Þjóðviljinn - 23.09.1987, Blaðsíða 8

8 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Mlðvlkudagur 23. september 1987
igreiðslur VISA öruggar
skiivísar greiðslur
Boögreiðslur VISA (Electronic Funds Transfer) eru sjálfvirkar millifærslur
fyrir m.a. rafmagn og hita, afnot útvarps og sjónvarps, áskriftir dagblaða
og tímarita, endurnýjun happdrættismioa og ao sjálfsögðu V754-greiðslurn-
ar sjálfar mánaðarlega.
Boðgreiðslur VISA spara tíma, fé og fyrirhöfn, skilvísar tryggar greiðslur
þrátt fyrir annir eða fjarvistir, draga úr akstri, bið og umstangi, minnka
ónæði heima fyrir og létta t.d. blaðberum störfin án tekjumissis þeirra.
Komið vissum fastagreiðslum í fastan farveg í eitt skipti fyrir öll!
Aðeins eitt símtal og málið er leyst! Happdrætti DAS S1 77 57, DVS 2 70 22,
Morgunblaðið S 69 11 40, Rafmagns-og hitaveita Reykjavíkur S 68 62 22,
Ríkisútvarpið S 68 59 00, Stöð 2 S 67 37 77 o.m.fl.
Þægindi og þjónusta eru aðalsmerki WSA.Korthafar VISA þekkja eftirfar-
andi hlunnindi: Ferðaslysatryggingu, sjúkratryggingu (erl.), viðlaga-
þjónustu (erl.), bankaþjónustu (erl.),
hraðbankaþjónustu (erl.), gistiþjónustu,
vildarkjör, tímaritið VILD
Nú eiga korthafar VISA enn fleiri kosta völ.
STYRKTARAÐILI ÓLYMPÍUNEFNDAR ÍSLANDS
Ginger
og Fred
Það eru jól og á vorum dögum
sjónvarpsjól: ein af hinum frjálsu
auglýsingastöðvum Á Ítalíu held-
ur upp á hátíðina með miklum
fyrirgangi og undarlegustu
„blöndu á staðnum“. Þar eiga að
koma fram elliær aðmíráll, um-
skiptingur sem er frægur fyrir að
láta handtaka sig í fangelsum
fyrir þá kynferðisþjónustu sem
hann veitir, munkur sem tekst á
loft við bænagjörð og er beðinn
um að framkvæma eitt lítið kraft-
averk í beinni útsendingu í tilefni
dagsins, dvergadansflokkur,
menn sem eru eins og Kafka eða
Clark Gable. Og svo þau Fred og
Ginger, dansarar sem fyrir svo-
sem 30 árum voru fræg og vinsæl
fyrir að herma eftir Hollywood-
parinu Fred Astaire og Ginger
Rogers.
Fededrico Fellini skýtur í þess-
ari mynd á fáránleika sjónvarps-
heimsins af útsmognu og einatt
grimmu hugviti, sem unun er að
fylgjast með. Hvert atriði á þar
sinn sterka rétt - en ekki síst tvö.
Annað sýnir kynningu á nýrri
vöru - tekist hefur að hanna
kvennærbuxur sem hægt er að éta
og er sýnt hvernig að því er farið
með hinni kappsömu bjartsýni
sölumennskunnar. f annan stað
er leidd fram hrjáð alþýðukona
sem hefur orðið iýrir þeirri ógæfu
að fallast á að taka þátt í tilraun
með að hafa heimilið sjónvarps-
laust í nokkurn tíma. Og það
verður yfirmáta sorglegt hvernig
hún grætur yfir þjáningum þeirra
gleðilausu daga, og svo sameinast
allir konunni og hinum glaðbeitta
stjórnanda þáttarins í helgri fyrir-
bæn á jólum í Róm : aldrei framar
sjónvarpslaust, aldrei framar...
Ádrepa þessi fær svo styrk af
sögu þeirra Gingers og Freds,
sem er hinn „mannlegi þáttur“ í
tilfingapornói sjónvarpsins. Saga
þessara rosknu skemmtikrafta
sem eitt sinn elskuðust heitt og
eru mjög glöð yfir endurfundum
er á landamerkjum væmni og við-
kvæmni, en eins og vænta mátti
heldur Fellini sér réttum megin
við þau strik. Enda hefur hann
ekki neina aukvisa í hlutverkum
þeirra, þau Giuliettu Masinu og
Marcello Mastroianni - samspil
þeirra er svo undarlega ríkt af
hlýju og skilningi og þokka að
áhorfandi gengur sig út fullur
þakklætis.
ÁB
A.K.
Að stjórna bardaga
Sagt hefur verið að Japanir
fæðist í skökkladýrkun, lifi í
skökkladýrkun en deyi í Bú-
ddhatrú. Ef dæma á eftir heimild-
armyndinni „A.K.“ eftir Chris
Marker, sem fjallar um það þegar
Ajura Kurosawa vann að töku
kvikmyndarinnar „Ran“ að
haustlagi í hlíðum Fuji-fjalls, er
meistarinn þegar búinn að taka
Búddhatrú, enda þá kominn á
áttræðisaldur.
Gengur hann um með góðm-
annlegt bros eins og mildin sjálf
holdi klædd, og stjórnar öllu í ítr-
ustu smáatriðum með rósemi og
mýkt. Fyrir þær svipmyndir sem
Fyrsta reynsla misheppnaðist fyrir utan bingósalinn. Skuggar í Paradís eftir Aki Kaurismáki.
brugðið er upp af hinum aldna
snillingi í fullu starfi við að gera
eitt af sínum stóru meistaraverk-
um er þessi kvikmynd merkileg
heimild, sem allir aðdáendur
Kurosawa ættu að sjá.
En auk þess veitir hún tölu-
verða innsýn í ýmis hugðarefni
Kurosawa sem ganga í gegnum
myndir hans (sýndar eru glefsur
úr fyrri verkum meistarans), svo
sem ást hans á hestum og rigning-
ar-andrúmslofti og andúð hans á
blóðsúthellingum (þetta er ekki
prentvilla), og svo veitir hún inn-
sýn í það hvernig unnið er að gerð
fjöldaatriða í stórmynd eins og
„Ran“. Fær áhorfandinn þá hug-
mynd að það sé líkast því að
stjórna miklum bardaga.
e.m.j.
Nauta-
baninn
Framhald samræðis með
öðrum aðferðum
Persónurnar í spænsku mynd-
inni „Nautabananum” líta svo á,
eins og von Clausewitz hershöfð-
ingi hefði getað sagt, að nautaat
sé framhald samræðis með öðr-
um aðferðum og eiginlega æðra
stig þeirra, og eins og nautaat
fullkomnist coitus ekki nema í
dauðanum.
Aðalhetjan er fyrrverandi
nautabani, sem varð að hætta
störfum eftir að tuddi potaði í
hann hornum sínum og fæst því
við hagnýta kennslu í nauta-
bönun, en hann getur samt sem
áður ekki losað sig við dauða-
meinloku sína og banar nú ung-
um stúlkum í frístundum sínum í
stað nauta. Kemst hann í kynni
við málafærslukonu, sem hefur
iengi dáðst að honum og er haldin
sömu dauða-meinlokunni og
hann sjálfur, og fer þá að æsast
leikurinn. Ná þau saman vegna
þessa sameiginlega áhugamáls
þeirra að fullkomna samræði
með því að kála elskhuganum
snarlega á háa séinu.
Út af þessu spinnst nokkur
flétta sem óþarfi er að rekja og
flækjast lögreglan og jafnvel heil-
ög kirkja í málið. Ýmsir kynnu að
halda að spænsk dýraverndun-
arfélög hafi staðið fyrir gerð þess-
arar myndar til að vara menn við
þeirri hættu sem stafað geti af of
miklum áhuga á nautaati, en það
er kannski af því að þeir þekkja
ekki spænska þjóðarsál. Þótt
myndin sé stundum óhugnanleg
er rétt að geta þess líka, að hún er
mjög fyndin á köflum.
e.m.j.
„Sagan
um virkið
Súram”
Eins og í draumi
„Sagan um virkið Súram” var
fyrsta myndin sem Sergei Para-
djanov gerði eftir að honum hafði
verið gert ókleift að vinna árum
saman með grimmilegum ofsókn-
um, sem enduðu með því að hann
var látinn dúsa í fangelsi og var
jafnvel talinn af um skeið.
Þessi mynd er að því leyti lík
„Hryðjuverkamönnunum” frá
Taiwan að hún er torskilin mjög
og frásögnin brotin upp í mósaík
sem stundum er torvelt að raða
saman, en lengra nær sú samlík-
ing ekki. „Sagan um virkið Súr-
am” er gerólík myndinni frá Ta-
iwan og af allt öðrum flokki að
því leyti að hún er gerð í alveg
sérstæðum og frumlegum stíl,
sem minnir ekki á neitt annað í
heimsins kvikmyndalist.
Frásögnin, sem byggð er á
grúsískri sögn um virki sem
nauðsynlegt er til landvarnar, en
ekki er unnt að reisa nema ungur
maður fórni lífi sínu til þess, líður
áfram eins og í draumi, - í ljóð-
rænum myndum fjarri öllu raun-
sæi, sem virðast einna helst inn-
blásnar af hefðbundinni myndlist
Iandsmanna. Atriðunum er
stundum stillt upp eins og í lýsing-
um í gömlum handritum, og
leikurinn er stflfærður og óraun-
sær og tengdur látbragði, dansi
og tónlist. „Sagan um virkið Súr-
am” er tvímælalaust ein athygli-
sverðasta myndin sem mönnum
gefst kostur á að sjá að þessu
sinni.
e.m.j.
Hin ítölsku Ginger og Fred
heidur vansæl eftir Rómar-
ferðina, - úr mynd Fellinis.
Úr Súram-virkinu, - atriðum er stundum stillt
upp einsog lýsingum úr gömlum handritum.
dís“ fullkomlega meðmælanlegir:
um venjulegt fólk fyrir venjulegt
fólk á óvenjulega sjarmerandi
hátt. -m
Hinn hrelldi efnafræðingur á vjpnustað. Ur Hryðjuverkamönnun-
um tævönsku.
meðan á verki stendur. Það er
merkilegt að hún skuli ekki enn
haf fengið verðlaun fyrir góða
frammistöðu í aukahlutverki á
neinni kvikmyndahátíð.
f þessari kvikmynd eru nær-
færnislegar lýsingar á þungum
ástríðum og jafnframt, eins og
fram kemur í ofanskráðu, á sam-
bandi mannsins við dýraríkið.
e.m.j.
Skuggar
w
i
paradís
Einlœgur finnskur sjarmi
Áður en finnska myndin
„Skuggar í Paradís” var frumsýnd
í Laugarásbíó í fyrradag sagði
leikstjórinn Aki Kaurismáki
eitthvað á þá leið að eftir alla
skotbardagana og hasarinn í
finnskum kvikmyndum undan-
farin ár hefði hann langað til að
búa til venjulega mynd um venju-
legt fólk, ástarsögu sem væri
eiginlega ekki um neitt og væri
sosum eiginlega ekki neitt, -bíó-
gestir gætu þessvegna bara staðið
upp strax og farið aftur heim til
sín.
Skuggar í Paradís var þó kosin
besta mynd ársins í Finnlandi í
fyrra, af um tuttugu, og lítillæti
leikstjórans var mætt með klappi
hér bæði fyrir sýningu og eftir.
f stuttu máli er myndin um
öskukall sem verður skotinn í
] kassadömu í stórmarkaði. Kassa-
daman er treg til en að lokum
gengur dæmið upp og hjúin fara í
brúðkaupsferð sína, -sem hæfir
þeim reyndar mjög vel. Þessi
þráður lítur ekki mjög vel út á
prenti, en úr þessu spinnur hinn
ungi Aki hina prýðilegustu kvik-
mynd, sjarmerandi, fyndna og
notalega, og samt fulla af brenn-
andi óvissu ástamálanna á þessu
stigi. Inní fléttast ýmis skeið þar-
sem fram fara það sem Laxness
kallar „púnktathuganir", um
finnskt samfélag, verkalýðstil-
veru, tungumál, réttvísi, mann-
lega reisn.
Þrátt fyrir stöku hnökra í hand-
riti og töku eru „Skuggar í para-
menn
Borgar það sig?
Það er harla forvitnilegt að
geta séð kvikmynd frá Taiwan,
þar sem þær munu ekki hafa
dreifst víða til þessa. Maður veit
ekki einu sinni hvaða mál muni
vera talað, eða hvernig staðirnir
sem atburðirnir gerast kunni að
líta út. í ljós kemur að myndin
„Hryðjuverkamenn” eftir
Edward nokkurn Yang er töluð á
kínversku (mandarínsku) en með
enskum og kínverskum texta,
væntanlega fyrir íbúa Taiwan
sjálfrar og Hong Kong sem tala
aðrar kínverskar mállýskur en
skilja ritmálið. Sami „alþjóðlegi”
stfllinn er á umhverfinu sem er
harla keimlíkt vestrænum stór-
borgum Asíu og kannske víðar.
Svipuðu máli gegnir reyndar
um alla gerð myndarinnar, sem
er svo mjög eftir kokkabókum ei-
lítið gamaldags framúrstefnu-
kvikmyndagerðarmanna róm-
önsku landanna í Evrópu, að
stundum finnst manni að hann
hljóti að vera kominn einhvers
staðar í námunda við Miðjarðar-
hafið. Sagan er brotin upp og
margir þræðir raktir til skiptis,
þannig að áhorfandinn verður oft
harla áttavilltur og veit ekki hvað
höfundurinn er að fara: svip-
myndir úr íbúðum, skrifstofum,
dansstöðum o.þ.h. í miklum
„nútímastfl” dynja á honum,
stundum án nokkurs sýnilegs
samhengis við annað. Allt gengur
þó upp að lokum og ef áhorfand-
inn hefur haft augun nógu vel
opin getur hann rakið alla
þræðina saman. En þá er hætt við
að sú hugsun hvarfli að honum
hvort sagan sem þá kemur í ljós
sé svo merk að þetta borgi sig. En
myndin er óneitanlega nokkuð
haglega gerð.
e.m.j.
Hryðju-
verka-
Ástríður miklar á tjaldinu í „Yndislegum elskhuga" Aiine Isserman. A
myndina vantar fluguna rasssæknu.
Yndis-
legur
elskhugi
Ástir í hrossabúgarði
Franska myndin „Yndislegur
elskhugi“ eftir Aline Issermann
fjallar um ástir og örlög í hrossa-
búgarði. Hefst hún á því að verið
er að fylja meri, en síðan tekur
mannfólkið við og veitist því ekki
örðug eftirreiðin.
Það kemur skýrt fram í þessari
mynd, að nú er það aftur orðið
lenska í franskri kvikmyndagerð
að sýna ítarlegar nærmyndir af
holdlegu samræði, eða eins og
einn sýningargesturinn orðaði
það á leiðinni út: „tíðkast þau nú
hin breiðu spjótin". Höfundinum
tekst stundum að bregða upp
frumlegum sjónhverfingum af
því sem hjá öðrum verður barasta
hjakk í sama farinu, og eru m.a.
einkar athyglisverðar nærmyndir
af flugu sem hefur tyllt sér á bjúg-
an rass hins yndislega elskhuga
Umsagnir um kvikmyndahátíð Umsagnir um kvikmyndahátíð Umsagnir um kvikmyndahátíð