Þjóðviljinn - 04.02.1984, Qupperneq 9

‘^W&WAWffA'i'iMWWMWAWNMWMWAW^WiWVWi I
vefnaðarvörúversfun
í porti JL — hússins
Verið velkomin
TAU OG TÖLUR ((
JL-portinu i irinjibraut 121 Reykjavík Sími 23675
JiW'i'AViWi'iWiViS'iViWiVi'iVi'iSVi'.'iWi'iVAViWiVi'iVAVAWiVi'iViViViWi'AViViViVi'íVi'iViViV
SNJÓMOKSTUR
Fyrirtækir einstaklingar
.... ’.O
° Höfum til leigu vel útbúnar gröfur til snjómoksturs, o
% einnig vörubíla ef fjarlægja þarf snjó eða annað. ó

KRAFTVERK HF.
SÍMI 42763.
4.-5. febrúar 1984 ÞJÖÐVILJÍNN - SÍÐA 9
Ég tefli til
þess að vinna
segir Pia Cramling, alþjóðlegur meistari í skák, sem
nú tekur þátt í alþjóðaskákmóti Búnaðarbankans.
Það er keppnisandinn
og möguleikinn á vinningi
sem gerir skákina svo
heillandi, segir Pia Cramling
frá Svíþjóð, alþjóðlegur
meistari og stiga-,
hæst allra
kvenna í heiminum í dag.
Ljósm. eik.
Hún er smávaxin og fíngerð,
og í framkomu virkar hún
bæði hlédræg og viðkvæm
eins og brothætt gler. Þegar
við tókum hana tali kom hins
vegar f ram glampi í augun-
um sem gaf til kynna stál-
harðan vilja og einbeitni: Pia
Cramling, tvítugur alþjóð-
legur meistari í skák, sem
borið hefur sigurorð af mörg-
um stórmeistaranum og var
efst á alþjóðlegu skákmóti
Búnaðarbankans nú ívik-
unni eftir að hafa sigrað
bandaríska stórmeistarann
Shamkovic og íslenska al-
þjóðlega meistarann Jón L.
Árnason.
Það var bróðir minn Dan, sem
I leiddi mig inn í skáklistina fyrir 10
J árum, segir Pia Cramling.
Hann er fjórum árum eldri en ég.
1 Hann er líka alþjóðlegur meistari
og betri skákmaður en ég, en hann
j teflir ekki mikið nú orðið eftir að
hann fór að vinna. Við búum sam-
an og ræðum oft um skák saman,
j en annars er ég að mestu sjálf-
menntuð eins og flestir og hef
aldrei gengið á neinn skákskóla.
Allt frá því að ég var smábarn
hefur það verið mitt líf og yndi að
keppa og helst sigra. Hvers konar
keppnisspil voru mitt líf og yndi, og
skákin hefur veitt mér mikið, það
er keppnisandinn og möguleikinn á
því að vinna sem gerir skákina að
heillandi íþrótt. Skákin er stór hluti
í lífi mínu og ég held að það sé erfitt
að hætta þegar maður er einu sinni
byrjaður. Ég held að það gildi fyrir
flesta.
Þarf ekki mikinn fræðilcgan
undirbúning og þekkingu til þess að
ná jafn langt og þú hefur gert?
Jú, sjálfsagt, en fræðilega þekk-
ingin er satt að segja ennþá mín
veika hlið. Ég byggi meira á
reynslu en fræðimennsku í mínu
tafli, og ég er stöðugt að tefla og
hugsa um skák.
Ert þú ekki ennþá í námi?
Ég hef lítilsháttar lagt stund á
rússneskunám í háskólanum, en
skákin tekur nú mestan tíma minn.
Hefur þú hugsað þér að verða
atvinnuskákmaður?
Ég veit það ekki ennþá. Mig
langar til að tefla mikið, en ég verð
að standa mig betur til þess að geta
lifað af skákinni. Skákin gefur ekki
mikla peninga í Svíþjóð.
Stundum er sagt að sálfræðin
skipti ekki minna máli en kunnátta
í skák, þegar sest er að keppnis-
borði. Krefst keppni eins og þessi
ekki sálræns undirbúnings?
Ég veit það ekki, ég held að hún
krefjist fyrst og fremst þjálfunar.
Ég hef aldrei teflt á móti, sem er
jafn sterkt og þetta mót Búnaðar-
bankans, og því fylgir vissulega
nokkur taugaspenna. Hins vegar
virkar það líka róandi á taugarnar
að hafa sterkan andstæðing, því þá
hefur maður engu að tapa en allt að
vinna.
Þú segir að þetta sé sterkasta
skákmót sem þú hefur teflt á. Engu
að síður hef ég frétt að þú sért stiga-
hæst allra kvenna í heiminum sam-
kvæmt ELO-skala. Þýðir það ekki
að þú hafir teflt við marga sterka
skákmenn með góðum árangri?
Jú, en þetta skýrist fyrst og
fremst af því að margar konur tefla
mest við aðrar konur sem ekki eru
stigaháar, og því fá þær aldrei mörg
stig. Ég tefli hins vegar nær ein-
göngu á venjulegum mótum, og
það gerir mér auðveldara fyrir að
ná í ELO-stig. Kvennaskákmót eru
fátíð í Svíþjóð, og mér finnst að
skákin ætti ekki að vera kyngreind.
Konur ættu að taka þátt í venju-
legum skákmótum til jafns við
karlmenn.
Tefla konur öðruvísi en karlar?
Því er erfitt að svara, ég hef í
rauninni aldrei velt þessu fyrir mér.
En ég held að ég tefli oft betur
þegar ég tefli við karlmenn. Það
verður mér hvatning til að sýna að
ég standi þeim jafnfætis.
Er eitthvað í skáklistinni sem
gerir hana eiginlegri fyrir karl-
menn en konur?
Nei, það held ég ekki. Því er
stundum haldið fram að karlmenn
hugsi af meiri rökvísi en konur, en
það held ég að sé ekki rétt. Hins
vegar eru strákar aldir upp í meiri
keppnisanda frá bernsku, heldur
en stúlkur. Það kann að vera skýr-
ingin á því að karlmenn eru oft
sterkari keppnismenn. í Svíþjóð
eru tiltölulega fáir sem kunna
eitthvað fyrir sér í skák, og mun
færri konur en karlar leggja
skákina fyrir sig.
Krefst það ekki mikillar líkam-
legrar og andlegrar áreynslu að
taka þátt í móti eins og þessu?
Jú, það er erfitt að taka þátt í
mótum. Ég er vön að taka þátt í
mótum með 9 umferðum, en 11
umferða mót er nokkuð mikið fyrir
mig. Það er þó bót í máli að við
höfum nokkuð margá frídaga hér.
Hefur þú einhverja aðstoð hér á
mótinu?
Nei, hér er ég ein. Það er of dýrt
að hafa aðstoðarmann. Það er bara
þegar ég tefli fyrir hönd Svíþjóðar
eins og á Évrópumeistaramóti
ungra skákmanna, sem haldið var í
Noregi í fyrra, þá var mér gefinn
kostur á aðstoðarmanni og bróðir
minn kom með. Annars er ég oftast
ein þegar ég tefli erlendis.
Hver heldur þú að verði erfiðasti
andstæðingur þinn hér á þes'su
móti?
Ó, þeir eru allir erfiðir. Ég get
varla gert upp á milli þeirra og ég er
smeyk við þá alla.
Hefur þú teflt við einhvern
þeirra áður?
Já, ég hef teflt við Jóhann Hjart-
arson, en hann er víst sá eini.
Hver er sterkasti skákmaðurinn
sem þú hefur sigrað í keppni?
Það er erfitt að segja... ætli það
sé ekki Lasse Carlsson, segir Pia
Cramling eftir langa umhugsun. -
En það var fyrir löngu síðan. Ég
hef náð jafntefli við kappa eins og
Korstnoj, Hort og Keene, en það
er kannski ekki svo erfitt að ná
jafntefli, því þeir geta jú ekki alltaf
unnið. Annars er erfitt að tala um
styrkleika í þessu sambandi, því
skákstíll manna hentar andstæð-
ingnum misjafnlega vel og því er
styrkleikinn meðal annars háður
andstæðingnum.
Þú talar um skákstfl, hvernig
skákstíl hefur þú sjálf?
Þegar ég var yngri, þá tefldi ég
mest eftir tilfinningunni, byggði
upp stöðu og tefldi svo fyrir ánægj-
una. Nú tefli ég eins konar bland-
aðan stíl sem er betur úthugsaður.
Hvar ertu sterkust, í byrjunum,
miðtafli eða endatafli?
Allir þessir þættir eru mikilvæg-
ir, og byrji maður illa lendir maður
alltaf í erfiðleikum í lokin. Ég þarf
að leggja meiri áherslu á fræðilegt
nám, en mér finnst miðtaflið og
endataflið vera skemmtilegra, því
þá reynir meira á mann sjálfan á
meðan byrjanirnar byggja meira á
fræðilegri kunnáttu.
Hvernig þjálfar þú þig á milli
þess sem þú tekur þátt í mótum?
Ég sit heima yfir skákum og
skákdæmum og velti þeim fyrir
mér frá öllum hliðum. Svo ræði ég
við Dan bróður minn um skák. Ég
held að það sé eins í Svíþjóð og
víðast annars staðar, menn verða
að þjálfa sig upp á eigin spýtur.
Er mikið um að vera í skákinni í
Svíþjóð?
Nei, mér finnst skákinni yfirleitt
ekki vera gert hátt undir höfði í
Svíþjóð, og til hennar er veitt frek-
ar litlum peningum. Það eru haldin
„Grand Prix“ keppnismót fyrir
unglinga undir 18 ára aldri, en
stærri skákmót fyrir fullorðna
keppendur eru afar fátíð, nema þá
helgarskákmót. í skólanum er boð-
ið upp á skákkennslu í frístunda-
starfi nemenda eftir skólatímann,
og veita sveitarfélögin nokkra fjár-
muni til taflkennslunnar. Ég hef
kennt nokkuð á slfkum námskeið-
um. Hér er veitt meira af peningum
til skákíþróttarinnar og hún fær
einnig mun meiri umfjöllun í fjöl-
miðlum. Ég held að þeir Ulf And-
erson og Lars Carlsson séu þeir
einu.sem fá stuðning frá sænska
ríkinu. Aðrir skákmenn í Svíþjóð
verða að bjarga sér sjálfir.
Hefur þú teflt við Ulf Anderson?
Nei, Anderson vill bara tefla á
sterkum skákmótum og við höfum
engin slík mót í Svíþjóð. Hann tefl-
ir því nær eingöngu erlendis, og ég
held til dæmis að enginn í sænska
landsliðinu hafi nokkurn tímann
teflt við hann.
Átt þú ekki stutt í það að komast í
sænska landsliðið?
Nei, mig vantar talsvert upp á
það. Það eru góðir skákmenn í
sænska landsliðinu.
En stefnir þú ekki að því að kom-
ast í landsiiðið?
Jú vissulega væri það skemmti-
legt... Það væri hreint út sagt stór-
kostlegt að komast í landsliðið,
segir Pia og bros færist yfir andlitið.
- En þá verð ég líka að bæta mig
talsvert.
Hvað tekur við hjá þér eftir að
þessu móti lýkur?
Þá verð ég með í alþjóðlegu móti
Taflfélags Reykjavíkur sem byrjar
í næsta mánuði.
Hverjum spáir þú sigri í Búnað-
arbankamótinu?
Það er ómögulegt að segja fyrir
um það, en Helgi Olafsson er einn
þeirra sem koma til greina.
Átt þú ekki möguleika?
Það vil ég ekkert segja um. Ég;
læt mér nægja að hugsa um hvern j
dag fyrir sig. i
Þegar við kvöddum Piu Cram-
ling var hún að búa sig undir að
mæta Jóhanni Hjartarsyni í annað
sinn við taflborðið. Það mátti sjá
það á svipnum að hún var staðráðin
í að gera sitt besta og sýna karla-
veldinu á þessu alþjóðlega skák-
móti í tvo heimana.
ólg.