Þjóðviljinn - 03.01.1984, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN' Þriðjudagur 3. janúar 1984
PIOÐVIUINN
Málgagn sósfalisma, verkalýðs-
hreyfingar og þjóðfrelsis
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Framkvæmdastjóri: Guörún Guðmundsdóttir.
Rltstjórar: Árni Bergmann, Einar Karl Haraldsson.
Umsjónarmaður Sunnudagsblaðs: Guöjón Friðriksson.
Auglýsingastjóri: Sigríöur H. Sigurbjörnsdóttir.
Afgreiðslustjóri: Baldur Jónasson.
Afgreiðsla: Bára Siguröardóttir, Kristín Pétursdóttir.
Blaðamenn: Auður Styrkársdóttir, Álfheiður Ingadóttir, Helgi ólafsson, Lúðvík Geirsson,
Magnús H. Gíslason, ólafur Gíslason, óskar Guðmundsson, Sigurdór Sigurdórsson,
Valþór Hlöðversson.
íþróttafréttaritari: Víðir Sigurðsson.
Utlit og hönnun: Guðjón Sveinbjörnsson, Þröstur Haraldsson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Magnús Bergmann.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar.
Auglýsingar: Áslaug Jóhannesdóttir, Ólafur Þ. Jónsson.
Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Jóhannes Harðarson.
Símavarsla: Sigríður Kristjánsdóttir, Margrét Guðmundsdóttir.
Húsmóðir: Bergljót Guðjónsdóttir.
Bflstjóri: Ólöf Sigurðardóttir.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, ólafur Björnsson.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Útkeyrsia, afgreíðsla og auglýsingar:
Síðumúla 6, Reykjavík, sími 81333.
Umbrot og setning: Prent.
Prentun: Blaðaprent hf.
Ráðið gegn
atvinnuleysinu:
Að gera verkalýðs-
hreyfinguna sam-
seka?
Þegar sjónvarpið sýndi um áramótin yfirlit yfir helstu
innlenda atburði ársins 1983 var rifjað upp viðtal við
Steingrím Hermannsson forsætisráðherra sem tekið
var á fyrsta degi hinnar nýju stjórnar. Til að svara
ásökunum um hina miklu kjaraskerðingu, sem fólst í
bráðabirgðalögunum, greip forsætisráðherrann til þess
ráðs að benda á að örugg atvinna fyrir alla væri aðal-
stefnumál ríkisstjórnarinnar, þar eð „atvinnuleysið
væri stærsta kjaraskerðingin“ eins og Steingrímur
komst að orði. Kjaraskerðing bráðabirgðalaganna væri
réttlætanleg vegna þess að hún kæmi í veg fyrir hina
stóru kjaraskerðingu sem fælist í atvinnuleysi.
Hálfu ári síðar blasir við að kjaraskerðingin í sumar
veitti ekkert atvinnuöryggi. Viðvörunarorð forystu-
manna ASÍ og BSRB um að hún myndi skapa vítahring
atvinnuleysis og sívaxandi kjaraskerðingar hafa reynst
rétt. Spádómur forsætisráðherrans var hins vegar rang-
ur. Við áramótin hafa þúsundir heimila í landinu orðið
atvinnuleysinu að bráð. Næstu mánuði munu skrárnar
yfir hina atvinnulausu lengjast og lengjast. Meginrétt-
lætingin fyrir kjaraskerðingunni í sumar hefur reynst
alger blekking.
Áramótagreinar formanna Sjálfstæðisflokksins og
Framsóknarflokksins sýna að þeir gera sér grein fyrir
því að flokkar þeirra standa nú berskjaldaðir. Þeir hafa
skorið kaupmáttinn niður um fjórðung. Þeir hafa svipt
verkalýðshreyfinguna samningsrétti. Þeir hafa nú tekið
atvinnuna frá þúsundum landsmanna. Atvinnuleysið
afhjúpar gjaldþrot kjaraskerðingarstefnunnar sem var
hornsteinn stjórnarsamstarfsins. Formennirnir telja
greinilega nauðsynlegt að búa til fortjöld sem dylji þá
staðreynd að þeir standa nú stefnulausir á sviðinu.
Steingrímur Hermannsson og Þorsteinn Pálsson
boða báðir í áramótagreinum sínum að ráðið gegn
atvinnuleysinu skuli vera að skipa atvinnumálanefnd
þar sem verkalýðshreyfingin eigi fulltrúa. Slík nefnd á
síðan „að gera tillögur til úrbóta“ að sögn forsætisráð-
herra. Þorsteinn Pálsson tekur í sama streng og bætir
við að slík nefndarstörf kæmu launafólki meira að gagni
en launahækkanir. Ríkisstjórnin virðist því vera búin
að koma sér upp hernaðaráætlun þar sem störf fulltrúa
verkalýðshreyfingarinnar í atvinnumálanefnd eigi bæði
að koma í stað launahækkana og þjóna þeim tilgangi að
frýja ráðherrana ábyrgð á atvinnuleysinu. Sökinni yrði
komið yfir á atvinnumálanefndina. Hún eigi að leysa
vandann. Haldi atvinnuleysið áfram sé það atvinnu-
málanefndinni og þar með fulltrúum verkalýðshreyf-
ingarinnar að kenna.
I umræðum um þátttöku verkalýðshreyfingarinnar í
slíkri atvinnumálanefnd er gjarnan vísað til þess sem
kallað er „fordæmið frá atvinnuleysisárunum á árat-
ugnum 1960-1970“. Nefndirnar sem þá störfuðu með
þátttöku verkalýðshreyfingarinnar voru annars eðlis.
Þáverandi ríkisstjórn hafði ákveðið að veita verulegu
fjármagni til atvinnuuppbyggingar í einstökum lands-
hlutum. Verkalýðshreyfingunni var boðin aðild að því
að ákveða hvernig þessu fjármagni yrði ráðstafað. Full-
trúar launafólks fengu strax í upphafi vald yfir atvinnu-
fjármagninu.
Nú er ekkert slíkt á döfinni. Ríkisstjórnin ætlar ekki
að veita nýrri atvinnumálanefnd neitt vald. Hún á bara
að veita ráðherrunum fjarvistarsönnun frá eigin úr-
ræðaleysi. - ór.
klippt
petta
verður
fyrirmyiular WMJMsK
? 1 m varplueiw
Styrmir og Matthías meðan allt lék í lyndi. Á landsfundi Sjáifstæðisflokksins. (Ijósm. eik).
Morgunblaðsunginn
í frægri grein sem Styrmir
Gunnarsson skrifaði fyrir lands-
fund Sjálfstæðisflokksins í haust,
kvað ritstjórinn Morgunblaðið
og Sjálfstæðisflokkinn standa á
tímamótum. Morgunblaðið ætl-
aði sér að vera óháð flokknum,
næsti formaður Sjálfstæðis-
flokksins yrði blaðafulltrúi og
Styrmir gaf fyllilega í skyn að for-
maðurinn gæti ekki vænst
neinnar flokkslegrar fyrirgreiðslu
frá Morgunblaðinu.
Fljótlega kom í ljós, að þessar
væntingar Styrmis, um að Morg-
unblaðið myndi öðlast sjálfstæð-
ari tilveru óháð Sjálfstæðis-
flokknum, voru ekki annað en
óskhyggja blaðamannsins, sem
varð dæmd til að láta í minni pok-
ann fyrir pólitískum hagsmunum
Sj álfstæðisflokksins.
Svo virðist sem hænsnabús-
sjónarmið Matthíasar Johannes-
sen hafi orðið ofan á, en hann
hefur einsog kunnugt er kallað
Þorstein Pálsson Morgunblaðs-
unga. Allavega hefur Þorsteinn
frá formannskjörinu verið einsog
púta á priki í Mogganum og gagg-
að reglubundið í það blað einsog
forverar hans.
Endanleg staðfesting
Nei, greinilegt er að Morgun-
blaðinu hefur ekki tekist að rífa
sig úr viðjum flokksbandanna,
máske aldrei staðið til.
Um áramótin kom svo
Formannsgreinin í Morgunblað-
inu einsog endranær um áramót.
Sú birting var hin endanlega
staðfesting þess, að sambandi
Morgunblaðsins og Sjálfstæðis-
flokksins hefur ekki verið að
neinu leyti slitið, Stýrmir hefur
orðið undir en Matthías
Johannessen ofan á. Og einsog
segir í kvæðinu; eina breytingin
er sú að Geir Hallgrímsson heitir
nú Þorsteinn Pálsson.
Kekkjóttur
hafragrautur
Þorsteinn Pálsson gerir sér vel
grein fyrir nauðsyn þess að vera í
ylnum undir verndarvæng skálds-
ins í ritstjórasæti Morgunblaðs-
ins. Enda byrjar hann grein sína á
tilvitnun í „Nýliðann á heiðurs-
launabekknum“, þó vér aðrir að-
dáendur skáldsins teljum að Þor-
steinn hafi ekki getað verið
seinheppnari í tilvísun. Þorsteinn
leggur nefnilega út af eftirfarandi
línum Matthíasar:
„að við séum ekki lengur
kekkirnir í ofsöltum hafragraut
þjóðfélagsveislunnar“
Síðan fimbulfambar formaður-
inn með þessa líkingu og segir
kekkina vera „fjárfestingarmis-
tök“. Ofseltan í grautnum er „óð-
averðbólgan" og þannig áfram.
En það má með sanni segja að
Þorsteinn Pálsson og flokkurinn
hans hafi matreitt kekkjóttan
graut ofan í landsmenn.
Landsmönnum
hótað
Öll er þessi grein Þorsteins hin
skrýtnasta; einsog kekkjóttur
grautur. Ekki væri hann formað-
ur flokks atvinnurekenda ef hann
kynni ekki að láta skfna í tenn-
urnar. Þannig segir formaður
sem er orðinn meiri stjórnarsinni
en ráðherrarnir í ríkisstjórninni:
,JMöguleikar tQ launabreytinga
ráðast aflauna- og gengisforsend-
um fjárlaganna. Verði farið út
fyrir þau mörk hlýtur pólitískt
upplausnarástand að sigla í kjöl-
farið. Sjálfstæðisflokkurinn get-
ur að minnsta kosti ekki beygt sig
undir það, að aðilar vinnumark-
aðarins brjóti stjórnarstefnuna á
bak aftur“. Hvað er maðurinn að
segja? í fyrsta lagi að kaup sé
ekki samningsatriði aðila vinnu-
markaðarins heldur sé ákvarðað í
fjárlögum ríkisstjórnarinnar! í
öðru lagi, að ef aðilar vinnumark-
aðarins semji um kaup og kjör á
einhvern mannsæmandi hátt, þá
sé Sjálfstæðisflokknum og hans
hátign Þorsteini Pálssyni að
mæta!
Og hverju er svo Þorsteinn
Pálsson að hóta landsmönnum ef
samið er um mannsæmandi kaup
og kjör?
Nei, ekki gat formaður Sjálf-
stæðisflokksins látið sér nægja að
bjóða lesendum Morgunblaðsins
uppá kekkjóttan hafragraut,
heldur þurfti hann endilega að
vera viðbrenndur líka!
Þjóðviljinn telur hins vegar að
Styrmir hafi haft rétt fyrir sér
þegar hann kvað um nauðsyn
þess að Sjálfstæðisflokkurinn
haslaði sér völl fyrir utan Morg-
unblaðið. En engu að síður er
greinilegt að sjónarmið Matthías-
ar Johannessen og flokkseig-
endafélagsins hafa orðið ofan á í
þessu efni; kekkjóttur hafra-
grautur!
-óg
Tryggja friðinn
með ofstœki
Merkilegt var að heyra ára-
mótaávarp forsætisráðherra og
lesa áramótagrein hans í Tíman-
um, þarsem hann hefur höndlað
og framkvæmt þvert á það sem
hann sagði um áramótin.
Verstar voru þessar mótsagnir
í mikilvægasta málaflokknum,
nefnilega friðarmálunum. Stein-
grímur sagði að ísland skipaði sér
á bekk með friðelskandi þjóðum
sem vildu afvopnun o.s.frv. Hér
talaði forsætisráðherra ríkis-
stjórnar sem hefur á alþjóðavett-
vangi skipað sér á bekk með þeim
ofstækisfýllstu, fulltrúi ríkis-
stjórnar sem ein af átta sat hjá í
atkvæðagreiðslu um stöðvun
framleiðslu kjarnorkuvopna.
„Okkur ber skylda til að leggja
okkar af mörkum til að vel megi
fara“, skrifaði forsætisráðherra í
Tímann, þarsem hann fjallaði um
tortímingahættuna sem vofir yfir
mannkyni.
Ég fordæmdi ekki innrásina á
Grenada, sagði utanríkisráð-
herra Steingríms stoltur á lands-
fundi Sjálfstæðisflokksins sl.
haust og undirlægjuháttur og
eymingjadómur ríkisstjórnar
hefur trúlega aldrei verið átakan-
legri hér á landi og einmitt með
núverandi ríkisstjórn. Og er sam-
anburðurinn þó ekki alltaf sem
fallegastur. En það er umhugsun-
arefni hve Steingrími reynist auð-
velt að segja eitt en framkvæma
annað.
Hitt var og eftirtektarvert, að
Þórarinn Þórarinsson sá ástæðu
til þess að fjalla um sjálfstæðis-
baráttuna á gamlársdag í leibára
méð þeim hætti að meiaðsegja
Framsóknarráðherrunum ætti að
vera ljóst að núverandi utanríkis-
tefna býður hættujn heim. Meira
um það síðar. _ óg.