Þjóðviljinn - 15.01.1985, Blaðsíða 8

HEIMURINN
Villo Siguröson sem krot á húsvegg samkvæmt forskrift menningarborgar-
stjórans.
Myndinaf
róttæka
borgarstjóranum
Eftir margra ára þrefer mynd af Villo Sigurd-
son komin á sinn stað í ráðhúsi Kaupmanna-
hafnar
Árum saman hefur staðið
togstreita um mynd sem átti að
hengja upp í ráðhúsi
Kaupmannahafnar af Villo
Sigurdson, borgarstjóra og
Vinstri sósíalista - en það er
einmitt út af Villo sem Vinstri
sósíalistar ætla kannski að
rjúfa þá grundvallarreglu í sín-
um flokki, að enginn megi
gegna launuðu starfi á vegum
flokksins í meira en sjö ár, eins
og sagt er frá hér við hliðina.
Allir virðast sælir með úrslit
þessa myndamáls. Eða eins og
blaðið Information segir: „Ráð-
húsið fékk mynd eftir þeirri
uppskrift sem óskað var eftir, list-
amannahópurinn Annar maí og
Villo Sigurdson fengu einnig vilja
sínum framgengt að því er varðar
skiptingu á fé því sem greitt var
fyrir myndina og hefur nú loksins
tekist að koma sér niður á mál,
vigt og verðlagningu á góðri
danskri borgarstjóralist".
Vildi ekki
mynd af sér
Mál þetta hófst fyrir nokkrum
árum þegar ákveðið var að panta
mynd af Villo Sigurdson sem
hengja átti upp í ráðhúsi
Kaupmannahafnar við hliðina á
öðrum vísum feðrum borgarinn-
ar. En Villo, sem er af íslenskum
ættum og fyrsti borgarstjóri hins
róttæka flokks Vinstri sósíalista
vildi heldur veita þær 30-40 þús-
und krónur sem greiddar hefðu
verið fyrir málverkið til að styðja
einhverja listamannahópa sem
höfð sótt um styrk frá borginni og
ekki fengið.
Þá var stungið upp á málamiðl-
un: Listamannahópurinn Annar
maí tók að sér að gera myndina
og hét því um leið að láta helming
greiðslunnar fyrir hana renna til
þeirra listamannahópa sem frá
hefði verið vísað - voru fimm
slíkir upp taldir í samkomulaginu
sem gert var.
En svo kom babb í hinn list-
ræna borgarstjórnarbát.
Ekki
svona mynd!
Þegar myndin sjálf- máluð eft-
irlíking á ljósmyndaskeytingu,
kom til Ráðhússins, þá sagði
borgarstjóri sá sem fer með
menningarmál, Nebelong heitir
hann, nei takk. Þetta, sagði
hann, er ekki list.
Verkið fór síðan á flakk milli
sérfróðra og kom nteðal annars
fyrir stofnun sem heitir hvorki
meira né minna en Akademíu-
ráðið. Og það var deilt og skegg-
rætt um listrænt eðli myndverks-
ins. Auk þess hafði myndin þann
galla, að hún var ekki af þeirri
réttu borgarstjórastærð og pass-
aði því ekki á það veggpláss sem
henni var ætlað.
Sættir
Listamannahópurinn Annar
maí var ekki á því að gefast upp.
En svo fór að lokum eftir langt
þóf, að það tókst að gera samning
við borgarstjórnina um nýja
mynd, sem fylgdi forskrift þeirri
sem menningarborgastjórinn
vildi fylgja. Samið var um stærð
myndarinnar upp á sentimetra,
um stærð andlitsins á Villo, um
staðsetningu þess á myndfletin-
um og þar fram eftir götum. Hér
var semsagt komin opinber
pöntun eftir málbandi.
Og nú er semsagt búið að
hengja upp myndina þar sem hún
á heima. Höfundurinn er Lars
Bahl Andersen, einn af þeim
listamönnum sem mynda Annan
maí. Hún sýnir Villo Sigurdson
sem „graffiti“ á húsvegg. Og
þóknuninni til listamannsins
mun, eins og áformað var, skipt á
milli Annars maí og annarra hópa
og menningarmiðstöðva sem illa
eru haldin af fjárskorti.
Byggt á Information.
Miðjuvinstristjóm
í Færeyjum
Eitt aðalmál hennar deilurnar um yfirráð yfir
Langri stjórnarkreppu í Fær-
eyjum er lokið: Atli Dam leið-
togi sósíaldemókrata hefur
myndað stjórn sem verður að
heita vinstristjórn í saman-
burði við þá sem áður sat.
Þjóðveldisflokkurinn, eini
flokkurinn sem hefur beitt sér
fyrir fullum aðskilnaði Færeyja
frá Danmörku, á aðild að
stjórninni en auk þess Sjálf-
stjórnarflokkurinn og annar
tveggja þingmanna Kristilega
Fólkaflokksins, sem nú mun
klofinn.
Það var skömmu fyrir nýjár, að
Atli Dam, sem nú verður lög-
maður Færeyja, gat tilkynnt að í
grundvallaratriðum hefði náðst
samkomulag um stjórnarmyndun
í Færeyjum. Þá var gert ráð fyrir
að nýja stjórn styddu átta þing-
menn Sósíaldemókrata, sex þing-
menn Þjóðveldisflokksins, tveir
þingmenn Sjálfstjórnarflokksins
og tveir frá Kristilega Fólka-
flokknum. Alls átján af 32 þing-
mönnum sem sæti eiga á þingi.
Nú hefur þeim fækkað um einn
við klofning hjá Kristilegum og er
meirihlutinn því næsta naumur.
Hér er, sem fyrr segir, um
nokkra vinstrisveiflu að ræða.
landgrunninu
Atli Dam er lögmaður hinnar nýju
stjórnar
Þeir tveir flokkar sem helst verða
borgaralegir kallaðir og mynd-
uðu kjarna fráfarandi stjórnar
eru nú í stjórnarandstöðu: Sam-
bandsflokkurinn og Fólkaflokk-
urinn, en þeir hafa sjö þingmenn
hvor. Með þeim í stjórn var
Sj álfstj órnarflokkurinn.
Talið er að sú stjórn sem nú
verður mynduð verði gagnrýnni á
sambandið við Danmörku en frá-
farandi stjórn, en ekki er búist
samt við neinum meiriháttar
breytingum á því, enda þótt
Þjóðveldismenn séu í stjórn.
Danska blaðið Information út-
skýrir þetta með því, að hin nánu
tengsli færeyskra sósíaldemó-
krata við Danmörku tryggi ó-
breytt átand.
í viðtali við sama blað nýverið
segir Atli Dam, að eitt erfiðasta
og um leið þýðingarmesta málið,
sem bíði afgreiðslu hinnar nýju
stjórnar, séu samningar við Dani
um réttinn til landgrunnsins í
kringum eyjamar. Danir hafa
viljað halda við þá skipan, að þeir
eigi sinn rétt á móti Færeyingum
til auðlinda sem kunna að finnast
á hafsbotni á færeyska land-
g'runninu, en í Færeyjum hafa
menn mikinn hug á að lýsa fullum
yfirráðum Færeyinga yfir land-
grunninu. Fyrri stjórn setti á sín-
um tíma nefnd til að kanna allar
lögfræðilegar hliðar málsins og er
nú beðið eftir áliti hennar.
Þá segir Atli Dam, að ræða
þurfi um að færa greiðslur danska
ríkisins til Færeyja „í einfaldara
og nútímalegra form“ - hvað sem
það nú þýðir. -áb
Danmörk
Vinstrisósíal istar
í klípu
Á skiptareglan að skáka bestu mönnum þeirra úr borg-
arstjórn og af þingi?
VS, Vinstrisósíalistarnir
dönsku, eru nú að velta því
fyrir sér, hvort þeir eigi að rjúfa
eitt af þeim boðorðum sem
þeir settu sér sjálfir um að vera
öðruvísi en aðrir flokkar - boð-
orðið um að enginn meðlimur
flokksins gæti verið í launuðu
starfi á hans vegum í meira en
sjö ár. Málið snýst um Villo Si-
gurdsson, einn færasta og
vinsælasta mann flokksins,
sem verið hefur skipulags-
mála-borgarstjóri í Kaup-
mannahöfn við góðan orðstír.
Hans sjö ár eru út runnin, en
iiðsmenn hans í Kaupmanna-
höfn eru samt að velta fyrir sér
að veita undanþágu frá regl-
unni og leyfa honum að bjóða
sig fram til borgarstjóra í nóv-
ember.
Málið vekur að sjáífsögðu upp
allharðar deilur í flokki Vinstri-
sósíalista.Ekki síst vegna þess að
VS varð að sjá á bak tveim af
fremstu talsmönnum sínum á
þingi,Steen Folke og Preben Wil-
hjelm, við þingkosningarnar í
janúar í fyrra. Samkvæmt skipt-
areglunni mátti ekki lengur bjóða
þá fram til þings. Þá þegar voru
VS-menn tvístígandi.því að þeir
óttuðust að brotthvarf Prebens
Wilhjelms gæti ef til vill kostað þá
svo mikið af atkvæðum að þeir
hyrfu af þingi.2%atkvæða þarf til
að komast á þing í Danmörku og
VS hefur verið í námunda við það
lágmark í skoðanakönnunum. Á
betri tímum flokksins hefur hann
Preben Wilhjelm : flokkurinn hefur
þegar orðið fyrir skakkaföllum vegna
reglunnar góðu.
haft 3-4 % atkvæða.
Preben Wilhjelm telur sjálfur
að menn eigi að halda fast við
skiptaregluna, eins þótt hann
viðurkenni að það gæti kostað VS
eina borgarstjóraembættið sem
þeir eiga í Kaupmannahöfn (í
Kaupmannahöfn eru nokkrir
kosnir borgarstjórar og fer hver
með sitt starfssvið).
Enga
atvinnumenn!
VS varð til við klofning á SF,
Sósíalíska alþýðuflokknum,fyrir
tæpum tuttugu árum. Þá stóð
ágreiningurinn á vinstri armi
danskra stjórnmála um afstöðu-
na til ríkisstjórnar sósíaldemókr-
ata.VS varð upp úr því athvarf
fólks sem hafði mikinn hug á að
halda byltingarsinnaðri vinstri-
kenningu hreinni, tryggja vald-
dreifingu í flokknum og skiptar-
eglan átti að vera veigamikill
þáttur í þeirri viðleitni, ma. með
því að koma í veg fyrir að flokk-
urinn eignaðist „atvinnu-
stjórnmálamenn”, sem þá ættu á
hættu að ánetjast kerfinu.
Og
Græningarnir
En VS lendir þá í nýjum vanda:
að tryggja samhengi í starfi
flokksins,sem rofnar þegar sífellt
þarf að skipta um þá sem hafa
nokkra þjálfun hlotið í pólitísku
starfi og málarekstri.Þeir eru þó
ekki eins illa settir og Grænin-
gjarnir í Vestur-Þýskalandi,sem
hafa sett sér þá reglu að þing-
menn og aðrir kjörnir fulltrúar
flokksins skulu ekki einu sinni
sitja heilt kjörtímabil, heldur
víkja á því miðju fyrir varamanni
sínum. Vegna þess að Græning-
jar eru ekki fjölmenn hreyfing
víða, þótt þeir hljóti mikið af
mótmælaatkvæðum, hefur það
komið fyrir í borgum og hé-
ruðum, að þeir eigi ekki einu
sinni nóga flokksbundna menn til
að setja í þær nefndir og stjórnir
sem þeir eiga rétt til - ef haldið er
fast við þeirra skiptareglu. ÁB.
8 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 15. janúar 1985