Þjóðviljinn - 11.03.1988, Blaðsíða 4
LEHDARI
Snótarkonur vísa
Verkakonur í Vestmannaeyjum eiga í harðri ver-
kfallsbaráttu þessa dagana, og með henni vísa þær
veginn í kjaraátökunum.
Enda hafa þær fengið ýmislegan stuðning og
hvatningu frá félögum sínum í öðrum samtökum
launamanna, -og að ógleymdu framlagi annarra og
hvatningu munar þar mest um rausnargjafir opin-
berra starfsmanna í verkfallssjóð Snótar, 600 þús-
und krónur frá KÍ og SFR.
Á yfirvinnubann Verkalýðsfélags Vestmannaeyja
og Framsóknar í Reykjavík má einnig líta sem stuðn-
ing við Snótarkonur, -óbeinan en mikilvægan. Því er
óðum að vaxa skilningur í hreyfingu launafólks um
land allt að einsog nú er í pottinn búið stendur árang-
ur í kjarabaráttunni og fellur með úrslitum verkfalls-
ins í Eyjum. Verði fiskverkakonurnar í
Vestmannaeyjum knúnar til uppgjafar er hætt við að
aðrir verði að gjöra svo vel að leggja niður skottið
með lítilli sæmd. Meðan Snót í Eyjum heldur uppi
merkinu gefst öðrum félögum mikilvægt andrúm til
ráðagerða og liðsafnaðar.
Þetta skilja VSÍ-menn í Garðastrætinu, og þes-
svegna er lagt kapp á að verjast Snótarkonum. Uppá
landi verða menn að gera sér grein fyrir að staða
Snótarkvenna er á ýmsan hátt erfið þrátt fyrir barátt-
uþrótt þeirra. Snótarkonur búa meðal annars við það
að í Vestmannaeyjum er reynt að magna gegn þeim
galdur um að verkfall þeirra stefni bæjarfélaginu í
hættu. Til þess hefur meðal annars verið fenginn
sjálfur bæjarstjórinn í Eyjum, sem í Morgunblaðinu í
fyrradag barmar sér yfir verkfalli kvennanna, en dett-
ur ekki í hug að atvinnurekendur eigi nokkurn þátt í
því hvernig komið er.
Það er heimamanna að krefja Arnald Bjarnason I
reikningsskila um það hvort hann er bæjarstjóri
Vestmannaeyinga allra eða aðeins sumra þeirra.
Viðbrögð bæjarstjórans sýna hinsvegar að Snót- I
Grindavík og
Áróðursbarlómur VSÍ-manna í þessari samninga-
hríð varð einu landsbyggðarblaðanna um daginn
tilefni til að rifja upp vinnuveitendavísur Heiðreks
Guðmundssonar frá Sandi, -sem verða aldrei of oft
kveðnar:
Frá því ég byrjaði, barnið,
blöðunum í að stafa
tapað á einu og öllu
atvinnurekendur hafa.
Að Eyjólfur héðan af hressist
hættur er ég að vona
- En hafa þeir alltaf efni
á því að tapa svona?
Atvinnurekendur í Grindavík voru að Garðastræt-
issamningunum felldum orðnir leiðir á að tapa. Þeir
náðu samningum við verkalýðsfélagið á staðnum,
samningum sem að vísu eru ekki í samræmi við
ítrustu kröfur verkamanna, en eru þó taldir vera um
sjö prósent frammyfir hina nýfelldu. Félagar
verkalýðsfélagsins samþykktu, og varekki beturséð
en að þarmeð væri komin hreyfing á allar aðrar
samningaviðræður, enda sá mikilsverður munur á
veginn
arkonur þurfa allan stuðning sem þær geta fengið,
og auðvitað væri allra mest um vert að félagar þeirra
í hreyfingu launafólks tækju sér stöðu við hlið þeirra
á verkfallsvaktinni.
Gardastræti
Grindavíkur- og Garðastrætissamningunum að í
öðrum er samið um kjarabætur en í hinum um kjara-
skerðingu.
En viti menn. Miðstýringarmennirnir í Garðastræt-
inu ætla sér að taka fram fyrir hendurnar á atvinnu-
rekendum í Grindavík, og hafa neitað að fallast á
samning þeirra við Verkalýðsfélagið.
Þeir hjá VSÍ eru ekki tilbúnir að borga það fyrir
vinnuafl launamanna sem atvinnurekendur í Grinda-
vík eru tilbúnir til að borga.
Þeir hjá VSÍ vilja frekar halda áfram að tapa. Þeir
vilja frekar halda kjaradeilunum áfram útá ystu nöf.
Þeir hjá VSÍ telja sig hafa efni á að tapa. Ekki
vegna þess að fyrirtækin standi illa, -enda er launa-
kostnaðurinn aðeins lítill hluti af raunverulegum
vanda fiskvinnslunnar sem mest er vælt útaf þessa
daga. Ekki bara vegna þess að VSÍ á uppundir 100
milljónir í verkfallssjóði.
Þeir telja sig hafa efni á að tapa vegna þess að þeir
telja sig vera að verja það kjarakerfi sem þeir hafa
komið hér upp síðustu árin: láglaunastefnuna og
fimmtánfalda launamuninn. í þágu þess kerfis er VSI
tilbúið að halda áfram að tapa, og meira að segja
tilbúið til að niðurlægja sína eigin menn. -m
KLIPPT OG SKORID
Að spjalla
Það þykir góður eiginleiki hjá
miklum selskapsmönnum að geta
sífellt fitjað upp á nýju umræðu-
efni til að notalegt spjall í gesta-
boðum falli ekki niður og upp
komi vandaræðalegar þagnir. Sá
sem getur haldið uppi fyrirhafn-
arlausum samræðum, er fær um
að bjarga mörgu samkvæminu frá
þeim ósköpum að gestirnir sitji
steinþegjandi tímunum saman og
horfi í gaupnir sér. Á þessum
vettvangi varðar oft mestu að
eitthvað sé sagt. Þar skiptir ekki
öllu hvað er verið að segja, held-
ur hvernig frá hlutunum er sagt.
Sú samræðukúnst, er byggir á
því að finna stöðugt ný umræðu-
efni til að stoppa upp í þagnirnar,
er ekki bundin við samkvæm-
isljónin ein. Hún virðist hafa lagt
undir sig stórar lendur á sviði ís-
lenskrar fjölmiðlunar og er ekki
annað að sjá en þeir landvinning-
ar aukist jafnt og þétt. Og þá má
ekki gleyma sumum þeirra
manna sem kjörnir hafa verið til
að setja þjóðinni lög. Þeir hafa
margir sýnt meistaralega takta
við að stytta fólki stundir.
Þegar verið er að rústa efna-
hagskerfið og „Róm brennur‘%
svo að notað sé skáldlegt líkinga-
mál, er mikils um vert að ein-
hverjir taki að sér að leiða athygli
almennings að öðrum og
skemmtilegri hlutum, annars er
hætta á að einhverjir fari að draga
sínar eigin ályktanir um lands-
stjórnina. Farsælir þingmenn
reyna að eiga alltaf eitthvert mál í
pokahorninu, sem unnt er að
grípa til við þessar aðstæður.
Fyrir nokkrum áratugum var það
blessuð rjúpan hvfta. Nokkrir
þingmenn áttu um tíma hug og
hjörtu þjóðarinnar vegna glæsi-
legra tilþrifa í árvissu þjarki um
hvort rjúpnaveiðitíminn ætti að
vera langur eða skammur. En al-
þýðufólk, sem þrátt fyrir allt var
að rembast við að sjá sér og sín-
um farborða, nennti um síðir
ekki að hafa áhuga á málinu og þá
þurfti að finna nýtt umræðuefni.
Pínulítið af rjúpu, takk!
Gengið er fallið, verðbólgan
komin á fleygiferð og illa gengur
að ná samkomulagi um kaup og
kjör. Hvað er til ráða? Ætti kann-
ski að hefja víðtæka umræðu um
þverbrestina í íslensku þjóðfélagi
og hvað beri að gera? Áuðvitað
eru þeir margir þingmennirnir
sem vilja gjarnan taka þátt í um-
ræðu um ráðstafanir í efna-
hagsmálum, bæði þær sem nú
hefur verið gripið til og ekki síður
hinar sem ríkisstjórnin vill ekki
nota vegna oftrúar sinnar á frjáls-
hyggjuna. En svo eru það nokkrir
sem álíta að nú sé einmitt rétti
tíminn til að finna eitthvert nýtt
umræðuefni fyrir þjóðarsel-
skapinn, eitthvað skemmtilegt og
frumlegt, eitthvað sem leiðir hug-
ann frá grámyglu raunverunnar.
Bara að finna eitthvað, sem allir
telja sig þekkja: Bjórmálið! Nú
er einmitt rétti tíminn til að
gleyma sér í orðaskaki um það
með hvaða aðferðum ætti að selja
þjóðinni bjór.
Bjórinn er búinn að vera
þrautalending við þessar aðstæð-
ur um margra ára skeið. En sumir
eru farnir að lýjast á þessari
skemmtan. Mætti ekki fara að
dæmi sjónvarpsins sem lætur
Derrick annað veifið fara í langt
frí svo að menn verði ekki of
leiðir á honum? Á meðan fá
menn að kynnast nýjum löggum
og öðru vísi bófum og verða svo
yfir sig kátir þegar Derrick karl-
inn birtist aftur. Er kannski kom-
inn tími tii að rifja upp fornan
fjandskap og taka svona eins og
eina eina umferð á rjúpunni til
tilbreytingar?
Steingrímur og strákarnir
í leiðara Víkurblaðsins, sem
gefið er út á Húsavík, var fyrir
nokkru fjallað um afreksmenn.
Bent er á að frammistaða Jó-
hanns Hjartarsonar gegn Korst-
noj hafi fjölgað mjög þeim sem
sest hafa niður við tafl, en áhrifa
afreksmanna gæti þó einnig með
öðrum hætti.
„Þessirmenn sameina þjóðina,
þjappa henni saman og efla já-
kvætt sjálfstraust landsmanna á
öllum sviðum. Að vísu eroftstutt
í neikvæða þjóðrembu, og hefur
hennar orðið vart í fjölmiðlum að
undanförnu í bland við hálfgerða
hysteríu, en þetta eru þó smá-
munir einir.
Stjórnmálamenn hafa væntan-
lega endanlega áttað sig á gildi
afreksmanna á síðustu dögum, og
e. t. v. öfunda þeir afreksmennina
svona innst í hjarta sér. Það er
ugglaust draumur hvers
stjórnmálamanns að vera kallað-
ur „okkar maður“ af þjóð sinni,
en sá draumur rætist víst fæstum,
nema e.t.v. Steingrími Her-
mannssyni nú og ráðherrum á
tímum þorskastríða. “
Klippari verður að játa að
hann gerði sér ekki grein fyrir
stöðu Steingríms við hlið stór-
meistara, hlaupagikka og krafta-
jötna. Spurningin er hvort
Steingími geti komið þetta illa,
sbr. þá þörfu áminningu sem
finna má undir lok Víkurblaðs-
leiðarans:
„Þegar afreksmennirnir vinna
ekki lengur afrek, þá erum við
fljótirað snúa við þeim baki, ein-
mitt þegar þeir hafa hvað mesta
þörffyrir stuðning. “
„Ég er ekki
Og hér er ein örstutt úr Víkur-
blaðinu:
„G-Iistafólk á Húsavík blótaði
þorra á dögunum og varað venju
haft í frammi grín og spé. M.a.
fór fram spurningakeppni í anda
„Hvað heldurðu ?“ og mest lagt
upp úrþvísem ÓmarRagnarsson
kallar „ég er“ spurningar. Áttu
þátttakendur að þekkja húsvíska
borgara af vísbendingum.
Fyrsta vísbendingin úr einni
spurningu var þessi: Ég er ekki
guð almáttugur!
Ogþaðþurfti ekki meira. Kári
Arnór Kárason hljóp í bjölluna
og sagði að hér væri spurt um
Krístján Ásgeirsson. Krístján var
óhress með spurninguna og sagði
að þetta hefði verið alltof
augljóst. “
þJÓÐVILJINN
Málgagn sósíalisma, þjóðfrelsis
og verkalýðshreyfingar
Utgefandi: Útgáfufólag Þjóðviljans.
Ritstjórar: Árni Bergmann, MörðurÁrnason, ÓttarProppó.
Fréttastjóri: Lúðvík Geirsson.
Blaðamenn: Guðmundur Rúnar Heiðarsson, Ingibjörg Hinriksdóttir
(íþr.), Hjörleifur Sveinbjömsson, KristóferSvavarsson, Magnfríður
Júlíusdóttir, Magnús H. Gíslason, LiljaGunnarsdóttir, ÓlafurGíslason,
Ragnar Karlsson, Sigurður Á. Friðþjófsson, Stefán Stefánsson (íþr.),
SævarGuðbjörnsson, TómasTómasson.
Handrlta- og prófarkalestur: Elías Mar, Hildur Finnsdóttir.
Ljósmyndarar: Einar Ólason, Sigurður Mar Halldórsson.
Útlitsteiknarar: GarðarSigvaldason, Margrót Magnúsdóttir.
FramkvæmdastjórhHallurPállJónsson.
Skrifstofustjóri: Jóhannes Harðarson.
Skrlfstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Kristín Pétursdóttir.
Auglýsingastjóri: Sigríður Hanna Sigurbjörnsdóttir.
Auglýsingar: Guðmunda Kristinsdóttir, Olga Clausen, UnnurÁ-
gústsdóttir.
Símavarsla: Hanna Ólafsdóttir, Sigríður Kristjánsdóttir.
Bílstjóri: Jóna Sigurdórsdóttir.
Útbreiðslu- og afgreiðslustjóri: Björn Ingi Rafnsson.
Afgreiðsla: Halla Pálsdóttir, Hrefna Magnúsdóttir.
Innhelmtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, ólafurBjörnsson.
Útkeyrsla, afgreiðsla, ritstjórn:
Síðumúla 6, Reykjavík, sími 681333.
Auglýsingar: Síðumúla 6, símar 681331 og 681310.
Umbrotog setnlng: Prentsmiðja Þjóðviljans hf.
Prentun: Blaðaprent hf.
Verð I lausasölu: 60 kr.
Helgarblöð:70kr.
Áskrlftarverð á mánuði: 700 kr.
4 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 11. mars 1988