Þjóðviljinn - 08.11.1980, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓ.ÐVILJINN Helgin 1,—2. nóvember 1980
AF SMÁN GUÐRÚNAR
Vitið þið það, að verkamaður, sem hefur
vinnu allt árið og vinnur umtalsverða eftir-
vinnu daglega, getur komist í sjö miljón króna
tekjur á ári, en þá verður hann líka að fá góðar
tarnir til miðnættis, eða jafnvel allan sólar-
hringinn, svona af og til.
Eitt af þvi góða við að hafa svona ágæta og
stöðuga vinnu, er að ekki gefst tími til að eyða
miklu í óþarfa. Svona vel settur verkamaður
þarf að vísu að greiða sirka tvær miljónir í
skatta, en þá eru líka eftir fimm. Ef slíkur
verkamaður getur séð fjölskyldu sinni far-
borða af hundraðogþrjátíuþúsund krónum á
mánuði, þá getur hann lagt fyrir árlega þrjár
og hálfa miljón og ef hann hef ur stanslausa og
góða vinnu, með umtalsverðri eftir- og nætur-
vinnu f eitt þúsund ár, er hann búinn að leggja
inná bókina sína — semsagt eftir tíu alda
dagvinnu, eftirvinnu og næturuinnustrit —
þrjá og hálfan miljarð sem hann getur látið
renna til menningarmála eftir sinn dag.
Nú skeði það á dögunum að tilkynnt var að
einn grandvar ágætur eljusamur athafna-
maður og virtur samborgari hefði, að aflok-
inni harðri og heilladrjúgri starfsævi, mælt
svo fyrir í erfðaskrá, að allt sitt sparifé skyldi
renna til menningarmála á íslandi.
úr sparibauk hins látna voru síðan taldir
einmitt þrír og hálfur miljarður, semsagt sú
tala sem hér að framan er tíunduð, og þarf
ekki mikið hugmyndaflug til að geta sér til
um, að oft hefur verið unnið frameftir og
hörðum höndum til að ná þessu marki.
Þetta þóttu mér til skamms tíma hin ágæt-
ustu málalok og heillavænleg fyrir menning-
una í landinu; hélt satt að segja að allir mættu
vel við una. En sannarlega fór öðruvísi en ég
ætlaði.
Ég hrökk semsagt upp við það í gærmorgun
að verið var að lesa úr leiðara Vísis, og ekki
var að sökum að spyrja: Guðrún Helgadóttir
hafði semsagt, rétt einu sinni, orðið sér til
háborinnar skammar á Alþingi Islendinga
með ótímabærum vangaveltum um stöðu
verslunarinnar á (slandi. Þaðvar nöturlegtað
heyra morgunþulinn lesa eftirfarandi orðrétt
uppúr Vísi: „Það skulu menn nefnilega hafa í
huga, að Guðrún Helgadóttir er ekki að lýsa
prívatskoðun sinni þegar hún atar minningu
Sigurliða Kristjánssonar auri og gerir eignir
hans tortryggilegar". Og seinna: „Þetta fólk
er blint af hatri gagnvart öllum þeim, sem
uppúr rísa, sem eitthvað geta. Það sér of sjón-
um yfir því, ef einhver getur uppskorið
hagnað af áhættusömum atvinnurekstri eða
eðlilegri sjálfsbjargarviðleitni. f þeim efnum
er þeim Alþýðubandalagsmönnum ekkert
heilagt, ekki einu sinni minning látinna heið-
urshjóna, ef það mætti verða til þess að kasta
rýrð á frjálsan atvinnurekstur".
I fimmtudagsþjóðviljanum kom svo ræða
Guðrúnar orðrétt sem og fyrirspurn til við-
skiptaráðherra, svoað hægt var um heimatök-
in að sjá smán fyrirspyrjandans svarta á
hvítu.
Fyrirspurn:
„ER GROÐI AF VERSLUN A BORÐ VIÐ
GRÖÐA AF VERSLUNUMSILLA OG VALDA
EÐLILEG AFKOMA KAUPMANNA OG ÞAR
MEÐ VfSBENDING UM STÖÐU VERSLUN-
ARINNAR?"
Og ég hlýt að taka undir skoðanir Vísis-
manna og annarra forsvarsmanna frjáls
framtaks og segja: „Guðrún! er hægt að
sökkva dýpra en að bera fram slíka fyrir-
spurn á sjálfu Alþingi fslendinga?"
Já/og þó að Guðrún reyni að klóra yfir
skömmina með því að segja orðrétt: „Fyrir
áhuga þeirra hjóna á íslenskri menningu ber
vissulega að þakka og munu margir lands-
menn eiga eftir að njóta góðs af auði þeirra",
þá getur hún ekki stillt sig um að varpa fram
svívirðilegum athugasemdum á borð við
þessa: „Á byggingarsvæðinu við Kringlu-
mýrarbraut er hús verslunarinnar eina bygg-
ingin sem risin er, bygging, sem telur tug
hæða. Borgarsjóður var þess hins vegar ekki
umkominn að lyfta úr jörð borgarleikhúsi eða
borgarbókasafni". (Hér hefði Guðrún átt að
bæta því við til að fullkomna skömmina, að
aðeins skóflustungan er komin af útvarps-
húsi).
Ég hlýtaðtaka undir lokaorðin í leiðara Vís-
is: „ En megi sú ræða lengi lifa, sem áminning
og aðvörun til frjálshuga og framsækinna fs-
lendinga.
Hún lifir af skömminnii".
Orðið „heiðurshjón" hefur mjög komið við
sögu í öllu þessu máli. Af því tilefni langar
mig til að koma þeirri spurningu á framfæri
við rétta aðila: Hvaða eiginleikum þarf fólkið
í landinu að vera búið og hvaða af rek þarf að
vinna til að verða heiðurshjón? Er hægt að
kaupa titilinn?
Orðið „heiðurshjón" finnst nefnilega ekki í
orðabókum, hvorki Arna Böðvarssonar né
Blöndals, já, ekki einu sinni í viðbætinum, svo
augljóst er að þessi vegsauki hefur hingað til
verið harla fátíður hérlendis.
I þessu sambandi dettur mér í hug það sem
Friðrik Sófusson sagði í sjónvarpinu i þætti
um f jölskyIdupólitík (hvað sem það nú er) á
dögunum:
„Ég aðhyllist leikaðferðir lífsbaráttunnar".
Þá varð meistara ölafi að orði:
öllum þær staðreyndir eru kunnar
að illt er að vinna fyrir sér.
En með ieikaðferðum lifsbaráttunnar
er leikur að verða miljóner.
Flosi.
Ráðhússjóður
er gamall og gróinn reiknings-
liöur i reikningum Reykjavíkur-
borgar, til þess ætlaöur 1 upphafi
aö safna fé í veglega byggingu
fyrir borgina. Alltaf hefur staöiö
til aö nota sjóöinn, fyrst i
byggingu út i Tjörnina, siöan á
Torfuna og nú siöast var rætt um
aö byggja ekki heldur breyta
Austurbæjarskólanum i ráöhús.
Einhvern veginn hafa Reykvik-
ingar aldrei getaö sæst á hug-
myndir borgaryfirvalda og allar
þessartillögur sumar samþykktar
meö öllum atkvæöum borgarfull-
trúa eins og ráöhúsiö í Tjörninni,
heyra nú fortiöinni til. Nú litur
svo út sem borgaryfirvöld sjálf
séu búin aö gefast upp á stór-
tækum áformum um ráöhúsbygg-
ingu, þvi borgarráö fjallar nú um
tilíögu borgarendurskoöanda um
aö sjóöurinn frægi veröi lagöur
möur og sameinaöur borgarsjóöi.
I honum eru um 113 miljónir
króna, sem vart myndi duga fyrir
einbýlishúsi miöaö viö...
Sigurgeir
ónsson aöstoöarbankastjóri
Seölabankans hefur alltaf veriö
álitinn fulltrúi rikisins eöa
bankans I stjórn Flugleiöa.en svo
er alls ekki. Hiö rétta er aö Sigur-
geir var á sinum tima eftirlits-
maöur rikisins meö rekstri Flug-
'leiöa ásamt Guömundi G. Þórar-
inssyni en 1978 voru þeir leystir
frá störfum. Sigurgeir á sjálfur
einhver hlutabréf I Flugleiöum og
eftir þetta tók hann sæti i stjórn-
inni aö sjálfsögöu sem einstak-
lingur en ekki sem fulltrúi rikis-
ins. Er fáránlegt aö engar leiö-
réttingar skuli hafa komið á si-
endurteknum fréttum fjölmiöla
um aö Sigurgeir væri fulltrúi
rikisins en ástæöan er sú aö eng-
inn i rikiskerfinu vissi betur!
Sem stjórnarmaöur hefur Sigur-
geir fariö utan meö forstjóra
Flugleiöa og stjórnarformanni i
ýmis konar erindrekstri og þá
auövitaö virkaö um leiö sem full-
trúi Seölabankans. Sannleikurinn
er sá aö Sigurgeir er þara rétt
eins og hver annar privataöili en i
gegnum hann hafa Flugleiöir
beinan aögang aö Seöla-
bankanum...
Blaðamenn
skemmta sér oft viö aö segja
sögur af starfsfélögum sinum á
öðrum blööum og ef eitthvaö
hallar undan fæti hjá hinum blöö-
unum þá kemur meinfýsnin oft
upp — einfaldlega vegna hinnar
geysihöröu og miskunnarlausu
samkeppni I heimi fjölmiölanna.
Nýjasta sagan er af ritstjórnar-
skrifstofum Dagblaösins. Anna
Bjarnason, sem sér um neytenda-
siöu blaösins eins og heyrst hefur
I auglýsingum, sagöi upp störfum
um daginn vegna alls konar
Sigurgeir: Fulltrúi rlkisins eöa
sjálfs sin?
par na cr ekkert bruftl á ferðinm. þö
cinhverjum gaeli virst svn. NotaSir voru
liliftlnlcga cinfiiltlir hlutir.’’
,,Að skapa
manneskju-
legt og
heimilislegt
umhverfi”
Húsakynnum Þjóöviijans hælt I
Húsum og hibýlum.
aukasnatts sem hún hefur veriö
skikkuö til (þýöa stjörnuspár
o.s.frv.) Kom uppsögnin i kjölfar
mikillar rimmu á ritstjórnar-
skrifstofunum. Stjórnendur
blaösins sjá nú aö I óefni er komiö
og grátbiöja önnu aö vera áfram
en hún situr fast viö sinn keip.
Dagblaösstjórarnir eru einkum
óhressir yfir þessari þróun vegna
þess aö hitt siödegisblaöið, Visir,
hefur nú hafiö öfluga samkeppni i
neytendamálum. Sér Þórunn
Gestsdóttir (sem var f þættinum I
vikulokin) um neytendasiöu
VIsis. Þegar hún var ráðin i haust
lét hún svo ummælt aö hún ætti aö
veröa „Anna Bjarnason Visis”.
Hinn
sivinsæli þulur rfkisútvarpsins,
Jón Múli Arnason, hefur nú
ákveöiö aö hætta meö öllu aö
starfa hjá rikisútvarpinu frá og
meö l. apríl n.k. Veröur þar skarö
fyrir skildi, og er vist um þaö aö
margir veröa til aö sakna hinnar
heimilislegu og þægilegu raddar
hans.
Umsjónarmenn
tónlistarsyrpnanna eftir hádegiö I
útvarpinu fá 150 þúsund krónur
fyrir hvern þátt, sem er 2 1/2—3
klst. aö lengd. Einn slíkur þáttur I
viku gefur þvi hverjum um-
sjónarmanni rúmlega 600 þúsund
i aöra hönd á mánuöi, sem veröa
aö teljast dágóöar aukatekjur.
Finnst sumum útvarpsmönnum
þessar greiöslur fullmiklar miöaö
viö greiöslur fyrir aöra dagskrár-
liði. Til dæmis eru greiddar um 30
þúsund kr. fyrir ..Lög unga fólks-
ins,” sem er 65 minútna þáttur.
Tímaritið
Hús og hibýli undir ritstjórn Eddu
Andrésdóttur er hiö læsilegasta,
og i nýútkomnu hefti er grein sem
iljar okkur Þjóöviljamönnum um
hjartarætur. Þar er grein um hiö
glæsilega Þjóöviljahús sem heitir
„Aö skapa manneskjulegt og
heimilislegt umhverfi”. Viötal er
viö arkitektana, þá Sigurö
Haröarson og Magnús Skúlason,
og þeir segja m.a.: „Þarna er
ekkert bruöl á feröinni, þó ein-
hverjum gæti virst svo. Notaöir
voru tiltölulega einfaldir hlutir.”