Þjóðviljinn - 24.12.1980, Qupperneq 9

Miðvikudagur 24. desember 1980 1 ÞJÓÐVILJINN — StÐA 9
Séra Sigurjón Einarsson, Kirkjubæjarklaustri:
Mælikvarði á mannúð
...En Gisla, þinn útlaga, haldið
éghef,
og hvenær sem get þaö, ég verð
honum hlff”,
S.G.S.
Það var gaman að lesa þætti
Ellnár Pálmadóttur I Morgun-
blaðinu nflna á aðventunni, þætti
hennar um sjómennina frá
Pampole, og sér I lagi þótti mér,
sem á heima milli jöklanna og
hafnlausu strandarinnar fróðlegt
að lesa um fransmanninn Tonton
Yves le Roux, sem ungum var
bjargað á öræfafjöru.
Hannes heitinn á Núpsstað
sagði mér einu sinni frá þessu
strandi, og nú rifjaðist þetta allt
saman upp og sagan llka sögð frá
hinni hliðinni, frá sjónarhóli hans
sem bjargað var og ber siðan
hlýjan hug til fólksins hér um
slóðir.
Svo sannarlega hlýnar manni
um hjartarætur, þegar maður les
um það hvað lltil þjóö getur orðið
stór, þegar þegnar hennar leggja
lif sitt I hættu til bjargar mannllfi
— á hvaða sviði svo sem það er.
Þú veizt i hjarta þér,
kvað vindurinn,
að vald og ríki er ekki
manngrúinn.—
Hvað þarf stóra þjóð til að
segjasatt,—
til að sólarljóö hennar ómi
glatt
i himininn?
sagði Þorsteinn heitinn Valdi-
marsson.
En það er fleira en þetta, sem
kemur I huga nú á aðventunni hér
austur undir jöklunum þar sem
fólkið hefur svo oft lagt lif sitt að
veði til að bjarga öðru fólki, sem
það átti I sjálfu sér engar skyldur
við, en hraktist á fjörur þess I
einni eða annarri mynd.
„Ég minnist þess ekki, að
strandmenn á Meðallandsfjöru
hafi verið krafðir um persónu-
skilrlki”. En eitthvað á þessa leið
komst Aðalheiður Bjarnfreðs-
dóttir frá Steinsmýri að orði i
máli þvl, sem hvað hæst hefur
borið á aðventunni, þvi enn hefur
fransmanni skolaö á fjörur Is-
lands.
Sá er útlagi I landi sinu, en
hefur þó ekki framið neitt það af-
brot, sem Islenskur maður skoðar
saknæmt, og ætti vopnlaus þjóö
fremur að fagna en sýta, þegar
einstaklingur hernaðarstórveldis
neitar að axla drápstól, sem Is-
lendingar hafa ætið verið sam-
mála um að leggja aldrei I hendur
islenskum manni. En frans-
maðurinn, Gervasoni, stendur
einn i heiminum. Hann ber ekki
nafn, sem þekkt er á heimsbyggð
inni, hann er ekki listamaöur á
heimsmælikvarða, ekki pólitiskur
minnihlutamaður, en hann er
hins vegar einn úr hópi þeirra
þúsunda, sem nefnd er alþýða,
einn „hinna minnstu bræðra”
eins og sá komst að oröi, sem við
flest viljum kenna okkur við og
minnumst senn á helgri hátlð.
Sá hefur lengi verið metnaður
Islendinga aö standa fast með
þeim, sem minnimáttar eru I llfs-
ins ólgusjó — og hefur slikt verið
innrætt okkur a.m.k. svo lengi,
sem kristln trú hefur verið boðuð I
landinu — og þá sennilega allt frá
þvi, aðmannsfótur snart islenska
jörð.
Ég man ekki betur en I lögum
okkar, a.m.k. fyrr meir, hafi það
saknæmt talist að úthýsa manni,
sem gistingar baðst. Vegna
skorts á uppsláttarbókum get ég
ekki staðfest þetta, en það gæti
hins vegar húsbóndi minn i dóms-
og kirkjumálaráðuneytinu.
Það hefur a.m.k. verið metn-
aður okkar að sýna höfðingsskap
Sigurjón Einarsson
og gestrisni, verja lftilmagnann
og bregða skildi fyrir hinn of-
sótta. Bókmenntir okkar eru lika
fullar af slíkri Ufsspeki.
Þegar ég fór að taka saman
þessi orð, þá kom fyrstur I hug
minn Breiðfirðingurinn Ingjaldur
i Hergilsey, sem frægur er úr
Gísla sögu Súrssonar og skáldið
Stephán G. Stephánsson hefur
rómað I ljóði, sem enn þann dag i
dag er lesið og lært I nær öllum
grunnskólum landsins og vitnað
er til i upphafi þessa máls.
Mér verður lika hugsað til
annars Vestfirðings, get næstum
kallað hann gamlan sveitunga,
þvi að báðir erum við
Arnfirðingar. A ég þá við
Guðmund G. Hagalín rithöfund og
skáldverk hans Kristrúnu i
Hamravik.
Aldrei var reisn þeirrar
„gömlu, góðu konu” meiri en
þegar hún stendur andspænis
hreppstjóranum „I þeim hreppi
Grundarhreppi” og afgreiðir mál
hinnar brotthlaupnu Anitu* án
þess að orði sé hallaö og með
þeirri hjartahlýju, sem betur
væri fylgifiskur fleiri mála.
Atti þessi llfsviska skáldverks-
ins ekki lltinn þátt i þvi að styðja
viö þá réttlætiskennd, sem ég
held, að þrátt fyrir allt hafi lifað
góðu lifi I Arnarfirði ,,i þá gömlu,
góðu daga”. Ég fullyrði, að allir
málsaðilar hefðu vaxið af þvi, ef
þau Guðrún Helgadóttir og
Friðjón Þórðarson hefðu afgreitt
Gervasoni-málið með þeirri
hjartahlýju, sem þau Kristrún
gamla i Hamravlk og Jón hrepp-
stjóri Timóteusson afgreiddu mál
Anitu i skáldverki Hagalins.
Það átti aldrei að gera þetta að
stóru máli, en sem betur fer er
ekki öll nótt úti enn.
Hins vegar þykir mér nær
óskiljanlegt hvað margur maður-
inn virðist finna þörf hjá sér að
ausa þetta mál auri og skrifa um
það i þeim tón, að maöur gæti
nærri haldið, að sú væri óskin ein,
að ganga framhjá Gervasoni og
sparka i hann. Hefur þó aldrei
stórmannlegt þótt að sparka I
fallinn mann. Þessi skrif virðast
llka hafa átt óvenju greiðan að-
gang að blöðunum.
1 sjálfu sér er það ekki alveg
nýtt, að skrifað sé i þessum dúr,
þegar útlendingar eiga i hlut. En
sjaldan mun þó tólgin hafa verið
stungin af slikum bægslagangi.
Má Iþessu sambandi t.d. minna
á kaldarkveðjur til hraktra Gyð-
inga, sem hér fengu hæli fyrir
striðið, og meira að segja vottaði
fyrir þessu þegar Vietnamarnir
komu i fyrra, en þá gættu blöðin
að sér. Þess munu þó varla finn-
ast dæmi, að útlendingar þeir,
sem hér hafa fengið skjól hafi
ekki samlagast islenskum að-
stæðum og oröið góðir Islend-
ingar.
Má hér sjálfsagt kenna þess
ótta, sem aðþrengdu samfélagi
stendur stundum af utanaðkom-
andi fólki, og er það vist stað-
reynd, að þvi aðþrengdara sem
samfélagið er — þvi tortryggnara
er það. Kannski er það líka
þannig, að I hatursskrifum fá þeir
útrás, sem telja að ofbeldi sé
vænlegt til árangurs, en munum
það, að ofbeldinu hefur maður 20.
aldarinnar fært alltof stórar
fórnir.
Mál fransmannsins Gervasoni
hefur þróast þannig, aö það er
ekki lengur hans mál eitt. Það er
orðið mælikvarði á mannúð. Það
er mælikvarði á llfsstll litillar
þjóðar, spuming um, hvort við
ætlum enn um skeið að halda I
heiðri þeim manndómi, sem
menning okkar er gegnsýrð af,
eða hvort við ætlum að bera
manndóm okkar á markaðstorg
og ýta undir þau lifsviöhorf, sem
krefjast þess, að við stöndum
aldrei við neitt, að hagnaöarvonin
ein eigi að ráða.
Við skulum hugsa um þetta, og
ég vona að Gervasoni fái landvist
— að það verði jólagjöfin tii hans.
Jóla-
sveinar
flugu
norður
Þeir jólasveinar Aska-
sleikir og Stekkjastaur
voru ekki fyrr komnir til
Reykjavíkur en þeir þáðu
boð Flugleiða um að f Ijúga
norður til Akureyrar og
skemmta börnum í bæn-
um, sem þar biðu jólanna í
of væni.
Bræðurnir voru á hraðri ferð að
þessu sinni eins og oftast áður og
vildu þess vegna fyrst og fremst
lita inn á sjúkrahúsið, vist-
heimilið Sólborg og dagheimilið
Pálmholt. Askasleikir, sem
gjarnan kallar sig foringja jóla-
sveinanna, skemmti krökkunum
með söng og tralli við undirleik
Stekkjastaurs, en hann spilar
nefnilega á harmóniku.
Krakkarnir i Pálmholti heimsóttir.
Fyrir hönd Flugleiða færðu lögunum að gjöf frá félaginu, og
jólasveinarnir stofnununum krakkarnir fengu ailir litprentaða
nokkrar hljómplötur með jóla- veggmynd af þeim bræðrum
sjálfum að leggja upp I flugferð-
ina, með kveðju frá Flugleiöum
og jólasveinunum.
Afkoma ullariðnaðarins
hefur batnað á árinu
Afkoma ullariðnaðarins
hefur batnaðá þessu ári og
sfanda vonir til að ekki
verði tapá þessari iðngrein
í ár, að því er Víglundur
Þorsteinsson formaður
Otf lutningsmiðstöðvar
iðnaðarins sagði i ávarpi á
haustfundi ullariðnaðar-
ins, sem haldinn var 12.
desember sl.
Þetta sagði Viglundur að mætti
einkum rekja til þriggja atriða. I
fyrsta lagi hefðu útflytjendurnáð
fram umtalsverðum verð-
hækkunum erlendis. I öðru lagi
hefðu margir framleiðendur náð
að auka framleiðni sina verulega.
I þriðja lagi hafi verðhækkanir á
fiskafurðum okkar á erlendum
markaði ekki haldið áfram á
árinu. Fiskútflytjendur hafi búið
við verðstöðnun og i sumum til-
vikum verðhjöðnun mestan hluta
ársins. Fyrir bragðið hafi orðið
að gripa til mun hraðara gengis-
sigs á árinu og hafi það að mestu
verið i takt við verðbólguna inn-
aniands.
—eös
Ódýrt
Kanada
timbur
Innfiutningsdeild StS hefur nú
fest kaup á 7 þús. teningsmetrum
af timbri frá Kanada. Er það um
það bil helmingi ódýrara en það
timbur, sem fiutt hefur verið inn
frá Rússlandi en hingað til hafa
timburkaup okkar að mestu verið
bundin vió Rússiand og Norður-
löndin.
Kanadiska timbrið kemur frá
norðurhéruðum landsins. Það er
nokkru grófara en það timbur,
sem menn eiga að venjast hér.
Sýnist þó henta vel til húsabygg-
inga hérlendis, t.d. við mótaupp-
slátt. Það er vel þurrkað og
kvistalitið. Nokkrar reynslusend-
ingar, sem keyptar hafa verið á
þessu ári, hafa gefið góða raun.
Kanadiska timbrið er væntan-
lega til landsins með vorinu og
sér Skipadeild SIS um flutning-
inn.
A næsta ári gerir Innflutnings-
deildin ráð fyrir að flytja inn um
17—18 þús. teningsmetra af
timbri. Er það að visu ivið minna
en venjulega og stafar af þvi, að
búist er við einhverjum sam-
drætti i húsbyggingum.
— mhg
Sýndu í
Færeyjum
22 islensk fyrirtæki tóku þátt i
vörusýningu i Þórshöfn i Færeyj-
um i siðasta mánuði og náðu
nokkur fyrirtækjanna góðum
árangri i sambandi við sölu.
Mikla athygli vakti einkum
árangur Trésmiðjunnar Meiðs,
segir I fréttabréfi iðnrekenda.