Þjóðviljinn - 27.10.1989, Síða 14

Borgarleikhúsið, aðalinngangur.
Byrjað á leiksviðunum
Borgarleikhúsið nýja hefur
nú verið opnað almenningi,
þrettán árum eftir að fyrsta
skóflustungan var tekin að
húsinu, en það var 31. októ-
ber 1976. Aðdragandinn að
byggingu hússins er þó mun
lengri sem kunnugt er og hef-
ur fjöldi manns lagt hönd á
plóginn svo verða mætti af
opnunarhátíðinni miklu sem
haldin var með pomp og prakt
um síðustu helgi.
Með opnun Borgarleikhússins
er merkum áfanga náð í
leiklistar- og byggingarsögu ís-
lands. Auk þess að vera stærsta
leikhús landsins er Borgarleik-
húsið ásamt Pjóðleikhúsinu eina
húsið sem reist er hér á landi og
eingöngu ætlað undir leiklistar-
starfsemi. Sá munur er þó á þess-
um tveimur leikhúsum að Þjóð-
leikhúsinu var auk leiklistarinnar
ætlað að sinna bæði ballett- og
óperulífi landsmanna, en við
byggingu Borgarleikhússins var
fyrst og fremst tekið mið af
leiklistinni, þó vissulega hafi ver-
ið gert ráð fyrir að þar mætti
flytja bæði óperur og ballett.
Þorsteinn Gunnarsson: Tókum þann kostinn að
teikna bæði sviðin og salina án þess að velta útliti
hússins fyrir okkur
Fjöldinn allur af hönnuðum og
tæknimönnum á sinn þátt í Borg-
arleikhúsinu eins og nærri má
geta og arkitektarnir sem að því
standa eru þrír, þeir Guðmundur
Kr. Guðmundsson, Ólafur Sig-
urðsson og Þorsteinn Gunnars-
son, og varð Þorsteinn fyrir val-
inu vegna tengsla sinna við
Leikfélag Reykjavíkur bæði sem
leikari og leikstjóri. Á sömu for-
sendum hafði Nýtt Helgarblað
samband við Þorstein og bað
hann að segja frá undirbúningn-
um að byggingu hússins fyrir
hönd arkitektanna þriggja.
- Það var frá upphafi ljóst að
frumkvæðið að byggingunni
kæmi frá Leikfélagi Reykjavíkur,
segir Þorsteinn. - Ég held að það
hafi verið árið 1953, skömmu
eftir að Þjóðleikhúsið tók til
starfa að það kom fyrst til tals hjá
Leikfélaginu að byggja Borgar-
leikhús. Til að byrja með snerist
umræðan fyrst og fremst um hvar
þetta nýja leikhús ætti að standa,
það var meðal annars talað um
Klambratúnið, þar sem Kjarvals-
staðir eru núna og eins var lengi
reynt að fá leyfi til að byggja við
Tjörnina. Hugmyndin var sú að
byggja lítið leikhús á Bárulóðinni
og nota Iðnó áfram sem eins kon-
ar annexíu við það.
Óskir um
hagkvæmt
nútímaleikhús
- í ársbyrjun 1972 tók Leikfé-
lag Reykjavíkur svo ákvörðun
um að taka boði borgarinnar um
að byggja leikhús í nýja miðbæn-
um í Kringlumýrinni, en hann var
þá búið að skipuleggja, þó það
væri lengi framan af óljóst hvort
hann yrði að veruleika. Eftir það
var Gústaf Pálsson, þáverandi
borgarverkfræðingur, ráðinn til
að gera forsögn um húsið í sam-
vinnu við nokkra félaga Leikfé-
lags Reykjavíkur. Og ég held að
það sé samdóma álit okkar allra
sem að þessu máli höfum staðið
að það hefi verið mikil heppni að
Gústaf fékkst til að taka þetta að
sér.
- í forsögninni komu fram ósk-
ir Leikfélagsins um bygginguna,
en þær voru í aðalatriðum að
byggt yrði hagkvæmt nútíma-
leikhús, sem miðaðist við íslensk-
ar aðstæður en tæki jafnframt
mið af því helsta og besta sem
gert hafði verið í nágranna-
löndum okkar á þessu sviði. Enn
fremur var lögð áhersla á að við
hönnun hússins yrði tekið tillit til
þeirrar reynslu sem Leikfélag
Reykjavíkur hefði af leikhús-
rekstri, sem er mikilvægt atriði,
því þar með var gert ráð fyrir að
nýja leikhúsið yrði einnig svok-
allað „repertoire“ leikhús:
Leikhús sem gæti verið með ák-
veðinn fjölda sýninga í gangi á
VCRKSTJC6I
RAFMAGN3TAFLA
r~! \
. ■
5T-
4-í
i
- Tmíla,,*sa,-u*
H
TOÍ
vinstri á myndinni, anddyri og aðstaða fyrir leikhúsgesti til hægri.
t4 SIÐA - NÝTT HELGARBLAÐ Föstudagur 27. október 1989