Þjóðviljinn - 10.09.1981, Blaðsíða 1

Rithöfundar og bókaútgefendur
ÞJOÐVIIIINN
Fimmtudagur 1Ó. september 1981 —200. tbl. 46. árg.
Samningar um
þýðingarlaun
Atvinnuleysisdagar
í ágúst
■ 1 ■
Meir en I
■
helmingi |
færri j
■
en í fyrra|
■
Nú liggja fyrir tölur um at- I
vinnuleysisdaga i ágúst I
siöastliOnum. Reyndust þeir I
vera á öllu iandinu 3.901. Það 1
svarar til þess að 180 manns I
hafi verið skráðir atvinnu- I
iausir alian mánuðinn. Eru ■
það 0,2% af áætluöum mann- *
afla á vinnumarkaðnum. t I
júlimánuði voru skráðir at- I
vinnuleysisdagar hins vegar I
3.936 og þvf ástandiö nær ó- *
breytt.
t fyrra voru i ágústmánuði I
skráðir 9.215 atvinnuleysis- I
dagar, eða 5.313 fleiri en nú. 1
Geta má þess, að starfs- I
ræksla margra frystihúsa lá I
niðri I ágústmánuði 1980.
Atvinnuleysisdagar eru '
langflestir i Reykjavik, eða I
1.661, á Akureyri 778, á Siglu- I
firði 325, i Keflavik 231, 1
Selfossi 60, Akranesi 39 og á |
Breiödalsvik 10. •
Athygli vekur að enginn I
atvinnuleysisdagur er I
skráður á Vestfjörðum i I
ágústmánuði.
BanasLys
Þaö hörmulega banaslys varð á
Keflavikurflugvelli i gærmorgun,
er unnið var viö að tjarga þak
eins flugskýlisins, að karfa full af
jöru hrapaði ofan á einn starfs-
mannanna, Björn Grétar
Ólafsson, og lét hann samstundis
Ifið. Björn Grétar bjó að Kirkju-
>raut 8, Innri-Njarövikum. Hann
ætur eftir sig konu og þrjú börn.
—
ÍSLAND VANN
Sjá íþróttasíðu
Byggingarsj óður Reykj avíkurborgar
Auglýst eftir íbúðum
Reynt að bæta úr ástandinu á
leigumarkaðinum
Byggingasjóður Reykja-
víkurborgar samþykkti í
gær að auglýsa eftir íbúð-
um til kaups eða húsnæði
sem hægt væri að breyta í
íbúðir, sagði Guðmundur
Þ. Jónsson, borgarfulltrúi í
viðtali við blaðið.
Byggingasjóður Reykjavikur-
borgar hélt fund i fyrravor með
fulltrúaráði verkalýösfélaganna i
Reykjavik, um nýtt átak i
húsnæðismálum, og þar var
samþykkt aö skora á verkalýös-
félögin og lifeyrissjóöi þeirra að
kaupa skuldabréf I Bygginga-
sjóðnum, en féð úr sjóönum er
ætlaö til kaupa á leiguhúsnæöi. 1
samræmi viö þetta var samþykkt
i gær að auglýsa eftir auðum
ibúöum og húsnæði sem hægt
væri að breyta i ibúðir. Bygginga-
sjóður borgarinnar mun= slðan
ileigja þessar ibúöir á almennum
markaöi til þeirra sem þess
þurfa.
Lánshlutfall frá Húsnæðismálastjórn hefur hækkað yfir heildina:
Stórar f jölskyldur fá
mun hærrí lán en áður
Rithöfundasamband islands
hefur gert samning við útgefend-
ur um laun fyrir þýðingar fagur-
bókmennta og annarra ritverka,
svo og réttindi þýðenda. Samn-
ingarnir voru samþykktir á fundi
sl. mánudag og ná þeir aðeins til
félaga Rithöfundasambandsins,
en verða væntaniega stefnu-
markandi fyrir aðra þá sem fást
við þýðingar úr erlendum málum.
Megin inntak samningsins er, að
þýðendur fá greitt fyrir hverja^.
örk (16 blaðsiður) og nemurí
greiðslan 1500 kr. fyrir fagurbók-!
menntir og 900 fyrir annan texta.
Við bætast svo verðbætur sem
reiknast frá 1. júni 1981. Skal út-
gefandinn greiða þýöanda I
þrennu lagi, en hann á einnig rétt
á 8 eintökum af fyrstu útgáfu
verksins og 2—4 eintökum af
annarri útgáfu.
Samningurinn felur i sér
skyldur á báða bóga. Otgefandinn
getur veitt þýðanda frest 114 daga
til að að skila handriti fari hann
fram yfir umsaminn tima, en eft-
ir þaö getur hann rift samningn-
um. Þýöandanum ber að
»kila handriti vélrituöu og vel frá
gengnu og honum ber einnig
skylda til að lesa yfir fyrstu próf-
örk endurgjaldslaust. Sé hins
vegar um að ræöa ritun formála,
skýringa og fleira siikt á að
greiða sérstaklega fyrir það.
Launin sem áður eru nefnd
miöast við útgáfu i allt að 3000
eintökum, en fari upplagiö yfir
þann fjölda ber aö greiöa
þýöandanum hlutfallslega, komi
aukningin innan 12 mánaða eftir
fyrstu útgáfu.
Nafn þýðanda og tákn alþjóö-
legs höfundarréttar skal standa I
öllum útgáfum.
Um önnur rit en fagurbók-
menntir gildir þaö, að ef út-
gefandi óskar aö gefa ritið út eftir
fjögur ár eða sex ár, ef um fjöl-
þjóðaprent er að ræöa, ber að til-
kynna þýðanda það skriflega og á
hann þá rétt á 50% af upphaflegri
þóknun framreiknaðri. Sama
gildir um fagurbókmenntir, en þá
veröur útgáfan aö fara fram inn-
an 10 ára.
Útgefandanum ber skylda til að
afhenda þýöanda yfirlýsingu frá
prentsmiöju og bókbandsstofu
um prentaðan, heftaðan og bund-
inn eintakafjölda.
Af hálfu útgefenda sátu þeir
Brynjólfur Bjarnason og örlygur
Hálfdánarson i samninganefnd-
inni, en af hálfu rithöfunda þeir
Njörður P. Njarðvlk, Þorvarður
Helgason og Clfur Hjörvar. ká.
5-6 manna
f jölskylda
fær nú lán
sem nemur
38.5% af
kostnaðar-
veröi „vísi-
töluibúðar"
Þaö er misskilningur að
lán frá húsnæðismála-
stjórntil nýrra íbúða hafi
lækkað sem hlutfall af
byggingarkostnaði. Láns-
hlutfallið yfir heildina er
hærra en i fyrra auk þess
semstórar fjölskyldur fá
nú mun hærri lán en áður.
5—6 manna fjölskylda
fær nú lán sem nemur
39.5% af kostnaðarverði
„vísitöluíbúðar", en
stærri f jölskyldur 44.7%.
L.
Fimm til sex manna
fjölskyldan fær nú 25.6% hærra
lán en áöur, að óbreyttum
lögum og stærri fjölskyldan
45,5% hærra lán en áður. 1
fréttatilkynningu frá félags-
málaráöuneytinu, sem byggö er
á upplýsingum sérfræöinga
Húsnæðismálastofnunar kemur
fram að lán frá húsnæöismála-
stjórn eru nú nokkru hærri i ár,
heldur en i fyrra til meðalfjöl-
skyldna, og lán til stærri fjöl-
skyldna mun hærri — ná allt að
44,7% kostnaöar viö „visitölu-
ibúðina” eins og áður sagöi —
auk þess sem stórfelld aukning
hefur orðiö i byggingu félags-
legra ibúða, þar sem lánahlut-
falliö er 90%.
Frétt félagsmálaráðuneytis-
ins er þannig til komin aö I
blöðum hafa veriö siendur-
teknar fullyrðingarum að lán til
nýrra ibúða frá húsnæðismála-
stjórn væru aðeins 16% I stað
20—30% af áætluöum bygg-
ingarkostnaði „vlsitöluibiiðar”.
Þetta er byggt á þeim misskiln-
ingi aö enn sé miöaö við visi-
töluibúð. Staðreyndin er sú að
meö tilkomu nýju laganna um
Húsnæðismálastofnun rlkisins á
sl. ári var ákveöið aö lán
húsnæðismálastjórnar skyldu
hækka fjórum sinnum á ári á
þriggja mánaða fresti til sam-
ræmis við hækkun byggingar-
kostnaöar staðalibúöar frá
sama degi og ný visitala tekur
gildi. Jafnframtvapákveðið að
fjárhæöir lána skyldu miöast
viö fjölskyldustærð um-
sækjanda.
(Aður fengu allir jafn hátt lán
burtséö frá fjölskyldustærð og
lánin hækkuðu aöeins einu sinni
á ári, þannig að i verðbólgunni
fengu menn i upphafi árs 30 til
40% af byggingarkostnaði til
láns, en i lok árs ekki nema 20 til
25%).
Til þess að skilgreina nánar
mismunandi há lán miöaö við
f jölskyldustæröir voru
teiknaðar og geröir veröút-
reikningar á Ibúðum fyrir 4 fjöl-
skyldustæröir, svonefndar
„staðalibúðir”. Þær ibúðir voru
hugsaðar til viðmiðunar við
mismunandi íánveitingar og
til þess að auðvelda Húsnæðis-
málastofnun og viöskiptamönn-
um hennar að fylgjast meö
veröbreytingum. Þær eru
vandaðar aö allri gerð, ,
fullbúnar i parhúsi og með ■
frágenginni lóö. Við áætlað I
kostnaðarverð þessara ibúöa er
hlutfall lánanna nú miðað. ,
Það hlutfall er að sjálfsögðu ■
lægra en ef miöaö er við „visi- I
tölulbúöina”, sem er 96femnetrar |
brúttó með sameign i 10 ibúöa ,
fjölbýlishúsi. Sé mið tekiö af
visitöluibúöinni, hefur lánshlut-
fall meðaifjölskyldna Ivið
batnaö, og lánsmöguleikar ,
fimm manna fjölskyldna og i
stærri hjá Húsnæðismálastjórn
skánað til muna.
— ekh. ,