Þjóðviljinn - 24.03.1990, Blaðsíða 8

LANDBÚNAÐUR
Búnaðarþing
Landbúnaður og lifandi byggð
✓ /
Ur ræðu Hjartar E. Þórarinssonar, formanns Búnaðarfélags Islands
við setningu Búnaðarþings
Við setningu síðasta Búnaðar-
þings flutti Hjörtur E. Þórarins-
son, formaður Búnaðarfélags Is-
lands athyglisverða ræðu. Vék
hann fyrst að því, að þinghaldið
hefði nokkuð dregist vegna nýaf-
staðins þings Norðuriandaráðs,
sem Hótel Saga hefði verið upp-
tekið af að sinna. Mikilvægt væri
að hótelreksturinn gengi vel en
það byggðist á góðri nýtingu að-
stöðunnar. Þvi betur sem rekst-
urinn gengi, því fyrr færi hótelið
að skila eigendunum, - íslenskum
bændasamtökum - hagnaði, sem
það væri raunar farið að gera.
Húsið hefði fyrir löngu réttlætt
tilveru sína. „A því fáum við nýja
staðfestingu æ ofan í æ þegar við
heyrum að höfðingjar heimsins
gisti þar með fríðu föruneyti á
leið sinni um hnöttinn hálfan eða
heilan og fá að vita það, að fyrir-
tækið er í eigu og rekið á vegum
hins fámenna bændasamfélags í
þessu norðiæga landi. Kannski er
það hégómaskapur, en ég játa
það að mér finnst töluverð veg-
semd að því stétt okkar til
handa," sagði Hjörtur E. Þórar-
insson.
Heimskulegt hjal
Ekki er væri nóg að vera í góðu
áliti hjá erlendum hefðar-
mönnum ef viðhorf samborg-
aranna til bændastéttarinnar væri
annað. „Ég veit,“ sagði Hjörtur,
„að sumt fólk úr bændastétt kin-
okar sér við að ræða þann
neikvæða og niðurlægjandi tón,
sem oft heyrist í þjóðfélagsum-
ræðunni í garð landbúnaðar. Þó
er víst, að margur maðurinn líður
mikið fyrir ljót og heimskuleg
orð, sem dunið hafa og dynja enn
í eyrum þjóðarinnar og ganga svo
langt að staðhæfa, að landbúnað-
urinn leggi ekkert, öldungis ekk-
ert af mörkum í þjóðarbúið eða
þá þegar ástundun í landbúnaði á
íslandi er líkt við óvinahernað og
kostnaðar, sem af landbúnaði
leiðir fyrir þjóðina, sé sambæri-
legur við hervarnir, og stríðs-
kostnað erlendra ófriðarþjóða.“
Kannski væri réttast að svara í
engu slíku öfga- og óráðshjali og
illa væri þá komið málum bænda
ef þetta væri rétt mynd af áliti
þjóðarinnar á þeim sem atvinnu-
stétt. Góðu heilli væri svo ekki.
Skoðanakannanir sýndu mjög af-
dráttarlaust að mikill meirihluti
þjóðarinnar hefði fullan skilning
á því, að hér þyrfti að stunda
landbúnað í líkum mæli og nú
gerist, þótt menn yrðu að neita
sér um erlendar búfjárafurðir,
sem stundum megi fá ódýrt.
„Langflestir gera sér grein fyrir
gildi landbúnaðar að leggja á
borð þjóðarinnar góð og ósvikin
mmtmm moismki
\
Afþessum jeppa hafa íslend-.
. I ingar mjög mikla og góða
reynslu bæði sem fyrirtaks
- ' fjölskyldu- og ferðabíl og
— öflugum vinnuþjark.
• x Nú eiga bændur og rekstrar-.
x aðilar kost á þvíað draga virð-
\ isaukaskattinn frá bílverði.
\ " \ '
. Tokum gamla
\
\
\n
rar.
og semjum um ei
\ \ I / . ' . .
Opið laugardaga frá kl. 10-14.
\ . . \' . \ \
VeróllsliLM
Staðgr.verð
1300 SAFÍR4G.......371.269,-
1500 STATI0N4G.....424.932,-
1500 STATI0N LUX 5G.461.292,-
1600 LUX5G.........454.992,-
* 1500 SAMARA 5G, 3D 490.485,-
‘1500 SAMARA 5G, 5D 518.524,-
1600 SPORT 4G......661.620,-
1600 SP0RT5G.......723.289,-
‘„Metallic" litirkr. 11.000,-
Ofangreint verð er miðað við að
bifreiðarnar séu ryðvarðar og tilbún-
ar til skráningar. Innifalin er einnig
6 ára ryðvarnarábyrgð samkvæmt
skilmálum ryðvarnarstöðvar.
T—--------------------
Jón Loftsson, skógræktarstjóri,
kynnir forseta Búnaðarfélags ís-
lands, Hirti E. Þórarinssyni, trjá-
plöntuframleiðslu Skógræktar
ríkisins í Hallormsstaðaskógi.
Hjörtur gerði uppgræðslu, skóg-
rækt og landvernd að sérstöku
umtalsefni á Búnaðarþingi, sem
einnig samþykkti skelegga álykt-
un um gróðurvernd. Mynd:ÓHT
matvæli á hverju sem gengur um
árferði og aðdrætti. Langflestir
skilja það órofa samband, sem er
á milli landbúnaðar og lifandi
byggðar í landinu. Langflestir
skilja að sveitir með engri byggð
eða hrörnandi byggð eru ekki
það, sem menn vilja sjá þegar
þeir ferðast um land sitt til fróð-
leiks og skemmtunar og enn síður
það, sem þeir vilja sýna útlendum
gestum komnum til að skoða land
okkar og þjóð.“
Hönd í hönd
En jafnframt er vilji þjóðarinnar
að sjá landið grænna og grónara en
það er. Síst sé ástæða til að gera
lítið úr áhuga fólks á aukningu
gróðurs og endurheimt land-
gæða. Vonandi endist hann og
skili árangri í bráð og lengd. Bún-
aðarsamtökin hafi margsinnis
lýst vilja sínum til að taka hönd-
um saman við alla þá, sem vilja
efla gróður landsins, lággróður
jafnt sem trjágróður. „Aðeins
verður áhugafólkið að gera sér
grein fyrir því, að bændur geta
ekki sleppt taumhaldi á þessum
þýðingarmiklu málum algerlega í
hendurnar á samtökum, sem hafa
engra beinna hagsmuna að gæta í
landnýtingu eins og bændur, sem
eiga afkomu sína undir skynsam-
legri nýtingu lands til hefðbund-
ins, íslensks búskapar. Ég geri
þetta mál að umtalsefni hér
vegna þess hve það er ofarlega á
dagskrá í hinni almennu umræðu
og snertir svo mjög öll sambúð-
armál bænda við þéttbýlisbúa,
sem nú er svo yfirgnæfandi meiri-
hluti þjóðarinnar.
Gróðurverndarmálin eru sá
þáttur umhverfismála, sem hæst
kalla á athygli og aðgerðir hér á
landi og munu verða í sviðsljós-
inu á komandi árum, m.a. með
tilkomu sérstaks ráðuneytis um-
hverfismála.
Fundur
í Eyjafirði
Hjörtur vék að skógræktar-
málunum og greindi frá því, að
nýlega hefði hann verið á fundi
norður í Eyjafirði, þar sem fjall-
að hefði verið um skógræktará-
ætlun, sem gerð hafði verið fyrir
einn hrepp þar á svæði, sem talið
er að búi yfir skógræktarskilyrð-
um eins og þau gerist best hér. Á
flestum jörðunum væri ákjósan-
legt skógræktarland, sem bændur
teldu sig geta friðað, fyrir búfjár-
beit og lagt til skógræktar, án
þess að það þrengdi að búskap
þeirraog framleiðslu. Væru þetta
hátt í 200 ha. í smærri og stærri
skákum.
„Mér virðist hilla undir það,“
sagði Hjörtur, „að skógar af
hverju tagi setji svip á landið í
mörgum, kannski flestum héruð-
um. Ekki endilega timburskógar,
eins og merin láta sig dreyma um í
þessu eyfirska dæmi, öllu heldur
skógar til gróðurverndar, skjóls
og yndisauka, þeim sem þar búa
og hinna, sem aðeins eru gestir.
Ekki dettur mér þó í hug að þessir
hlutir gerist snögglega, aldir
fremur en eru held ég raunsærri
mælieining á tímann í þessu sam-
bandi. En ferðin er nú raunar
hafin - hálfnað verk þá hafið er
og búnaðarsamtökin hljóta að
eiga hér stóran hlut að máli með
Skógrækt ríkisins og áhugafé-
lögum.“
Búnaðarþingið
Þvínæst minntist Hjörtur E.
Þórarinsson á ýmis mál, sem
Búnaðarþing kæmi til með að
fjalla um að þessu sinni, svo sem
umhverfis- og gróðurverndarmál
og skipulagsmál bændasamtak-
anna, sem mjög hefðu verið í
deiglunni að undanförnu. Efa-
laust yrðu einhverjar skipulagsb-
reytingar, bæði hjá Búnaðarfé-
lagi íslands og Stéttarsambandi
bænda þó að algjör samruni
þessara tveggja samtaka væri
tæplega það, sem koma skyldi.
Á liðnu ári hefði ræst úr með fjár-
veitingar hins opinbera til Bún-
aðarþings svo unnt reyndist að
greiða uppsafnaðar rekstrar-
skuldir en hinsvegar skorti enn á
að félaginu væri markaður sér-
stakur, sjálfstæður tekjustofn, til
þess að kosta hinn félagslega þátt
starfseminnar. Vonandi rættist
hið fyrsta úr því.
Tímarnir breytast og stofnanir
mannanna hljóta að taka mið af
því en „hvað sem framtíðin ber í
skauti sér í þessu efni fyrir búnað-
arsamtökin og fyrir íslenska
bændastétt á miklum umbrota-
tímum hérlendis og erlendis þá
vil ég láta í ljós þá von, að þetta
Búnaðarþing, hið 74. í röðinni frá
upphafinu 1899 verði, eins og fyr-
ri þing, starfsamt og fjalli um
málin af raunsæi og ábyrgðartil-
finningu og yfirvegaðri bjartsýni
á framtíðina þótt blikur séu á
lofti.
Þessi voru lokaorð Hjartar E.
Þórarinssonar við setningu Bún-
aðarþings. _n,hg
8 SÍÐA - ÞJÖÐVILJINN Laugardagur 24. mars 1990