Þjóðviljinn - 11.09.1981, Blaðsíða 2

2 SiÐA — ÞJÖÐVILJINN Föstudagur 11. september 1981
KÆRLEIKSHEIMILIÐ. VÍðtalÍð
,,Er sjórinn nógu heitur til að fara í hann,
pabbi?"
A myndinni sjást Sigurbjörn Þorgeirsson skósmibur, Jónlna dóttir
hans, eini kvenskósmiðurinn á islandi, og Gunnar Magnússon eigin-
maður hennar.
Skyndi-skóviðgerð
Skóvinnustofa Sigurbjörns
Þorgeirssonar að Háaleitis-
braut 68 i Austurveri hefur ný-
lega fengið fullkomnustu vélar,
sem þekkjast i heiminum i dag
til allra skóviðgerða, — þannig
að nú býður skóvinnustofan þá
óvanalegu þjónustu, að við-
skiptavinurinn getur beðiö á
meöan viögerö fer fram. A þaö
viö hvort sem um er að ræöa
venjulega skóviögerð eöa
„sjúkraviögerö”.
Rætt við Hildigunni
Ólafsdóttur,
afbrotafræðing um
áfengisneyslu
✓
Islendinga
Léttu vínin
vinna á
og konur
drekka
meira
Hóflega drukkið vin gleður
mannsins hjarta sögðu menn til
forna i Grikkiandi. Mannkynið
hefur löngum haft mikinn áhuga
á vimugjöfum, sumir að nálgast
þá, aðrir að reyna að koma i veg
fyrir notkun þeirra. Afengismál
hafa verið mjög I sviðsljósinu
undanfarin ár og þarf ekki að
tiunda það átak sem gert hefur
verið i málefnum áfengissjúk-
iinga. En hvernig drekka
Islendingar og hve mikið? Eru
drykkjusiðirnir aö breytast,
erum við verri eða betri en
þjóðir sem búa handan hafsins i
austurvegi?
Ariö 1972—’74 geröu þeir Gylfi
Ásmundsson og Tómas Helga-
son könnun á neysluvenjum
landans á áfenga drykki. Ariö
1979 geröu þeir aöra könnun til
aö athuga hvort einhverjar
breytingar heföu átt sér staö á
fimm árum. Samtimis geröu
þau Hildigunnur ólafsdóttir
afbrotafræöingur og Tómas
Helgason könnun i samvinnu viö
Svia, Norðmenn og Finna, til aö
fá samanburð milli landa á
neyslunni.
Hildigunnur var tekin tali og
spurö fyrst aö þvi hvaö þessar
kannanir heföu leitt i ljós.
Hildigunnur sagöi aö þeir
Gylfi og Tómas heföu i sinni
könnun boriö saman svör hóps-
ins frá þvi fyrir fimm árum við
svör hans nú. Niðurstaöan varö
sú aö nokkur breyting haföi átt
sér staö. Sterkir drykkir eru
ekki eins vinsælir og áöur, en
léttu vinin hafa unniö á. Þá kom
i ljós aö fleiri konur neyta nú
áfengis en áöur og einnig aö
margir þeirra, sem áttu viö
vandamál aö striöa fyrir fimm
árum, eiga það ekki lengur. Hin
aukna neysla léttra vina kemur
heim og saman viö söluskýrslur
ATVR, þar sést aö sterk vin
seljast jafn mikiö og áöur, en
aukningin er i léttum veigum.
Við þetta bætist þaö sem smygl-
aö er og heimabruggaö.
Hildigunnur sagöi aö í könnun
þeirra Tómasar heföi veriö
spurt hvort fólk heföí neytt
heimabruggs. Svörin voru á þá
leiö aö 44% sögðust hafa drukkiö
bjór, 37% létt vin og 18% sterka,
eimaða drykki.
Neysluvenjur Islendinga ein-
kennast af þvi aö þeir drekka
sjaldan en mikiö i einu, og enn
sem fyrr hafa sterkir drykkir
yfirhöndina. Munstriö litur
þannig út aö litill hópur drekkur
megnið af vininu og er þaö
magn sem gefið er upp 40% af
þvi sem ATVR selur. Hildi-
gunnur sagöi aö ástæöa væri til
aö ætla aö fólk gæfi upp minna
magn en það drykki i raun.
Þá kom fram i könnuninni aö
10% karlanna drekka 47% af
öllu þvi vini sem karlar drekka
og 10% kvennanna drekka 62%
af þvi sem konur drekka.
Skýringin á þessum 62% er
meöal annars sú aö mun fleiri
konur en karlar neyta aldrei
áfengis. (Þaö er t.d. fremur
sjaldgæft aö konur yfir fimm-
iugt neyti áfengis i einhverjum
mæli, en þær sem yngri eru hafa
alist upp viö aörar heföir og þaö
er fofvitnilegt aö veita fyrir sér
hvaða félagslegar orsakir liggja
aö baki aukinnar vindrykkju
kvenna. -ká)
Þegar drykkjuvenjur Islend-
inga eru bornar saman viö
aörar Noröurlandaþjóöir kemur
i ljós að venjurnar eru ööru visi
og þegar litiö er á tölur drekk-
um viö minnst Norðurlanda-
þjóöanna. Þarna munar
væntanlega mest um hinn dag-
lega bjór sem margir frændur
okkar fá sér (sumir fleiri en
einn og fleiri en tvo). Danir
drekka lang mest, en tölurnar
fyrir löndin fjögur sem
könnunin náði til eru, fyrir 15
ára og eldri: Finnar 7,84 litrar,
Norömenn 5,65, Sviar 7,10 og
Islendingar 4,50. Hér er átt viö
hreint áfengi.
Hildigunnur sagöi aö hægt
væri að sjá hvernig neysla
áfengis heföi þróast hér á landi
sl. hundraö ár. 1880 voru
drukknir 2,4 litrar á mann, á
bannárunum á öðrum, þriðja og
fjóröa áratug þessarar aldar fór
drykkjan niður i 0,3—0,4 litra,
en hefur aukist frá 1935 til okkar
daga upp i 3,16 litra á mann.
Afengisdrykkjan hefur aukist
stöðugt og eftir 1970 fara breyt-
ingar á venjum aö koma fram.
Yngri og yngri krakkar fóru að
drekka, konur bættust við og
léttu vinin runnu æ oftar i
glösin. -ká
Saga úr
daglega lífinu
Skilyrt
andsvar
Framkallað af
útvarpsstjóra
Hann sat ihægindastólnum og
starði sljóum augum á Dallas i
sjónvarpinu.
Hún færöi sig nær fráhneppt
og sviflétt og dillaði sér á losta-
fullan hátt I sjónlinunni milli
húsbóndastólsins og sjónvarps-
ins.
Skelfingarsvipur færöist yfir
andlit hans, þar sem hann sat i
stólnum, og hann skimaði i fáti i
kringum sig.
Hann spuröi hraðmæltur:
— Hvað? Vorum viö ekki búin
aö borga afnotagjöldin? Hvar er
kvittunin? Ætli séu komnir
dráttarvextir?
Hún hneppti blússunni aftur
upp i háls og gekk þungum
skrefum aö strauboröinu.
Við eigum eingöngu að keppa I
knattspyrnu við þjóðir frá
Afriku og Aslu. Það tryggir okk-
ur sigur.
<
<
■Q
i-i
O
’Þh

J Hafið þér sagt af yöur
blaðaþjónustunni, vegna
hins erfiða efnahags
ástands sem nú rfkir?
Ásgeir Dorínn
afieikveili
- eltlr aðelns 6 mín., með
slltið iiðband i ðkkia
Asgeir Sigurvinsson haitrafti af
léikvelli á Olympluleikvanginum
I Munchen I gærkvöldi — eftir aö-
eins 6 min., eftir a6 hafa lent i
samstuði viö einn leikmann
Karisruhe. Læknarsem skoöuöa
meiösl Asgeirs, töidu aÖ þaö hafi
slitnaö liöband i ökkla vinsiri fót-
ar og mun hann veröa frá keppni I
4 vikur.
Þaö var fariö meö Asgeir i nán-
ari læknisskoöun eftir leikinn og
mun þá koma frekar i ljós, hvaö
meiösl hans eru alvarleg.
Bayern vann öruggan sigur 4:1,
eftir aö staöan haföi veriö 1:1 I
leikhléi. Karl-Heinz Rumenigge
skoraöi fyrsta markiö, en siöan
kom Paul Breitner meö tvö mörk
og fjóröa markiö skoraöi Klaus
Augemthaler. —SOS
Þetta heitir vfst fuilkomin nákvæmni I fréttamennsku, eða hvað?