Þjóðviljinn - 03.04.1982, Blaðsíða 6

6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 3.— 4. aprll 1982.
Verkfræöingurinn Colin Herbert I Glasgow hefur teiknaö þessi framtiöarskip — allt aö þvl 120 þúsund lestir aö stærö og sem gætu náö
ailt aö 20 hnúta hraöa. Þau eru meö svokölluöum vængseglum og eru meö sérstökum útbúnaöi til aö minnka viönám sjávarins.
það
sem
koma
skal?
France II er stærsta seglskip sem nokkurn tlma hefur veriö smlöaö, rúmlega 8000 lest-
ir. Þaö haföi hjálparvélar. Fórst á Kyrrahafi 1922.
STÓRÞJÓÐIRNAR GERA TILRAUNIR MED SLÍK SKIP
Olíukreppan hefur gert
það að verkum að ýmsir
skipahönnuðir hafa á
síðari árum farið að velta
því æ meira fyrir sér að
nýta vindorkuna á ný til að
knýja áfram farmskip.
Vindurinn er orkulind sem
er öllum frjáls til afnota —
öfugt við oliuna — og alda-
gömul reynsla forfeðra
okkar af að flytja stóra
farma verðmæts varnings
yfir víðsjál heimshöfin á
seglskipum hlýtur að vekja
skipaeigendur til um-
hugsunar á síðustu og
verstu tímum. Stórþjóðirn-
ar eru þegar með tilraunir
i gangi i þessa átt, en f lest-
ir sérfræöingar álíta þó, að
enn sem komið er borgi sig
ekki að smíða seglskip.
Flestir skipakóngarnir eru full-
ir efasemda um aö nokkur fram-
tiö sé I þvi aö taka seglin aftur i,
notkun og eru tregir aö leggja fé i'
slik fyrirtæki. Þeir tala um
rómantik og fortiöarþrá. Sumir
þeirra eru þó til i aö taka vindork-
una meö i reikninginn þegar horft
er til framtiöarinnar og er þvi
töluverö tilraunastarfsemi i
gangi eins og áöur sagöi.
Sumariö 1980 hleypti japanska
skipafélagiö Nippon Kokan af
stokkunum tankskipi sem haföi
veriö breytt á þann veg aö á þaö
var settur nýtlskulegur segl-
búnaöur — eins konar fersegl —
til aö knýja þaö áfram. I Banda-
rikjunum er frægur prófessor viö
MIT og fyrrverandi forstjóri
skipasmiöastöövar aöalfor-
sprakki félagsins Windship
Development Corporation sem
beitir sér fyrir aö setja segl á stór
fragtskip til að minnka oliueyöslu
og i Bretlandi er einnig veriö aö
gera tilraunir meö hjálparsegl á
sllk skip.
Þekktasti seglskipaverk-
fræöingur nútimans er Wilhelm
Prolss. Hann og félagar hans i
, Hamborg i V-Þýskalandi teikn-
uöu áriö 1957 nýja tegund skips
sem þeir kölluöu Dynaship.
Skrokkur þess var léttur meö
öflugum siglutrjám sem þurftu
engin stög til aö halda þeim uppi.
Þetta haföi tvo kosti i för meö sér.
Loftmótstaöan minnkaöi og auö-
veldara var aö ferma skipiö.
Seglin voru földuö inn i siglurnar
meö vélaútbúnaöi sem stjórnaö
var úr brúnni.
Dynaship var ætlaö aö ganga
nær einvöröungu fyrir vindorku
þannig aö skrokkur þess og segl
voru enn betur hönnuö — sérstak-
lega til aö sigla gegn vindi — en
bestu seglskip fortiöarinnar.
Engu aö siöur var þaö búiö disel-
vél til aö drifa áfram rafeinda- og
vökvabúnaö seglanna og einnig
fyrir kranabúnaö til aö lesta og
losa. Einnig mátti gripa til henn-
ar til aö knýja skipiö áfram i
logni.
Sivalningar meö raufum
voru settir á tvö skip á 3.
áratug aldarinnar. Þeir
snúast og framleiöa þannig
orku fyrir skipiö.
Dynaship Wilhelms Prolss
haföi sérstaka gerö af fer-
seglum. Þau eru föiduö inn I
siglurnar meö vélarútbúnaöi
sem stjórnaö er frá brúnni.
Einnig er hjálparvél I skip-
inu og tengsl viö gervihnetti
til aö finna bestu siglingar-
leiöirnar.
Vindmylla á lóöréttum ásier
óháö vindátt og getur annaö-
hvort drifiö skipiö beint eöa
framleitt rafmagn fyrir
vélar þess. Þaö er samt taliö
mjög erfitt aö útfæra hug-
myndina svo að hún veröi
hagkvæm.
Bandarikjunum hefur notaö
svona seglabúnaö á strand-
ferðaskip. Þaö er mjög
auövelt aö eiga viö þessi segl
og þau gefa góöan árangur.
Gallinn er sá aö ekki er hægt
aö setja þau á stór skip.
Sumir telja að segl úr málm-
þynnum sé framtlðin. Þau
eru meö hefðbundnu sniöi og
ódýr I framleiöslu.
Flugdrekadrifin skip hafa
kosti. Seglin eru langt yfir
skipinu, þar sem vindar eru
sterkari og stööugri og þetta
er mjög ódýr aöferö.