Þjóðviljinn - 08.06.1988, Blaðsíða 9

Listahátíð 1988
Listahátíð 1988
Listahátíð 1988
Listahátíð 1988
Brúðuleikhús
Ánamaðkar
Austurþýski brúðuleikhúsmaðurinn Peter
Waschinsky sýnir í Lindarbœ
Austur-þýski brúðuleikhús-
maðurinn Peter Waschinsky
verður með sýningu í eins manns
brúðuleikhúsi sínu í Lindarbæ í
kvöld og annað kvöld. Sýningin
sem er frekar ætluð fullorðnum
en börnum, nefnir hann Ana-
maðka, og byggir á sex víetnöm-
skum ævintýrum.
Waschinsky fæddist árið 1950,
lærði leiklist og brúðuleiklist í
Berlín á árunum 1970-1974, og
vinnur nú aðallega við einsmanns
sýningar sínar og brúðuleik-
stjórn, auk þess sem hann kennir
brúðuleiklist við Ernst Busch
skólann í Berlín. En þó Waschin-
sky segi brúðurnar vera kjarna
þess sem hann geri, og það sem
hann snúi alltaf aftur til, fæst
hann við fleira en brúðueikhús.
Hann hefur sett upp óperu í Berl-
ín og nýlega lauk hann við gerð
kvikmyndar.
Hann byggir brúðuleikhús sitt
á þýskri brúðuleikhúshefð, og
segir að það sem geri að verkum
að leikhús hans þyki nýtískulegt
og óvenjulegt sé fyrst og fremst
að hann nýti sér hefðina á annan
hátt en gert hefur verið hingað til.
Hann leitar eftir nýjum vinnuað-
ferðum, sem í fljótu bragði virðist
í andstöðu við hefðina, en leggur
ríka áherslu á að þær sé líka þar
að finna, menn verði bara að
kunna að leita þeirra.
Waschinsky kom til landsins
með allan farangur sinn, brúðu-
leikhúsið þar með talið, í einni
ferðatösku. Hann segist ekki
þurfa annað, hjá sér séu hend-
urnar, eða fingurnir, aðalatriðið,
og einhverntíma vonist hann til
að geta verið með brúðuleikhús-
sýningu án nokkurra hjálpar-
tækja.
Anamaðkar byggja sem fyrr
sagði á sex víetnömskum ævintýr-
um. Sýningin byrjar með forleik,
Peter Waschinsky, nýstárlegt brúðuleikhús með sterkar rætur í hefðinni. Mynd - Ari.
og síðan kemur fyrsta sagan sem
heitir Silfuröxin. Par segir frá fá-
tækum skógarhöggsmanni sem
missir öxina sína í ána. Góði
þorpsandinn heitir önnur sagan
og er um námsmann sem verður
heimspekingur fyrir tilstilli
þorpsandans. Þriðja sagan, Hlé-
barðinn í bókaskápnum, segir frá
viðskiptum Mac Tú og hlébarð-
ans, og sú fjórða, Sálir hinna
drukknuðu er um bóndann sem
drukknar í fylleríi og það sem af
því leiðir. Loks er sagan Teikni-
keppnin, en í hana er nafn sýn-
ingarinnar sótt. Þar segir frá
teiknikeppni Víetnama og Kín-
verja, Kínverjinn teiknar fugl á
flugi á meðan Víetnaminn
teiknar tíu ánamaðka.
LG
Meö lykil að hjartanu
Stéphane Grappelli í Háskólabíói 6. júní
Tea for two var fyrsta lagið og
gaf tóninn um efnisval og áhersl-
ur; samið 1924, ári eftir að
Grappelli hóf feril sinn. Strax frá
fyrstu tónunum heyrðist að ör-
yggið og fágunin voru enn á sín-
um stað, einkcnni Grappellis í
alla þessa áratugi. Lögin voru
flest úr bandarískum söngleikjum
frá því fyrir síðari heimsstyrjöld
og svo að sjálfsögðu nokkur lög
eftir félaga Grappellis, Django
Reinhardt og eitt frá síðasta ára-
tug - Just the way you are (Billy
Joel). Klassík fremur en nýmæli
og áheyrendaijöldi í samræmi við
það, stappfullt á sviði og í sal.
Ekki séní, en samt...
Að Django frátöldum er
Grappelli trúlega þekktastur evr-
ópskra djassmanna. Stíll hans
mótaðist á millistríðsárunum og
hann verður að teljast einn aðal-
frömuðurinn í djassfiðluleik.
Hann þræðir hljómana að hætti
meistara swingtímabilsins, kann-
ski full hugsunarlítið stundum.
M.a. af þeim sökum hefur hann
ekki verið talinn einn af frum-
herjunum í sama mæli og Django
Reinhardt sem hefur haft beinni
áhrif á leik annarra músíkanta.
Það breytir því þó ekki að út frá
honum hefur þróast merk djass-
fiðluhefð í Frakklandi og má
nefna þá Jean Luc Ponty og De-
dier Lockwood í því sambandi.
Á tónleikunum í Háskólabíói
voru sem fyrr segir allar áherslur
á þá tónlist sem þeir Django og
Grappelli urðu kunnir fyrir. Ekki
voru þó öll gömlu lögin spiluð
beint eftir bókinni - bæði í Hon-
eysuckle rose og Willow weep for
me var hljómsett öðruvísi en al-
gengast er. Samspil tríósins var
með miklum ágætum. Landi
Grappellis, gítarleikarinn Marc
Fossett og hollenski bassaleikar-
inn Jack Sewing voru trúir hlut-
verki sínu; að spila undir hjá
meistaranum, styðja við hann.
Ekki svo að skilja, þeir fengu líka
fjölmörg tækifæri til að sýna bet-
ur hvað í þeim bjó. Jack Sewing
sem náði furðugóðum tóni úr
heimasmíðuðum kontrabassa-
planka sínum, spilaði fyrsta kafl-
ann í Sophisticated lady af miklu
öryggi, tilfinningu og tónvísi og
meðferð hans á Isn’t it romantic
var þokkaleg og tilgerðarlítil.
Marc Fosset er slyngur undir-
leikari og skilaði þeim þætti leiks
síns með ágætum þótt stundum
þætti mér hann vera full ákafur
að stíga á pedalann og bæta þann-
ig nýmóðins sándi inn í tónlist
sem ekki hafði þörf fyrir slíkt.
Sem einleikari var hann bæði og;
sólólínur hans voru á stundum
götóttar og hann var fullákafur í
að sýna fingrafimi sem hann ekki
hafði (sextándupartarnir verða
að vera nákvæmir - bæði ryþm-
ískt og hljómrænt, en voru í hans
tilfelli oftast hvorugt). Hann
hafði og það hlutverk að brjóta
upp formið í fjölbreytniskyni og í
I'll remember april tók hann upp
á því að raula með línum sínum,
ekki illa en var nokuð endurtekn-
ingargjarn. Eins og til var ætlast
kitlaði það klapphvöt áheyrenda,
en músíklega séð hefði það betur
átt við í einhverri Atlavíkinni.
Tónlist þeirra félaga skilaði sér
vel til áheyrenda og hefur hljóð-
stjórn á djasstónleikum ekki ver-
ið betri í annan tíma.
Að halda sér frá
hengifluginu
„Musicians don’t retire:
theystop when there’s no more
music in them“. Sagði Louis
Stephane Grappelli verður að
teljast einn aðalfrömuðurinn í
djassfiðluleik.
Mlðvikudagur 8. júní 1988 ÞJÓÐVIUINN - SfÐA 9
Armstrong. Grappelli hefur lifað
samkvæmt þessari kenningu - að
spila meðan hann hefur gaman af
því. Að hann skuli geta það átt-
ræður helgast af fýrirmyndarlíf-
erni og hæfilegri áreynslu - ekk-
ert tilstand, enga kokkteila fyrir
eða eftir tónleika og ekki enda-
lausa spilamennsku (hann lét tvö
aukanúmer nægja og hneigði sig
svo aftur og aftur þegar Háskóla-
bíógestir vildu ekki sleppa hon-
um). Allt fullkomin andstæða við
lífshlaup Django Reinhardt sem
aldrei hætti að vera sígauni og er
líklega eini maðurinn sem sofið
hefur af sér tónleika í Carnegie
Hall (þar sem hann átti að spila
með Duke Ellington). Hann var
líka búinn með kvótann 43 ára að
aldri. En þótt Grappelli sé ekki
meistari tryllingsins sem snýr
mönnum á hvolf, þá kom samt
kökkur í hálsinn þegar hann hafði
með titrandi röddu kynnt Some-
one to watch over me og strauk
upphafstónana; There’s somebo-
dy I’m longing to see/1 hope that
he turns out to bet Someone
who’ll watch over me/ Although
he may not be the mant some girls
think ofas handsomel to my heart
he carries the key.
Listasafnið
Höröur líka
í frásögn í laugardagsblaði af
sýningunni um norræna konkret-
list sem nú stendur yfir í Lista-
safninu féll niður vegna mistaka
nafn Harðar Ágústssonar, eins
þeirra sem fremstur stóð í ís-
lenskri fylkingu á síðari skeiðum
þessarar liststefnu. Hörður og
lesendur eru beðnir forláts á
þessum mistökum.