Þjóðviljinn - 22.06.1983, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 22. júni 1983
DIOBVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýðshreyf-
ingar og þjóðfrelsis
Útgefandi: Útgáfufélag Pjóöviljans.
Framkvæmdastióri: Guörún Guðmundsdóttir.
Bitstjórar: Árni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan Ólafsson.
Umsjónarmaöur Sunnudagsblaös: Guöjón Friöriksson.
Augiýsingastjóri: Sigríöur H. Sigurbjörnsdóttir.
Afgreiðslustjóri: Baldur Jónasson.
Afgreiðsla: Bára Siguröardóttir, Kristín Pétursdóttir.
Blaðamenn: Auöur Styrkársdóttir, Álfheiöur Ingadóttir, Helgi Ólafsson,
Lúövík Geirsson, Magnús H. Gíslason, Ólafur Gíslason,
Óskar Guðmundsson, Sigurdór Sigurdórsson, Valþór Hlööversson.
íþróttafréttaritari: Víðir Sigurösson.
Utlit og hönnun: Helga Garöarsdóttir, Guðjón Sveinbjörnsson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Atli Arason.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar.
Auglýsingar: Áslaug Jóhannesdóttir, Ólafur Þ. Jónsson.
Skrifstofa: Guðrún Guövaröardóttir, Jóhannes Harðarson.
Símavarsla: Sigríöur Kristjánsdóttir, Sæunn Óladóttir.
Husmóðir: Bergljót Guðjónsdóttir.
Bilstjóri: Sigrún Báröardóttir.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Gunnar Sigurmundsson,
Ólafur Björnsson.
Pökkun; Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir
Útkgyrsla, afgreiðsla og augiýsingar:
Síöumúla 6, Reykjavík, sími 81333.
Umbrot og setning: Prent.
Prentun: Blaöaprent h.f.
Kjarajöfnun
eða kauprán
• í kosningabaráttunni á liðnu vori var það ein höfuðkenning
Framsóknarflokksins, að „vísitalan'1 væri helsti óvinur vinnandi
fólks á íslandi, og henni þyrfti umfram allt að koma fyrir kattarnef.
Saklausir kjósendur Framsóknarflokksins skyldu þetta tal fæstir á
þann veg, að þarna væri verið að boða mönnum 25-30% almenna
launalækkun eins og nú hefur komið á daginn.
• Fyrir kosningar létu talsmenn Framsóknarflokksins jafnan að
því liggja að „vísitöluna" þyrfti að taka úr sambandi vegna þess að
hún mældi fólki með háar tekjur fleiri krónur í verðbætur heldur
en lágtekjufólki, og þess vegna væri afnám „vísitölunnar“ rétt-
lætismál og til þess fallið að jafna lífskjörin.
• Þannig var með nokkrum árangri reynt að blekkja fólk fyrir
kosningar.
• Að loknum kosningum kom hins vegar í ljós með óyggjandi
hætti, að það var ekki jöfnun lífskjara af einu né neinu tagi, sem
vakti fyrir Framsóknarforingjunum með tali þeirra um vísitöluna,
heldur einhliða kauplækkun upp á 25-30%.
• í viðræðum þeim, sem fram fóru um stjórnarmyndun í vor, þá
lagði Alþýðubandalagið fram tillögur um með hvaða hætti mætti
takast að verja lífskjör láglaunafólksins í landinu og jafna byrðun-
um niður á þá, sem betur voru settir.
• í viðræðum við Framsóknarflokkinn lögðu fulltrúar Alþýðu-
bandalagsins m.a. fram skriflega tillögu um þak á verðbætur
launa, þannig að þeir sem hæst hafa launin fengju hlutfallslega
minni verðbætur en aðrir. Framsóknarflokkurinn hafnaði þessari
tillögu.
• Þá Iagði Alþýðubandalagið fram skriflega tillögu, sem m.a. fól í
sér, að lægst launaða fólkið fengi greiddar fullar verðbætur á sín
laun þann 1. júní sl., og allir aðrir fengju svo bara þessa sömu
krónutölu greidda í verðbætur, eins og láglaunafólkið. Þetta var
tillaga Alþýðubandalagsins skýr og afdráttarlaus. En Framsóknar-
foringjarnir, sem í kosningabaráttunni höfðu þóst ætla að jafna
lífskjörin með því að afnema vísitölukerfið, þeir vildu hvorki sjá né
heyra slíka tillögu. Þegar Steingrími Hermannssyni og félögum
hans hafði verið afhent þessi tillaga Alþýðubandalagsins þann 20.
maí sl., þá létu þeir sig hverfa, eins og kölski þegar honum var sýnd
biblían forðum. Þeir siitu á augabragði viðræðunum um hugsan-
lega vinstri stjórn, og hlupu beint yflr í herbúðir íhaldsins.
• Og þá þurfti ekki langan tíma til að semja og mynda stjórn, því
Sjálfstæðisflokkurinn var eins og Framsókn algerlega andvígur
því, að verðbótakerfinu væri á neinn hátt beitt til kjarajöfnunar,
því þær skitnu 200,- krónur á mánuði, sem slett var aukalega í fólk
með innan við kr. 10.000,- í mánaðarlaun, ná engu máli.
• Þegar Framsóknarforingjarnir bölsótuðust út í „vísitöluna“
fyrir kosningar, og þóttust ætla að jafna kjörin með afnámi henn-
ar, þá var það annað sem fyrir þeim vakti, eins og nú er komið á
daginn. Þegar á hólminn kom voru þeir hvorki til viðtals um
sérstaka skerðingu á verðbótagreiðslum til þeirra sem hæst hafa
launin, né heldur um það, að verðbætur yrðu greiddar í krónutölu,
og kjör hinna lægst launuðu þannig varin, þótt lækka yrði launin
hjá öðrum. Það er sérstök ástæða til þess að allir þeir, sem glæptust
til að kjósa Framsóknarflokkinn í síðustu kosningum, leggi sér
einmitt þetta á minnið til framtíðar.
• Það er nú komið í ljós svo ekki verður um villst, hvað leyndist á
bak við allt tal Framsóknarforingjanna um „niðurtalningu“ og
afnám „vísitölunnar“.
• Það sem fyrir þeim vakti var, að frá síðustu verðbótagreiðslu á
laun fyrir kosningar og til næstu áramóta, þá skyldi kaupið hjá
almennu launafólki aðeins hækka um 12.3% samtals í krónutölu,
en verðlagið um 60% á sama tíma. Það er þetta sem nú hefur verið
lögbundið af ríkisstjórninni samkvæmt tillögum Framsóknarfor-
ingjanna, og það án þess að nokkrar umtalsverðar ráðstafanir séu
gerðar til þess að vernda lægst launaða fólkið fyrir þessum
ósköpum.
• Framsóknarforingjana skorti hins vegar hreinskilni til þess að
segja mönnum fyrir kosningar hvað fyrir þeim vakti. Enda hætt við
að atkvæðin hefðu þá orðið eitthvað færri.
• Ritstjóri Tímans segir í forystugrein fyrir nokkrum dögum: „Á
síðustu árum hefur þjóðin lifað langt umfram þjóðartekjur". Vafa-
laust er það fólk finnanlegt í landinu, sem lifað hefur og sóað
verðmætum umfram það, sem okkar þjóðartekjur gáfu tilefni til.
Þetta fólk lætur ríkisstjórn Steingríms Hermannssonar hins vegar í
friði að mestu leyti og hyggsl reyndar auka möguleika þess til
auðsöfnunar á kostnað almennings. Og hvernig svo sem reiknim-
eistarar Framsóknarflokksins og ríkisstjórnarinnar setja dæmið
upp, þá geta þeir aldrei fengið útkomu sem sýnir, að kaup fólks
sem nú hefur 10 til 20 þúsund krónur í mánaðarlaun hafi verið að
setja þjóðarbúið á hausinn! Slíkar blekkingar eru engum sæmandi.
k.
klippt
Allt f lagi með erlend lán, segir iðnaðarráðherra eftir kosningar. Á
myndinni má sjá Júlíus Havsteen, sem smíðaður var hjá skipasmíða-
stöð Þorgeirs og Ellerts á Akranesi, en þeir fá heimild fyrir einu skipi í
viðbót í raðsmíðaverkefninu.
Við Albert
svíkjum engan
Það vakti athygli í kosninga-
baráttunni í vor, þegar Ólafur Jó-
hannesson mærði Albert Guð-
mundsson mjög í sjónvarpi og til-
kynnti alþjóð að þeir Albert
hefðu aldrei svikið neinn.
Ekki vitum við um Albert, en
hitt vitum við, að margur Fram-
sóknarmaðurinn hefur talið sig
svikinn af þeirri Natóglýju, sem
Ólafur hefur haft í augum, eink-
utn hin seinni árin.
En nú er Albert kominn í ráðu-
neyti, og þá skal manninn reyna.
„Erlendar skuldir aukist ekki“
segir í kosningastefnuskrá Sjálf-
stæðisflokksins fyrir síðustu
kosningar. Var þetta þó mjög
hófsamt orðalag miðað við þær
voðalegu lýsingar, sem dag eftir
dag mátti lesa á síðum Morgun-
blaðsins, um að við værum að
sökkva í fen erlendra skulda.
Á þessum grundvelli mætti
ætla, að frekari erlendar lántökur
væru bannorð hjá nýjum fjár-
málaráðherra. Fyrsta yfirlýsing
hans í þeim efnum vekur því at-
hygli. „Erlend lán koma alveg til
greina“, segir hann í sambandi
við vegaáætlun, en þar vill hann
ekki afla nauðsynlegra tekna. -
Við Albert svíkjum engan - sagði
Óli Jó. Skyldu ekki einhverjir
Sjálfstæðismenn vera vonsviknir
yfir lántökugleði fjármálaráð-
herrans.
Á hitt má svo einnig benda, að
það er hrein blekking hjá fjár-
málaráðherra þegar hann stillir
erlendum lántökum og skattlagn-
ingu til vegagerðar upp sem val-
kostum. Auðvitað þýða erlendu
lánin ekkert annað en að skatt-
lagningunni er frestað um sinn.
Lánin verða að greiðast seinna,
og þá af skattfé.
Sverrir vill líka
erlend lán
En það er ekki bara fjármála-
ráðherrann, sem allt í einu hefur
skipt um skoðun varðandi er-
lendar lántökur. Sverrir Her-
mannsson iðnaðarráðherra hefur
einnig gleymt því að í stefnuskrá
flokksins segir „erlendar skuldir
aukist ekki“. Hann ætlar að halda
áfram með hið góða raðsmíða-
verkefni Hjörleifs Guttorms-
sonar, sem tryggir skipasmíða-
stöðvunum verkefni. Um fjár-
mögnun segir iðnaðarráðherra í
viðtali við Morgunblaðið: „Hann
kvað rétt vera að sjóðir þessir
ættu við fjárþröng að búa og
auðvitað yrði að taka erlend lán
til fjármögnunar“. Man nú ein-
hver móðursýkistóninn í Mogg-
anum fyrir kosningar?
Æ, ég gleymdi þessu
En meðan fiskiskip eru á dag-
skrá og stækkun flotans. Nú eru
þrjú pólsk fiskiskip að bætast í
flota okkar á næstunni. Heimild-
in var veitt af þáverandi sjávarút-
vegsráðherra og núverandi for-
sætisráðherra, Steingrími Herm-
annssyni. Margir komu af fjöllum
þegar þetta fréttist, enda stærð
flotans viðkvæmt mál, en mest
hissa varð ráðherrann sjálfur.
Hann var „satt að segja eiginlega
búinn að gleyma þessu“. Væri nú
ekki rétt að einhver minnugur
Framsóknarmaður færi yfir
gjörðir Steingríms í ráðunéytum
undanfarin ár, þannig að við
þurfum ekki að eiga von á ein-
hverjum óvæntum uppákomum,
sem ráðherrann var „eiginlega
búinn að gleyma"?
Þú, kalviður klári
Steingrímur gleymir, en aðrir
frammarar rifja upp. Ingvar
Gíslason, sem ku vera fúll yfir
þátttöku flokks síns í ríkisstjórn,
samfara hvarfi eigin ráðherra-
dóms, ritar grein mikla íTímann í
gær um „styrk og stöðu Fram-
sóknarflokksins í 20 ár“ og hann
spyr: „Hvar er vaxtarbroddur-
inn?“ En fátt verður um svör hjá
fv. ráðherra þegar hann hefur
rennt fránum augum yfir kalviði
flokks síns. Grípum niður í játn-
ingasögu Ingvars: „Minnkandi
kjörfylgi flokksins getur því ekki
verið því að kenna að flokkurinn
hafí ekki haft áhrifastöðu í ríkis-
stjórn.“
„Því miður virðist vera gjá
milli Framsóknarfíokksins og
ýmissa félagslegra áhrifaafla og
kjósendahópa, sem nú fara
stækkandi og láta meira að sér
kveða en áður“ og ennfremur:
„Flokkurinn hefur æ ofan í æ
tekið á sig ábyrgð, sem hann gat
ekki risið undir...“ „Hér hljóta að
vera að verki félagsleg öfl,
þjóðfélagshreyfingar og lífsvið-
horf, sem ekki eru hliðholl Fram-
sóknarflokknum, eða Framsókn-
arflokkurinn ekki hliðhollur
þeim. Gildir einu hvort heldur er,
atkvæðamissirinn er samur við
sig.“
Kal í túni Framsóknar vekur ugg í
brjósti Ingvars Gíslasonar. En
hvar er vaxtarbroddurinn? Ekki
hjá Framsókn.
Um hvaða Ólaf
er talað?
En Ingvar hefur einnig á-
hyggjur af því að kalið í fylgistúni
Framsóknar leiði til mannfórna:
„Hætt er við að árgæskan í Fram-
sóknarflokknum ykist lítið við
það fremur en hjá Svíum forðum,
þegar þeir fóru að Ólafi konungi
Ingjaldssyní og fórnuðu til árs og
friðar.“
Auðvitað er hér verið að fjalla
um annan Ólaf. Þann Ólaf sem
ásamt Ingvari er fúll yfir núver-
andi stjórnarþátttöku Framsókn-
ar, en hefur sjálfur verið í farar-
broddi fyrir þeirri hrakför flokks-
ins til hægri, sem er hin raunveru-
lega skýring á fylgistapi Fram-
sóknar. Hin „félagslegu öfl“ sem
Ingvar spyr um eru nefnilega
vinstra fólkið, sem Framsókn
hefur svikið.
og skoriö
Frjálsir og óháðir
stjórnarsinnar
Morgunblaðið hefur aldrei get-
að fyrirgefið þeim Dagblaðs-
mönnum að þeir sýndu ríkis-
stjórn Gunnars Thoroddsen
sæmilegan velvilja framan af og
gerðust ekki flokksmálgagn
Sjálfstæðisflokksins fyrr en eftir
sameininguna. Þess vegna segja
þeir í leiðara: „Dagblaðið var enn
við lýði þegar ríkisstjórn Gunn-
ars Thoroddsen kom til sögunnar
í febrúar 1980 og tók blaðið þá
skýra afstöðu með stjórninni
meðal annars vegna niðurstöðu í
skoðanakönnun þess um álit al-
mennings á ríkisstjórninni". Ja,
ekki hafa þeir Moggamenn mikið
álit á siðferðisþreki skoðana-
bræðra sinn á DV. Og áfram
segir Mogginn „Eftir stjórnar-
skiptin er málum þannig háttað
að annar ritstjóra Dagblaðsins-
Vísis er ábyrgðarmaður ríkis-
stjórnar Steingríms Hermanns-
sonar. Stóð ritstjórinn að öllum
ákvörðunum þingflokks Sjálf-
stæðismanna í stjórnarmyndun-
arviðræðunum."
Það er semsé ekki einungis
svo, að ráðherrar og þingmenn
sem standa að ríkisstjórninni séu
ósáttir mjög, heldur eru flokks-
blöðin þrjú, sem að stjórninni
standa, DV, Morgunblaðið og
Tíminn, komin í hár saman.
Verður fróðlegt að fylgjast með
þegar virkilega fer að reyna á í
haust.
eng.