Þjóðviljinn - 11.09.1987, Page 13

Reagan biður
um Kontrafé
ífyrrafékk hann 100 miljónir dala en að þessu sinni vill hann
ausa 270 miljónum íKontrahítina. Barátta hafin gegn
fjárveitingu
Að sögn Georges Shultz, utan-
ríkisráðherra Bandaríkj-
anna, vill Ronald Reagan forseti
að þing landsins samþykki að
punga út með 270 mifjónir dala á
næstu 18 mánuðum f aðstoð til
handa Kontraliðunum er herja á
Nicaragua.
Shultz greindi frá þessari hjart-
ans ósk foringja síns á fundi meö
utanríkismálanefnd öldunga-
deildar Bandaríkjaþings í gær.
Hann sagði þessa háu upphæð
vera nákvæmlega þá „...sem
andspymuhreyfingin þarf á að
halda til að standa straum af
þjálfun og til kaupa á vígbúnaði
handa sveitum sínum í pólitískri
og hernaðarlegri baráttu sinni
fyrir frelsi.“ Það er kunnara en
frá þurfi að segja að í fyrra féllst
þingið á að veita Kontraliðum
100 miljónir dala á næsta fjár-
lagaári en það rennur út þann 30.
september næstkomandi.
Orð Shultz marka upphaf bar-
áttu Reagans fyrir auknum fjár-
austri til þessara óskabarna sinna
en friðaráætlun fimm Mið-
Ameríkuríkja frá því í fyrra mán-
uði gerir honum erfitt um vik. Þar
er gert ráð fyrir vopnahléi stjórn-
arhers Nicaragua og Kontraliða
auk lýðræðislegra umbóta í
landinu.
En Reagan er óþolinmóður
maður enda hefur hann sett sér
það mark að kollvarpa ríkis-
stjórninni í Managua áður en
hann hrökklast sjálfur úr forseta-
embætti. Hann lét þau orð falla
að hann gæti engan veginn fellt
sig við ákvæði friðaráætlunarinn-
ar um það sem hann kvað vera
„sýndarlýðræði" í Nicaragua. Ef
„alvörulýðræði“ væri ekki komið
á fót í landinu þá myndi hann
halda áfram stuðningi við
Kontraliða.
Shultz sagði friðaráætlun ríkj-
anna fimm „vera prýðisbyrjun"
en fullyrti að Kontraliðar færu
brátt að þjást af vopna og fjár-
skorti. Ef ekki yrði undinn
bráður bugur að því að verða
þeim út um viðbót myndi áætlun-
in „...engum koma að gagni utan
kommúnistum.“
Ekki eru allir Bandaríkjamenn
sammála forseta sínum í þessu
máli. Andstæðingar fjárveitinga
til Kontraliða hófu á miðvikudag
herferð gegn því að þingmenn
Bandaríkin
Kontraliðar við æfingar í Honduras, nágrannaríki Nicaragua.
verði við þessari bón Reagans.
Herferðin gengur undir nafn-
inu „Niðurskurður 87“ og er
markmið hennar að fá almenna
borgara til að beita þingfulltrúa
sína þrýstingi svo þeir greiði at-
kvæði gegn því að Kontraliðum
verði lagt lið.
Fulltrúardeildarþingmaður
einn, demókratinn George
Miller, hefur verið útnefndur
höfuðtalsmaður hreyfingarinnar
sem stendur að baki herferðinni.
Liðsmenn eru félagar meira en 12
friðar-og mannréttindasamtaka
trúaðra og heiðinna manna.
Miller sagði í gær að félagar
myndu notfæra sér til hins ítrasta
upplýsingar um lögbrot sem
komið hefðu fram við vitnaleiðsl-
ur í Írans/Kontrahneykslinu.
Hann nefndi tvennt í því sam-
bandi. Úthlutun gróðans af
vopnasölu til Kontraliða og leyni-
legan fjárstuðning einstaklinga
og félagasamtaka í Bandaríkjun-
um við sveitirnar á tíma þegar
slíkt var bannað. -ks.
Karl Marx horfir tortryggnisaugum á „lærisvein" sinn. „Eiríkur! Hvað hefur þú
gert mór?“
Vestur-Þýskaland
Honecker á
heimaslóð
Fyrr ígær hafði hann sóttfœðingarborg
Karls Marx heim
Danmörk
Anker
hættir
Anker Jörgensen sagði í gær af
sér embætti formanns danska
Jafnaðarmannaflokksins.
Yfirlýsingin kom ekki mjög á
óvart þar eð hann hafði gert því
skóna fyrir þingkjörið sem fram
fór á þriðjudag að þetta hygðist
hann gera tapaði flokkur hans
fylgi. Og flokkurinn tapaði, þó
ekki miklu, fékk 54 menn kjörna
á þing í stað 56 áður.
„Við verðum að taka tillit til
óska kjósenda,“ sagði Anker í
gær á flokksfundi þar sem hann
greindi frá ákvörðun sinni. Hann
mælti með því að varaformaður-
inn, Svend Auken, hlypi ískarðið
en síðan er það flokksþings að
kjósa nýjan formann.
Á yngri árum vann Anker
Jörgensen almenna verkamanna-
vinnu í skipasmíðastöð og vöru-
skemmu. Hann komst fljótt til
vegs og virðingar í dönsku verka-
lýðshreyfingunni og varð for-
maður danska alþýðusambands-
ins. Árið 1972, eða fyrir réttum
15 árum, var hann kjörinn for-
maður Jafnaðarmannaflokksins
og varð forsætisráðherra Dan-
merkur sama ár. Árið eftir
hrökklaðist stjórn hans frá völd-
um en hann hófst á ný til valda
árið 1975 og næstu sjö árin stýrði
hann hverri minnihlutastjórninni
á fætur annarri. Frá því Paul
Schliiter leysti hann af hólmi árið
1982 hafði hann verið helsti tals-
maður stjómarandstöðunnar.
Athygli skal vakin á því að
grein Gests Guðmundssonar um
stjórnmálaástandið í Danmörku
var skrifuð áður en fréttir bárust
af afsögn Ankers Jörgensens.
-ks.
Erich Honecker, leiðtogi
Austur-Þýskalands, er borinn
og barnfæddur bænum Wiebels-
kirchen í Saarhéraði sem liggur
við frönsku landamærin í Vestur-
Þýskalandi. í gær kom hann í
fyrsta sinn í fjörutíu ár til fæðing-
arstaðar síns þar sem hann hóf
barnungur afskipti af
,rstjórnmálum“ sem trymbill í
lúðrasveit verkalýðsins.
Honecker hafði áður mælt sér
mót við systur sína sem enn býr í
gamla fjölskylduhúsinu í
Wiebelskirchen og saman óku
þau til bæjarins. Hann lét verða
sitt fyrsta verk að fara að grafreit
foreldra sinna en þvínæst hélt
hann „heim.“
Lögreglan hafði girt af svæðið
umhverfis gamla íbúðarhús Hon-
eckerfjölskyldunnar, númer 88
við Kuchenbergstrasse, sem
byggt var af afa leiðtogans.
Engu að síður voru fjölmargir
samankomnir í námunda við hús-
ið. Honecker veifaði brosandi til
hóps manna er veifuðu austur-
þýska fánanum í gríð og erg en lét
sem hann sæi ekki kröfuspjald
manns nokkurs þar sem þess var
krafist að allir pólitískir fangar í
Austur-Þýskalandi yrðu látnir
lausir.
Fyrr um daginn hafði Honeck-
er sótt Trier heim, fæðingarborg
Karls Marx. Hann hélt rakleiðis
til hússins þar sem höfundur Kap-
ítalsins bjó í bemsku og lét ekki
staðar numið fyrr en í herberginu
sem meistarinn fæddist í.
Þar lét hann búnt af rauðum
rósum við brjóstmynd af Marx og
tók þvínæst að skrifa í gestabók-
ina. Hann reit um þá hamingju og
Meirihluti þings Tyrklands
samþykkti í gær að láta
kosningar fara fram þann 1. nóv-
ember næstkomandi þrátt fyrir
áköf mótmæli þingliða stjórnar-
andstöðunnar og hótanir um að
virða þær að vettugi.
Kosningabaráttan verður
væntanlega með hressilegri blæ
en síðast því nú munu
stjórnmálaforingjar á borð við
Bulent Ecevit og Suleyman Dem-
irel, fyrrum forsætisráðherra,
vera með í leik en um síðustu
helgi féllust landsmenn á það í
þjóðaratkvæðagreiðslu að hei-
mila þeim ásamt fleirum þátttöku
í stjómmálum á ný.
Turgut Ozal forsætisráðherra
var einn stjórnmálaleiðtoga um
það að hvetja Tyrki til að greiða
gleði sem ríkti í hjarta sér vegna
þess að kenningar gamla manns-
ins „hefðu lukkast svo vel í fram-
kværnd" í Austur-Þýskalandi.
Utandyra stóðu mótmælend-
atkvæði gegn endurkomu gömlu
stjórnmálaforingjanna. Þótt hon-
um hafi ekki orðið að ósk sinni
var hann ánægður með niður-
stöðuna því mjög mjótt var á
munum í þjóðaratkvæða-
greiðslunni. Aðeins 75 þúsund
atkvæði skildu fylkingarnar að en
atkvæði greiddu um 25 miljónir
manna.
Hann taldi semsagt tæpan
helming atkvæða sér til tekna og
ákvað því í snarhasti að rjúfa þing
og efna til kosninga, tólf mánuð-
um áður en fimm ára kjörtímabil
rennur á enda. Nú hefur hinn
íhaldssami Föðurlandsflokkur
Ozals umráð yfir 249 sætum af
400 á tyrkneska þinginu.
Samkvæmt tyrkneskum lögum
verða að líða 90 dagar frá því
ur. Einn þeirra hélt á stórri mynd
af Karli Marx og voru honum
lögð þessi orð í munn: „Eiríkur!
Hvað hefur þú gert mér?“
-ks.
boðað er til kosninga og fram að
kjördegi. Ozal virðist hafa kom-
ist að þeirri niðurstöðu að hugur
kjósenda kynni að snúast á svo
löngum tíma og að gömlu leiðtog-
arnir yrðu honum skeinuhættir ef
þeir fengju ráðrúm til að ná til
landsmanna. Því lét hann þing-
liða sína samþykkja laga-
breytingar í einum grænum
hvelli.
Samkvæmt nýju reglunum líð-
ur rúmur hálfur annar mánuður
fram að þingkjöri og opinber
kosningabarátta, með viðeigandi
argaþrasi í ríkisfjölmiðlum, mun
aðeins standa í tíu daga í stað 21
einsog lög kváðu á um. Og það
segja stjórnarandstöðuleiðtog-
amir allt of skamman fyrirvara.
-ks.
Föstudagur 11. september 1987 ÞJÓÐVIUINN - SÍÐA 13
Tyrkland
Þingkjör 1. nóvember
Turgut Ozalforsœtisráðherra sœtir ámœlifyrir að efna til
kosninga með litlumfyrirvara í trássi við stjórnarandstöðuna