Þjóðviljinn - 11.01.1986, Blaðsíða 7

DJOÐVILJINN
Umsjón: ,
Mörður Árnason
Ljóðsafn
Einars
Braga
á ensku
Austurbœjarbíó
Hef valið baráttuverk
Nýlega er komin út hjá bóka-
forlaginu Advent Books í South-
ampton Ijóðabókin „NIGHT
EYES and other poems“ eftir Ein-
ar Braga. Louis A. Muinzer há-
skólakennari í Belfast hefur séð
um útgáfuna, þýtt sum Ijóðanna
og ritað formála um höfundinn og
Ijóðagerð hans. Aðrir þýðendur
eru Patricia Aylett og Sigurður A.
Magnússon. í bókinni eru 30 Ijóð.
í formála Muinzers segir á þá
leið, að yrkisefni og myndmál
Einars Braga séu einkar íslensk,
en skáldið sýni þennan íslenska
heim á svo náttúrlegan og sjálf-
sagðan hátt, að engin þörf sé fyrir
útskýringar með þeim af ætt
landafræði eða þjóðfræði: les-
andinn sé blátt áfram boðinn
velkominn til þátttöku í þeirri
huglægu reynslu sem kvæðin
spretti af.
Áður hafa komið út ljóðabæk-
ur eftir Einar Braga á frönsku
(Étangs Clairs, þýðandi Régis
Boyer), sænsku (Pilar av ljus,
þýðandi Inge Knutsson) norsku
(Regn i mai, þýðandi Knut Öde-
gárd), en alls hafa ljóð hans verið
þýdd á 13 tungumál.
Halldór Haraldsson við píanóið: erlendir gestir tala um ferskleika í íslensku tónlistarlífi. (mynd: Sig).
Halldór Haraldsson heldur stórtónleika ítilefni 20 ára starfsafmœlis
gífurlega á þessum tuttugu árum,
segir Halldór, - nú er orðið hér
nokkuð blómlegt tónlistarlíf, sér-
staklega í Reykjavík. Pað hefur
eiginlega orðið sprenging í tón-
leikahaldi í höfuðborginni núna á
einum áratug. Þegar ég kom frá
námi voru hér á landi 24 tónlistar-
skólar, en eru núna orðnir 60.
- Ég held að tónlistarlíf á ís-
landi sé nú í þróun sem þegar er
lokið í Evrópu. Erlendir gestir
tala um að yfir þessu sé ákveðinn
ferskleiki hér; við erum auðvitað
ekki betri en ytra, en erum að
sækja okkur, og við það myndast
nýjabrum, á bakvið er einhvers-
konar frumorka. Kennslan inn-
anlands verður betri og betri og
tónlistarmenn sækja nám sitt
víðar að en áður, til fleiri og fleiri
landa.
- Það er þess vegna slæmt að
opinber stuðningur við listir skuli
vera hlutfallslega miklu minni
hér en í nágrannalöndum, ekki
síst vegna þess að það er í raun-
inni tiltölulega lítil upphæð sem
þarf til að glæða tónlistarlífið
mjög mikið. Þetta á sérstaklega
við um landsbyggðina, - tónlist-
arlífið er varla blómlegt nema á
höfuðborgarsvæðinu. Það eru
tónlistarskólar um allt land, en
það er eins og það dugi ekki til að
fólk mæti þar á tónleika.
- Nei, það gr ekki hægt að
starfa hér sem píanóleikari ein-
göngu. Ekki hér á landi, það er
alveg útilokað án þess að vera í
stöðugum utanlandsferðum. Mér
finnst þetta reyndarekkert verra,
hef ekki áhuga á að vera sífellt að
ferðast útum .allar trissur. Og
kennslan er í sjálfu sér merkilegt
starf, það er gaman að vinna með
öðru fólki og sjá það vaxa og
dafna. -m
Guðrún Bjarnadóttir
Hið dapurlega og hið ánœgjulega
„Sú viðleitni er mikils virði að taka tillittilþess að við erum ólíkar
manneskjur“
Ekki getum við öll verið sam-
mála - sem betur fer - en engu að
síður freistast ég til að reyna að
sannfæra þig, Arni Bergmann, og
aðra þér sammála, um að eitt af
því sem þú telur dapurlegt sé í
raun afar ánægjulegt.
í lok ritdóms þíns í Þj v. 18. des.
s.l. um bók Steinunnar Jóhannes-
dóttur, Flautan og vindurinn,
segir þú: „Hitt er svo dapurlegt,
að menn skuli telja þörf á því að
skrifa bækur á sérstaklega „léttu
lesmáli" fyrir þennan aldurs-
hóp.“ (undirstrikun mín).
Síðan heldur þú áfram: „En
lestrarörðugleikar færast víst ofar
og ofar upp aldurstréð og þá er
víst eins gott að hafa eitthvert
hentugt lesefni til að vísa á sem
engum verður til skammar.“
Ekki veit ég hvaö þú hefur fyrir
þér í þessu, ég þekki ekki til
neinnar könnunar á því hvort
lestrarörðugleikar á Islandi fari
vaxandi eða séu að færast „upp
aldurstréð", en forvitnilegt þætti
mér að vita af hverju þú dregur
þessa ályktun.
Þegar við vorum að potast upp
í gegnum skólakerfið, voru líka
til lestrarörðugleikar. Þau sem þá
höfðu voru bara dregin í dilka,
fyrst í C og D bekkina og síðan út
úr skóla að loknu barna- eða ung-
lingaprófi. Við hin sem fórum í
landspróf, menntaskóla o.s.frv.
vorum líka í okkar dilkum og
kynntumst ekki námserfið-
leikum. Þess berum við merki
sem t.d. koma fram þegar við
sjáum kvittun skrifaða svona:
staðgreitt
1 1. málig kr. 507,-
2 benslar kr. 286,-
1 bagi kr. 347,-
1 maligarúla kr. 295,-
Stafsetningin sker okkur ekki
aðeins í augun, okkur hættir til að
fá hugmyndir um eiginleika
skrifarans. Okkur hættir jafnvel
til að eigna öllum á sama aldri eða
þá í sömu starfsgrein þessa ím-
ynduðu eiginleika, og segjum
hneyksluð: „Þetta afgreiðslufólk-
...þennan aldurshóp".
Hvaða mynd gerir þú þér af þeim
sem skrifar? Er sú mynd lík þinni
eigin sjálfsmynd?
Vel gæti eini munurinn verið sá
að þessi einstaklingur á í lestrar-
örðugleikum Gleymum snöggv-
ast því sem er ólíkt, þetta er sem
sagt „Þú“. Hvernig þætti þér að
hafa aldrei lært að njóta bókar
hafa aldrei lagt í að skrifa blaða-
grein vegna stafsetningarerfið-
leika, jafnvel þótt þú sert alveg
að springa yfir einhverju rang-
læti, einhverjum misskilningi eða
bara af frásagnargleði?
Þætti þér dapurlegt ef einhver
skrifaði bók sem þú gætir lesið,
sem þú gætir haft hjá þér og litið í
ef hún væri þér einhvers virði?
Þætti þér dapurlegt að fá þannig
tækifæri til að kynnast þeirri til-
finningu að njóta bókar? Eða
væri dapurlegt að hafa „eitthvert
hentugt lesefni" að grípa til „sem
engum verður til skammar“?
Utgáfa bóka á léttu lesmáli tel
ég ánægjulega, ekki dapurlega.
Ekki aðeins vegna þess að hún
gerir mörgum lífið þægilegra og
skemmtilegra og opnar nýja
heima. Ennfremur er slík bóíca-
útgáfa viðleitni til að taka tillit til
þess að við erum ólík og ráðum
ekki öll við Njálu, Heimsljós eða
Geirfuglana.
Hafnarfirði, 8.1. ’86
Guðrún Bjarnadóttir
sérkennari.
Einar Bragi.
Um þessar mundir eru liðin 20 ár
frá því Halldór Haraldsson píanó-
leikari kom heim frá námi og hóf
tónlistarstörf hérlendis, og í því
tilefnigengstTónlistarfélagið
fyrir tónleikum í dag í Austurbæj-
arbíói (hefjast 14.30) þarsem
Halldór leikur einleiksverk eftir
fjögurtónskáld, Beethoven,
Chopin, Liszt og Bartók.
- Hugmyndin er að þetta sé
einskonar baráttuprógramm,
sagði Halldór í spjalli við Þjóð-
viljann, „ég hef valið baráttuverk
eftir höfundana, samin þegar þeir
voru á besta aldri, átímamótum á
ferli sínum og mikið niðri fyrir,
steyta hnefann framaní heiminn
og bjóða örlögunum birginn.
Halldór á að baki fjölbreyttan
tónlistarferil eftir nám við Tón-
listarskólann í Reykjavík og Roy-
al Academy of Music í London;
fjöldi tónleika hér og erlendis,
einn, með hljómsveit og í kamm-
erhópum. Hann hefur frumflutt
mörg samtíðartónverk íslensk,
og var valinn árið 1973 til að fara í
fyrsta tónleikaferð Nordisk Sol-
istrád um Norðurlönd árið 1973.
Hann hefur átt gott tónleikasam-
starf við kollega sinn Gísla
Magnússon, og kom fyrir nokkr-
um árum út hljómplata með túlk-
un þeirra á Vorblóti Stravinskís.
Síðast en ekki síst hefur hann
kennt píanóleik við Tónlistar-
skólann í Reykjavík frá 1966.
- Tónlistarlíf hér hefur breyst
ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 7