Þjóðviljinn - 12.12.1981, Blaðsíða 20

20 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 12 — 13. desember 1981
70 ára 12. desember
Ingimar Júlíusson
Bíldudal
1 dag, 12. desember, verður
einn af samborgurum okkar hér á
Bfldudal, Ingimar Júiiusson, sjö -
tugur.l tilefni þess langar mig til
að senda honum fáeinar linur,
með þökk fyrir langa og góða við-
kynningu.
Ingimar er borinn og barn-
fæddur hér á Bildudal, sonur
hjónanna Júliusar Nikulássonar
og Mariu Jónsdóttur. Ekki ætla
ég mér þá dul að rekja ættir hans
ensvomikið veitég þó, að móður-
amma hans var dóttir Margrétar
frá Steinanesi, systur Jóns
forseta.
Um það leyti, sem Ingimar var
að taka út þroska sinn, var sósia-
lisminnað nema land, jafnvei hér
á Vestfjörðum. Og ungur að árum
gekk hann honum á hönd. Þá var
verkalýðshreyfingin að skjóta
rótum um land allt. Og rétt tæp-
lega tvitugur að aldri var hann i
fararbroddi með þeim mönnum,
sem brutu isinn og stofnuðu
verkalýsðfélagið Vörn hér á
Bfldudal, og settist þá strax i
stjórn þess. Þar átti hann siðan
sæti við hlið föðurbróður sins,
Ingivaldar Nikulássonar, sem
manna mest bar hita og þunga af
fyrstu og erfiðustu árunum,
meðan félagiö var að festast i
sessi, undir forystu Ingivaldar.
En þegar forystu hans naut ekki
lengur, var Ingimar um árabil
einn styrkasti burðarásinn i for-
ystunni, ýmist sem stjórnar-
maður eða formaður félagsins.
Á þessum árum, kreppuár-
unum á fjórða áratugnum, var
það mikið og erfitt verk, að veita
slikum félagssamtökum, i af-
skekktu byggðarlagi forystu og
glæða samheldni og baráttukjark
sárafátæks verkafólks, sem bjó
viðsifelldan og linnulausan heila-
þvott vægast sagt mótsnúinna
afla og auk þess geigvænlega
skugga atvinnuleysisins.En þeim
mönnum, sem voru i forystu
féiagsins, tókst þetta. Aiiir þeir,
sem þá komu við sögu, eru nú
fallnir frá nema Ingimar, sem þá
var yngstur þeirrar forystu-
sveitar.
Ingimar vann hörðum höndum
sem verkamaður en honum var
ljóst, að blindur er bóklaus
maður. Á reyndar sjálfur gott
bókasafn. En trúr þeirri hugsjón
sinni gaf hann út um skeið blaðið
Bflddæling, sem hann vann einn
að lang mestu leyti, — þar sem
hann gerði skil málefnum liðandi
stundar i þorpinu. Var mikill
sjónarsviptir að þegar útkomu
blaðsins lauk. Einnig lagði hann
hönd á plóginn varðandi aðra
félagsstarfsemi, svo sem leiksýn-
ingar o.fl.
Segja má, að Ingimar hafi verið
veröugur fulltnli þeirra sjálf-
menntuðu alþýðumanna, sem
bera höfuð og herðar yfir sam-
tiðarmenn sina, veljast til forystu
og reyna að leiða fjöldann fram til
bættra menningarskilyrða, betra
mannlifs.
Ekki er það ætlunin aö fara að
skrifa hér langt mál. Veit enda,
að það væri afmælisbarninu litt
að skapi. En fyrir hlutdeild hans i
þvi að halda hér á lofti merki
frelsis, jafnréttis og bræðralags,
sendi ég honum minar persónu-
legu þakkir, ásamt hamingju-
óskum með sjötugsafmælið
honum til handa og konu hans,
Ösk Hallgrimsdóttur, sem alla tið
stóð æðrulaus við hlið hans i bar-
áttunni.
Halldór G. Jónsson.
Ósköp er nú gott að I veröldinni
skuli vera til fólk á borð við hann
Ingimar Júliusson á Bildudal,
sem nú verður sjötugur i dag.
Það fólk er salt jarðar.
Margur er nú um stundir veikur
að trúa á mannkynið — uppreisn
þess og lif. Þeim er gott að minn-
ast Ingimars og þeirra stéttar-
bræðra hans annarra sem best
hafa verið menntir. Þeirra dæmi
glæðir von, að þrátt fyrir allt
muni alþýðan um siðir dafna
frjáls. — Og ef ekki, þá var samt
til nokkurs lifað um stund undir
merkinu sem þeir reistu.
Ingimar Júliusson naut ekki
skólagöngu nema i lágmarki.
Hann hefur menntað sig sjálfur
og máske stundum sneitt hjá yfir-
vinnu eins og fræðimaðurinn
Ingivaldur Nikulásson, föður-
bróðir hans. En bækurnar hafa
verið hans hálfa lif, og fáir eru
þeir sem betur mega kallast að
sér i bókmenntum okkar þjóðar
heldur en verkamaðurinn Ingi-
mar á Bildudal.
Og auðvitað er maðurinn skáld,
þótt lítt hafi hann borist á i þeim
efnum. Fyrir rösklega tveimur
árum sendi hann þó frá sér kver
með tæplega 501jóðum frá siðustu
árum og var bókin gefin út hjá
Máli og menningu. Hver sá sem
flettir blöðum þessarar litlu
bókar sér af bragði að höfundur
hennar átti erindi á skáldabekk,
— og við hljótum að sakna hinna
óortu ljóða. 1 bók Ingimars er
ekki talað hárri raustu, ekki blás-
ið i lúðra. Þetta eru rimlaus
kvæði i ætt við nið lækjarins og
þær raddir, sem heyra má þegar
blær þýtur i stráum — :
Loksins höfum við mæst
leitarmenn
við lækinn á heiðinni
lengi höfðum við
numið nið hans
i fjarskanum...
Og siðar i sama ljóði segir:
....þótt við höldum okkur hafa
fundið áttir á ný
hér við lækinn
greinast slóöir viða
um auðnina
og þegar niðinn þrýtur
er von okkarsú
ef annað bregst
að villan leiði okkur I hring
að þessum stað
áður en náttar
svo við getum hafið leitina
aftur héðan
i dögun.
Þau koma okkur við þessi lág-
mæltu ljóð. Það er hollt að villast
að læknum hans Ingimars og
hefja þaðan nýja leit.
— Ingimar Júliusson gekk
ungur til liðs við verkalýðshreyf-
inguna. Hann var 19 ára þegar
Verkalýðsfélagið Vörn á Bildudal
var stofnað árið 1931 og var kos-
inn i fyrstu stjórnina. Siðan var
hann löngum i forystu fyrir félag-
inu og lengi formaður. A 50 ára
afmæli félagsins fyrr á þessu ári
var hann gerður að heiðurs-
félaga. Hér verður engin saga
rakin I stuttri afmæliskveðju, en
verkefni væri það fyrir ungan og
vakandi sagnfræðing að f jalla um
sögu verkafólksins á Bildudal sið-
ustu 100 árin. Þar segir margt af
þeim frændum, Ingivaldi og Ingi-
mar, af fræðimanni og af skáldi i
fylkingarbrjósti baráttunnar
fyrir rétti fátæks fólks.
Tvö blöð hafa verið gefin út á
Bfldudal svo mér sé kunnugt. Um
aldamótin siðustu stóð Þorsteinn
Erlingsson þar fyrir útgáfu á
blaðinu Arnfirðing, og um miðja
öldina gaf Ingimar um skeið út
blaðið Bilddæling.
Sá sem hér hripar orð á blað sá
Ingimar Júliusson fyrst fyrir 35
árum. Þá var hann helmingi
yngri en nú. Þetta var á fram-
boðsfundi i Súgandafirði i al-
þingiskosningunum 1946, en þá
var Ingimar frambjóðandi
Sósialistaflokksins i Vestur-Isa-
fjarðarsýslu. Þegar Ingimar hóf
mál sitt gengu fundarmenn
margir út, þvi þeir voru andvigir
öllum bolsévisma. Ég sat eftir
ásamt fáum öörum, þvi við
vorum samherjar. Ingimar var
einnig i kjöri fyrir Sósialista-
flokkinn og þá i Barðastrandar-
sýslu við alþingiskosningarnar
1953, en það voru siðustu kosn-
ingarnar, sem Sósialistaflokkurinn
bauð fram með sjálfstæðum
hætti.
Aldur sinn hefur Ingimar alið I
Arnarfirði, og þótt veröldin öll
hafi löngum verið honum hug-
leikin,þá standa rætur hans allar
þari molcLFrá Bildudal blasir við
Steinanesið þar sem Margrét
langamma hans bjó, prests-
dóttirin frá Rafnseyri og skrifaði
bréf til bróður sins i Kaupmanna-
höfn. Nú gleymist mörgum sómi
Islands, en til eru þeir sem enn
kynnu að gripa sverð og skjöld
þegar nokkuð liggur við.
Ingimar Júliusson hefur unnið
hörðum höndum um dagana við
margvisleg verkamannsstörf, oft
við smiðar og m.a. um skeið við
brúargerð á sumrum. Siðustu
árin hefur hann vigtað þann fisk
sem á land hefur borist á Bildudal
og gætt bókasafnsins.
Húsið hans stendur við höfnina.
Það er gamalt hús frá dögum
Péturs og Ásthildar. Þar bjuggu
ógiftir vinnumenn og búðarlokur i
upphafi aldar og var þá nefnt
Hrútakofinn. Það er gott hús.
Kona Ingimars er Ósk Hallgrims-
dóttir. Þau hafa lifað saman súrt
og sætt i svo sem hálfa öld og
Tromiö upp a.m.k. sjö börnum,
sem öll eru dugandi fólk. A sjö-
tugs afmæli Ingimars er óhætt að
óska þeim báðum til hamingju
með hvort annað.
Nú eru liðin rösk 28 ár siöan
undirritaður gisti fyrst hjá þeim
Ingimar og Ósk. Þá voru börnin
enn ung. Gáfulegum samræðum
um pólitik og menningu hef ég að
mestu gleymt, enda langt um
liðið, — en myndirnar á veggj-
unum, sem þá héngu uppi, man
ég enn. Það voru teikningar Ingi-
mars af sjö sofandi börnum. Það
voru fallegar myndir, mannlegar
og ógleymanlegar. Siðan hef ég
átt marga góða nótt og góða dag-
stund i þessu húsi, og fyrir utan
allt annað eru þar á boðstólum
betri kleinur en i öðrum húsum.
Nú eru börnin flogin burt, en i
sumar máluðu þau húsið hans
Ingimars fallega rautt. Það var
mjög við hæfi.
1 þetta rauða hús fylgja nú
skrifuðum orðum þakkir mlnar
fyrir góð kynni og farsældaróskir
ibúunum til handa.
Mér finnst að Ingimar eigi
a.m.k. eitt ljóð óort.
Kjartan Ólafsson
Félag
\v 7/ járniðnaðar-
\ / manna
Félagsfundur
verður haldinn mánudaginn 14. des. 1981
kl. 8.30 e.h. i Domus Medica v/Egilsgötu.
Dagskrá:
1. Félagsmál.
2. Önnur mál.
3. Um iðnþróunarverkefni Sambands
málm- og skipasmiða.
Framsögumenn: Ingólfur Sverrisson
verkefnisstjóri og Brynjar Haraldsson
tæknifræðingur.
Mætið vel og stundvislega.
Stjórn Félags járniðnaðarmanna
Hitaveita
Reykjavíkur
óskar ef tir að ráða tækniteiknara til starfa
nú þegar. Vélritunar- og enskukunnátta
æskileg.
Upplýsingar um starfið gefur öm Jens-
son, bækistöð Hitaveitu Reykjavikur að
Grensásvegi 1.
UTBOÐ
Landssmiðjan óskar eftir tilboðum i jarð-
vinnuframkvæmdir vegna nýbyggingar
sinnar að Skútuvogi 7 i Reykjavik.
Hér er um að ræða hreinsun á klöpp,
sprengingar og gröft fyrir undirstöðum og
lögnum.
Útboðsgögnin verða afhent á Vinnustof-
unni Klöpp hf. Laugavegi 26 frá þriðjudeg-
inum 15. desember gegn 200 kr. skila-
tryggingu.
Tilboð verða opnuð þriðjudaginn 22.
desember 1981, kl. 11.00 á Vinnustofunni
Klöpp hf.
VINNUSTOFAN KLÖPP HF

RIKISSPITALARNIR
lausar stödur
LANDSPÍTALI
HJÚKRUNARFRÆÐINGAR óskast á
Geðdeild Barnaspitala Hringsins við Dal-
braut.
Upplýsingar veitir hjúkrunarforstjóri
Kleppsspitalans i sima 38160.
Reykjavik, 13. desember 1981,
Rí KISSPÍ TALARNIR
T æknif ræðingur
Starf bæjartæknifræðings i Siglufirði er
laust til umsóknar. Laun skv. kjarasamn-
ingum starfsmannafélags Siglufjarðar-
kaupstaðar.
Umsóknum, er greini frá aldri, menntun
og fyrri störfum, skal skila til undirritaðs
eigi siðar en 1. janúar n.k.
Nánari upplýsingar veitir undirritaður
eða bæjarritari i sima 96-71700.
Bæjarstjóri