Þjóðviljinn - 08.07.1987, Síða 5
■
AJtMM
[ lok ferðar á Reykjavíkurflugvelli: Þórir Steingrímsson, Kristján Þ. Jónsson, Benóný Ásgrímsson og Hermann Sigurðsson. Mynd: GSv.
Eftirlitsflug í skjóli nætur
Þjóðviljinn íleitað veiðiþjófum með TF-SIF, þyrlu Landhelgisgœslunnar
Flestir landsmenn eru sammála
um nauðsyn þess að þjóðin hafí
sína Landhelgisgæslu en færri
gera sér ef til vill grein fyrir hvers
eðlis þau störf eru sem hún þarf
að sinna. Á milli þorskastríða fer
minna fyrir störfum Landheigis-
gæslunnar en þau eru ekki síður
mikilvæg fyrir landsmenn. Við
hvers konar leitir, eftirlit og
öryggis- og hjálparstörf eru
starfsmenn hennar ætíð reiðu-
búnir að leggja sitt af mörkum.
Þjóðviljinn átti þess kost að
fylgjast með einni veiðieftirlits-
ferð Landhelgisgæslunnar um
sumarsólstöður. Þessi ferð var
farin í skjóli nætur og verkefnið
var að hafa eftirlit með veiðum í
Vestur-Húnavatnssýslu,í Breiða-
firði og í Faxaflóa. Áhöfn þyrl-
unnar í þessari ferð samanstóð af
þrautreyndum og vel þekktum
mönnum fyrir störf sín hjá Land-
helgisgæslunni. Flugstjórar voru
þeir Benóný Ásgrímsson og Her-
mann Sigurðsson en stýrimaður
var Kristján Þ. Jónsson. Allir
hafa þeir starfað hjá Gæslunni í
yfir tuttugu ár. Með í förinni voru
síðan veiðieftirlitsmennirnir Þór-
ir Steingrímsson og Eiríkur
Hreinn Helgason en þeir eru
skipaðir af landbúnaðarráðun-
eytinu og veiðimálastjóra sem
eftirlitsmenn í Vestur-Húna-
vatnssýslu.
Hægt og hljótt
Áður en lagt var af stað þurfti
áhöfn þyrlunnar að ganga frá
ýmsum hnútum varðandi flug-
ferðina. Fagleg og hiklaus vinnu-
brögð hennar við undirbúninginn
vöktu athygli. Veður var eins og
allir landsmenn vita, þ.a.e.s þeir
sem hafa haldið sig heima við og
ræktað garðinn sinn, hægt og
hljótt. Benóný flugstjóri sýndi
okkur áætlaða flugleið og við-
komustaði þyrlunnar á stóru
veggkorti áður lagt var af stað.
Það var ekki laust við að undir-
ritaður væri dálítið spenntur í
höfuðstöðvum Landhelgisgæsl-
unnar fyrir flugtak því aldrei
hafði hann í þyrlu flogið. Þórir
Steingrímsson sem starfar sem
rannsóknarlögreglumaður í
Reykjavík, en margir þekkja bet-
ur sem leikara, var svo rólegur og
yfirvegaður í fasi að mesti tauga-
titringurinn hvarf. Eftir að allir
höfðu komið sérfyrir í sætum TF-
SIF og spennt sig niður, og
heyrnartækin yfir eyrun, var ekk-
ert að vanbúnaði að leggja í
hann. Óskiljanlegur flaumur
Mlðvikudagur 8. júlí 1987
tækniorða glumdi í eyrum og
maður fór að velta því ósjálfrátt
fyrir sér hvernig í ósköpunum
mennirnir gátu munað þessa
romsu. Eftir að þyrlan hóf sig í
loftið og sveif yfir höfuðborgina
klædda ljósaskrúði næturinnar,
varð tilfinningalífið í ætt við fugl-
ana og kvíðinn rann niður í Fax-
aflóann.
Fyrst var flogið sem leið lá vest-
an Ákrafjalls og upp í Borgarf-
jörðinn, eftir Norðurárdalnum,
framhjá Baulu og yfir Holtavörð-
uheiði. Síðan þvert yfir Vestur-
Húnavatnssýsluna og til Blöndu-
óss. Þar var lent á flugvellinum
eftir 45 mínútna flug og Eiríkur
Hreinn Helgason annar veiði-
eftirlitsmannanna tekinn um
borð. Ekki var laust við að tal-
sverð spenna kæmi með Eiríki
um borð því hann hafði á orði að
eitthvað væri þessi eftirlitsferð
þeirra málum blandin. Hvort
þessi orð hans voru til þess að
kitla ævintýraþrá okkar hinna
vissi ég ekki en nú hófst alvaran.
Lax- og
silungsveiði
Samkvæmt lögum frá 1970 er
bannað að veiða lax og silung í sjó
og í ósum frá 20. maí til 20. sept-
ember ár hvert og ber skipuðum
veiðieftirlitsmönnum að fylgjast
með því að farið sé að lögum í
sínu umdæmi. Áttatíu og fjórar
stundir á viku hverri, frá föstu-
dagskvöldi kl. 22 til þriðju-
dagsmorguns kl.10, er bannað að
veiða lax og silung á annan hátt
en með stöng.
Að sögn Þóris hafa orðið ýmsir
árekstrar vegna þessarar reglu-
gerðar einkum þó fyrstu árin eftir
að hún tók gildi.„Mér virðist hins
vegar að það hafi orðið mikil hug-
arfarsbreyting síðustu árin hjá
bændum hvað þetta varðar. Þetta
er ekki ósvipðað því sem gerst
hefur meðal sjómanna. Menn er
hættir að fara upp í kálgarða eins
og tíðkaðist hér áður fyrr. í
Vestur-Húnavatnssýslu voru
lengi deildar meiningar um þessi
lög og bændur töldu sig hafa rétt
til hefðbundinnar nýtingar á
göngusilungi,“ sagði Þórir eftir
að þyrlan var komin í loftið aftur.
Engar veiðivélar
Nú var flogið sem leið liggur
yfir botn Húnaflóa, yfir Vatns-
nesfjall og utan við fjarðarkjaft-
ana á Miðfirði og Hrútafirði.
Störf voru hafin og farið í lágflug
meðfram vestanverðum Hrúta-
firði. Þórir virtist hverri þúfu
kunnugur enda ólst hann upp á
Brú í Hrútafirði á sínum æskuár-
um. Kíkt var í ósa Kolsár og
Prestsbakkaár en engar veiðivél-
ar reyndust þar. „Þarna átti ástin
hans Þórbergs heima,“ gall í Þóri
og hjörtu leiðangursmann kippt-
ust við er þeir börðu Bæ í Hrúta-
firði augum. Undirritaður fór að
velta fyrir sér hvort ástin hefði
verið eins heit í þá daga ef Þór-
bergur hefði getað komist leiðar
sinnar í þyrlu.
Eftir þessar vangaveltur var
kíkt í botn Hrútafjarðar og viö
fyrstu sýn virtist eithvað vera í
sjónum sem líktist veiðivél. Flug-
stjóri þyrlunnar lækkaði því frek-
ar flugið og þá komu í ljós tvær
baujur og strengur á milli en ekk-
ert net var þar að sjá. Meðfram
austanverðum Hrútafirði urðum
við einskis varir og flogið var út
tyrir Heggstaðanes og inn Mið-
fjörð.
Svarta kirkjan
Talvert fyrir utan Hvamms-
tanga urðum við varir við fullt af
baujum með strengjum á milli en
við nánari skoðun var hvergi net
að sjá. Þetta var á móts við
Sauðadalsá. Áfram var flogið út
fyrir Vatnsnesið og inn að ósum
Sigríðarstaðavatns og yfir Þing-
eyrarsanda og Hópsósa. Svarta
kirkjan á Þingeyrum minnti okk-
ur á grjótflutningana með uxum
frá Síðunni og yfir sandana.
Landleiðin er erfið, en létt sem
fljúgandi fuglinn. Að svo búnu
var aftur komið við á Blönduósi
og Eiríkur skildi við okkur þar
um óttubil.
Stefnan var sett á Sauðárkrók
til að fylla eldsneytistanka þyrl-
unnar aftur og búa sig undir eftir-
litsflug yfir Breiðafjörð á heim-
leið. Á vellinum tók Sigurður
Frostason afgreiðslumaður á
móti okkur og sinnti þörfum vél-
arinnar meðan leiðangursmenn
teygðu úr sér og köstuðu vatni af
sér í norðlenskri næturkyrrð. All-
ir klæddust sjógöllum áður en
farið var af stað að nýju.
Við flugum nú sem leið liggur
beint frá Sauðárkróki, yfir Hún-
aflóann til Steingrímsfjarðar, yfir
Tröllatunguheiði og í Berufjörð
og Þorskafjörð. Landslag á þess-
um slóðum er tignarlegt og fagurt
og það var vel við hæfi að leiðang-
ursmenn komu auga á örn fljúga
af hreiðri sínu í Þorskafirði.
Gamalt máltæki kom óvart upp í
hugann: Örninn flýgur fugla
hæst, en við flugum nú hærra.
Kristján Þ. Jónsson, stýrimað-
ur, setti sig nú í stellingar því nú
var komið að eftirliti með veiðum
á Breiðafirði. Hann rýndi í kortin
og leit út til skiptis og virtist
þekkja alla staðháttu á Breiða-
firði. Hvert einasta sker sem kom
inn á ratsjána var greint með
nafni. Fyrir utan Flateyjarvita
komum við auga á mikið skarfa-
ger.
Nokkrir bátar komu inn á rat-
sjánna og áhöfn þyrlunnar kann-
aði hvað þeir aðhefðust. Slíkt
gekk fjótt fyrir sig því hér voru
vanir menn á ferð. Að greina
skráningarnúmer og veiðarfæri
bátsins reyndist Kristjáni létt
verk og undirritaður dáðist að
glöggskyggni hans. Bátarnir
reyndust allir á löglegum veiðum
eða á siglingu og því allt í sóman-
um. Breiðafjörðurinn, þessi
mikla víðátta, var spegilslétt og
kyrr. Aðeins ferðir þessara örfáu
báta minntu mann á að hér var
ekki um eyðimörk að ræða.
Þreyttir en ánœgðir
Flugstjórarnir settu nú stefn-
una á Garðskaga, þvert yfir Fax-
aflóann. Nokkrir bátar komu í
ratsjána og skyggni versnaði. Á
miðjum flóanum var lágskýjað og
súld og því lítið að sjá.
Eftir nokkur töluð orð til
Keflavíkurflugvallar var snúið
við og flogið inn til Reykjavíkur.
Leiðangursmenn voru ánægðir
en þreyttir eftir vel heppnaða
ferð er þeir lentu á Reykjavíkur-
flugvelli um dagmál laugardaginn
21. júní.
f lokin má geta þess að Eiríkur
Hreinn Helgason fór í eftirlits-
ferð landleiðina daginn eftir og
fann hvergi neitt athugunarvert á
þeim stöðum sem hér hafa verið
nefndir á nafn.
-GSv
Um borð í TF-SIF: Þórir Steingríms-
son, veiðieftirlitsmaður hafði frá
mörgu skemmtilegu að segja enda á
heimaslóðum. Mynd : GSv.