanngjörn og
óeðlilegt var þegar hún sneri sér
til Luxemborgara 1978 en ekki til
íslenskra stjórnvalda. 1 sjö
mánuði hefur málið verið á
hættulegu stigi og hjálp nauðsyn-
leg. Engin lausn hefur þó fengist,
rikisstjórnin hefur ekki haft sam-
ráð við alþingi og ágreiningur
hefur verið innan hennar.
Alþýðubandalagið á sök á þessu
öllu og hefur staðið fyrir glimu
við aðra flokka i stjórninni um
þessi mál. Ef málinu lyktar nú
svo að Flugleiðir verði að draga
saman seglin mun Alþýðubanda-
lagið telja sig hrósa sigri yfir
kapitalismanum. Það er engin
ástæða til að kyngja hráum
upplýsingum stjórnar Flugleiða
og sjálfsagt að kanna málin
betur, t.d. hina römmu taug milli
Flugleiða og Seaboard eða
samstarf Seaboard og Air
Bahama á Indlandi. Starfsemi
Flugleiða er orðin óeðlilega
umsvifamikil og kemur sumt
flugi ekkert við. Mikilvægast er
að glata ekki itökum i Luxemborg
þ.e. þriðjungseign i Cargolux sem
stjórn Flugleiða telur vænlegt að
selja.
Benedikt sagði þingflokk
Alþýðuflokksins sammála grein-
um Flugleiðafrumvarpsins um
bakábyrgð og aukinn eignarhluta
rikisins. Hins vegar kæmi ekki til
mála að veita rfkisstjórninni þá
heimild sem 5. greinin gerir ráð
fyrir. Heimild sem væri opin i
báða enda. Alþingi verður að vita
skilyrði rikisstjórnarinnar.
Niðurstaða Benedikts var sú i
fyrsta lagi að gera yrði tilraun til
að halda fluginu áfram i að
minnsta kosti eitt ár. I öðru lagi
að ekki kæmi til mála að
N-Atlantshafsflugið yrði rekið
með styrkjum af almannafé til
lengdar. I þriðja lagi yrði að bæta
stjórn og rekstur Flugleiða og
sérstaklega samstarf til að auka
vinnufrið. I fjórða og siðasta lagi
yrði Alþingi að vita skilyrðin sem
gert er ráð fyrir i 5. grein.
Siguröur Magnússon
tekur sæti
I gær tók sæti á alþingi
Sigurður Magnússon rafvéla-
virki en hann skipaði 6. sæti G-
listans i Reykjavik við siðustu
alþingiskosningar. Sigurður
kemur inn sem varamaöur
Svavars Gestssonar
heilbrigðisráðherra meðan
hann dvelst erlendis. Fyrsti
varamaður Alþýðubandalags-
ins I Reykjavik, Guðrún
Hallgrímsdóttir, matvæla-
verkfræðingur gat ekki tekið
sæti sem varamaður sökum
anna. — AI
á þingi
r-------; ^
þingsjá
l______:__j
Næstur stjórnarandstæðinga
talaði Friðrik Sóphusson. Hann
sagði málið hafa verið i höndum
rikisstjórnarinnar i tvö ár og
stóran hóp manna biða eftir
ákvörðunum. Þjóðnýtingaröflin
með Ölaf Ragnar Grimsson i
broddi fylkingar hefðu reynt að sá
sæði tortryggni i garð Flugleiða
og ná félaginu úr höndum einka-
aðila i hendur rikisins. Til þess
var tillaga Ölafs 1978 um
rannsókn á starfsemi Flugleiða.
Baldur Óskarsson hefði sem
eftirlitsmaður gert sig sekan um
trúnaðarbrot og samþykkt rikis-
sjórnarinnar frá 16. september
gengi i átt til þjóðnýtingar. I
skýrslu samgönguráðherra vant-
aði stefnuyfirlýsingu i flugmál-
um, hverjir ættu að fá lán Seðla-
bankans og ekkert væri fjallað
um aukna þátttöku i „varnarliðs-
fluginu”.
Friðrik spurði ýmissa spurn-
inga, s.s. hvort gerð hefði verið
úttekt á starfsemi Iscargo þegar
leyfið til Amsterdamílugs var
veitt og hvað hefði verið með
umsókn Arnarflugs um flug-
leyfið. Við hverja ræddi Ólafur
Jóhannesson um „varnarliðsflug-
ið”? Friðrik sagði þingmenn
Sjálfstæðisflokksins samþykka
tilraun með áframhaldandi flug
en ekki skyldi þó fórna öllu til.
Viimundur Gylfasonsagði m.a.
að tillaga Ólafs Ragnars Grims-
sonar 1978 um rannsókn á starf-
semiFíugleiða hefði átt verulegan
rétt á sér og staðan i málinu væri
öðru visi ef þingnefnd hefði verið
skipuð til að rannsaka málið þá
þegar.
Rikisstjórnin hefði tekið á sig
ábyrgð i þessu máli en afskipti
rikisstjórnarinnar af hugsanlegu
láni til starfsmanna Flugleiða
hefðu verið dæmalaus. Er rikis-
stjórnin að hlaða undir klikuhóp i
fyrirtækinu og það þrátt fyrir
mótmæli starfsmannafélagsins?
Fleiri undirmál væru þarna á
ferðinni eins og flugleyfið til
Iscargó og neitunin til Arnarflugs
en Flugleiðir eiga 57% i Arnar-
flugi.
5. gr. i frumvarpinu um Flug-
leiðir er lögreglurikisaðgerð.
Skrif Morgunblaðsins um Flugleiðamálið:
F ordæmanlee,
hættuleg og ur
lofti gripin
sagði fjármálaráðherra
„Skrif Morgunblaðsins um af-
skipti stjórnvalda af Flugleiða-
málinu hafa ekki aðeins verið for-
dæmanieg heldur stórhættuieg”,
sagði Ragnar Arnalds fjármála-
ráðherra m.a. á alþingi i gær i
umræðum um skýrslu samgöngu-
ráðherra.
„Skrif Morgunblaðsins hafa
skorið sig úr og á siðum þess
hefur komið fram nær daglega
harðvitug viðleitni til þess að
skapa tortryggni i garð stjórn-
valda og koma höggi á einn
stjórnarflokkinn, Alþýðubanda-
lagið, sem blaðið segir að vinni aö
þvi öllum árum að koma fyrir-
tækinu á kné. Athugasemdir
eftirlitsmannanna voru gerðar
eins tortryggilegar og hugsast gat
ogalltgert til þess að láta lita svo
út að engin ástæða væri til þess að
rannsaka fjárhagsdæmið til
hlitar”.
„Þessi skrif fólu það i sér að
fjármálaráðuneytið og alþingi
ættu að taka á sig ábyrgð á 10
miljörðum króna án þess að
kanna hvort trygging væri til
taks. Þessi áhætta nemur um það
bil öllum eignaskattsgjöldum is-
lenskra skattgreiöenda og þeir
sem unnu að þvi að skoða þessa
áhættu nánar voru kallaðir öllum
illum nöfnum”, sagði Ragnar.
„Sérstaklega var eitt atriði gert
tortryggilegt. Það að uppi væru
hugmyndir um að selja ein-
hverjar eignir félagsins og lét
Morgunblaðið lita svo út sem um
einhliöa fyrirskipanir frá fjár-
málaráðuneytinu til Flugleiða
væri að ræða”, sagöi Ragnar.
Hann las siðan bréf Sigurðar
Helgasonar forstjóra Flugleiða til
Steingrims Hermannssonar dag-
sett 1. október s.l. þar sem gerð er
grein fyrir þvi hvaða eignir
stór-
lausu
stjórnin teiji hagkvæmast að
selja til að bæta greiðslufjár-
stööuna en þar er fyrst talin
hlutafjáreign i Cargolux og siðan
skrifstofubygging félagsins á
Rey kjavikurf lugvelli.
„Þetta bréf tekur af öll tvimæli
um það að hugleiðingar stjórn-
valda um sölu þessara eigna
byggja á hugmyndum félagsins
sjálfs þar um og samtökum við
forráöamenn þess”, sagði
Ragnar.
„Asakanir Morgunblaösins eru
þvi úr lausu lofti gripnar en þessi
rótarlegu skrif ásamt yfirlýs-
ingum ýmissa forystumanna
Flugleiða um sama efni sýna aö
tilhneiging hefur verið fyrir hendi
til aö láta rikissjóð og almenning
taka á sig ábyrgð og áhættu langt
umfram það sem veð eru fyrir”,
sagði Ragnar. „Þetta verður ekki
gert. Frumvarp rikisstjórnar-
innar er við það miðað að rikis-
sjóður taki ekki á sig áhættu
nema þá bakábyrgð upp að þrem-
ur miljónum dollara sem jafna
má til þeirra tekna rikisins sem
verið hafði af N-Atlantshafsflug-
inu. — AI
Þingpallar voru þéttsetnir við Flugleiðaumræðuna. Ljósm. — gel.
Rikisstjórnin ætlaðist til að
Alþingi framseldi réttinn til að
setja skilyrði. Eins væri það
fáránlegt að setja lög um
samskipti manna eins og rikis-
stjórnin virtist ætla að gera.
Vilmundur sagði að lokum að
rétt væri að taka i eitt ár i viðbót
áhættu varðandi flugið en um
skilyrðin yrði Alþingi að vita.
Síðastur ræðumanna i gær var
Steingrimur Hermannsson sam-
gönguráðherra. Hann sagðist
vilja leiðrétta endaleysur
ræðumanna. I fyrsta lagi væri
rangt að ekki hefði verið staðið
við samþykktina frá 16. sept. Féð
yrði meira að segja greitt út á
vetrarmánuðum.
I öðru lagi sagði hann það mis-
ræmi i málflutningi þegar krafist
væri aukins hluta starfsfólks i
félaginu en lánaveitingar gagn-
rýndar. Steingrimur sagði hreina
dellu að tscargo hefði verið veitt
einkaleyfi og að hann hefði sjálfur
greitt atkvæði með flugleyfi
handa Arnarflugi. Einnig væri
nauðsynlegt að stofna eitt
stéttarfélag Flugleiðastarfs-
manna. Umræðum var frestað að
lokinni ræðu Steingrims.
— gb.
Steingrimur Hermannsson:
Gagnrýndi starfs-
andann, reksturinn
og flugvélakaupin
Steingrimur Hermannsson
gagnrýndi ýmislegt varðandi
rekstur Flugleiða i ræðu sinni á
Alþingi I gær og lagði um leið
áherslu á að tala yrði opinskátt
um þessi mál, svo alvarleg sem
þau væru.
Meðal þess sem ráðherrann vék
að var starfsandinn innan fyrir-
tækisins sem hann sagði að væri
langt frá þvi að vera eins góður og
æskilegt væri og ætti það veru-
legan þátt i erfiðleikum félagsins
að sinu mati. Væri bættur starfs-
andi forsenda þess að vel mætti
fara nú þegar tilraun væri gerð til
að koma fyrirtækinu á réttan kjöl.
Þá gagnrýndi ráðherrann
rekstraráætlanir félagsins sem
hann sagði að hefðu ekki staðist
og benti á að afkoma félagsins i
júli og ágúst væri langtum lakari
en áður og töluvert fyrir neðan
áætlanir. Sú ákvörðun stjórnar-
innar um mánaðamótin ágúst-
september að lýsa þvi yfir að N-
Atlantshafsfluginu yrði hætt,
hefði skaðað stöðuna verulega,
enda hefði hún fljótt kvisast út i
hinum stóra heimi. Tilraunir til
þess að bæta úr þessu heföu geng-
ið langtum hægar en hann vonaði
og sýndu bókanir á vegum félags-
ins það greinilega.
„Ég get ekki varist þeirri
skoðun að orðið hafi ýmis mistök i
stjórn félagsins”, sagði hann.
„Forráðamenn félagsins hafa
ýmsir sagt að mistökin væru fólg-
in i þvi aö hætta ekki fyrr viö N-
Atlantshafsflugið en innlendir og
erlendir fagmenn hafa I samtöl-
um við mig lýst efasemdum sin-
um um ýmsar aðrar ákvarðan-
ir.”
Nefndi hann hér sem dæmi að
tillögum um að fara út i rekstur
breiðþotna strax árið 1978 hefði
veriö hafnað og frá þvi horfið að
kaupa Tristarþotur „þvi miður að
ég hygg”, og ekki hefði veriö
stefnt að þvi að sameina farþega
og fraktflug yfir N-Atlantshafið.
DC-10 hefði verið keypt með litlu
fraktrými og þar með horfið frá
blöndun fraktar og farþega.
Vitanlega yrði engum um það
óhapp kennt sem varð þess
valdandi að tian var kyrrsett yfir
mesta annattmann en hins vegar
sýndist það hafa verið vafasöm
ákvörðun að kaupa hana i upphafi
árs þegar rekstur flugsins er hvað
erfiðastur i stað þess aö kaupa
hana að sumri til. Þá hafi Boeing
727-200 verið keypt en hún er ekki
gerð fyrir fraktflutninga i stórum'
stil og um leið ákveðið aö selja
báðar Boeing vélarnar sem eru
sérstaklega útbúnar fyrir frakt-
flutninga. „Þetta eru ákvarðanir
sem menn hafa velt vöngum yfir
og ljóst er að ýmislegt hefði mátt
betur fara i rekstrinum þó ekki sé
ég að áfellast stjórn félagsins”,
sagði Steingrimur. — AI
, Er
sjonvarpið
bilað?
Skjárinn
Sjónvarpsverhstó
Bergsiaðasírali 38
simi
2-19-4C
Blikkiðjan
Ásgarði 7, Garðabæ
Önnumst þakrennusmiði og
uppsetningu — ennfremur
hverskonar blikksmiði.
Gerum föst verðtilboð