Þjóðviljinn - 18.02.1984, Síða 20

20 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Helgin 17. - 18. febrúar 1984
bæjarrött
Okkur kerlingunum
er ekki fisjað saman
„Æ, mikið er ég fegin að bless-
uð sólin skuli vera farin að hækka
á lofti. Þessi vetur er hreint bara
alveg að drepa mig“, sagði kerl-
ing við aðra kerlingu í fiskbúðinni
um daginn. „O, minnstu ekki á
það“, svaraði hin. Ég tók undir í
huga nu'num og hugsaði jafn-
framt með mér: Svona mikil kerl-
ing er ég þá orðinn. Snjór og
dimmviðri eru farin að angra mig
og ég stend mig að því að hlakka
óstjórnlega til vors - hvernig svo
sem það nú verður. Ekki lét ég
svona meðan ég var ungur og allt
lék í lyndi. Heimurinn er hverf-
ull.
Annars er ég þeirrar skoðunar
að íslendingar séu meiri dýrk-
endur sólarinnar en annarra
guða. Sólin hefur verið lífgjafi
alls í þeirra augum og ígildi sjálfs
Guðs. Sjáið nú bara hvernig
skáldin hafa látið um aldir:
„Blessuð sólin elskar allt“ -
„hvað er betra en sólarsýn?" -
„Það er engin þörf að kvarta þeg-
ar blessuð sólin skín“ og svo
mætti lengi telja. Þetta er svo sem
ekkert skrýtið á þessu kaldahryss-
ingslandi þó að sóldýrkun sam-
ræmist kannski ekki strangasta
trúarskilningi kirkjunnar. En
kristin trú er líka upprunnin í
heitu miðjarðarhafslandi þar sem
sólin er helvíti.
Ég fann fyrst fyrir alvöru þenn-
an djúpa fögnuð og frelsun
andans, sem fylgir sólarkomunni,
þegar ég bjó á ísafirði. Þar er
skammdegið svartara en víðast
hvar annars staðar vegna gríðar-
stórra fjalla sem umlykja
kaupstaðinn. Það er fyrst 23. jan-
úar að sólin skríður yfir fjallsegg-
ina á Eyrarfjalli, ef ekki er
skýjað, og þá er hátíð í bænum,
drukkið sólarkaffi. Ein gatan þar
heitir Sólgata og er kaffið drukk-
ið þegar sólargeislarnir eiga
möguleika á að baða hana.
Annars hefur sólin ekki látið
svo lítið að sýna sig að ráði hér í
henni Reykjavíkinni það sem af
er árinu. Og enn eru firnastór
snjófjöll hér og hvar þó að elsku-
legt regn hafi miskunnað sig yfir
okkur gamlingjana og hreinsað
ókjör burtu af þessum hvíta óvini
okkar - og bílanna.
En það er orðið bjartara yfir og
léttara um hjartarætur - okkar
kerlinganna.
Á þriðjudagskvöld var svo
mikil asahláka að það byrjaði að
flæða inn í vaskahúsið hjá mér -
og vatnið var svo gruggugt að það
stíflaði öll niðurföll. Ég var einn
heima með tvö börn, 8 ára og 5
ára, því að konan var úti að
vinna. Sem betur fór átti ég leið í
vaskahúsið eins og sönn húsmóð-
ir snemma kvölds og uppgötvaði
hvað var á seyði. Og þá var nú
handagangur í öskjunni. Ég
skipaði börnunum í allar áttir,
fjasaði einhver ósköp, greip kúst
og óð út í flóðið til að finna niður-
fallið. Það tókst og vatnsskaða
var afstýrt.
Okkur kerlingunum er ekki
fisjað saman.
-Guðjón
Veistu...
að Öræfajökull hefur gosið
tvisvar síðan land byggðist?
Seinna skiptið var árið 1727,
og fórust þá þrjár manneskj-
ur, 160 hross og 600 fjár.
að árið 1856 er talið að 330 þús-
und lundar hafi verið drepnir í
Vestmannaeyjum? Tveimur
árum síðar voru flutt um
26.700 pund af fiðri frá Vest-
mannaeyjum til útlanda fyrir
utan það sem selt var innan-
lands.
að byrjað var að útvarpa á Is-
landi árið 1926 og voru það
einkáaðilar sem fengu þá sér-
leyfi til útvarpsrekstrar? Það
var svo ekki fyrr en 1930 að
ríkisútvarpið tók til starfa.
að Veðurstofan var sett á lagg-
irnar árið 1926?
að fyrsta íslenska konan sem
varð doktor var Björg Þor-
láksdóttir Blöndal? Hún
varði doktorsritgerð sína í líf-
eðlisfræði við Parísarháskóla.
að árið 1924 var Stefán skáld frá
Hvítadal sleginn til riddara
Krists eða „biskupaður" í ka-
þólsku kirkjunni í Landa-
koti? Guðfaðir Stefáns við
þessa athöfn var Halldór Kilj-
an Laxness.
að fyrsta konan sem kjörin var á
þing hér á landi var Ingibjörg
H. Bjarnason, forstöðukona
Kvennaskólans í Reykjavík?
Það var árið 1923.
að fyrsta flugslys á íslandi varð
árið 1920? Þá náði flugvél
Flugfélags fslands sér ekki á
loft þar sem hún var að hefja
sig til flugs í Vatnsmýrinni og
urðu tvö börn fyrir henni.
Annað lést, en hitt slasaðist
mikið.
að ekki eru mörg dæmi um
fjöldamorðingja á íslandi?
Éinn var þó Björn Pétursson
bóndi á Öxl í Breiðuvík (Axl-
ar-Björn). Hann var tekinn af
lífi 1596, en þá höfðu verið
sönnuð á hann níu manns-
morð. Gróf hann Iíkin í
heygarði sínum eða fjósi.
að býíin á Hvallátrum í Rauðas-
andshreppi í V-Barðastrand-
arsýslu eru vestasta byggð í
Evrópu?
sunnudagskrossgátan
nr.411
1 Z 3 22 v- S % 7 2 9 22 10 II IZ 52
13 )M // JZ 9 22 // 15' M? 9 22 /7 3 i8
l<í /7 22 20 /3 // ‘1 s? (p 2/ /7 /7 Zo 9
II J3 /6 /iT 22 8 JS J? /7 JS 22 J6J )<e
IZ S2 II 12 9 /7 /7 J6~ 22 55 9 12 2! 13 ' y s 22
22 22> V 21? 15/ 2/ J(o 2J é> 22 /S' 13 2S isr
Zsr 17 JS 6? 2? b Zl Z /5~ /3 22 (o 15' /?
ZQ> 2¥ z? lj 9 53 21 J3 JZ V 2b ii JS 13 ' y 22
22 2? 2$ JSr 22 2á> 2 'V' 2/ jsr 2/ 2 JZ 22 9 /7
29 í Jhl J2 12 /T /3 22 55 /7 (o 22 7 /S' Jé? 9
6 V Jí' 9 2¥ 22 (? /7 /3 8 22 J(p
\)3 9 U )/ J£T 22 2<Z 2/ )3 V /2 ú
(> 1 2 2T i2 /3 2Q> u V 3o /3 15 9 22 ji 2á>
| AÁBD ÐEÉ FGHlfjKLMNOÓPRSTUÚVXYÝÞÆÖ
Setjið rétta stafi í reitina hér fyrir neðan. Þeir mynda þá karl-
mannsnafn. Sendið þetta nafn sem lausn á krossgátunni til Þjóðvilj-
ans, Síðumúla 6, Reykjavík, merkt: „Krossgáta nr. 411“. Skila-
frestur er þrjár vikur. Verðlaunin verða send til vinningshafa.
1 /7 /3 5 1S /7 29 2J /3

Stafirnir mynda íslensk orð eða mjög kunnugleg erlend heiti
hvort sem lesið er lá- eða lóðrétt.
Hver stafur hefur sitt númer og galdurinn við lausn gátunnar er
sá að finna staflykilinn. Eitt orð er gefið og á það að vera næg hjálp
því með því eru gefnir stafir í allmörgum orðum. Það eru því
eðlilegustu vinnubrögðin að setja þessa stafi hvern í sinn reit eftir
því sem tölurnar segja til um. Einnig er rétt að taka fram, að í
þessari krossgátu er gerður skýr greinarmunur á grönnum sér-
hljóða og breiðum t.d. getur a aldrei komið í stað á og öfugt.
Verð-
launin
Verðlaun fyrir krossgátu nr.
408 hlaut Ársæll Valdimarsson,
Espigrund 15, 300 Akranesi. Þau
eru bókin Heimsstyrjaldarárin á
íslandi 1939-1945. Lausnarorðið
var Þorbjörn.
Verðlaunin að þessu sinni er
Myndabók Fjölva um Rokk.