Þjóðviljinn - 03.11.1987, Blaðsíða 15

MINNING
Hrólfur Halldórsson
fæddur 21. 5. 1935 - dáinn 24.10. 1987
Kveðja frá
Menntamálaráði
íslands
Við fráfall Hrólfs Halldórs-
sonar, framkvæmdastjóra Menn-
ingarsjóðs, er skarð fyrir skildi.
Hann tók við framkvæmda-
stjórninni fyrir áratug og hefur
starfað af árvekni og trúmennsku
sem hverju fyrirtæki er nauðsyn,
ef vel á að vera. Framkvæmda-
stjórn Menningarsjóðs er um-
fangsmikið ábyrgðarstarf enda
mikið í húfi að vel takist til.
Hrólfur var allur í starfi sínu og
lagði sig fram um að vegur fyrir-
tækisins og Menntamálaráðs væri
sem mestur. Þar naut hann
ómetanlegrar reynslu sinnar, og
þá ekki síst í bókaútgáfu. Sam-
viskusemi hans var til fyrirmynd-
ar og tengsl hans við Mennta-
málaráð, starfsfólk Menningar-
sjóðs og viðskiptavini, hvort sem
það voru höfundar eða aðrir,
voru með slíkum ágætum að ekki
varð á betra kosið. Stofnunin
blómgaðist undir stjórn hans og
aldrei var hann ánægðari en þeg-
ar honum þótti útgáfubækur
ráðsins mikilvægt framlag til ís-
lenskra mennta eða þegar góðir
listamenn hlutu stuðning á veg-
um ráðsins. Auk daglegra starfa
annaðist Hrólfur allan undirbún-
ing undir fundi Menntamálaráðs
og voru þau störf hans sem önnur
vönduð og vel af hendi leyst.
Hann var áfram um að fjárhagur
fyrirtækisins væri traustur og
reksturinn sem næst því sem til er
ætlast á fjárlögum. En hann var
jafnframt stórhuga og áhuga-
samur og naut þess að hafa yfir-
umsjón með miklum verkefnum
sem hann taldi eiga erindi við al-
menning í landinu. Margt hefur
áunnist, en annað í deiglunni.
Minning Hrólfs Halldórssonar er
Menntamálaráði hvatning til
eflingar íslenskri þjóðmenningu
enda er það helsta hlutverk ráðs-
ins eins og það er skilgreint í
lögum Alþingis.
Við andlát Hrólfs Halldórs-
sonar hafa Menningarsjóður og
Menntamálaráð misst farsælan
framkvæmdastjóra og margir
sakna vinar í stað.
Um leið og Menntamálaráð ís-
lands og Menningarsjóður, vinir
og samstarfsmenn, senda ekkju,
börnum og ættingjum Hrólfs
Halldórssonar innilegar samúð-
arkveðjur, er honum þakkað
ómetanlegt og heilladrjúgt starf í
þágu þeirrar stofnunar sem hon-
um var trúað fyrir og naut svo
góðs af trausti hans og trúnaði að
ekki varð á betra kosið.
Blessuð sé minning hans.
Menntamálaráð íslands
Hrólfur er dáinn!
Með þessum orðum var ég vak-
inn að morgni vetrardagsins
fyrsta.
í flýti lokaði ég aftur augunum
og reyndi að telja mér trú um að
mig væri að dreyma.
Andartak leið, en þá varð mér
ljóst að helfregnin var veruleiki. í
huga mér reyndi ég samt að
andæfa fregninni:
- Þetta er allt of ósanngjarnt til
að geta verið satt.
- Hann er aðeins liðlega
fimmtugur.
- Hann á litla dóttur.
- Hann gegnir mikilvægu
embætti.
- Hann er einn nánasti og
besti frændinn okkar.
- Við verðum alltaf að geta
hringt í hann hvenær sem er þeg-
ar við þurfum að fá að vita
eitthvað. Hann Hrólfur veit allt
og man allt.
- Hann verður að halda áfram
að líta inn óvænt og fyrirvaralaust
eins og hann hefur alltaf gert og
við verðum líka að geta sótt hann
heim á Hringbrautina. Þó ekki sé
nema til að komast í gott skap.
Hann er svo jákvæður og
skemmtilegur.
- Það verða engin almennileg
jólaboð haldin án hans.
- Hann verður að mæta í
LAXINN annað kvöld (þann
eina sem ég hefi veitt hjálparlaust
um ævina). Hann var búinn að
lofa því.
- Hann Hrólfur er ómissandi.
Hann getur ekki leyft sér að
deyja núna.
- Hann verður að halda áfram
að skrifa upp á víxlana fyrir okk-
ur.
Bankastjórinn: „Nei, því mið-
ur - þú þarft tvo ábyrgðarmenn. “
Ég: „En er ekki Hrólfur á við
tvo?“
Bankastjórinn: „Þú getur vitj-
að peninganna á morgun."
Hrólfur Halldórsson skilur
ekki eftir sig veraldlegan auð.
Hann var ósérplæginn í við-
skiptum við fólk.
Þrátt fyrir að lögmál neyslu-
samfélagsins vísi nútímamannin-
um (í æ ríkari mæli) á að leita
hamingjunnar í búðargluggum þá
notaði Hrólfur aðra vegvísa á sín-
um tíðu gönguferðum um bæinn.
- Maður er manns gaman - var
ein af lífsskoðunum Hrólfs. Fóta-
tak Hrólfs þagnaði ekki við ein-
hvern búðargluggann heldur
miklu fremur á tröppum vina og
kunningja.
Nú hefur hann bankað uppá
hinsta sinni. Hrólfur Halldórsson
sá sér ekki fært að mæta í kvöld-
verðarboðið hjá Helgu frænku
sinni. - Aðfaranótt fyrsta vetrar-
dags fékk hann boð um að mæta
annarsstaðar. Á stað þar sem ei-
líft munu ríkja sumardagar. Slíkt
boð hefur víst alltaf forgang.
Við sjáum hann fyrir okkur
æðrulausan ganga fram fyrir hinn
mikla dómara. Hann þarf engu
að kvíða. Hann er borgunarmað-
ur fyrir skuldabréfi sem féll í
gjalddaga 1. vetrardag 1987.
Blessuð sé minning hans.
Daníel og Helga.
Þegar við Hrólfur Halldórsson
lögðum leið okkar á Bókaþing á
Hótel Sögu fimmtudaginn 22.
október s.l., hlýddum þar á mál
manna daglangt og skildum glað-
ir að kvöldi, óraði mig ekki fyrir
því, að svo skammt gæti verið
milli lífs og dauða, að hann væri
allur að sólarhring liðnum. Þeirri
miskunnarlausu staðreynd mátt-
um við þó standa frammi fyrir
vinir hans og samstarfsmenn,
þótt við vissum að vísu, að hann
hafði ekki gengið heill til skógar
upp á síðkastið. En ekkert benti
þó til, að svo skammt væri til
endaloka hjá manni á góðum
aldri, rétt liðlega fimmtugum.
Hann stundaði vinnu sína af
áhuga og kostgæfni til síðasta
dags og tók á móti mönnum með
sama glaða viðmótinu á skrif-
stofu sinni í Landshöfðingjahús-
inu við Skálholtsstíg, eins og
hann hafði einlægt gert undanfar-
inn áratug í því húsi. Bókavertíð
haustsins var framundan og hann
gat fagnað því, að útgáfubækur
Menningarsjóðs voru vel á vegi
staddar, margar raunar tilbúnar.
Og verkefnin voru framundan,
sem hann virtist ódeigur að glíma
við, þegar kallið kom eins og
reiðarslag.
Þegar ég kom til starfa í
Menntamálaráði íslands um ára-
mót 1978-79 hafði Hrólfur verið
framkvæmdastjóri Bókaútgáfu
Menningarsjóðs frá sumrinu
1977. Atvik réðu því, að ég var
kjörinn formaður Menntamála-
ráðs, og gegndi þeirri stöðu nær
fimm ár. Af þessum sökum kom
þegar í stað til náinna kynna og
samstarfs milli okkar Hrólfs um
stjórn Bókaútgáfu Menningar-
sókn komu til fyrirtækisins, og
taldi það raunar skyldu sína.
Hrólfur Halldórsson hafði
ríkan metnað fyrir hönd Menn-
ingarsjóðs, og vildi sem bezt
hann gat stuðla að útgáfu bók-
menntalegra og fræðilegra rit-
verka, sem væru lyftistöng ís-
lenzkri menningu. Meðal þeirra
voru ritverk, sem honum var sér-
staklega kært að eiga hlutdeild að
eins og íslenzk orðabók, sem
kom út í nýrri útgáfu 1983, Korta-
saga íslands, II. bindi útgefið
1978 og íslenzkir sjávarhættir,
fimm binda stórvirki Lúðvíks
Kristjánssonar, sem út kom á ár-
unum 1980-1986. Hrólfur taldi,
að ekkert mætti til spara til að
þessi verk bæru aðstandendum
sínum, höfundum og útgefanda,
sem glæsilegast vitni. Hann var
bjartsýnn og stórhuga og hafði
ýmsar hugmyndir á prjónunum,
en fannst sér stundum skorinn
þröngur stakkur og ekki hafa þá
kjölfestu sem til þyrfti, ef nægi-
lega vel ætti að vera.
Að öðru leyti reyndist Hrólfur
mjög nýtur maður fyrir Menning-
arsjóð, sem m.a. kom fram í um-
hyggju hans fyrir hinu gamla húsi
fyrirtækisins við Skálholtsstíg (í
daglegu tali kallað Næpan), sem
reist var af Magnúsi Stephensen,
landshöfðingja í upphafi þessarar
aldar. Hrólfur kappkostaði að
varðveita og viðhalda þessu
gamla húsi og koma því svo sem
unnt væri í upprunalegt horf.
Þetta hús var vinnustaður, sem
hann var stoltur af, vegleg um-
gjörð hins daglega starfs, og ég
held, að honum hafi liðið vel í því
andrúmslofti, sem gömul söguleg
húsakynni ein geta skapað.
Hrólfur var góður verkmaður
og yfirboðari, hann var velviljað-
ur starfsfólkinu, en gerði líka þær
kröfur, að unnið væri af trú-
mennsku og lipurð, og hann var
virtur og vinsæll af þeim, sem
með honum störfuðu og hann átti
samskipti við. Sjálfur dró hann
aldrei af sér, og vann áreiðanlega
oft tveggja manna verk; svo
mikið er víst, að á verksviði hans í
Menningarsjóði voru öll undir-
búningsstörf með bókaútgáfunni
innan og utan prentsmiðju, yfir-
stjórn á fjárhag fyrirtækisins, svo
og bókhaldið. Allt fórst honum
þetta vel úr hendi, því að hann
var útsjónarsamur og skjótráður
til athafna og lét hlutina sjaldan
vefjast fyrir sér. Nú þegar hann
fellur frá svo skyndilega, langt
um aldur fram, er skarð höggvið í
Bókaútgáfu Menningarsjóðs,
sem vandfyllt er. Fráfall hans er
okkur sem með honum störfuðu,
mikið harmsefni.
Þó að ég hætti sem formaður
Menntamálaráðs haustið 1983,
en átti þar enn sæti, hélt samstarf
okkar Hrólfs áfram, eins og ekk-
ert hefði ískorizt; hann sýndi mér
fyllsta trúnað og bar undir mig
málin sem áður, og mér var sönn
ánægja að styðja hann og styrkja í
starfi fyrir Menningarsjóð eftir
því sem í mínu valdi stóð. Þessi
áratugar samvinna leiddi til per-
sónulegrar vináttu okkar í milli,
svo að þar skyggði ekkert á, þótt
við værum í aðra röndina menn
ólíkra sjónarmiða. En við áttum
fleira, sem var sameiginlegt, en
það sem skildi; a.m.k. átti Hrólf-
ur þann eiginleika til að bera í
talsvert ríkum mæli, sem hlýtur
að vera gulls ígildi, en það er
manneskjulegt viðhorf til hlut-
anna, græskulaust og án allrar
illkvittni. Hann var maður góð-
vilja, hlýju og jafnaðargeðs, sem
gott var að blanda geði við og
eiga að vini.
Margs er að minnast frá liðnum
dögum, og ekki sízt kemur mér
Hrólfur í hug sem góður félagi á
ferðum um landið, þegar við létt-
um af okkur amstri daganna og
leituðum á vit lands og sögu,
ásamt vinum okkar, skáldunum
Hannesi Péturssyni og Helga
Sæmundssyni. Ég veit að ég mæli
fyrir munn okkar ferðafélag-
anna, er ég tjái þakklátan hug í
garð Hrólfs fyrir ógleymanlega
samfylgd á slíkum leiðum.
Á skilnaðarstundu er ég Hrólfi
Halldórssyni þakklátur fyrir
ánægjulegt samstarf, svo og per-
sónulega vináttu, sem ég mat
mikils. Ég mun sakna hans og
einlægt minnast hans, er ég heyri
góðs drengs getið. Ég sendi konu
hans, Halldóru, og dætrum
þeirra þremur, innilegar samúð-
arkveðjur trá mér og minum.
Einar Laxness
ST. JÓSEFSSPÍTALI, LANDAKOTI
Hjúkrunarfræðingar
Landakotsspítali býður ykkur ákjósanlegan
vinnustað í hjarta borgarinnar Góðar stræti-
svagnaferðir í allar áttir. Þar geta hæfileikar ykkar
notið sín, því við erum opin fyrir öllum nýjungum
og viljum að starfsfólk okkar fái tækifæri til þess
að vinna að þeim með okkur.
Við reynum að gera öllum kleift að sækja nám-
skeið og ráðstefnur. Við bjóðum aðlögunar-
kennslu áður en starfsmenn fara á sjálfstæðar
vaktir.
Við höfum lausar stöður á öllum legudeildum,
móttökudeild, svæfingadeild og gjörgæsludeild.
Hafið samband við skrifstofu hjúkrunarstjórnar
sem veitir nánari upplýsingar í síma 19600/220/
300, alla virka daga frá 08:00-16.00.
•Reykjavík 30. október 1987
sjóðs og önnur þau verkefni, sem
heyra undir Menntamálaráð,
þ.á m. úthlutun styrkja til lista-
manna. Frá fyrstu tíð féll mér ein-
staklega vel að vinna með Hrólfi
Halldórssyni og milli okkar skap-
aðist, ef svo má segja, gagn-
kvæmt trúnaðartraust. í daglegri
stjórn fyrirtækisins lagði hann sig
fram um að hafa sem bezt sam-
band við formann ráðsins og láta
hann fylgjast náið með öllum
framkvæmdum Menningarsjóðs,
bæði að því er varðaði bókaútgáf-
una, svo og fjármál fyrirtækisins.
Mér var ljóst, að hann byggði á
áralangri reynslu við bókaútgáfu
vegna starfa sinna hjá öðrum for-
lögum. Bókaútgáfa ríkisins var
því í traustum höndum kunnáttu-
manns á þessu sviði; og ef Hrólfi
fannst hann bresta þekkingu á
einhverjum atriðum útgáfumál-
anna, var hann óhikandi við að
leita vitneskju hjá þeim, sem
hann taldi vita betur. Hann var
hreinskiptinn og hlýr í framkomu
og gerði skýrt og skilmerkilega
grein fyrir máli sínu, bæði í
þröngum hóp sem á opinberum
mannafundum og menn báru
traust til hans. Hann gaf sér alltaf
tíma til að sinna góðum gestum,
höfundum og öðrum, sem í heim-
ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 19
Sólvangur
og heilsugæslustöð
Innanhússfrágangur
Tilboö óskast í innanhússfrágang nýbyggingar
viö Sólvang í Hafnarfiröi.
Um er aö ræöa 2.060 m2 svæði í kjallara og á
hæö og er þaö nú tilbúið undir tréverk.
Verktaki skal ganga frá húsinu að innan aö fullu.
Verkinu skal skila í tveimur áföngum, þeim fyrri,
heilsugæslustööinni skal að fullu lokiö 1. október
1988 en öllu verkinu 1. júlí 1989.
Útboðsgögn veröa afhent til og með 13. nóv.
1987 á skrifstofu vorri Borgartúni 7, Reykjavík
gegn 10.000 kr. skilatryggingu.
Tilboö veröa opnuð hjá Innkaupastofnun ríkisins
24. nóvember 1987 kl. 11.00.
INNKAUPASTOFNUN RÍKISINS
Borgartúni 7. simi 26844