Þjóðviljinn - 07.02.1981, Blaðsíða 18

18 SIÐA — ÞJÓPVILJINN Helgin 7 — 8. febrúar 1981
Myndir: eik—
Viðtal: vh.
Kristján Leifsson les á skcrminn.
Jakob Sigurðsson: Eitt er vfst:
Hún kemur.
Flugleiðir erueitt af fáum
fyrirtækjum hér á landi
sem tekið hafa tölvur í sína
þjónustu í skrifstofu-
kerfinu. Það er þó ekki
gerttil sparnaðar á mann-
afla, að því er sá sem
ræður ríkjum í tölvudeild,
Jakob Sigurðsson, fullviss-
aði okkur um, heldur er
hreint og beint ekki hægt
að vinna viðkomandi verk
öðruvísi.
— Hvernig var þá hægt aö
komast af áður?
— Ja, áður var umhverfi okkar
bara ekki svona flókið, segir
Jakob, og útskýrir fyrir okkur, að
hjá Flugleiðum sé i gangi tvenns-
konar tölvunotkun. Annars vegar
þessi sem við flest höfum séð
þegar við pöntum flugfar og
spurning um laust sæti ákveöna
leið á ákveönum tima er pikkuð
inn og eftir dálitla stund kemur
svarið fram á tölvuskerminum.
Eða nafnið okkar kemur fram
þegar viö framvisum miðum fyr-
ir pantaö far. Vissuö þið, að
þessar uppiýsingar allar fyrir öll
flugfélög eru geymdar i heila
móöurtölvu i Atlanta i Bandarikj-
unum og fara héðan og hingað
gegnum London?
Hinsvegar er svo tölvudeild
Flugleiða sjálfra, þar sem fram
fer vinnsla bókhalds, farmskrár
og farskrár, launaútreikningar
osfrv. barna er td. reiknað út
hvaö félagið á að fá útúr farseðli,
þvi oft er á sama farseðli floginn
hluti ferðalags meö einu félagi og
annar meö öðru, og i þessu efni
m.a. eru Flugleiðir bundnar
ákveönum timamörkum gagn-
vart öðrum félögum, kröfum sem
ógerlegt væri aö uppfylla nema
með tölvubúnaðinum, sagði
Jakob. Sama gildir um vissa hluti
aðra, td. i sambandi við lager.
En höldum áfram meö far-
seðilinn: Upplýsingarnar eru
sendar jafnóðum og einu sinni I
mánuði er allt gert upp hjá svo-
kölluöu Clearing House, sem er i
Genf i Sviss. bá eru allar upplýs-
ingar frá öllum komnar saman á
einn stað og ýmist eiga félögin nú
aö fá borgaö eöa þau eiga að
borga einhverjum öörum. betta
er orðiö enn flóknara en áður
yfirborðmu enn
segir Jakob
Sigurðsson
yfirmaður tölvu-
deildar Flugleiða
um tækni-
væðinguna
siðan gengið varð svona óstöðugt
milli gjaldmiöla. Lengi var miöað
viö dollar, en nú er miðaö við svo-
kallað FCU gengi (Fare
Construction Unit) við útreikn-
ingana og siðan reiknað yfir i
aöra gjaldmiöla útfrá þvi. Með I
þessu Clearing House eru flestöll
flugfélög heims, burtséð frá þvi
hvort þau eru innan IATA eða
ekki.
Til að fá betri nýtingu útúr
tölvubúnaðinum, sem er óþarf-
lega afkastamikili fyrir Flug-
leiöir einar, er unnið fyrir ýmis
fyrirtæki og skrifstofur, td.
staölað bókhald fyrir um 30
sveitarfélög. bau láta þá ýmist
sjálf gata inná disketturnar
heima hjá sér eða senda upplýs-
ingar gegnumsima semsiöaneru
skráðar i tölvudeild Flugleiða.
Allan þennan búnað fengu bjóð-
viljamenn aö skoða, en eru þvi
miður ekki nógu sérfróðir til aö
lýsa I oröum, vonandi skýra með-
fylgjandi myndir eitthvaö. Kerfiö
i notkun er aöallega frá IBM, en
líka frá CMC i skráningunni.
Tækninni fleygir sifellt fram og
eiginlega er tölvukerfið þarna að
verða ilrelt, sagði Jakob og stend-
ur til að skipta um talsverðan
hlutaþessivor.
Sem dæmi um tækniþróunina
nefndi hann, að inná eina
segulplötu nú kemst það sama og
á 2000 gataspjöld sem áður voru
notuö. Einn diskur einsog tölvu-
deildin notar nú tekur 100 miljón
stafi og til að gefa aðeins mynd af
hvaö það þýöir má nefna, að öll
islenska þjóðskráin tæki ekki
nema fjórðung af svona diski.
Samt er þetta að úreldast og
nýjustu diskarnir taka 570 miljón
stafi.
— Er þetta ekki óhemju
fjárfesting?
— Nei, þetta er allt tekið á
leigu. Hitt er sárt, hve aðflutn-
ingsgjöldin eru há, en þau
verðum viö að greiöa. bessvegna
getum við ekki nýtt okkur það
nýjasta og það hefur staðið i vegi
fyrir eðlilegri þróun tölvunotk-
unar hér á landi. bað er skipt
mun oftar um búnaö erlendis.
Samanlagt vinna 11 manns i
tölvudeild Flugleiða. Við spurð-
um Jakob, hvort þaö væri ekki
óþægilegt aö vinna viö svona
róbota. Er hægt að treysta vélun-
um, er engin hætta á aö þær taki
völdin og geri sem þeim sýnist?
— bær gera nákvæmlega það
sem þeim hefur verið uppalagt.
bessvegna krefst þetta ákveðins
vinnuaga af þeim sem við þær
starfa. baö þýða engin hérumbil
vinnubrögð.
— Ef þær fara nú úr sambandi.
Hvað, ef rafmagniö fer af?
— Engin hætta! betta eru
ákaflega gáfaðar vélar og ef slikt
skeður hugsa þær: Nú er ég að
deyja.... Innbyggöur þéttir tekur
þá völdin, lokar og gengur frá,
svo engar upplýsingar týnist.
— Hvar hafa starfsmennirnir
hér lært á tölvurnar?
— bað er tvennskonar starfsliö
er við þetta vinnur, þeir sem búa
til hugbúnaöinn og þeir sem
keyra vélarnar. Framað þessu
hefur islenska skólakerfið hvorki
menntað kerfisfræðinga né for-
ritara og flestir hafa þvi lært
erlendis. Hér i deildinni hafa
menn vaxið meö þessu ef svo má
segja, farið á námskeið erlendis
o.s.frv. Háskólinn hér er nú
byrjaður að mennta menn f tölvu
fræðum, en gallinn er, að þeir eru
ekki i nógu nánu sambandi viö
vinnslu Uti i þjóðfélaginu, þannig
aö það verða fremur stjórnkerfis-
fræöingar sem þar menntast. í
Bandarikjunum td. eru skólar
svipaðir Tækniskólanum þar sem
menn verða góðir forritarar eftir
tveggja ára nám en þetta vantar
hér. Hins vegar er námið fyrir
kerfisfræðingana meira og
lengra.
— Nú er aðeins byrjað að
kenna á tölvur td. i
Verslunarskólanum og MA.
— Já, þetta er að byrja, en er
enn á þvi stigi, að eiginlega er
litið gert annað en kynna hvað
þetta er yfirleitt.
— Hefurðu trú á, að tölvu-
væðingin og sú þróun sem henni
fylgir verði til góös eða ills hér á
landi?
— Eitt er vist: Hún kemur.
Tvimælalaust. Og ef við látum
þetta þróast einsog tölvumál hafa
gengið á íslandi hingað til er hætt
við aö hún valdi erfiðleikum,
vægast sagt. Framað þessu eru
það sölumenn tölvubúnaðar sem
ráðið hafa þróuninni og það getur
hver sagt sér sjálfur hverra hags-
ymuna þeir eru að gæta. Málunum
hefur nánast ekkert verið sinnt af
opinberri hálfu.
Verði þróuninni hins vegar
stjórnað og menn vita hvað þeir
vilja og hvert þeir ætla aö
komast, þá ætti þessi tækníþróun
að geta orðiö okkur til góðs. En á
tölvusviðinu erum við rétt á yfir-
borðinu ennþá. — vh
IÖskar Hallgrímsson,
félagsmála
j ráðuneytinu:
Reynt
veröi aö
stýra
tækninni
j til góös
Afleiðingar tölvu-
byltingarinnar eru mjög til
| umræðu á Norðurlönd-
. unum. Að sögn Öskars
IHallgrímssonar í félags-
málaráðuneytinu hafa
, tölvumálin verið rædd á
fundum norrænu vinnu-
málanefndarinnar, en enn
sem komið er liggja ekki
neinar niðurstöður fyrir,
enginn sér fyrir hvað
Ifylgir þeim stórfelldu
breytingum sem eru að
Fjórum sinnum þjóðskráin kemst á diskinn I hylkinu, sem Magnús
Gfsiason heldur þarna á.
Kristin Gylfadóttir við skráningu. Hún heldur á diskettu sem tekur jafn
mikið og 2000 gataspjöid áður.
Skoðuð Tölvudeild Flugleiða
Við erum
óskar Hallgrlmsson
verða í þjónustu- og fram-
leiðslugreinum.
Óskar sagði að hjá þeim i ráðu-
neytinu væri ekki veriö að vinna
neitt sérstaklega að þessu máli,
nema hvað þeir söfnuðu upplýs-
ingum um tölvumálin.
óskar sagði það sina skoðun að
það væri lengra i áhrif tölvu-
væðingarinnar hér á landi, en
viða annars staðar; atvinnuvegir
okkar væru þannig, það mætti
jafnvel segja að það væri okkar
gæfa að atvinnulifið væri ekki
jafn fjölskrúðugt og i öðrum iön-
rikjum.
bá sagði Óskar að viða erlendis
hefði tölvuvæðingin skapað mikið
af hlutastörfum og þangað er
konum einkum beint. „bað sem
um er að ræða er að reyna að
stýra tækninni þannig að hún
verði fólkinu til góðs en ekki ills”,
sagði Óskar Hallgrimsson.
— ká
Slmon Kristjánsson er yfirmaður
vélasals tölvudeildarinnar. Hann
sýnir okkur þarna eldtrausta
geymsiu, þar sem upplýsingar
eru geymdar á töivusegulbönd-
um, — endurskoðendur ákveða
hve lengi skai geyma.
rétt í